Πόλεμος Ουκρανία: Πώς οι κυρώσεις ΗΠΑ σε Μόσχα μπορούν να αποδειχθούν «χάδι» για τον Πούτιν

Υπάρχει ένα εξόφθαλμο κενό στις κυρώσεις που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά της Ρωσίας ως αντίδραση για τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία: Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο από τη χώρα αυτή θα συνεχίσουν να ρέουν ελεύθερα στον υπόλοιπο κόσμο και τα χρήματα θα συνεχίσουν να εισρέουν στη Ρωσία.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Μπάιντεν υπερασπίστηκε την απόφασή του να διατηρήσει την πρόσβαση στη ρωσική ενέργεια προκειμένου «να περιορίσει τον πόνο που νιώθει ο αμερικανικός λαός στην αντλία βενζίνης». Αλλά ορισμένοι ακαδημαϊκοί, νομοθέτες και άλλοι αναλυτές λένε ότι ο αποκλεισμός μιας βιομηχανίας που βρίσκεται στην καρδιά της ρωσικής οικονομίας ουσιαστικά περιορίζει τις κυρώσεις και θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

«Οι εξαγωγές ενέργειας είναι όλο το παιχνίδι», δήλωσε ο ιστορικός Adam Tooze του Πανεπιστημίου Κολούμπια, ειδικός στα οικονομικά και την ευρωπαϊκή πολιτική. Οι πολιτικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη επέλεξαν να «ξεχωρίσουν τον μοναδικό τομέα που θα μπορούσε πραγματικά να είναι αποφασιστικός. Δεν νομίζω ότι η Ρωσία είναι τυφλή σε αυτό που συμβαίνει και αυτό πρέπει να της δείχνει ότι η Δύση δεν έχει πραγματικά το στομάχι για μια επώδυνη μάχη για την Ουκρανία».

Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διεθνούς προσπάθειας, ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την Πέμπτη κυρώσεις που στοχεύουν τις ρωσικές τράπεζες και τις ελίτ της χώρας και περιορίζουν την εξαγωγή ζωτικών τεχνολογιών που αποτελούν κλειδί για τη στρατιωτική και οικονομική ανάπτυξη. Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους ενέτειναν τις κυρώσεις το Σάββατο, ανακοινώνοντας σχέδια για το πάγωμα των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας και τον αποκλεισμό ορισμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT για διεθνείς πληρωμές.

Όμως οι κανόνες που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών επιτρέπουν στις ρωσικές ενεργειακές συναλλαγές να συνεχίσουν να πραγματοποιούνται μέσω τραπεζών που δεν υπόκεινται σε κυρώσεις και δεν εδρεύουν στις ΗΠΑ. Και οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης τονίζουν ότι οι κυρώσεις έχουν σχεδιαστεί για να ελαχιστοποιήσουν τις όποιες διαταραχές στις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές.

Οι τιμές του αμερικανικού αργού πετρελαίου έκλεισαν την Παρασκευή λίγο κάτω από τα 92 δολάρια το βαρέλι, ακριβώς εκεί που βρίσκονταν τις ημέρες πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρόλα αυτά, οι τιμές της βενζίνης στα πρατήρια των ΗΠΑ είναι αυξημένες κατά περισσότερο από 33% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, σε έναν εθνικό μέσο όρο 3,57 δολαρίων το γαλόνι, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ, που επικαλείται το Associated Press.

Ο πληθωρισμός, που βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών και τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές της βενζίνης, έχει πλήξει πολιτικά τον Μπάιντεν με τους ψηφοφόρους ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου.

Οι κυρώσεις δημιούργησαν ένα πιθανό αντιστάθμισμα για τον πρόεδρο μεταξύ των πολιτικών του συμφερόντων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Με την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία ενδεχομένως τροφοδότησε τα προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού και τον πληθωρισμό που αποτέλεσαν κρίσιμη αδυναμία για τον Μπάιντεν, ο οποίος τώρα προσπαθεί να βρει μια ισορροπία μεταξύ της τιμωρίας του Πούτιν και της προστασίας των Αμερικανών ψηφοφόρων.

«Το πακέτο κυρώσεων που έχουμε σχεδιάσει ειδικά για να επιτρέψουμε τη συνέχιση των πληρωμών ενέργειας», δήλωσε.

Αυτές οι εσωτερικές πολιτικές - οι οποίες ισχύουν επίσης για πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες - παρήγαγαν ένα σύνολο κυρώσεων που ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Pat Toomey, δήλωσε την Πέμπτη ότι φοβάται ότι «θα είναι ανεπαρκείς για να αποτρέψουν τον Πούτιν από περαιτέρω επιθετικότητα».

«Η κυβέρνηση αφήνει σκόπιμα τη μεγαλύτερη βιομηχανία της ρωσικής οικονομίας σχεδόν ανέγγιχτη», δήλωσε ο Toomey. «Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στις ρωσικές τράπεζες, αν και ευπρόσδεκτες, δεν μπορούν να απομονώσουν το ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα από τη διεθνή δραστηριότητα. Γι' αυτό οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιβάλουν σκληρές κυρώσεις στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας».

