Το σχέδιο χαμηλής πτήσης στον τουρισμό - Οι προϋποθέσεις για να ανοίξει η χώρα

Κλειστά θα αφήσει πίσω της, όπως φαίνεται, πολλά ελληνικά καταλύματα, κυρίως μεγάλες μονάδες εποχικής λειτουργίας η πανδημία του κορωνοιού καθώς οι μηδενικές κρατήσεις σε συνδυασμό με τα αυξημένα κόστη λειτουργίας και τα άδεια ταμεία θα λειτουργήσουν απαγορευτικά για το άνοιγμά τους τη φετινή περιορισμένη σεζόν.

Οι πιο αισιόδοξοι τοποθετούν το ουσιαστικό ξεκίνημα της σεζόν τον Ιούλιο θεωρώντας ότι περίπου τρία στα δέκα ξενοδοχεία δε θα ανοίξουν φέτος, ενώ οι πιο απαισιόδοξοι φοβούνται ότι ιδιαίτερα στα εποχικά καταλύματα η αναλογία ανοιχτών – κλειστών θα φτάσει τελικά το 50-50 αφήνοντας πίσω της υπέρογκα χρέη και χιλιάδες θέσεις εργασίας χαμένες.

Την ίδια στιγμή γρίφος παραμένουν οι προυποθέσεις κάτω από τις οποίες η χώρα μας θα ξανανοίξει με ασφάλεια τις πύλες της στο διεθνή τουρισμό. Ο μαζικός έλεγχος των τουριστών στα σημεία εισόδου της χώρας με γρήγορα τεστ και το σχετικό πιστοποιητικό υγείας φαίνεται να είναι η λύση που προκρίνεται ωστόσο τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν οι ειδικοί επιστήμονες.

Οπως επισημαίνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης «το υπουργείο έχει ήδη ενημερώσει ότι η μοναδική λύση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει σε ένα ποσοστό τον τουρισμό για φέτος είναι τα μαζικά τεστ στις πύλες εισόδου της χώρας, τα οποία θα μπορούσαν να γίνονται στο Αεροδρόμιο της Αθήνας που έχει ήδη ενημερώσει ότι θα διαθέσει με διακριτικότητα τους χώρους για κάτι τέτοιο η να το αναλάβουν οι αεροπορικές εταιρίες. Ωστόσο όλα αυτά προυποθέτουν ότι θα έχει προηγηθεί η σύμφωνη γνώμη των ειδικών καθώς η ασφάλεια παραμένει πρώτη προτεραιότητα» σημειώνει.

Πρόσθετη προυπόθεση, οπως εξηγεί ο υπουργός, είναι τα τεστ να είναι αξιόπιστα, ενώ θα καθοριστούν σαφή και αυστηρά πρωτόκολλα από την επιτροπή υγείας για τον κορωνοιό σε περίπτωση εντοπισμού κρούσματος σε τουριστικούς προορισμούς.

Την ίδια στιγμή χωρίς αντίκρυσαμα φαίνεται να είναι εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες θα απέκλειαν τουρίστες προερχόμενους από χώρες που βρίσκονται στο επίκεντρο της πανδημίας, καθώς δύσκολα θα έβρισκαν πρακτική εφαρμογή καθώς τα σύνορα δεν μπορούν να ανοιγοκλείνουν.

Σε κάθε περίπτωση η σταδιακή άρση των μέτρων θα είναι η αρχή μιας σκληρής πραγματικότητας για το σύνολο των επιχειρηματιών του τουρισμού.

Το τρίπτυχο του προβλήματος περιλαμβάνει εκτός της κατάστασης της Ελλάδας και των περιθωρίων ανάκαμψης που θα αφήνει η χρονική στιγμή που θα επιλεγεί για να επανεκκινήσουν τη λειτουργία τους τα ξενοδοχεία, άλλους δύο πολύ βασικούς παράγοντες. Ο πρώτος είναι η υγειονομική κατάσταση που θα επικρατεί τη δεδομένη περίοδο στις χώρες – πηγές για τον ελληνικό τουρισμό καθώς επίσης και το ζήτημα της μεταφοράς των επισκεπτών, δηλαδή το πότε, με ποια συχνότητα και από ποιους προορισμούς θα ξαναξεκινήσουν τα αεροπορικά ταξίδια, τα οποία έχουν «παγώσει».

Πρακτικά το restart για την Ελλάδα δεν αρκεί, αν δε συνδυαστεί με την άρση των μέτρων και συις υπόλοιπες χώρες, οι οποίες λειτουργούν τροφοδοτικά για τον ελληνικό τουρισμό.

