Οικονομία|22.01.2020 08:04

Κτηματολόγιο: 1 εκατομμύριο ενστάσεις απειλούν την ολοκλήρωσή του

Μαρία Λιλιοπούλου

Παράθυρο για τη μη επιβολή προστίμων φαίνεται ότι ανοίγει η μαζική συμμετοχή των ιδιοκτητών στη διαδικασία κτηματογράφησης, καθώς το ποσοστό των υποβληθεισών δηλώσεων ακίνητης περιουσίας από τους πολίτες, το οποίο έχει φτάσει ήδη το 66,66% (και είναι πολύ μεγαλύτερο σε περιοχές που ολοκληρώνεται η διαδικασία) απομακρύνει τουλάχιστον χρονικά την εφαρμογή τους.

Αλλωστε και η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει αφήσει ανοιχτή την ημερομηνία έναρξης εφαρμογής των προστίμων, τοποθετώντας τη χρονικά εντός του α΄ εξαμήνου του έτους. Υπενθυμίζεται ότι τα πρόστιμα εφόσον επιβληθούν θα είναι κλιμακούμενα ανάλογα με το χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης στο Κτηματολόγιο και της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων.

Ωστόσο, ο προϋπολογιζόμενος αριθμός των ενστάσεων που αναμένονται εξαιτίας σφαλμάτων στις δηλώσεις, στις οποίες είχε ήδη αναφερθεί το «Εθνος της Κυριακής» από τον περασμένο Οκτώβριο, απειλεί να τινάξει στον αέρα το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου και αποτελεί τον νέο «εφιάλτη» για την περαίωση του Κτηματολογίου.

Το πλήθος των ενστάσεων που αναμένονται από την τρέχουσα φάση της κτηματογράφησης σε συνδυασμό με τις πέντε μελέτες για την κτηματογράφηση ισάριθμων περιοχών, η ανάθεση των οποίων εκκρεμεί λόγω δικαστικών διενέξεων, αναμένεται να σπρώξουν προς τα ...πίσω την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, η οποία, όπως φαίνεται, πάει για το 2023, αντί για το 2021, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης του Κτηματολογίου, ο αριθμός ενστάσεων που θα ακολουθήσουν την τρέχουσα φάση κτηματογράφησης (ΚΤΙΜΑ-16) θα είναι τουλάχιστον διπλάσιος από όσες υποβάλλονταν σε προηγούμενα προγράμματα. Κι αυτό γιατί τα προηγούμενα προγράμματα κτηματογράφησης αφορούσαν μικρότερες περιοχές, ενώ στην πλειονοτότητά τους περιελάμβαναν μεγάλες πόλεις, όπου οι ιδιοκτησίες είναι πολύ πιο ξεκάθαρες δεδομένου ότι υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας, κ.λπ.

Στην τρέχουσα φάση κτηματογράφησης που αφορά 16,5 εκατ. δικαιώματα (43% από τα συνολικά 39 εκατ. δικαιώματα της χώρας), η πλειονότητα των περιοχών είναι αγροτικές, ορεινές και νησιωτικές. Ετσι, εάν σε παλαιότερα προγράμματα κτηματογράφησης το ποσοστό των ενστάσεων ανερχόταν σε 5% έως 7% επί του συνόλου των δηλωθέντων δικαιωμάτων, τώρα αναμένεται να διαμορφωθεί στο 10%, ποσοστό το οποίο μεταφράζεται σε τουλάχιστον 1 εκτομμύριο ενστάσεις βάσει των ακινήτων που τελικά θα δηλωθούν. Πολλές απ΄αυτές μάλιστα θα καταλήξουν στα δικαστήρια σημειώνοντας νέες καθυστερήσεις.

Καθεμία από τις ενστάσεις αυτές θα πρέπει να εξεταστεί χωριστά από τις Επιτροπές Ενστάσεων, στις οποίες όμως τόσο οι νομικοί αλλά κυρίως οι εκρόσωποι του τεχνικού κλάδου αποφεύγουν να συμμετάσχουν κυρίως λόγω της μικρής αμοιβής (3-5 ευρώ ανά υπόθεση) με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική δυσκολία σύστασης των επιτροπών.

Για να λυθεί το ζήτημα και να γίνει πιο ελκυστική η συμμετοχή του τεχνικού κόσμου στις Επιτροπές Εξέτασης Ενστάσεων, σε νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και αναμένεται να παρουσιαστεί τον επόμενο μήνα, θα υπάρξουν κίνητρα όπως για παράδειγμα η αύξηση των αποζημιώσεων, του αριθμού των συνεδριάσεων των Επιτροπών, ενώ παράλληλα θα θεσμοθετηθεί η συμμετοχή όχι μόνο τοπογράφων – όπως συμβαίνει τώρα - αλλά όσων έχουν δικαίωμα υπογραφης τοπογραφικού (πολιτικοί μηχανικοί, κλπ).

