Κορονοϊός: Πώς θα λειτουργήσει το μέτρο της αναστολής σύμβασης εργασίας

Τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» και στη Γενική Γραμματεία του υπουργείου Εργασίας, μέσω των οποίων θα προχωρήσουν τα νέα μέτρα που εξαγγέλθηκαν τα τελευταία 24ωρα, στο πλαίσιο αντιμετώπισης της οικονομικής πλευράς της κρίσης του κορονοιού.  

Ανάμεσα στα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες, Παρασκευή 20 Μαρτίου, ξεχωρίζει η δυνατότητα του εργοδότη να θέτει σε προσωρινή αναστολή την σύμβαση εργασίας των εργαζομένων του, δυνατότητα που χαρακτηρίζεται από ειδικούς ως «πρωτόγνωρο μέτρο» για το Εργατικό Δίκαιο της χώρας, το οποίο βέβαια λαμβάνεται σε πρωτόγνωρες συνθήκες όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. 

Οι εργαζόμενοι που θα μπαίνουν σε αναστολή, θα λαμβάνουν την έκτακτη ενίσχυση των 800 ευρώ που προγραμματίζεται να δοθεί από το κράτος στις αρχές Απρίλη σε εργαζόμενους, άνεργους και επαγγελματίες, σε μια προσπάθεια να μην μείνουν εκατοντάδες χιλιάδες χωρίς μισθό. 

Η δυνατότητα της προσωρινής αναστολής συμβάσεων εργασίας παρέχεται στους επιχειρηματίες – εργοδότες που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ) την οποία ανακοίνωσε ήδη το υπουργείο Οικονομικών. Κι ενώ προκαλεί ερωτηματικά - κυρίως για το "τοπίο" που θα αφήσει πίσω του μετά την πάροδο της κρίσης και την σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα - περιγράφεται ως «έκτακτο και προσωρινό μέτρο» με στόχο να αποφευχθεί μπαράζ γενικευμένων απολύσεων.

Χαρακτηριστικό είναι πως το πρώτο 18ήμερο του Μαρτίου καταγράφηκε έκρηξη απολύσεων και απώλεια θέσεων εργασίας, σε μια περίοδο που κατα τεκμήριο οι θέσεις αυξάνονται. Συνολικά καταγράφηκαν στην "Εργάνη" 115.000 απολύσεις και 75.000 προσλήψεις, με αποτέλεσμα να χαθούν 40.000 θέσεις εργασίας μέσα σε 18 μέρες.  

Το μέτρο της αναστολής συμβάσεων εργασίας αφορά δυνητικά περί τις 440.000 ιδιωτικές επιχειρήσεις με 1 εκατομμύριο εργαζομένους και μηνιαίο τζίρο περί τα 6,5 δισ. ευρώ πριν την επέλαση του κορωνοιού. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες, οι εργοδότες που ανήκουν στους εν λόγω ΚΑΔ και για τους οποίους τεκμαίρεται σημαντικό πλήγμα στην οικονομική τους δραστηριότητα θα μπορούν με απόφασή τους, να θέσουν μέρος ή όλο το προσωπικό τους σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης εργασίας. Για να συμβεί αυτό :

• Ο εργοδότης υποχρεούται να δηλώσει τους εργαζόμενους που τελούν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας τους στο Πληροφοριακό Σύστημα "Εργάνη" και να το γνωστοποιήσει ταυτόχρονα και στους εργαζόμενους του.
• Αν ο εργοδότης δεν δηλώσει τους εργαζόμενους που τελούν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας τους στο "Εργάνη" θα αποκλείεται από την υπαγωγή του στα ευεργετικά μέτρα αναστολής οφειλών, δόσεων και καταβολών προς το δημόσιο.

Ακολούθως ο εργαζόμενος :

• για να λάβει την οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ που θα δοθεί από το κράτος θα δηλώνει σε ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα τηρείται για αυτό τον σκοπό στη Γενική Γραμματεία Εργασίας ότι έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας του. Στην πλατφόρμα οι εργαζόμενοι θα δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τα στοιχεία του προσωπικού τους τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται. 

Για την περίοδο αναστολής της σύμβασης ο εργοδότης δεν θα υποχρεούται σε καταβολή μισθού ενώ ο εργαζόμενος θα λαμβάνει τα 800 ευρώ από το κράτος. Μέχρι την ημέρα της αναστολής της σύμβασης ο εργοδότης οφείλει κανονικά τα δεδουλευμένα.

