Δημόσιο: Τον Ιούνιο οι αλλαγές στο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας

Στον «πάγο» μπαίνουν για άλλη μια φορά οι αλλαγές στο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας στο Δημόσιο, καθώς η αναδιάρθρωση του επιδόματος παραπέμπεται για τον Ιούνιο του 2020. Παρατείνεται έτσι η αγωνία για 93.000 εργαζόμενους στο δημόσιο κι ευρύτερο δημόσιο τομέα, οι οποίοι εισπράττουν επίδομα ανθυγιεινής εργασίας ύψους 35 -150 ευρώ και κάθονται από το 2015 σε… αναμμένα κάρβουνα. Κυρίως πρόκειται για εργαζόμενους στην αποκομιδή απορριμμάτων και στην καθαριότητα των Δήμων, όπως επίσης νοσηλευτές, οδηγούς ασθενοφόρων, εργαζόμενους σε Κέντρα Υγείας, διασώστες, δεσμοφύλακες, χημικούς, λιμενεργάτες κ.ά. Δεν είναι τυχαίο πως το 37,89% των δημοσίων υπαλλήλων που λαμβάνουν το εν λόγω επίδομα εργάζονται στον τομέα παροχής υπηρεσιών υγείας.

Με τροπολογία στο αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο που ψηφίζεται σήμερα από τη Βουλή, παρατείνεται έως τις 30 Ιουνίου 2020 η προθεσμία εντός της οποίας, πρέπει να παραδοθεί το τελικό πόρισμα της Διυπουργικής Επιτροπής για την μεταρρύθμιση του επιδόματος. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, η νέα παράταση κρίνεται αναγκαία «λόγω της πολυπλοκότητας και του χρονοβόρου της διαδικασίας που απαιτείται για τον προσδιορισμό των νέων δικαιούχων όσο και των διεκδικητών του επιδόματος, καθώς και του τρόπου υπολογισμού και του ύψους του επιδόματος στη βάση διαβάθμισης της έκθεσης και της συχνότητας έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου».

Πρόκειται για την δεύτερη παράταση που δίνεται στο θρίλερ του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, καθώς το αρχικό πλαίσιο προέβλεπε τελικό πόρισμα έως τον Ιανουάριο του 2019, ενώ στη συνέχεια δόθηκε παράταση για το τέλος Οκτωβρίου 2019. Πλέον, η αγωνία παρατείνεται μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Το εγχείρημα που κληρονομήθηκε από το 2015 δεν καθόλου εύκολο, όπως αναφέρεται άλλωστε και στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, καθώς το πόρισμα της Διυπουργικής πρέπει να δείξει τους νέους δικαιούχους και το ύψος του νέου επιδόματος. Σήμερα, η διαστρωμάτωση του επιδόματος έχει ως εξής: 

• 83.527 υπάλληλοι εισπράττουν 150 ευρώ.
• 5.203 υπάλληλοι εισπράττουν 70 ευρώ.
• 940 υπάλληλοι εισπράττουν 35 ευρώ.
• 2.950 δασικοί υπάλληλοι εισπράττουν 105 ευρώ. 

Το τελικό πόρισμα της Διυπουργικής πρέπει να καταγράφει την υπαγωγή των ειδικοτήτων/κλάδων και χώρων εργασίας στα νέα κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τα περιγράμματα των θέσεων εργασίας και τον βαθμό και τη συχνότητα έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου.

Ήδη έχει ολοκληρωθεί ο προσδιορισμός συγκεκριμένων κριτηρίων που συνδέονται με την έκθεση των εργαζομένων σε σοβαρό κίνδυνο εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούν στο χώρο εργασίας, των ουσιών με τις οποίες έρχονται σε επαφή ή της φύσης και του αντικειμένου της απασχόλησής τους. Η προκαταρκτική γνωμοδότηση της διυπουργικής επιτροπής εισήγαγε νέο σύστημα υπαγωγής και εξίσωση υπολογισμού με ένα καινούριο… point system. Βάσει της προκαταρκτικής γνωμοδότησης, η οποία συντάχθηκε τον Μάιο του 2018, επτά κριτήρια υπαγωγής με επτά «ισοβαρείς» ομάδες βλαπτικών παραγόντων βαθμολογούνται βάσει ενός πίνακα επικινδυνότητας ο οποίος ενσωματώνει ρήτρες για την πιθανότητα και τη σοβαρότητα της έκθεσης σε κίνδυνο. Αυτή την εξίσωση καλείται να αξιοποιήσει η Επιτροπή για να δείξει τους νέους δικαιούχους, τα ποσά και τη διαβάθμιση του νέου επιδόματος. Τα επτά κριτήρια υπαγωγής είναι οι εξής βλαπτικοί παράγοντες:

1. Φυσικοί (θόρυβος, δονήσεις, ακτινοβολίες, ακραίες υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες).
2. Χημικοί (ερεθιστικοί, τοξικοί, καρκινογόνοι, διαβρωτικοί ή και εκρηκτικοί).
3. Βιολογικοί παράγοντες.
4. Εργονομικοί (χειρωνακτική διακίνηση βαρέων φορτίων, εργασία πάνω από το ύψος των ώμων και βαριά σωματική εργασία).
5. Μηχανολογικοί - ηλεκτρολογικοί (εργασία με μηχανήματα με κινητά μέρη, εργασία επηρεαζόμενη από ρεύμα υψηλής τάσης, εργασία σε ύψος, σε βάθος, υποθαλάσσια, εργασία σε περιορισμένο χώρο, εργασία εκτός στεγασμένου χώρου καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου).
6. Οργανωτικοί παράγοντες (εργασία σε 24ωρες βάρδιες με νυχτερινό ωράριο τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα με παροχή εργασίας τουλάχιστον 5 ωρών μεταξύ 10 μ.μ. έως 6 π.μ.).
7. Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες (εργασιακό στρες που απορρέει από την εντατικοποίηση εργασίας αλλά και η συνεχής και εντατική εργασία υπό ψυχοσωματική φόρτιση).

