Επικουρικές συντάξεις: Αναδρομικά 40 μηνών για 300.000 συνταξιούχους

Νέα αναδρομικά 40 μηνών βλέπει το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) λόγω λαθών και «αυθαιρεσιών» – όπως καταγγέλλει – στον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων το καλοκαίρι του 2016. Υπολογίζει μάλιστα πως τα νέα αναδρομικά κυμαίνονται από 80 έως 299,06 ευρώ το μήνα και αφορούν 300.000 παλαιούς συνταξιούχους (που ήταν δηλαδή ήδη συνταξιούχοι τον Μάιο του 2016), οι οποίοι είδαν στην μεγάλη τους πλειοψηφία την επικουρική τους σύνταξη να ψαλιδίζεται σημαντικά τον Ιούνιο του 2016 λόγω του επανυπολογισμού και της αναπροσαρμογής του νόμου Κατρούγκαλου. Πρόκειται για συνταξιούχους που προέρχονται από 12 πρώην Ταμεία :

1. ΙΚΑ - ΕΤΕΑΜ,
2. ΤΕΑΥΝΤΠ (ναυτιλιακοί και τουριστικοί πράκτορες),
3. ΤΕΑΠΟΖΟ (προσωπικό επιχειρήσεων Οινοπνευματοποιίας και Ζυθοποιίας)
4. ΤΕΑΥΕΚ (εμπορουπάλληλοι)
5. ΤΑΠΤΠ (τραπεζουπάλληλοι της πρ. Τράπεζας Πίστεως)
6. ΤΕΑΠΕΤΕ (τραπεζουπάλληλοι της πρ. Εμπορικής Τράπεζας)
7. ΤΕΑΤΤΑΘ (τεχνικοί Τύπου Αθηνών Θεσσαλονίκης)
8. ΤΕΑΠΥΚ (πρατηριούχοι υγρών καυσίμων)
9. ΤΕΑΔ (δικηγόροι)
10. TΑΣ (συμβολαιογράφοι)
11. ΚΕΑΝ (ναυτικοί)
12. ΤΕΑΙΣΥΤ (Ιδιοκτήτες, συντάκτες και υπάλληλοι Τύπου)

Για όλα αυτά τα Ταμεία, τα οποία δεν είχαν ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης με βάση καταστατική τους διάταξη, ο επανυπολογισμός έγινε με ενιαίο ανά Ταμείο συντελεστή. Οι συντελεστές αυτοί προέκυψαν από την εξαγωγή μέσου όρου συντάξιμων αποδοχών και ετών ασφάλισης. Ελήφθησαν δηλαδή οι καταβαλλόμενες επικουρικές, οι συντάξιμες αποδοχές και τα έτη ασφάλισης όλων των συνταξιούχων του πρ. Ταμείου για να εξαχθεί ένας μέσος όρος. Έτσι υπολογίστηκε ένας κοινός συντελεστής επανυπολογισμού και αναπροσαρμογής ο οποίος «κούμπωσε» οριζόντια σε όλους τους δικαιούχους του πρ. Ταμείου.

Για παράδειγμα για τους περίπου 700.000 συνταξιούχους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ – ΕΤΕΑΜ) χρησιμοποιήθηκε ένας ενιαίος συντελεστής επανυπολογισμού 0,4927 «δείχνοντας» μείωση 50,73% στην καταβαλλόμενη σύνταξη. Οι συνταξιούχοι του ΕΤΕΑΜ είχαν έτσι ονομαστική μείωση 50,73% στην παλιά τους επικουρική, ενώ η πραγματική μείωση (κατά μ.ο. 45%) εξαρτήθηκε από το ύψος της κύριας σύνταξης που διέσωσε όσους έπεσαν κάτω από τον πήχη των 1.300 ευρώ (μικτά) άθροισμα κύριας και επικουρικής (πήραν «προσωπική διαφορά»). Όπως εξηγούν ειδικοί, αυτός ο τρόπος ευνόησε συνταξιούχους που είχαν αποχωρήσει με λίγα χρόνια – π.χ. 15ετίες – και χαμηλές αποδοχές, οι οποίοι θα μπορούσαν να καταλήξουν διαφορετικά με ιδιαίτερα πενιχρές συντάξεις, δεδομένου ότι έχουν καταργηθεί και τα κατώτατα όρια. Στους χαμένους αντίθετα βρέθηκαν όσοι αποχώρησαν με πολλά χρόνια και υψηλές αποδοχές.

Η ίδια μέθοδος ακολουθήθηκε και στα υπόλοιπα πρώην Ταμεία που δεν είχαν ποσοστό αναπλήρωσης στο καταστατικό τους – μεταβλητή απαραίτητη για την ολοκλήρωση του επανυπολογισμού με βάσει τον νόμο Κατρούγκαλου. Για όλους το ποσό που επανυπολογίστηκε δεν ήταν η αρχική μικτή σύνταξη, αλλά αυτό που απέμενε μετά την αφαίρεση των περικοπών των μνημονιακών νόμων 4024/2011, 4051 – 2 /2012, 4093/2012 που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ.

Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων κάνει τώρα λόγο για «λαθροχειρία» και υποστηρίζει πως ο «τύπος» που χρησιμοποιήθηκε ήταν «αυθαίρετος». Από την πλευρά τους, έμπειρα υπηρεσιακά στελέχη του ΕΤΕΑΠ παραπέμπουν στην υπουργική απόφαση (Υ.Α. 25909/470/7-6-2016) για τον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων, η οποία εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2016 αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου και αποτυπώνει λεπτομερώς τον αλγόριθμο τον οποίο εφάρμοσαν οι τεχνοκράτες του ΕΤΕΑΕΠ.

