Τουρισμός: Χαμένες 75 εκατ. θέσεις εργασίας - Πού ποντάρει η Ελλάδα

Συγκριτικό πλεονέκτημα δίνει στην Ελλάδα έναντι των ανταγωνιστριών τουριστικά χωρών η έως τώρα διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού τόσο σε επίπεδο κρουσμάτων όσο και θυμάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο κλάδος του τουρισμού δεν θα επωμιστεί τουλάχιστόν ένα καταστροφικό τρίμηνο. Παράλληλα άγνωστο παραμένει το πότε θα αρχίσει η άρση των μέτρων με αποτέλεσμα να μην είναι προβλέψιμες οι συνέπειες και για το τρίτο τρίμηνο της χρονιάς που μαζί με το δεύτερο αποτελούν και τα πλέον κρίσιμα και σημαντικά του έτους σε επίπεδο εσόδων.

Την ίδια στιγμή παράθυρο ελπίδας για τη περίοδο από τον Σεπτέμβριο και μετά ανοίγει το γεγονός ότι παρά τη σφοδρότητα της πανδημίας και την πρωτοφανή αυτηρότητα των μέτρων που ελήφθησαν διεθνώς, η διάθεση για ταξίδια δεν έχει εκλείψει και πολλοί είναι διατεθειμένοι να επιστρέψουν σε αυτά αμέσως μόλις ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Βεβαίως ο τουριστικός κλάδος που μαζί με τις αερομεταφορές είναι από τους πρώτους που επλήγησαν θα εξακολουθήσει να δοκιμάζεται σκληρά.

Τα στοιχεία προκύπτουν από τη μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η οποία δημοσιοποιήθηκε σήμερα και έχει τίτλο «H πανδημία του COVID-19 και ο ελληνικός τουρισμός».

Οπως προκύπτει από τη μελέτη, η διάρκεια και το βάθος της τουριστικής κάμψης το 2020 δεν μπορεί να προβλεφθεί καθώς εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων που στην παρούσα φάση είναι αδύνατον να εκτιμηθούν ποσοτικά:

• Πρωτίστως από το πότε θα αντιμετωπιστεί η πανδημία από ιατρικής άποψης (θεραπεία ή/και εμβόλιο) σε επαρκή βαθμό ώστε οι πολίτες ανά τον κόσμο να αισθανθούν ξανά ασφαλείς να ταξιδέψουν.

• Από την διάθεση των πολιτών στις χώρες – αγορές μας να ταξιδέψουν και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αλλά και τις δυνατότητες που θα έχουν να πάρουν καλοκαιρινή άδεια από τους οργανισμούς / επιχειρήσεις που εργάζονται ή – για τους αυτοαπασχολούμενους – να σταματήσουν την εργασία τους.

• την άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών τόσο στον εξερχόμενο τουρισμό από τις χώρες – αγορές μας όσο και στον εισερχόμενο τουρισμό στην Ελλάδα,

• τυχόν χρεωκοπίες που εντωμεταξύ θα έχουν επέλθει στην αλυσίδα παραγωγής της ταξιδιωτικής εμπειρίας (αεροπορικές εταιρείες, tour operators, ξενοδοχεία κλπ.),

• την αποκατάσταση των αεροπορικών συνδέσεων,

• την εικόνα που θα έχει δημιουργήσει η κάθε χώρα για τον τρόπο που αντιμετώπισε την πανδημία και την συγκριτική της εικόνα με τους κύριους ανταγωνιστικούς προορισμούς, ιδιαίτερα ως προς το πόσο ασφαλείς θα αισθάνονται οι τουρίστες.

Οπως προκύπτει από τα έως τώρα δεδομένα, σε επιδημιολογικό επίπεδο, η μέχρι στιγμής εξέλιξη στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερη απ' ό,τι στους βασικούς ανταγωνιστές της στον τουρισμό, όπως είναι η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γαλλία και η Ιταλία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε παγκόσμιες κρίσεις του τουρισμού τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η ανάκαμψη ξεκίνησε την αμέσως επόμενη χρονιά. Όμως η ανάκαμψη των εσόδων ήταν βραδύτερη από την ανάκαμψη των αφίξεων.