Στο 66,66% το μέσο ποσοστό δηλώσεων

Μέχρι τώρα, πάντως, η πορεία της κτηματογράφησης κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική από τη διοίκηση του φορέα. Ετσι, αν και ο μέσος όρος των δηλώσεων που έχουν υποβληθεί φτάνει τα 66,66%, στην πραγματικότητα είναι αρκετά μεγαλύτερος, ξεπερνώντας ακόμα και το 70% σε περιοχές που η διαδικασία είχε ξεκινήσει νωρίτερα. Αντίθετα, τα ποσοστά είναι μικρότερα σε περιοχές για τις οποίες οι προθεσμίες δεν έχουν λήξει ακόμα, όπως η Δυτική Αττική, τα Επτάνησα, η Λήμνος και η Λέσβος.

Παράλληλα, η διοίκηση του φορέα καταβάλλει προσπάθειες, ώστε να ξεμπλοκάρουν το συντομότερο δυνατό οι πέντε μελέτες για την κτηματογράφηση στα υπόλοιπα τμήματα Θεσπρωτίας και Κέρκυρας, Κυκλάδων (Άνδρος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη, Μήλος, Κέα, Κύθνος), Ρέθυμνου, Χανιών και μίας εκ των δύο συμβάσεων της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου.

Οπως μάλιστα επεσήμανε την Τρίτη ο γενικός διευθυντής του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στέφανος Κοτσώλης, η μελέτη του Ρεθύμνου θα είναι η πρώτη από τις πέντε που θα ξεκινήσει, καθώς αναμένεται να εγκριθεί αυτή την εβδομάδα από το Δ.Σ. του Κτηματολογίου με στόχο εντός του Φεβρουαρίου να έχει ανατεθεί κιόλας.

Νέες ψηφιακές υπηρεσίες

Προτεραιότητα του φορέα, πάντως, είναι η μεταρρύθμιση του Κτηματολογίου, για το οποίο προβλέπεται η δημιουργία 17 κεντρικών Κτηματολογικών Γραφείων και 75 υποκαταστημάτων, εκ των οποίων έχουν ήδη δημιουργηθεί τα 6, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα σημερινά υποθηκοφυλακεία. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να δώσει τέλος και σε περιπτώσεις διαφορετικών ερμηνειων, οι οποίες ταλαιπωρούσαν τους πολίτες καθώς θα ισχύσουν ενιαίοι κανόνες. Τους πρώτους μήνες του 2020 θα εισαχθούν στην καθημερινότητα όσων Κτηματολογικών Γραφείων λειτουργούν υπό τη σκέπη του φορέα του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες έτσι ώστε να εξοικονομείται χρόνος και χρήματα για τους πολίτες.

Οι νέες υπηρεσίες θα είναι:

  • Η παραγγελία, πληρωμή και χορήγηση πιστοποιητικών από τα Κτηματολογικά Γραφεία του φορέα, θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά. Μέχρι σήμερα ο πολίτης έπρεπε να πάει και να στηθεί στην ουρά των κατά τόπους γραφείων.
  • Η υποβολή συμβολαίων στα παραπάνω Κτηματολογικά Γραφεία από τον συμβολαιογράφο, θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά και χωρίς εμπλοκή του πολίτη.
  • Η υποβολή λοιπών πράξεων (δικαστικών αποφάσεων, κλπ) στα ίδια Κτηματολογικά Γραφεία θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά από τη ή τον δικηγόρο ή τον δικαστικό επιμελητή, χωρίς εμπλοκή του πολίτη.
  • Η θέσπιση του Ηλεκτρονικού Προδικαστικού Ελέγχου μέσω του οποίου θα δίνεται από εδώ και στο εξής η δυνατότητα απευθείας σύνδεσης της εργασίας ενός μηχανικού με τη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου. Τα τελευταία επτά χρόνια για κάθε δικαστική διαμάχη που αφορά αμφισβήτηση ορίων γης και γινόταν σε περιοχή που λειτουργούσε το Κτηματολόγιο, οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες έπρεπε να λάβουν σχετική εισήγηση του Κτηματολογίου ως προς το εάν η προτεινόμενη λύση ήταν εφαρμόσιμη προκειμένου να την προσκομίσουν στο αρμόδιο δικαστήριο. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας ήταν η περαιτέρω ταλαιπωρία των πολιτών σε περίπτωση που διαπιστώνονταν από τον τεχνικό έλεγχο γεωμετρικές αστοχίες στο δικόγραφο ή στο προσαρτώμενο τοπογραφικό διάγραμμα. Παράλληλα υπήρχαν καθυστερήσεις ετών καθώς το σύνολο των υποθέσεων έπρεπε να διεκπεραιωθεί από λίγους υπαλλήλους. Πλέον, όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του φορέα «ο μηχανικός θα βεβαιώνει στο διάγραμμά του μέσω σχετικής «Δήλωσης» ότι η αιτούμενη γεωμετρική διόρθωση είναι εφαρμόσιμη στα κτηματολογικά διαγράμματα«. Ειδικότερα, για όσα δικόγραφα θα κατατεθούν ενώπιον δικαστηρίου από την 27η Ιανουαρίου 2020 και μετά, θα προσαρτάται πλέον μαζί με το δικόγραφο μόνο το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο περιέχεται η παραπάνω «Δήλωση» του μηχανικού.