«Δεν εφαρμόστηκε σωστά ο νόμος Κατρούγκαλου σε ό,τι αφορά τον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων», υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΕΝΔΙΣΥ, Νίκος Χατζόπουλος. «Περίπου 300.000 επικουρικές συντάξεις, επανυπολογίστηκαν με εντελώς αυθαίρετο τρόπο, σε αντίθεση με ό,τι προέβλεπε ο ν.4387/2016. Έχοντας μελετήσει συγκεκριμένες περιπτώσεις, προκύπτουν διαφορές από 80 ευρώ έως και 299,06 ευρώ το μήνα μέχρι και σήμερα», προσθέτει ο ίδιος.  

Το ΕΝΔΙΣΥ απέστειλε πριν μερικές μέρες σχετικό υπόμνημα στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας υποστηρίζοντας ότι «για τους συνταξιούχους των παραπάνω Ταμείων δεν εφαρμόσθηκε ο τύπος (σ.σ. που προβλέπεται από τον νόμο Κατρούγκαλου) συντάξιμες αποδοχές Χ έτη ασφάλισης Χ 0,45%, όπως έγινε με τους συνταξιούχους του Δημοσίου και άλλων Ταμείων, αλλά με άλλη μέθοδο μη προβλεπόμενη από το νόμο και ουδέποτε κοινοποιημένη στους συνταξιούχους». Το ΕΝΔΙΣΥ ισχυρίζεται πως η μέθοδος αυτή επανυπολογισμού-αναπροσαρμογής οδήγησε «σχεδόν στον αφανισμό των επικουρικών συντάξεων αυτών των Ταμείων» και παραθέτει δυο παραδείγματα :

• Απονεμηθείσα επικουρική ΙΚΑ–ΕΤΕΑΜ ποσού 493,67 ευρώ με συντάξιμες αποδοχές 2.108,50 ευρώ και 37 έτη ασφάλισης στο επικουρικό μετά τον επανυπολογισμό κατέληξε στα 138,96 ευρώ, ενώ  εάν εφαρμόζονταν ορθά ο νόμος Κατρούγκαλου, ο επανυπολογισμός (2.108,50 Χ 37 Χ 0,45%) θα οδηγούσε στο αποτέλεσμα των 351,07 ευρώ.
• Απονεμηθείσα επικουρική ΤΕΑΥΕΚ ποσού 544,98 ευρώ με συντάξιμες αποδοχές 2.373,50 ευρώ και 28 έτη ασφάλισης στο επικουρικό μετά τον επανυπολογισμό κατέληξε στα 200,14 ευρώ, ενώ εάν εφαρμόζονταν ορθά ο νόμος, ο επανυπολογισμός (2.373,50 Χ 28 Χ 0,45%) θα οδηγούσε στο αποτέλεσμα των 299,06 ευρώ.

Ο κ. Χατζόπουλος ανέφερε πως αν αθροισθούν οι εν λόγω διαφορές επί 40 μήνες για 300.000 συνταξιούχους, προκύπτει ένα συνολικό ποσό που ξεπερνά το ένα δισ. ευρώ. Όπως εξήγησε ο ίδιος, αυτό που ζητά το Δίκτυο είναι να «εφαρμοστεί ο νόμος Κατρούγκαλου», γεγονός που δεν σχετίζεται με τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ. Το 40μηνο άλλωστε που επικαλούνται τα στελέχη του ΕΝΔΙΣΥ ως περίοδος εντός της οποίας χωρεί επιστροφή αναδρομικών, αναφέρεται προφανώς στην περίοδο Ιούνιος 2016 έως Οκτώβριος 2019. Υπενθυμίζεται πως το ΣτΕ «γκρέμισε» τον επανυπολογισμό και τις περικοπές των παλαιών συντάξεων με βάση το άθροισμα των 1.300 ευρώ, αλλά από 4 Οκτωβρίου και μετά, τραβώντας «κόκκινη γραμμή» για δημοσιονομικούς λόγους στα αναδρομικά 2016 – 2019. Ωστόσο οι επικεφαλής του ΕΝΔΙΣΥ υποστηρίζουν πως οι νέες διεκδικήσεις δεν ανακόπτονται από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, καθώς δεν σχετίζονται με την «καρδιά» του νόμου Κατρούγκαλου, αλλά με… λάθη και «λαθροχειρίες» όπως λέγεται στην διαδικασία εφαρμογής του.

Το Δίκτυο αναφέρεται και στις νέες επικουρικές που απονέμονται από 13/5/2016 για τον υπολογισμό των οποίων λαμβάνονται υπόψη τα έτη ασφάλισης, οι συντάξιμες αποδοχές (με συμμετοχή μάλιστα των δώρων και του επιδόματος αδείας επί των οποίων καταβάλλονται εισφορές) και ο συντελεστής αναπλήρωσης 0,45% για το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους έως 31.12.2014. «Η διαφοροποίηση του τρόπου υπολογισμού και του προσδιορισμού του συντάξιμου μισθού, δημιουργεί συνταξιούχους δύο ταχυτήτων, γεγονός που αντιβαίνει στην συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας καθώς και στην πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ περί ενιαίου τρόπου υπολογισμού συντάξεων»,  καταλήγει το ΕΝΔΙΣΥ.