Επιπλέον η ανάκαμψη που, κάποια στιγμή, θα έρθει στον παγκόσμιο τουρισμό, δεν αναμένεται να είναι ισοκατανεμημένη, ούτε γεωγραφικά, ούτε μεταξύ των διαφόρων κλάδων. Επίσης, η διάρκεια της κρίσης δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια βάσει των προηγούμενων κρίσεων, πόσο μάλλον η παρούσα που έχει πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Στα θετικά στοιχεία για την ανάκαμψη από την κρίση, περιλαμβάνεται η διατήρηση της επιθυμίας των πολιτών να ταξιδέψουν, όταν οι υγειονομικές κατά κύριο λόγο συνθήκες το επιτρέψουν.

Φαίνεται ότι οι ακυρώσεις για τους μακρινούς μήνες έγιναν κυρίως την πρώτη εβδομάδα ενώ για τους κοντινούς μήνες αυξάνονται κάθε βδομάδα. Ως εκ τούτου προκύπτει πως η ζήτηση παραμένει σε μεγάλο βαθμό και αναμένει τις εξελίξεις. Την ίδια στιγμή διεθνή στοιχεία αναζητήσεων καταδεικνύουν ότι ο κόσμος εξακολουθεί να ονειρεύεται ταξίδια για την (προσδοκώμενη) περίοδο μετά την πανδημία.

Μεγάλοι tour operators δέχονται ήδη κρατήσεις για το 2021, ενώ όσοι κάνουν κράτηση στην TUI μεταξύ Μαΐου 2020 και Απριλίου 2021 θα λάβουν έκπτωση έως και 100 ευρώ ανά άτομο.

Θετικό κρίνεται επίσης το γεγονός ότι με βάση τη μέχρι στιγμής συγκριτική εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα, η Ελλάδα έχει ενδεχομένως τη δυνατότητα να βελτιώσει τη συγκριτική της θέση και ενδεχομένως να ανακάμψει κάπως ταχύτερα από άλλες αγορές. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι απώλειες τουριστικών εσόδων το 2020 θα είναι εκτεταμένες δεδομένης της κατανομής τους ανά τρίμηνο (Q1: 4%, Q2: 26%, Q3: 59%, Q4:11%, βάσει στοιχείων Έρευνας Συνόρων 2019) και δεδομένου ότι το 2ο τρίμηνο έχει ουσιαστικά ήδη χαθεί, ενώ είναι ακόμα αβέβαιο πότε θα λήξουν τα έκτακτα μέτρα τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές της, αλλά και με τί ρυθμούς θα ανακάμψουν οι τελευταίες.

Οι μελετητές επισημαίνουν ότι για την ανάκαμψη είναι απαραίτητο να διαφυλαχθεί το «brand Ελλάδα» δεδομένου ότι ελήφθησαν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού και έως σήμερα η χώρα «έχει δείξει εικόνα υπευθυνότητας και σοβαρότητας στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, κάτι που μελλοντικά θα το «εισπράξει», εφόσον συνεχίσει να κινείται με τον ίδιο ρυθμό βάσει σχεδίου».

Ένα ακόμα θετικό γνώρισμα της ελληνικής τουριστικής πραγματικότητας είναι η μεγάλη διασπορά της πελατειακής βάσης του ελληνικού προορισμού, η οποία αποτελεί άλλο ένα πλεονέκτημα που της δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τις διάφορες αγορές, καθώς θα επανακάμπτουν, ακόμα κι αν αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται στις παραδοσιακές μας αγορές.