Κατ’ εξαίρεση, για τις ίδιες περιπτώσεις των δικογράφων του ν.2664/98 που ασκούνται από το Ελληνικό Δημόσιο, η υποχρέωση για την προσάρτηση με Δήλωση Μηχανικού θα αρχίσει από την 6η Απριλίου 2020 και μετά.

Παράλληλα το Κτηματολόγιο ενισχύει τη συνεργασία του με τους επαγγελματίες, μέσω της υλοποίησης του θεσμού του διαπιστευμένου μηχανικού, που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Ο φορέας προχωρεί ήδη σε προγραμματικές συμβάσεις με τους κατά τόπους Δικηγορικούς Συλλόγους και διευρύνει τη συνεργασία με τους Συμβολαιογραφικούς Συλλόγους, στο πλαίσιο των ψηφιακών υπηρεσιών.

Ψηφιοποίηση αρχείων

Με ένα έργο – μαμούθ, το οποίο αφορά στην ψηφιοποίηση όλων των υπαρχόντων αρχείων των υποθηκοφυλακείων, δηλαδή περίπου 1 δισεκατομμυρίου σελίδων αναμένεται να περάσει πλήρως το κτηματολόγιο στη νέα εποχή. Σύμφωνα με τον κ. Κοτσώλη, με τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας θα προχωρήσει η ψηφιοποίηση όλων αρχείων με τεχνικές έξυπνης νοημοσύνης. «Το αρχείο θα ψηφιοποιηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε βάσει συγκεκριμένου ερωτήματος, το σύστημα να μπορεί να υποδεικνύει και τα συμβόλαια, τα οποία πρέπει να αναζητήσει κανείς».

Ο διαγωνισμός προεκτιμώμενου προυπολογισμού 70-80 εκατομμυρίων ευρώ θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις. Στο πρώτο στάδιο θα καλυφθεί το 15% της χώρας και θα γίνουν οι απαραίτητες δοκιμές και θα ακολουθήσει το υπόλοιπο, ενώ θα μελετηθούν καλές πρακτικές άλλων χωρών. Τα σχετικά τεύχη του διαγωνισμού αναμένεται να είναι έτοιμα έως τον Ιούνιο προκειμένου στο τέλος του χρόνου να προχωρήσει η διαγωνιστική διαδικασία, ενώ στόχος είναι ο προυπολογισμός να καλυφθεί με ευρωπαικά κονδύλια και συγχρηματοδότηση.

Η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου είναι ένα απαραίτητο βήμα και για τον ψηφιακό χάρτη δεδομένου ότι το υπόβαθρο του κτηματολογίου θα είναι το υπόβαθρο του ψηφιακού χάρτη. «Πρακτικά θα μπορούμε να δίνουμε πιστοποιητικά ως προς το αν ένα αγροτεμάχιο βρίσκεται σε αιγιαλό ή προστατευόμενη περιοχή Natura» σημειώνει ο κ. Κοτσώλης.

Προανάρτηση στο Βόλο και ανάρτηση στο Δήμο Αθηναίων

Εως τα μέσα Φεβρουαρίου αναμένεται να ξεκινήσει η ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων και διαγραμμάτων για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων του δήμου Αθηναίων. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να υποβάλουν ένσταση σε περιπτώσεις εντοπισμού λαθών για διάστημα δύο μηνών.

Την ίδια στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη από τις αρχές Δεκεμβριου η διαδικασία της Προανάρτησης για όσους έχουν ακίνητη περιουσία στη Δημοτική Ενότητα Βόλου του Δήμου Βόλου. Η Προανάρτηση είναι η προκαταρκτική ενημέρωση των δικαιούχων, μετά την επεξεργασία των δηλώσεων και στόχος της είναι η επιβεβαίωση της ορθότητας των στοιχείων και η υπόδειξη τυχόν σφαλμάτων από τους δικαιούχους.

Μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου (www.ktimatologio.gr) για δύο μήνες, οι δικαιούχοι, με χρήση των κωδικών του taxisnet, έχουν πρόσβαση στην καταγραφή των δικαιωμάτων τους και της γεωγραφικής απεικόνισης των ακινήτων τους. Εφόσον συμφωνούν με τα στοιχεία αυτά, δε χρειάζεται να προβούν σε κάποια ενέργεια.

