Οκτώ ελαφρύνσεις αλλά και έξτρα φόροι το 2020 - Πόσα γλιτώνουν τα νοικοκυριά

Οι επιχειρήσεις είναι οι µεγάλοι κερδισµένοι του νέου προϋπολογισµού. Το 2020 θα δουν τον φορολογικό λογαριασµό τους να µειώνεται δραστικά µέσω της µείωσης του εταιρικού φορολογικού συντελεστή αλλά και του συντελεστή φορολόγησης των µερισµάτων που εισπράττουν φυσικά πρόσωπα-µέτοχοι επιχειρήσεων. Παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισµός προβλέπει σηµαντικές παρεµβάσεις ελάφρυνσης του φορολογικού βάρους, τα συνολικά φορολογικά έσοδα το 2020 αναµένεται να είναι αυξηµένα κατά 773 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για αύξηση η οποία αναµένεται να προκύψει κατά κύριο λόγο από τα έσοδα του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας µέσω της ανάπτυξης της οικονοµίας και του περιορισµού της παραοικονοµίας, καθώς και από τον φόρο εισοδήµατος φυσικών προσώπων µέσω της αύξησης της απασχόλησης και της καταπολέµησης της φοροδιαφυγής.

Η αύξηση των φορολογικών εσόδων για το 2020 προβλέπεται παρά τη θέσπιση οκτώ παρεµβάσεων φορολογικής ελάφρυνσης που θα αυξήσουν το διαθέσιµο εισόδηµα για τα φυσικά πρόσωπα αλλά και θα µειώσουν το φορολογικό βάρος για τις επιχειρήσεις και τους µετόχους τους.

52,165 δισ. ευρώ 

Ειδικότερα, από τα στοιχεία του προϋπολογισµού προκύπτουν τα εξής:

■ Το σύνολο των φορολογικών εσόδων προβλέπεται να διαµορφωθεί το 2020 στα 52,165 δισ. ευρώ έναντι 51,392 δισ. ευρώ φέτος. Προβλέπεται δηλαδή αύξηση της τάξης των 773 εκατ. ευρώ.

■ Το µεγαλύτερο µέρος της αύξησης των φορολογικών εσόδων θα προέλθει από τον Φόρο Προστιθέµενης Αξίας (ΦΠΑ). Συγκεκριµένα, το 2020 προβλέπεται να εισπραχθούν από τον ΦΠΑ 18,276 δισ. ευρώ, από 17,801 δισ. φέτος. Πρόκειται για µια αύξηση της τάξης των 475 εκατοµµυρίων ευρώ.

■ Σηµαντική προβλέπεται να είναι η αύξηση των φορολογικών εσόδων και από τον φόρο εισοδήµατος φυσικών προσώπων. Τον επόµενο χρόνο αναµένεται να εισπραχθούν από τον φόρο εισοδήµατος 11,415 δισ. ευρώ από 11,092 δισ. ευρώ που προβλέπεται να εισπραχθούν φέτος. Πρόκειται δηλαδή για µια αύξηση της τάξης των 323 εκατ. ευρώ.

■ Μεγάλη θα είναι η µείωση στα φορολογικά έσοδα από τον φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων λόγω της µείωσης του εταιρικού φορολογική συντελεστή από το 28% στο 24%.

Το 2020 αναµένεται να εισπραχθούν 4,017 δισ. ευρώ από 4,463 δισ. που προβλέπεται να εισπραχθούν φέτος. Ο προϋπολογισµός ενσωµατώνει οκτώ σηµαντικές φορολογικές παρεµβάσεις ελάφρυνσης για φυσικά και νοµικά πρόσωπα.