«Η διαφαινόμενη ανάκαμψη της Ασίας και ιδιαίτερα της Κίνας πριν από τις παραδοσιακές μας αγορές, σε συνδυασμό με τη συγκριτικά καλύτερη εικόνα της χώρας σε σχέση με τον ανταγωνισμό, δημιουργεί τη δυνατότητα για περαιτέρω άνοιγμα στις αγορές αυτές. Aν επιβεβαιωθεί η διάθεση των πολιτών να ταξιδέψουν, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, υπάρχει το ενδεχόμενο να υπάρξει συγκριτικά υψηλότερη ζήτηση για ταξιδιωτικές υπηρεσίες το τέταρτο 3μηνο φέτος και ίσως και τον Σεπτέμβριο».

Προϋπόθεση βέβαια για όλα τα παραπάνω, όπως επισημαίνεται στη μελέτη, είναι να μην έχει πληγεί με σφοδρότητα ο παραγωγικός ιστός της τουριστικής δραστηριότητας της χώρας από την παράταση της πανδημίας για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Έως σήμερα, πάντως, με κριτήριο τον αριθμό καταγεγραμμένων θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού προκύπτει ότι η εξέλιξη στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερη από ό,τι στους κύριους ανταγωνιστές της Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία και Ιταλία, ενώ η ποσοστιαία αύξηση του αριθμού κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα είναι σταθερά από τις χαμηλότερες. Σταθερά χαμηλή είναι και στην Ιταλία, αλλά εκεί τα απόλυτα νούμερα είναι πολύ υψηλότερα. Σταθερά υψηλούς ρυθμούς αύξησης παρουσιάζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Πολωνία και η Ρουμανία.

Η οικονομική αιμορραγία στον παγκόσμιο τουρισμό

Γεγονός είναι, πάντως, ότι το αποτύπωμα που θα αφήσει η πανδημία του κορονοιόύ στον παγκόσμιο τουρισμό θα ξεπερνά κάθε προηγούμενο.

Σύμφωνα με την εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο του Covid19 στον διεθνή τουρισμό – που πιθανόν να αναθεωρηθεί όσο εξελίσσεται η τρέχουσα κρίση, αναμένεται οι διεθνείς αφίξεις να μειωθούν κατά 20% έως 30% το 2020 σε σύγκριση με το 2019. Μια τέτοια εξέλιξη θα είναι -με διαφορά- η χειρότερη μείωση που έχει παρατηρηθεί ποτέ σε καιρό ειρήνης. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2009, με την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι διεθνείς αφίξεις τουριστών μειώθηκαν κατά -4%, ενώ η επιδημία SARS οδήγησε σε πτώση μόλις -0,4% το 2003.

Μια αναμενόμενη πτώση αφίξεων μεταξύ 20-30% θα μπορούσε να μεταφραστεί σε μείωση των διεθνών εισπράξεων του τουρισμού μεταξύ 300-450 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σχεδόν το ένα τρίτο από τα 1.5 τρις δολάρια που εισπράχθηκαν το 2019.

Αντίστοιχα με τις αφίξεις, η αναμενόμενη μείωση στα έσοδα από τον τουρισμό θα υπερβεί κατά πολύ οποιαδήποτε μείωση στον παρελθόν, ενώ θεωρείται πολύ πιθανόν η ποσοστιαία μείωση των εσόδων στην Ευρώπη να είναι μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Ως απόρροια των παραπάνω εξελίξεων, και σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του WTTC, αναμένεται απώλεια περίπου 75 εκατ. θέσεων εργασίας σε όλον τον κόσμο, από τις οποίες οι 10,2 εκατ. στην Ευρώπη.

Αεροπορικός και Ξενοδοχειακός κλάδος

Ο αεροπορικός κλάδος, νευραλγικής σημασίας για τον τουρισμό και τα ταξίδια, είναι από τους πρώτους που επλήγησαν. Η δυναμικότητα των αεροπορικών δρομολογίων παγκοσμίως έχει πέσει κάτω από το 50% της προ-COVID-19 πρόβλεψης, ενώ παράλληλα έχουν μειωθεί κατά πολύ και οι πληρότητες στα αεροσκάφη.