Αλλά ο Μπάιντεν πρέπει επίσης να λάβει υπόψη του τις ανάγκες των Ευρωπαίων συμμάχων του. Το φυσικό αέριο από τη Ρωσία αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο της ευρωπαϊκής κατανάλωσης του ορυκτού καυσίμου. Ο περιορισμός του μεγαλύτερου εξαγωγέα φυσικού αερίου στον κόσμο και του δεύτερου μεγαλύτερου εξαγωγέα πετρελαίου, μετά τη Σαουδική Αραβία, θα μπορούσε να πλήξει τη διεθνή ενότητα που Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση του Πούτιν. Αυτή η εξάρτηση από τη Ρωσία θα μπορούσε να περιορίσει τις πιθανές καταστροφές των κυρώσεων.

«Θα ήταν σίγουρα πιο επιζήμιο για τη Ρωσία εάν ο ενεργειακός τομέας συμπεριλαμβανόταν στο πακέτο κυρώσεων», δήλωσε ο Μαρκ Φίνλεϊ, συνεργάτης σε θέματα ενέργειας και παγκόσμιου πετρελαίου στο Ινστιτούτο Δημόσιας Πολιτικής Baker του Πανεπιστημίου Ράις, σε δήλωση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Τα πετρελαϊκά δικαιώματα & οι φόροι αντιπροσωπεύουν γενικά περίπου το 40% των εσόδων της ρωσικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης».

Ο Φίνλεϊ σημείωσε ότι η Ρωσία στηρίχθηκε στα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο τα τελευταία χρόνια για να δημιουργήσει το απόθεμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων της πάνω από 600 δισεκατομμύρια δολάρια, ειδικά για να μπορέσει να ανταπεξέλθει σε οικονομικές κυρώσεις. Αλλά αυτό το οικονομικό μαξιλάρι μπορεί τελικά να κινδυνεύει από τις πρόσθετες αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις.

Σε περίπτωση που υπάρξει απώλεια πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία, οι ΗΠΑ δεν φαίνεται να είναι σε θέση να αυξήσουν γρήγορα την παραγωγή υδρογονανθράκων, ενώ οι χώρες του ΟΠΕΚ δεν έχουν ακόμη δεσμευτεί δημοσίως για σημαντικά μεγαλύτερη παραγωγή.

Οι προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν εξαιρετικά περιορισμένες. Αλλά οι παραγωγοί φυσικού αερίου στις ΗΠΑ δεν μπορούν να εξάγουν γρήγορα περισσότερο φυσικό αέριο στην παγκόσμια αγορά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι για να μεταφερθεί το φυσικό αέριο στο εξωτερικό, πρέπει να ψυχθεί και να μετατραπεί σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και στις ΗΠΑ οι εγκαταστάσεις αυτές λειτουργούν με πλήρη δυναμικότητα.

Εν όψει των κυρώσεων για την εισβολή του Πούτιν το 2014 στη χερσόνησο της Κριμαίας στην Ουκρανία, οι ελίτ της χώρας και οι εσωτερικές εταιρείες έμαθαν να προσαρμόζονται, μεταφέροντας συχνά τα περιουσιακά τους στοιχεία σε νεοσύστατες εικονικές οντότητες με καθαρό μητρώο. Αυτές οι στρατηγικές δοκιμάζονται τώρα, αν και η πρόσβαση στο πετρέλαιο ήταν ένα σταθερό παραθυράκι που άλλες χώρες που βρίσκονταν σε παρόμοια δυσχερή θέση εκμεταλλεύτηκαν στο παρελθόν με τη βοήθεια της Ρωσίας.

Η κυβέρνηση του Πούτιν έχει βοηθήσει να διδάξουν άλλους αντιπάλους των ΗΠΑ, όπως το Ιράν και η Βενεζουέλα, πώς να παρακάμπτουν τους ελέγχους της Ουάσινγκτον, δήλωσε ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι, ο οποίος βοήθησε στον καθορισμό της πολιτικής κυρώσεων για την κυβέρνηση Τραμπ.

«Η επιβολή των κυρώσεων είναι εγγενώς ένα παιχνίδι γάτας και ποντικιού και είχαν οκτώ χρόνια, από την εποχή της Κριμαίας, για να δημιουργήσουν εναλλακτικούς μηχανισμούς για να διατηρήσουν τη ροή σκληρού νομίσματος προς το καθεστώς», δήλωσε ο Μπίλινγκσλι.

Διαβάστε ακόμη

Πόλεμος στην Ουκρανία: Η παραδοχή Ζελένσκι για τα εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία, η ώρα της αλήθειας για την ΕΕ και ο παράγοντας Τραμπ

Έρχονται λευκά Χριστούγεννα; Κρύο, βροχές και χιόνια τις γιορτές - Πρόγνωση μετεωρολόγων

Δολοφονία 36χρονης στο Ηράκλειο: Ερωτήματα για την ολιγωρία των αρχών – Ο δράστης είχε αποπειραθεί να σκοτώσει τη σύντροφο του

Ξανά Βασίλισσα του κόσμου η Ρεάλ Μαδρίτης! Κατέκτησε το Διηπειρωτικό με 3-0 επί της Πατσούκα