Φοροτιμωρία για τις οικογένειες στην Ελλάδα

Αποκαλυπτικά στοιχεία για τη συνολική φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών -που δείχνουν ότι τα 4 στα 10 ευρώ των συνολικών ακαθάριστων αποδοχών του μέσου μισθωτού καταλήγουν στα κρατικά ταμεία με τη μορφή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών- περιλαμβάνει έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.

Μάλιστα, το 2017 παρατηρήθηκε οριακή αύξηση του συνολικού φορολογικού βάρους. Ενώ για τον άγαμο μισθωτό με τον μέσο μισθό η επιβάρυνση στην Ελλάδα βρίσκεται στις μεσαίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης επιβάρυνσης, για τις οικογένειες με παιδιά η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της επιβάρυνσης. Και αυτό λόγω της ουσιαστικής αποσύνδεσης του αριθμού των παιδιών από το αφορολόγητο όριο, αφού η διαφορά στην έκπτωση φόρου μεταξύ των μισθωτών με παιδιά και των άγαμων ή των μισθωτών χωρίς παιδιά είναι αμελητέα. Αντίθετα, σε πολλές από τις 35 χώρεςμέλη του ΟΟΣΑ δίνεται ουσιαστικό φορολογικό μπόνους στα παιδιά και το συνολικό φορολογικό βάρος των οικογενειών περιορίζεται.

Η έκθεση δίνεται τον Απρίλιο κάθε έτους στη δημοσιότητα από τον ΟΟΣΑ και φέρει τον τίτλο «Φορολογώντας τους μισθούς - Taxing Wages 2018». Από τα στοιχεία της μελέτης προκύπτουν τα εξής:

Το 2017 η συνολική επιβάρυνση (tax wedge) του μέσου μισθωτού στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 40,8%. Πρόκειται για το άθροισμα της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, των ασφαλιστικών εισφορών για σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που βαρύνουν τον εργαζόμενο και των αντίστοιχων εισφορών που βαρύνουν τον εργοδότη. Με άλλα λόγια, για ένα συνολικό εργοδοτικό κόστος 1.000 ευρώ, ο μέσος μισθωτός βάζει τελικά στην τσέπη του το ποσό των 592 ευρώ!

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η συνολική επιβάρυνση του 40,8% είναι αποτέλεσμα συνολικού φόρου εισοδήματος επί του μισθού ύψους 8%, ασφαλιστικών εισφορών του εργαζομένου 12,8% και ασφαλιστικών εισφορών του εργοδότη 20%. Όσον αφορά στη συνολική φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση, η Ελλάδα βρίσκεται στη 14η θέση από τις 35 χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο των χωρών του οργανισμού (35,9%).

Σε σχέση με το 2016, το 2017 επήλθε αύξηση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης κατά 0,31 εκατοστιαίες μονάδες, δηλαδή το 2016 η συνολική επιβάρυνση ήταν 40,49%. Η αύξηση αυτή, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των εμπειρογνωμόνων του ΟΟΣΑ, οφείλεται κατά 0,03 μονάδες στην αύξηση του φόρου εισοδήματος (η οποία αποδίδεται στη συνεχιζόμενη επίδραση της μείωσης της έκπτωσης φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο) και στην κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές δαπάνες. Επίσης, η αύξηση της συνολικής επιβάρυνσης αποδίδεται κατά 0,28 μονάδες στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένου και εργοδότη. Σημειώνεται ότι στα μέσα του 2016 αυξήθηκαν συνολικά οι εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών για επικουρική ασφάλιση κατά 1%.

Η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ όσον αφορά στη συνολική επιβάρυνση (φόρους και εισφορές) των οικογενειών με παιδιά. Συγκεκριμένα, στο ζευγάρι μισθωτών με δύο παιδιά που ο σύζυγος λαμβάνει τον μέσο μισθό και η σύζυγος λαμβάνει το 67% του μέσου μισθού (δηλαδή η εισοδηματική εικόνα της μέσης ελληνικής οικογένειας μισθωτών), η συνολική φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση με συνυπολογισμό των επιδομάτων που δίνονται σε μετρητά (π.χ. επίδομα παιδιών) ανήλθε το 2017 στο 39%, από 38,7% που ήταν το 2016 αυξήθηκε σε σχέση με το 2015 η συνολική επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 2,3 εκατοστιαίες μονάδες, αντανακλώντας τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και την καθιέρωση νέας, επαχθέστερης φορολογικής κλίμακας. Με τη συνολική επιβάρυνση της μέσης ελληνικής οικογένειας στο 39% το 2017, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 6η υψηλότερη θέση μεταξύ των 35 χωρών-μελών του ΟΟΣΑ.

Το υψηλότερο ποσοστό επιβάρυνσης εμφανίζει το Βέλγιο με 46,2%, ενώ ακολουθούν η Γερμανία με 42,7%, η Γαλλία με 42,2%, η Ιταλία με 41,5% και η Αυστρία με 40%. Τη χαμηλότερη συνολική επιβάρυνση εμφανίζει η Χιλή με μόλις 6,7%. Να σημειωθεί ότι την υψηλότερη συνολική επιβάρυνση η μέση ελληνική οικογένεια μισθωτών την είχε το 2011 και το 2012 (με 42,4%) και τη χαμηλότερη το 2015 (37,7%)