Η τελευταία εκτίμηση της ΙΑΤΑ για την μείωση τζίρου το 2020 σε σχέση με το 2019 ανέρχεται σε 252 δισ. δολάρια (-38%) έναντι 63 δισ. έως 113 δισ. δολάρια που υπολόγιζε στις αρχές του μήνα με τα 76 δισεκατομμύρια να αφορούν την Ευρωπη.

Μεγάλο πλήγμα αναμένεται να δεχτεί και ο ξενοδοχειακός κλάδος ακόμα και στην περίπτωση που δεν κλείσουν ξενοδοχεία.

Η Κίνα αναμένεται να έχει καλύτερη πορεία από άλλες αγορές λόγω του εσωτερικού τουρισμού της.

Αντίθετα οι ΗΠΑ αναμένεται να πληγούν και από την απώλεια της κινέζικης αγοράς και από το εμπάργκο πτήσεων από και προς Ευρώπη.

Η πολιτική των vouchers

Ενόψει της κατάρρευσης της ταξιδιωτικής αγοράς και προκειμένου να υποβοηθηθούν οι επιχειρήσεις να επιβιώσουν ώστε να μην έχουν χρεωκοπήσει και τεθεί εκτός λειτουργίας όταν αρχίσει η αγορά να επανέρχεται σε μια νέα κανονικότητα, όλο και περισσότερες χώρες της ΕΕ επιτρέπουν σε ταξιδιωτικά γραφεία και ταξιδιωτικούς πράκτορες να δίνουν πλέον voucher αντί για επιστροφές μετρητών κατά την ακύρωση πακέτων διακοπών και πτήσεων, ώστε να διατηρήσουν την ρευστότητα τους.

Η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ισπανία και η Ολλανδία έχουν ήδη επιλέξει το σύστημα voucher που καλύπτει τα ακυρωμένα ταξίδια από την 1η Μαρτίου έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τον DRV (Γερμανικός Ταξιδιωτικός Σύνδεσμος), που σθεναρά προωθεί την εφαρμογή voucher και στη Γερμανία, και άλλα κράτη της ΕΕ επεξεργάζονται νόμους παρόμοιους με τον γαλλικό κανονισμό.

Η αντίστοιχη δυνατότητα θα προβλεφθεί και σε νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα έρθει από το υπουργείο Τουρισμού τις προσεχείς ημέρες και στην ελληνική Βουλή.

Από την άλλη πλευρά, με πρόσφατη παρέμβασή του ο Επίτροπος Reynders της ΕΕ, εφιστά στα κράτη-μέλη την υποχρέωσή τους να λάβουν υπόψη τους κατά τη θεσμοθέτηση των vouchers τα δικαιώματα των καταναλωτών και την Οδηγία 2015/2302.

Πότε προβλέπεται ανάκαμψη

Στις παρελθούσες κρίσεις της τελευταίας εικοσαετίας, η ανάκαμψη ξεκίνησε την αμέσως επόμενη χρονιά, όμως η ανάκαμψη εσόδων ήταν βραδύτερη από την ανάκαμψη των αφίξεων.

Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ανάκαμψη δεν είναι ενιαία ούτε γεωγραφικά ούτε κλαδικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανάκαμψη των εσόδων του τουρισμού στην Δυτική Ευρώπη μετά την κρίση του 2008 – 2009 πήρε 4 χρόνια, πλην όμως τα έσοδα των ξενοδοχείων συνολικά δεν ανέκαμψαν ποτέ ενώ, αντίθετα, των ξενοδοχείων luxury και upscale ανέκαμψαν μετά από 7 χρόνια.

Σύμφωνα με το WTTC, ο χρόνος ανάκαμψης των αφίξεων από επιδημίες όπως ο SARS, στην προ επιδημίας κατάσταση, κυμαίνεται από 10 έως 34,9 μήνες, με μέσο χρόνο ανάκαμψης τους 19,4 μήνες.