Για ένα μήνα

Σύμφωνα με τις εξαγγελίες το μέτρο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί για ένα μήνα, αλλά θα υπάρχει δυνατότητα παράτασης, εφόσον δεν έχουν βελτιωθεί οι σημερινές συνθήκες. Καθόλη την διάρκεια αναστολής της σύμβασης αναστέλλεται η υποχρέωση του εργαζόμενου να παρέχει την εργασία του.

Για το διάστημα που η επιχείρηση μπαίνει σε αυτό το ειδικό καθεστώς ευελιξίας και κάνει χρήση του μέτρου αναστολής των συμβάσεων, θα απαγορεύεται ρητά να προβεί σε απολύσεις του συνόλου του προσωπικού της. Αν κάνει απόλυση αυτή θα λογίζεται άκυρη.

Η ρήτρα για την χρήση του ειδικού αυτού καθεστώτος ευελιξίας είναι η εξής :

• όταν θα παρέλθει η αναστολή των συμβάσεων εργασίας μετά την κρίση, ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για το ισόποσο χρονικό διάστημα με εκείνο που έκανε χρήση του μέτρου της αναστολής. Δηλαδή, για παράδειγμα αν ο εργοδότης αναστείλει τη σύμβαση εργασίας 10 εργαζομένων για ένα μήνα, υποχρεούται να διατηρήσει το ίδιο αριθμό, δηλαδή 10 εργαζόμενους για τουλάχιστον ένα ακόμη μήνα μετά την άρση του μέτρου της αναστολής.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, μέχρι σήμερα η αναστολή μπορεί να λειτουργήσει και λειτουργεί στην πράξη με πρωτοβουλία του μισθωτού, αφού ο εργοδότης μόνο κατ’ εξαίρεση και μόνο για γεγονότα που αποτελούν ανωτέρα βία μπορεί να επικαλε­σθεί με δική του πρωτοβουλία αναστολή της σύμβασης και πάλι όχι χω­ρίς συνέπειες γι’ αυτόν, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της διαθεσιμότητας.

Σε κάθε περίπτωση, μετά και το τρίτο πακέτο μέτρων την έκτακτη ενίσχυση των 800 ευρώ – η οποία αναμένεται να δοθεί το πρώτο 10ήμερο του Απριλίου και θα είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και μη συμψηφιστέα – δικαιούνται πλέον 4 κατηγορίες πολιτών :

1. οι μισθωτοί των επιχειρήσεων που έκλεισαν προσωρινά με εντολή του κράτους
2. οι μισθωτοί επιχειρήσεων που λειτουργούν με μείωση τζίρου και τίθενται σε καθεστώς αναστολής σύμβασης
3. ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που πλήττονται
4. οι άνεργοι που απολύθηκαν ή εξαναγκάσθηκαν σε παραίτηση από 1^η Μαρτίου μέχρι και 18 Μαρτίου

Προσωρινό μέτρο

Από την πλευρά της κυβέρνησης το μέτρο χαρακτηρίζεται «απολύτως προσωρινό, έκτακτο και αναγκαίο» και όπως είπε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης λαμβάνεται «για την προστασία της δημόσιας υγείας, την συγκράτηση των απολύσεων, την παρεμπόδιση των καταχρηστικών πρακτικών και τη μείωση των λειτουργικών εξόδων (μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους) των επιχειρήσεων που πλήττονται, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα σε αυτές να αντέξουν τις αρνητικές συνέπειες του φαινομένου του κορωνοϊού».

ΣΥΡΙΖΑ

Σφοδρή ωστόσο είναι η αντίδραση της αντιπολίτευσης. Η αρμόδια τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου, έκανε λόγο για «πρωτοφανώς επιθετική κίνηση ενάντια στους εργαζόμενους της χώρας» και για «ειδικό καθεστώς γρήγορων και μαζικών απολύσεων». Η ίδια δήλωσε πως : «η κυβέρνηση κάλεσε τις επιχειρήσεις να απαλλαγούν από το προσωπικό τους, αναλαμβάνοντας το κράτος να καταβάλει ένα έκτακτο επίδομα. Οι όροι υπό τους οποίους θα επανέλθει η κατάσταση μετά απ’ αυτή την περίοδο είναι συντριπτικοί για τους εργαζόμενους αφού η επιχείρηση υποχρεούται μόνο να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων μετά το τέλος της περιόδου και μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα».