Ασφαλισμένοι: Τι αλλάζει σε 24 κατηγορίες για τίτλους κτήσης και εργόσημο

Σαρωτικές αλλαγές έρχονται για τουλάχιστον 24 κατηγορίες ασφαλισμένων που υπάγονται στο καθεστώς αμοιβής του εργόσημου και των τίτλων κτήσης με στόχο την πάταξη της εισφοροαποφυγής και της υποδηλωμένης απασχόλησης. Στο υπουργείο Εργασίας συστήθηκε ήδη 15μελής επιτροπή για να αξιολογήσει και να κωδικοποιήσει τις διάφορες διατάξεις που έχουν κατά καιρούς ψηφιστεί και αφορούν στο Εργόσημο και στον Τίτλο Κτήσης (πρώην απόδειξη δαπάνης).

Αποστολή της επιτροπής είναι να καταθέσει προτάσεις για τη δημιουργία ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου για όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες. Στο τραπέζι βρίσκεται πρόταση για δραστική μείωση του ανώτατου πλαφόν ως προς το ετήσιο επιτρεπόμενο εισόδημα από τίτλο κτήσης. Στο μικροσκόπιο έχει τεθεί, σύμφωνα με πληροφορίες και το ισχύον πλαίσιο για τους αγρεργάτες, καθώς εντοπίζονται «παράθυρα» και… αρρυθμίες στην ασφάλισή τους.

Αναλυτικά, ανάμεσα στις προτάσεις που εξετάζονται είναι και ο σημαντικός περιορισμός του ετήσιου εισοδήματος που μπορεί να «καλυφθεί» με τίτλο κτήσης. Σήμερα το πλαφόν ανέρχεται στις 10.000 ευρώ ετησίως, καλύπτει δηλαδή το ετήσιο κόστος του κατώτατου μισθού. Από 1/1/2019 ισχύει και υποχρέωση ασφάλισης με ασφάλιστρο ελεύθερου επαγγελματία, δηλαδή 13,33% για σύνταξη – ΕΦΚΑ και 6,95% για υγεία – ΕΟΠΥΥ. Το ασφάλιστρο παρακρατείται στην πηγή σε οποιοδήποτε ποσό αναφέρει το παραστατικό, χωρίς να ισχύει κατώτατο πλαφόν και αφού πρώτα αφαιρεθεί ο φόρος 20% και το χαρτόσημο 3,6%. Στο τραπέζι βρίσκεται πρόταση το εν λόγω όριο να πέσει δραστικά ακόμη και κάτω από τις 5.000 ευρώ (πλαφόν που ίσχυε παλαιότερα) και ταυτόχρονα να καταργηθεί η υποχρέωση καταβολής εισφορών γι αυτά τα σημαντικά χαμηλότερα ποσά. Προφανής στόχος είναι ο τίτλος κτήσης να οδηγηθεί σε λύση νόμιμης αμοιβής που θα εξυπηρετεί μόνο τους ευκαιριακά απασχολούμενους – π.χ. φοιτητές, συνταξιούχους, άνεργους κλπ – και δεν θα λειτουργεί ως μοχλός υποκατάστασης για τα «μπλοκάκια» και την μισθωτή απασχόληση.

Την ίδια στιγμή εξετάζονται αλλαγές και στο καθεστώς του εργόσημου, ειδικά για τους αγρεργάτες για τους οποίους ο νόμος Κατρούγκαλου προέβλεψε και «ειδικό παράβολο ασφαλιστικής κάλυψης αγρεργατών». Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του 2016, άλλωστε, προβλέφθηκε καθεστώς ασφάλισης μισθωτών από 1/1/2017 για τους ανειδίκευτους εργάτες μετακλητούς πολίτες τρίτων χωρών. Σύμφωνα με ειδικούς, η ισχύουσα κατάσταση στους εργάτες γης ευνοεί, μεταξύ άλλων και την… α λα καρτ ασφάλιση της εργασίας, δηλαδή την υποδηλωμένη εργασία και χρήζει μεταρρύθμισης. Δεν αποκλείεται να επανεξεταστούν στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης και οι κατηγορίες που υπάγονται στο εργόσημο.

Το «Εργόσημο» είναι ειδική επιταγή αμοιβής και παρακράτησης εισφορών με την οποία μπορούν να πληρωθούν συγκεκριμένες κατηγορίες περιστασιακά απασχολούμενων και όχι πρόσωπα που εργάζονται με συμβάσεις εργασίας πλήρους ή μειωμένης απασχόλησης.

Ειδικότερα οι εξής:

1. κατ' οίκον απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, όπως οικιακοί βοηθοί για καθαριότητα, οδηγοί, κηπουρικές εργασίες, φύλαξη και μεταφορά παιδιών, υποστήριξη ηλικιωμένων ατόμων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων (φυσιοθεραπεία κλπ), μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές εργασίες, παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων, αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος).
2. προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας.
3. Οι εργάτες γης, που απασχολούνται σε γεωργικές/κτηνοτροφικές επιχειρήσεις - εκμεταλλεύσεις (ατομικές ή με μορφή Ο.Ε. - Ε.Ε.).
4. Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων
5. οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος για λογαριασμό μίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ΄ οίκον ή σε άλλο χώρο,
6. οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market).
7. Το απασχολούμενο προσωπικό από Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού κερδοσκοπικά ή μη.

Στο εργόσημο σήμερα δεν υπάρχει παρακράτηση φόρου στην πηγή, ενώ παρακρατούνται ασφαλιστικές εισφορές 25%. Η επιτροπή του υπουργείου Εργασίας στο πλαίσιο των εργασιών της, θα εξετάσει επίσης και τις συνέπειες του υφιστάμενου πλαισίου, αλλά και του προτεινόμενου, στα θέματα απασχόλησης συνταξιούχων. Το πόρισμα προβλέπεται να παραδοθεί εντός του Ιανουαρίου.