Ελπιδοφόρο είναι, πάντως, το γεγονός ότι ο χρόνος ανάκαμψης από τις διάφορες κρίσεις, περιλαμβανομένων των επιδημιών, μειώνεται με το πέρασμα των χρόνων. Οπως επισημαίνεται και σε έρευνα του Trip Advisor, ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο ανθεκτικός σε σοκ, ειδικά αν υπάρχει εξοικείωση με τον προορισμό.

Αλλωστε τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης ήδη φαίνονται στην αγορά της Κίνας, μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων. Αξιοσημείωτη είναι η επιταχυνόμενη ανάκαμψη στην περιοχή Sanya τις τελευταίες ημέρες που αποτελεί παραθεριστικό θέρετρο των Κινέζων (η «Χαβάη» της Κίνας).

Ποια είναι η κατάσταση στις χώρες – τροφοδότες του ελληνικού τουρισμού

Γερμανία

Η χώρα είναι σε lockdown τουλάχιστον μέχρι τις 19 Απριλίου. Σύμφωνα με εκτίμηση της Boston Consulting Group, το lockdown αναμένεται να λήξει κάποια στιγμή μεταξύ της 2ης εβδομάδας του Ιουνίου και της 1ης εβδομάδας του Ιουλίου.

Σε αυτό το οικονομικό κλίμα αναμένεται πτώση δαπανών των ταξιδιωτικών δραστηριοτήτων στη δαπάνη για διεθνείς πτήσεις φτάνει το -71% και στις εγχώριες το -65%. Μικρότερη μείωση -61% στη μεταφορά με αυτοκίνητο και ακόμα μικρότερη μείωση -46% στην κρουαζιέρα. Αναφορικά με τη διαμονή, η αναμενόμενη μείωση της δαπάνης για διαμονή σε ξενοδοχεία ανέρχεται σε -73%, ενώ μικρότερη αναμενόμενη μείωση στη διαμονή σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, - 59%. Οι εκδρομές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν μείωση -61% στη δαπάνη.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της IATA, θα ταξιδέψουν αεροπορικώς 84.4 εκατ. λιγότεροι επιβάτες με συνέπεια μια απώλεια εσόδων $15 δις , διακινδυνεύοντας 400.000 θέσεις εργασίας και $28 δις στη γερμανική οικονομία.

Ηνωμένο Βασίλειο

Η χώρα ύστερα από αρκετή καθυστέρηση, βρίσκεται σε lockdown. Σύμφωνα με εκτίμηση της Boston Consulting Group, το lockdown αναμένεται να λήξει κάποια στιγμή μεταξύ της 3ης εβδομάδας του Ιουνίου και της 4ης εβδομάδας του Ιουλίου.

Πάνω από 950.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλαν αίτηση για επιδόματα σε χρονικό διάστημα δυο εβδομάδων.

Με αυτά τα δεδομένα, αναμένεται μεγάλη πτώση δαπανών των ταξιδιωτικών δραστηριοτήτων στη δαπάνη για διεθνείς πτήσεις φτάνει το -70% και στις εγχώριες το -67%. Μικρότερη μείωση -56% στην κρουαζιέρα και ακόμα μικρότερη μείωση -51% στην μετακίνηση με αυτοκίνητο. Αναφορικά με τη διαμονή, η αναμενόμενη μείωση της δαπάνης για διαμονή σε ξενοδοχεία ανέρχεται σε -76%, ενώ μικρότερη αναμενόμενη μείωση στη διαμονή σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, - 59%. Οι εκδρομές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν μείωση -56% στη δαπάνη.