Δεδομένου ότι  η βασική τροφοδοτική ...πεντάδα για τη χώρα μας (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και ΗΠΑ) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο της πανδημίας (με εξαίρεση τη Γερμανία, η οποία φαίνεται να διαχειρίζεται καλύτερα την κατάσταση), θα πρέπει να στοχευθούν νέες αγορές. Αυτές, όπως επεσήμανε σε πρόσφατη τοποθέτησή του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Γιάννης Ρέτσος θα είναι χώρες που έχουν παραδοσιακά σχέσεις με την Ελλάδα και αποτελεσματική διαχείριση του κορωνοιού. Σ΄αυτές συμπεριέλαβε το Ισραήλ, την Κύπρο, το Λίβανο και γενικότερα τις αραβικές αγορές και τα Βαλκάνια. Ειδικά για τα Βαλκάνια, ανέφερε ότι πέρυσι είχαμε περίπου 10 εκ. οδικές αφιξεις, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προερχόταν από βαλκανικές χώρες.

Την ίδια στιγμή θα πρέπει να καταπολεμηθεί και η ανασφάλεια της ελληνικής κοινωνίας σε μικρότερους τόπους, καθώς μένει να φανεί εάν οι τοπικές κοινωνίες μικρών νησιών με εξαιρετικά αδύναμες δομές υγείας θα καλοδεχτούν τουρίστες από το εξωτερικό.

Ο τουριστικός κλάδος φαίνεται να ποντάρει πολύ στη θεσμοθέτηση του voucher διάρκειας 18 μηνών, το οποίο ανακοίνωσε ο υπουργός Τουρισμού με στόχο να ανακόψει το κύμα επιστροφών προκαταβολών για ταξίδια που δεν πραγματοποιήθηκαν, και απειλούσε να στερέψει την σχεδόν μηδενική ρευστότητα που διαθέτει σήμερα ο κλάδος.

Με κουπόνια προσπαθούν να διαπραγματευτούν τις κρατήσεις τους πολλά ξενοδοχεία ανά την Ελλάδα, καθώς οπως λέει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου, υπάρχουν ολόκληρα γκρουπ τουριστών που ήδη έχουν μεταφέρει τα πακέτα τους για την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2021.

Ο ίδιος λέει ότι στην Κρήτη επιλέγουν να βλέπουν το καλύτερο σενάριο εκτιμώντας ότι η σεζόν θα ξεκινήσει την 1η Ιουλίου: «Ευτυχώς ο κόσμος έχει μπει στη λογική του κουπονιού και όχι της ακύρωσης. Ωστόσο αυτή τη στιγμή υπάρχουν εκατομμύρια κρατήσεις στον αέρα. Πολλές απ΄αυτές είναι βέβαια πλασματικές. Δεν μπορεί να κινηθεί τίποτα από τη στιγμή που δεν υπάρχουν πτήσεις».

Και στην Κρήτη, πάντως, το «άνοιγμα» των ξενοδόχων είναι μεγάλο «Υπάρχουν επιταγές, προμηθευτές, το 95% των ξενοδοχείων του νησιού έχουν ανακαινισθεί. Πολλά όχι μόνο δεν έχουν αποσβέσει τη δαπάνη αλλά χρωστούν ακόμα στους εργολάβους. Ελπίζουμε όμως ότι με το που θα αρθούν τα μέτρα, η Κρήτη θα είναι η πρώτη που θα ανοίξει. Αν τα καταφέρουμε να γίνει αυτό από την 1η Ιουλίου, ίσως φτάσουμε τη σεζόν μέχρι τον Νοέμβριο και μειώσουμε κάπως τις απώλειες».

Οσο για τον εσωτερικό τουρισμό, ο κ. Χαλκιαδάκης φαίνεται ότι δεν τρέφει αυταπάτες: «Δυστυχώς δε μας καλύπτει η ελληνική αγορά. Μιλάμε για τεράστιες ξενοδοχειακές μονάδες».

«Τα ταξίδια θα είναι δύσκολα φέτος ακόμα κι όταν αρθούν τα μέτρα» λέει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κέρκυρας, Μπάμπης Βούλγαρης σημειώνοντας ότι οι κρατήσεις που έχουν απομείνει είναι σχεδόν μηδενικές: «Η Αγγλία που αποτελεί τη βασική αγορά μας βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Δε γνωρίζουμε τι θα γίνει με τα αεροπορικά ταξίδια, ενώ την ίδια στιγμή δεν υπάρχει διάθεση για ταξίδια αλλά και η ρευστότητα ξενοδόχων και επισκεπτών έχει δεχτεί βαρύ πλήγμα» τονίζει προσθέτοντας ότι η Κέρκυρα πρακτικά ζει συνολικά από τον τουρισμό, καθώς πλην των καταλυμάτων ολόκληρη η οικονομία του νησιού εξαρτάται απ΄αυτόν (εστιατόρια, μπαρ ακόμα και εμπορικά καταστήματα).

