Στην τελική ευθεία για την πέμπτη αξιολόγηση - Στην Αθήνα οι θεσμοί

Με την ανακοίνωση, σήμερα, σε λίγη ώρα, των στοιχείων εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2019 που αναμένεται να επισφραγίσουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και για το περσινό έτος, ξεκινά σήμερα στην Αθήνα και η προπαρασκευαστική διαδικασία από τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών για την πέμπτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση που μπαίνει στην τελική ευθεία την ερχόμενη εβδομάδα με την άφιξη των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα στις 21  Ιανουαρίου.

Στόχος της κυβέρνησης είναι η επικείμενη αξιολόγηση να στεφθεί με απόλυτη επιτυχία και εντός των χρονοδιαγραμμάτων καθώς τον Απρίλιο που θα μπει στην τελική ευθεία η πολιτική διαβούλευση για χαμηλότερα πλεονάσματα δεν θα πρέπει να υπάρχουν εκκρεμότητες ή γκρίνιες. Ορόσημο για την ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης είναι το Eurogroup της 16^ης Μαρτίου και στην πρώτη γραμμή βρίσκεται η ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους, με τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου – ομπρέλας για τους ιδιώτες ενόψει, της κατάργησης των ρυθμίσεων που βρίσκονται σήμερα σε ισχύ για την προστασία της πρώτης κατοικίας και της απόφασης να αντιμετωπίζεται το συνολικό χρέος ιδιωτών και επιχειρήσεων με ενιαίο και όχι αποσπασματικό τρόπο. Με το νέο πλαίσιο θα ενοποιούνται τα πολλά διαφορετικά πλαίσια που λειτούργησαν για την αντιμετώπιση των οφειλών επιχειρήσεων και νοικοκυριών στο δημόσιο και τις τράπεζες και το μεγάλο στοίχημα είναι να προστατεύονται με δίκαιο τρόπο τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά με το νέο καθεστώς, διορθώνοντας στρεβλώσεις των προηγούμενων σχημάτων.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων με τους θεσμούς βρίσκεται παράλληλα το μενού των επιπλέον φοροελαφρύνσεων που έχουν προαναγγελθεί, δηλαδή νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% αλλά και η σταδιακή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης με τους θεσμούς να επικεντρώνουν, όπως πάντα, στο λογαριασμό, δηλαδή στην εξασφάλιση του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου σε μια χρονιά που προωθείται ήδη σημαντικό πακέτο φοροελαφρύνσεων μέσω των μέτρων του προϋπολογισμού του 2020 . Είναι σημαντική παράμετρος ότι για τους θεσμούς το αίτημα των φοροελαφρύνσεων είναι μεν κατανοητό και λογικό αλλά πρώτη προτεραιότητα είναι η αποτίμηση τυχόν δημοσιονομικών κινδύνων – για παράδειγμα τι μέλλει γενέσθαι με τις δίκες για τα αναδρομικά – αλλά και το σχέδιο για την  ανάπτυξη και την ανάκαμψη των επενδύσεων στη χώρα καθώς η επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα για την ελληνική οικονομία φέτος. Στο πλαίσιο αυτό, ψηλά στην ατζέντα είναι και η  εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς ιδιώτες καθώς και οι πρωτοβουλίες που πρέπει να ληφθούν για να αποτρέπεται στο μέλλον η δημιουργία νέων τέτοιων οφειλών που στερούν πολύτιμη ρευστότητα από την πραγματική οικονομία.

Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται και η λίστα με τα επενδυτικά σχέδια που μπορεί να "τρέξουν" με τα έσοδα από την αλλαγή χρήσης ANFA & SMPs, η πορεία των ιδιωτικοποιήσεων – μεγάλων επενδύσεων και φυσικά η νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους που θα παίξει ειδικό ρόλο τους επόμενους μήνες στη συζήτηση για τη διαμόρφωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα σε χαμηλότερα επίπεδα.

Υπό το βλέμμα των οίκων αξιολόγησης

Η πορεία των διαβουλεύσεων με τους πιστωτές καθώς και η ροή σημαντικών στοιχείων για την οικονομία με κυρίαρχα την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού και τους πρόδρομους δείκτες για την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ στους πρώτους μήνες του 2020 θα βρίσκονται και στο μικροσκόπιο των διεθνών οίκων αξιολόγησης που είναι φέτος, σε πρώτο πλάνο. Αυτό επειδή, στόχος είναι μέχρι τις  6 Νοεμβρίου που ολοκληρώνεται ο κύκλος αξιολογήσεων της ελληνικής οικονομίας για φέτος, η χώρα να έχει προσεγγίσει την επενδυτική βαθμίδα. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα φιλόδοξο στόχο καθώς τουλάχιστον οι τρεις μεγάλοι οίκοι τους οποίους ακούν οι αγορές, Moody’s, Standard & Poor’s, Fitch θα γίνονται πιο σφιχτές στην αξιολόγηση τους καθώς προσεγγίζουμε την επενδυτική βαθμίδα, ειδικά σε μια περίοδο που η έξαρση των γεωπολιτικών κινδύνων δε βοηθά. Είναι ενδεικτική η υποβάθμιση που επιφύλαξε χθες η Moody’s για την προοπτική της αξιολόγησης των οικονομιών της ευρωζώνης περιορίζοντας τη βαθμολογία της σε αρνητική από σταθερή.

Αυτό σημαίνει ότι επιδεινώνονται οι προοπτικές για αναβαθμίσεις στις οικονομίες της ευρωζώνης τους επόμενους 12 – 18 μήνες.  Μια πρόγευση των διαθέσεων των οίκων για την Ελλάδα αναμένεται αυτό το μήνα, στις 24 Φεβρουαρίου που η Fitch ανακοινώνει την αξιολόγηση της για την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας και είναι μεγάλο το στοίχημα η Ελλάδα να καταφέρει να αποσπάσει μια θετική αξιολόγηση.