Σύμφωνα με στοιχεία του WTTC, αναμένεται να χαθούν ως και 1 εκατ. θέσεις εργασίας στον τουρισμό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της IATA, θα ταξιδέψουν αεροπορικώς 113.5 εκατ. λιγότεροι επιβάτες με συνέπεια μια απώλεια εσόδων $21.7 δις, διακινδυνεύοντας σχεδόν 402.000 θέσεις εργασίας και περίπου $32.7 δις συμβολής στη βρετανική οικονομία.

ΗΠΑ

Μέχρι την 7η Απριλίου, με εξαίρεση πέντε Πολιτείες, οι υπόλοιπες είχαν κηρύξει lockdown για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. Σύμφωνα με εκτίμηση της Boston Consulting Group, το lockdown αναμένεται να επεκταθεί σε όλη τη χώρα και να λήξει κάποια στιγμή μεταξύ της 2ης εβδομάδας του Ιουνίου και της 3ης εβδομάδας του Ιουλίου.

Σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον αναμένεται μεγάλη πτώση δαπανών των ταξιδιωτικών δραστηριοτήτων στη δαπάνη για διεθνείς πτήσεις φτάνει το -69% και στις εγχώριες το -76%. Μικρότερη μείωση -62% στην κρουαζιέρα και αναμενόμενη μείωση -68% στην μετακίνηση με αυτοκίνητο. Αναφορικά με τη διαμονή, η αναμενόμενη μείωση της δαπάνης για διαμονή σε ξενοδοχεία ανέρχεται σε -79%, ενώ αισθητά μικρότερη αναμενόμενη μείωση στη δαπάνη διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, -61%. Οι εκδρομές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν μείωση -61% στη δαπάνη.

Γαλλία

Η χώρα ευρίσκεται σε lockdown. Σύμφωνα με εκτίμηση της Boston Consulting Group, το lockdown αναμένεται να λήξει κάποια στιγμή μεταξύ της 2ης εβδομάδας του Ιουνίου και της 4ης εβδομάδας του Ιουλίου.

Σε αυτό το περιβάλλον αναμένεται μεγάλη πτώση δαπανών των ταξιδιωτικών δραστηριοτήτων: στη δαπάνη για διεθνείς πτήσεις φτάνει το -57% και στις εγχώριες το -54%. Μεγαλύτερη μείωση -58% στην κρουαζιέρα και ακόμα μεγαλύτερη μείωση -71% στην μετακίνηση με αυτοκίνητο. Αναφορικά με τη διαμονή, η αναμενόμενη μείωση της δαπάνης για διαμονή σε ξενοδοχεία ανέρχεται σε -63%, και σε παρόμοια επίπεδα -64%, η αναμενόμενη μείωση στη δαπάνη διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Οι εκδρομές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν μείωση -65% στη δαπάνη.

Ιταλία

Η Ιταλία υπήρξε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα στην οποία εκδηλώθηκε εκτενώς η πανδημία του COVID-19 και είναι στην δεύτερη θέση σε αριθμό θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού, μετά την Ισπανία.

Η χώρα βρίσκεται σε αυστηρό lockdown, το οποίο αναμένεται να λήξει κάποια στιγμή μεταξύ της 2ης εβδομάδας του Ιουνίου και της 1ης εβδομάδας του Ιουλίου.

Η Ιταλία συγκριτικά με τις προηγούμενες χώρες, παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αναμενόμενη πτώση δαπανών σε όλες τις κατηγορίες ταξιδιωτικών δραστηριοτήτων: στις διεθνείς πτήσεις φτάνει το -81% και στις εγχώριες το -78%. Μικρότερη μείωση -68% στην κρουαζιέρα και αλλά ακόμα μεγαλύτερη μείωση -83% στην μετακίνηση με αυτοκίνητο. Αναφορικά με τη διαμονή, η αναμενόμενη μείωση της δαπάνης για διαμονή σε ξενοδοχεία ανέρχεται σε -84%, ενώ μικρότερη αναμενόμενη μείωση στη δαπάνη διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, -64%. Οι εκδρομές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν μείωση -74% στη δαπάνη.