Εάν δεν συμφωνούν με κάποιο στοιχείο, μπορούν, μέχρι τις 4 Φεβρουαρίου 2020, να στείλουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση: kt4volos@gmail.com την Αίτηση Επανεξέτασης Στοιχείων, που θα βρουν στο www.ktimatologio-volou.gr, ή να την καταθέσουν στο Γραφείο Κτηματογράφησης Βόλου, Δημοκρατίας και Αϊδινίου 14, Νέα Ιωνία Βόλου. 

Μετά την ολοκλήρωση της Προανάρτησης, θα ακολουθήσει η επεξεργασία των αιτήσεων και οι δικαιούχοι θα ενημερωθούν εκ νέου για τη διαδικασία της Ανάρτησης.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
(υπόλοιπο)

Εκτιμώμενα Δικαιώματα

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΔΗΛΩΣΕΩΝ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ

Συνολικά συλλεχθέντα δικαιώματα έως 15/01/2020

Ποσοστό %

Ποσοστό μαζί με τα ραντεβού

Συνολικά δικαιώματα ηλεκτρονικών έως 15/01/2020

ΚΑΛΥΜΝΟΥ / ΚΑΡΠΑΘΟΥ / ΚΩ / ΡΟΔΟΥ

96354

19/11/2018

16/9/2019

87.055

90,35%

90,35%

13.030

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

601212

10/12/2018

30/9/2019

325.914

54,21%

60,90%

29.090

ΠΙΕΡΙΑΣ

248946

17/12/2018

145.647

58,51%

60,68%

13.828

ΑΡΤΑΣ / ΠΡΕΒΕΖΑΣ / ΛΕΥΚΑΔΑΣ

416309

10/12/2018

286.685

68,86%

71,22%

45.701

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

696581

14/1/2019

14/10/2019

476.547

68,41%

73,56%

53.815

 

 

ΔΡΑΜΑΣ / ΞΑΝΘΗΣ

472979

14/1/2019

31/10/2019

338.060

71,47%

100,03%

22.848

ΚΑΒΑΛΑΣ / ΡΟΔΟΠΗΣ

467884

10/12/2018

250.386

53,51%

68,37%

12.616

ΓΡΕΒΕΝΩΝ

204677

10/12/2018

117.770

57,54%

65,40%

10.738

ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

444718

10/12/2018

262.125

58,94%

58,94%

54.238

ΒΟΙΩΤΙΑΣ / ΦΩΚΙΔΑΣ

542223

28/2/2019

300.363

55,39%

76,23%

113.350

ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ / ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

704182

17/12/2018

373.401

53,03%

58,71%

76.784

ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

595931

10/12/2018

330.732

55,50%

60,43%

96.732

ΗΛΕΙΑΣ

601795

28/1/2019

330.328

54,89%

76,49%

68.563

ΑΡΚΑΔΙΑΣ

647442

17/12/2018

369.550

57,08%

62,09%

74.293

ΛΑΣΙΘΙΟΥ

543927

17/12/2018

320.136

58,86%

92,50%

41.983

ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ι

812863

10/1/2019

472.893

58,18%

86,20%

79.665

 

 

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ

378923

14/1/2019

29/11/2019

177.191

46,76%

86,70%

18.809

ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ & ΣΠΟΡΑΔΕΣ (υπόλοιπο)

261392

12/3/2019

99.042

37,89%

79,69%

22.006

ΕΥΒΟΙΑΣ

769622

21/1/2019

381.677

49,59%

82,43%

151.947

ΑΧΑΙΑΣ

531794

21/1/2019

205.946

38,73%

60,54%

62.288

ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

812611

25/2/2019

378.221

46,54%

58,78%

91.033

ΛΑΚΩΝΙΑΣ

562564

7/1/2019

222.191

39,50%

72,02%

58.449

ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ / ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

763691

17/12/2018

298.922

39,14%

60,51%

49.820

ΣΑΜΟΥ / ΧΙΟΥ / ΙΚΑΡΙΑΣ

429960

14/1/2019

169.347

39,39%

59,16%

46.882

 

 

ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ / ΝΗΣΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ

372710

22/5/2019

31/1/2020

82.066

22,02%

22,02%

29.704

ΖΑΚΥΝΘΟΥ / ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ / ΙΘΑΚΗΣ

375939

18/6/2019

28/2/2020

100.603

26,76%

26,76%

37.032

ΛΗΜΝΟΥ / ΛΕΣΒΟΥ

481573

1/7/2019

28/2/2020

94.385

19,60%

19,60%

39.767

13838802

  

6.997.183

50,56%

66,66%

1.415.011


υπουργείο Περιβάλλοντοςκτηματολόγιογραφείο κτηματογράφησης