Οι ξενοδόχοι σε όλη την Ελλάδα δεν έχουν να παλέψουν μόνο με τις μαζικές ακυρώσεις, αλλά και τις αλλαγές συμβολαίων που απαιτούν οι tour operators: «Ζητούν επαναδιαπραγμάτευση των συμβολαίων με τη δέσμευση πολύ μικρότερου αριθμού δωματίων από αυτά που είχαν συμφωνηθεί αλλά και πολύ χαμηλότερες τιμές» επισημαίνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης, Αντώνης Ηλιόπουλος.

Οι δικές του εκτιμήσεις για την Σαντορίνη είναι πως εάν τα ξενοδοχεία στο νησί δουλέψουν τον Ιούνιο θα έχουν πληρότητες έως 30-35%, τον Ιούλιο 60-65% και τον Αύγουστο 70-57%.

Οσο για τον εσωτερικό τουρισμό, ο ίδιος επισημαίνει ότι η Σαντορίνη δεν μπορεί να στηριχθεί σ΄αυτόν καθώς παραδοσιακά οι Ελληνες δεν αποτελούσαν παρά το 5-10% της τουριστικής κίνησης του νησιού, ενώ «αγκάθι» και γι΄αυτό αποτελεί το τι θα γίνει με τα σχολεία, δηλαδή το πότε θα ξανανοίξουν, αν θα επιμηκυνθεί η σχολική χρονιά και πότε θα διεξαχθούν οι πανελλήνιες. Ο ίδιος, πάντως, σε πρώτη φάση θα ανοίξει φέτος μόνο το ένα από τα τρία ξενοδοχεία που λειτουργεί στο νησί.

Από την πλευρά του ο Κώστας Ανδριανόπουλος, διευθυντής σε μεγάλο ξενοδοχείο της Μεσσηνίας και υπεύθυνος της Σχολής Τουρισμού της Καλαμάτας εκτιμά ότι η ηπειρωτική Ελλάδα θα ανακάμψει πρώτη κυρίως επειδή προσφέρει οδική διέξοδο στους ταξιδιώτες: «Εκτιμώ ότι η νησιωτική Ελλάδα θα υποφέρει περισσότερο. Τα αεροπορικά ταξίδια θα προβληματίζουν για καιρό ακόμα» τονίζει και προσθέτει ότι «αυτήν τη στιγμή επί της ουσίας ξεκινάμε σαν καινούρια ξενοδοχεία με μηδενικές κρατήσεις καθώς μέρα με την ημέρα λαμβάνουμε ακυρώσεις ακόμα και για τον Ιούλιο».

Ο ίδιος σημειώνει ότι πάνω από το 65% των ξενοδοχείων έχουν ήδη προβεί σε σημαντικές επενδύσεις συντήρησης και ανακαίνισης, ενώ προσθέτει ότι μείζον πρόβλημα είναι η απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας στον κλάδο. «Χρειάζεται άμεση επιδότηση της εργασίας».

Βαθειές οι πληγές που θα αφήσει πίσω της η πανδημία του κορωνοιού και στον τουρισμό της Κεφαλλονάς. Κι όσο κι αν οι επιχειρήσεις στο νησί είναι σε γενικές γραμμές «νοικοκυρεμένες», όπως περιγράφουν παλιοί ξενοδόχοι, υπάρχουν κι εκείνες που πριν τις βρει η νέα καταστροφή προσπαθούσαν να κλείσουν τις τρύπες που είχε αφήσει πίσω του το κανόνι της Thomas Cook το περασμένο φθινόπωρο.

Κανείς δε γνωρίζει ακόμα πόσα από τα ξενοδοχεία του νησιού θα ανοίξουν φέτος τις πόρτες τους όταν αυτό επιτραπεί. Βασικό πρόβλημα και εκεί είναι τα αυξημένα κόστη λειτουργίας σε ένα ξενοδοχείο με χαμηλά επίπεδα πληρότητας.

«Οι μοναδικές επικοινωνίες που έχουν οι ξενοδόχοι αυτήν την περίοδο είναι για ακυρώσεις συμβολαίων, επιστροφές προκαταβολών και διαπραγμάτευση για μετάθεση των πακέτων με voucher σε μεταγενέστερες περιόδους» επισημαίνει ο πρόεδρος των ξενοδόχων του νησιού, Γεράσιμος Τιμοθεάτος.

Προσθέτει μάλιστα ότι εν πολλοίς «η φετινή χρονιά είναι τελειωμένη. Πολλές μεγάλες μονάδες δε θα ανοίξουν καν. Τα κόστη είναι πολύ μεγάλα. Αντιθέτως οι μικρότερες θα προσπαθήσουν να κάνουν ό,τι μπορούν σε οικογενειακό επίπεδο βάζοντας ακόμα περσσότερη προσωπική εργασία».