Πρόκειται για:

1.  Τη µετάπτωση από το 24% στον χαµηλό συντελεστή ΦΠΑ του 13% των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας.
2.  Τη θέσπιση νέας φορολογικής κλίµακας φυσικών προσώπων µε µείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήµατος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί. Μισθωτοί και συνταξιούχοι θα δουν την ελάφρυνση από την Πρωτοχρονιά µέσω της µείωσης της παρακράτησης φόρου εισοδήµατος, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελµατίες από το εκκαθαριστικό του 2021.
3.  Τη µείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζοµένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου µία µονάδα βάσης (1%) από τον Ιούλιο του 2020.
4.  Τη µείωση του φόρου εισοδήµατος Νοµικών Προσώπων από 28% σε 24% από τη χρήση του 2019.
5.  Τη µείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεµηθούν το 2020 από 10% σε 5%.
6.  Την αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδοµές για τρία (3) έτη.
7.  Την αναστολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων για τρία (3) έτη.
8.  Την επιστροφή του 40% των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή, αισθητική και λειτουργική αναβάθµιση κτιρίων που εξοφλούνται µε ηλεκτρονικά µέσα πληρωµής, η οποία δεν θα επιφέρει επιπλέον δηµοσιονοµική επιβάρυνση στον προϋπολογισµό του 2020.

Το δηµοσιονοµικό κόστος των παραπάνω παρεµβάσεων αναλύεται ως εξής:

■ Τα είδη βρεφικής ηλικίας και τα κράνη ασφαλείας στον χαµηλό συντελεστή ΦΠΑ θα προσφέρουν όφελος στα νοικοκυριά 12 εκατ. ευρώ.

■ Η αναµόρφωση φορολογίας εισοδήµατος φυσικών προσώπων µε εισαγωγικό συντελεστή 9% και αύξηση του αφορολόγητου για κάθε τέκνο θα µειώσει το φορολογικό βάρος κατά 281 εκατ. ευρώ.

■ Η µείωση ασφαλιστικών εισφορών για απασχολούµενους πλήρους απασχόλησης θα φέρει ελάφρυνση 123 εκατ. ευρώ.

■ Η µείωση φόρου εισοδήµατος νοµικών προσώπων από 28% σε 24% θα κοστίσει στον προϋπολογισµό 541 εκατ. ευρώ.

■ Η µείωση φορολογίας διανεµόµενων κερδών (µερισµάτων) από 10% σε 5% θα στοιχίσει 75 εκατ. ευρώ.

■ Η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδοµές για τρία έτη θα κοστίσει 26 εκατ. ευρώ, ενώ η αναστολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων για τρία έτη και η επιστροφή δαπανών για ανακαινίσεις και αναβάθµιση κτιρίων δεν θα έχουν δηµοσιονοµικό κόστος το 2020.

Ο προϋπολογισµός προβλέπει και παρεµβάσεις για την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής, η οποία, όπως σηµειώνεται, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να µειωθούν περαιτέρω τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι αποδεδειγµένα το πιο αποτελεσµατικό µέτρο προς αυτήν την κατεύθυνση.

Γι’ αυτόν τον σκοπό θεσµοθετείται αυξηµένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος δαπανών µε ηλεκτρονικά µέσα πληρωµής. Η αντιµετώπιση της φοροδιαφυγής αποτελεί προϋπόθεση για την εξασφάλιση πρόσθετου δηµοσιονοµικού χώρου, που θα χρησιµοποιηθεί στα επόµενα έτη για τον περαιτέρω περιορισµό των φορολογικών βαρών και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών.

Τα ακίνητα

Στο κείµενο του προϋπολογισµό αναφέρεται και η αναπροσαρµογή των αντικειµενικών αξιών µε βάση τις πραγµατικές αξίες. Αυτή, όπως σηµειώνεται, θα συµβάλει στην αύξηση του ύψους των εσόδων σε ιδιοκτησίες συγκεκριµένων περιοχών της χώρας, όπου τώρα το επίπεδο των αντικειµενικών αξιών είναι αρκετά χαµηλότερο έναντι της εµπορικής αξίας, καθώς και σε περιοχές της χώρας µε πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που έως τώρα δεν λαµβάνονταν υπόψη.

Με τον δηµοσιονοµικό χώρο που θα δηµιουργηθεί προβλέπεται η µείωση του ΕΝΦΙΑ για φορολογούµενους που σήµερα επιβαρύνονται σηµαντικά (π.χ. µεσαίες αστικές περιουσίες).