Ισχύον σήμερα καθεστώς

Σύμφωνα με το ισχύον από το 2012 καθεστώς, οι υπάλληλοι του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. Α΄ και Β΄ βαθμού χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες :

α) όσοι εντάσσονται στην κατηγορία Α΄ δικαιούνται 150 ευρώ το μήνα.

β) όσοι εντάσσονται στην κατηγορία Β΄ δικαιούνται 70 ευρώ το μήνα.

γ) όσοι εντάσσονται στην κατηγορία Γ΄ δικαιούνται 35 ευρώ το μήνα.

Στην κατηγορία Α΄ περιλαμβάνονται:

α) προσωπικό νοσηλευτικής υπηρεσίας, εργαστηρίων και καθαριότητας, απασχολούμενοι σε ακτινολογικούς θαλάμους και εμφανίσεις, οδηγοί και βοηθοί ασθενοφόρων − διασώστες και οι συντηρητές πειραματόζωων των Νοσοκομείων, των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας, του Ε.Κ.Α.Β., των Κέντρων Υγείας, των Κέντρων Ψυχικής Υγείας, των Ν.Π.Δ.Δ. του Τομέα Πρόνοιας και των Αγροτικών Ιατρείων τα οποία υπάγονται στα Δημόσια Νοσοκομεία. Οι Θαλαμηπόλοι Ψυχιατρικών Νοσοκομείων και Κλινικών.

β) απασχολούμενοι στην Α’ Ζώνη του «Δημόκριτου» και της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.).

γ) προσωπικό που απασχολείται στη συγκομιδή και αποκομιδή, μεταφορά, διαλογή, επιστασία, καταστροφή απορριμμάτων σε συνεργεία συντήρησης και επισκευής των μέσων καθαριότητας και με το πλύσιμο αυτών, καθώς και οι οδοκαθαριστές, οι εργάτες αφοδευτηρίων, οι χειριστές μηχανικών σαρώθρων, οι εργάτες ταφής και εκταφής νεκρών, οι καθαριστές οστών, οι εργάτες και τεχνίτες ασφαλτόστρωσης, οι τοποθετητές μαρμάρων και πλακών, οι κατεργαστές και κόπτες μαρμάρων, οι σφαγείς και εκδορείς ζώων και πτηνών, οι εναερίτες ηλεκτρολόγοι, οι εργάτες και τεχνίτες αποχέτευσης, οι οδηγοί ανοιχτών φορτηγών και βαρέων φορτηγών μεικτού βάρους άνω των 3,5 τόνων και λεωφορείων και οι χειριστές μηχανημάτων έργου.

δ) Το προσωπικό των σωφρονιστικών και αναμορφωτικών καταστημάτων.

ε) Οι οδηγοί ειδικών οχημάτων μεταφοράς πυρομαχικών και ειδικών εύφλεκτων καυσίμων.

Στην κατηγορία Β΄ περιλαμβάνονται:

α) τεχνικό προσωπικό και προσωπικό που εργάζεται στην εστίαση και στον ιματισμό των Νοσοκομείων, των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας της Χώρας, του Ε.Κ.Α.Β., των Κέντρων Υγείας, των Κέντρων Ψυχικής Υγείας, των Ν.Π.Δ.Δ. του Τομέα Πρόνοιας και των Αγροτικών Ιατρείων τα οποία υπάγονται στα Δημόσια Νοσοκομεία.

β) απασχολούμενοι στη Β΄ Ζώνη του «Δημόκριτου» και της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.).

γ) απασχολούμενο προσωπικό στα εργαστήρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας και Περιγραφικής Ανατομικής των Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών.

δ) χημικοί, βοηθοί χημικοί, και αναλυτές αποκλειστικά σε εργαστήρια.

ε) εργαζόμενοι αποκλειστικά στην πίστα αερολιμένων.

στ) ηλεκτρονικοί και τεχνίτες αεροσκαφών, Μηχανολόγοι, Ηλεκτρολόγοι στους Ναυστάθμους, στο Στρατηγείο Διοικήσεως Ανατολικής Μεσογείου, στη Διοίκηση Ελικοπτέρων και σε συνεργεία εγκαταστάσεων του Πολεμικού Ναυτικού.

ζ) ειδικευμένοι εργάτες λιμένων, εργάτες υποβρύχιων φραγμάτων, ναυτεργάτες των Ναυστάθμων, λιμενικών εγκαταστάσεων και πλοίων.

η) τεχνολόγοι μηχανικοί, τεχνικοί και χημικοί μεταλλουργοί του ΓΕΑ.

Στην κατηγορία Γ’ περιλαμβάνονται:

α) απασχολούμενοι στην Γ΄ Ζώνη του «Δημόκριτου» και της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.).

β) προσωπικό της Υπηρεσίας Εκτύπωσης Εντύπων και Αξιών του Δημοσίου και προσωπικό του Εθνικού Τυπογραφείου, προσωπικό των Τμημάτων Φωτοστοιχειοθεσίας και Τυπογραφικής Διαμόρφωσης ΕΛΣΤΑΤ.

γ) προσωπικό των Τυπογραφείων του ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ.