Swift: «Μποτιλιάρισμα» στη ρωσική οικονομία - Πρώτο κανόνι ρωσικής τράπεζας στην Ευρώπη

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

Κτίριο ρωσικής τράπεζας στη Μόσχα/Associated Press

Προετοιμασμένες για ισχυρές αναταράξεις ήταν από το Σαββατοκύριακο οι αγορές και εν αναμονή της εξειδίκευσης του νέου πακέτου κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Κυρώσεις που εφαρμόζονται από τις πρώτες πρωινές ώρες, με τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε σε βάρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Ε.Ε Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν, οι κυρώσεις αυτές συμπεριλαμβάνουν την απαγόρευση κάθε συναλλαγής ευρωπαίων με το κεντρικό χρηματοπιστωτικό θεσμό της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Παράλληλα παγώνουν όλοι οι πόροι της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας που βρίσκεται στην ευρωπαϊκή διαδικασία με στόχο να εμποδιστεί η χρηματοδότηση του πολέμου.

Απομένει, η εξειδίκευση του μέτρου, που πριν από λίγες ημέρες έμοιαζε αδιανόητο, αυτό του αποκλεισμού ορισμένων ρωσικών τραπεζών από το παγκόσμιο σύστημα διατραπεζικών συναλλαγών, το Swift. Mέτρο που θα έχει μεγάλες συνέπειες για την Ρωσία καθώς εκτιμάται ότι η οικονομική της δραστηριότητα θα συρρικνωθεί κατά 3% - 4% αλλά παράλληλα, θα επιφέρει ισχυρό πλήγμα και στο δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και κατά συνέπεια στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας.

Οι αναλυτές θεωρούν δεδομένη ότι η διαταραχή στο σύστημα πληρωμών θα αποτυπωθεί στις τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου αλλά και των σιτηρών, αύξηση του πληθωρισμού και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Το πόσο ισχυρό θα είναι το σοκ θα φανεί άμεσα όμως σε κάθε περίπτωση, τόσο η ΕΚΤ - που συνεδριάζει στις 10 Μαρτίου - όσο και η FED θα πρέπει θα απλώσουν δίχτυ ασφαλείας ώστε να μετριάσουν τις συνέπειες. Αναλυτές, όπως ο Zoltan Pozar της Credit Swiss σε σημείωμα του δημοσιοποιήθηκε την Κυριακή το βράδυ στο Bloomberg, υπενθυμίζει το χάος που προκλήθηκε από την κατάρρευση της Lehman Brothers to 2008, αλλά και την αναταραχή με το ξέσπασμα της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020 και καλεί τις κεντρικές τράπεζες να βρίσκονται σε ετοιμότητα ώστε κάνουν αγορές ξανά τη Δευτέρα.

Καμπανάκι και για τις ελληνικές τράπεζες

Οι τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, χωρίς να έχουν ακόμα σαφή εικόνα και κυρίως τη λίστα των ρωσικών τραπεζών με τις οποίες δεν θα μπορούν να επικοινωνούν μέσω Swift, επιχείρησαν να κάνουν ασκήσεις επί χάρτου, με βάσει και τα πελατολόγια τους και να εντοπίσουν τους πελάτες τους που συναλλάσσονται με ρωσικές επιχειρήσεις (εξαγωγές – εισαγωγές προϊόντων, τουρισμός).

Αυτό που ξεκαθαρίζεται είναι ότι με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο συναλλαγές θα γίνονται. Ωστόσο ο αποκλεισμός κάποιων ρωσικών τραπεζών που και εισπράττουν αλλά και πληρώνουν, από το Swift και η διεκπεραίωση συναλλαγών με πιο παραδοσιακούς τρόπους (fax, telex, email κ.λπ) είναι όχι απαιτούν περισσότερο χρόνο, είναι και πιο κοστοβόρες ενώ τίθεται και ζήτημα εμπιστοσύνης/ασφάλεια καθώς δεν είναι κωδικοποιημένες όπως συμβαίνει με τις συναλλαγές μέσω swift, οι οποίες είναι ουσιαστικά αυτοματοποιημένες και διεκπεραιώνονται σε λίγα λεπτά, από τη μια άκρη του πλανήτη στην άλλη.

Επισημαίνεται εξάλλου ότι οι ελληνικές τράπεζες που έχουν ακόμα τα υψηλότερα αποθέματα «κόκκινων» δανείων στην ευρωζώνη, εντός Μαρτίου καταθέτουν τα business plans τους και οι διεθνείς αναταράξεις ελλοχεύουν σοβαρούς κινδύνους στις προσπάθειες εξυγίανσης και θωράκισης των ισολογισμών τους.

Καταρρέει το ρούβλι-Πτωχεύει η Sberbank Europe

Τα προεόρτια της εφαρμογής των νέων κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας ξεκίνησαν πριν την εξειδίκευση των κυρώσεων και κυρίως αυτών που αφορούν τον αποκλεισμό ορισμένων ρωσικών τραπεζών από το SWIFT.

To ρούβλι κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ απωλειών, στο -30% έναντι του δολαρίου (στα 119 ρούβλια ανά δολάριο, έναντι 83 την Παρασκευή, ενώ στο άνοιγμα των ασιατικών αγορών το πετρέλαιο ξεκίνησε με άνοδο +6% καθώς η ανησυχία των προηγούμενων ημερών για σοβαρά προβλήματα στην τροφοδοσία έχει μετατραπεί πλέον σε βεβαιότητα.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι η Sberbank Europe, θυγατρική της Sberbank Russia, η οποία με τη σειρά της ανήκει κατά πλειοψηφία στο ρωσικό κράτος, πτωχεύει ή πιθανόν να πτωχεύσει μαζί με τις μονάδες της στην Κροατία και τη Σλοβενία.

Η EKT έλαβε μέτρα κατά της Sberbank Europe AG και των θυγατρικών της στην Κροατία και τη Σλοβενία, αφού διαπίστωσε ότι, στο εγγύς μέλλον, η τράπεζα είναι πιθανό να μην είναι σε θέση να εξοφλήσει τα χρέη ή άλλες υποχρεώσεις της κατά τη λήξη τους.

«Η Sberbank Europe AG και οι θυγατρικές της παρουσίασαν σημαντικές εκροές καταθέσεων ως αποτέλεσμα του αντίκτυπου της φήμης των γεωπολιτικών εντάσεων. Αυτό οδήγησε σε επιδείνωση της θέσης ρευστότητάς της. Και δεν υπάρχουν διαθέσιμα μέτρα με ρεαλιστική πιθανότητα αποκατάστασης αυτής της θέσης σε επίπεδο ομίλου και σε κάθε θυγατρική του εντός της τραπεζικής ένωσης», ανακοίνωσε η ΕΚΤ.

Οι ιδιώτες καταθέτες προστατεύονται έως και 100.000 € ανά καταθέτη ανά τράπεζα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η προστασία παρέχεται από τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων που ισχύουν στην Αυστρία, συμπεριλαμβανομένου του γερμανικού υποκαταστήματος της τράπεζας, της Κροατίας και της Σλοβενίας.

Σύμφωνα με την εντολή του, το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης πρέπει να επιβεβαιώσει την αποτυχία ή την πιθανότητα αποτυχίας της αξιολόγησης της ΕΚΤ και θα αποφασίσει και θα εφαρμόσει τα επόμενα βήματα.

Η Sberbank Europe AG έχει θυγατρικές στην Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, στη Δημοκρατία της Σέρπσκα, στην Τσεχική Δημοκρατία, στην Κροατία, στην Ουγγαρία, στη Σλοβενία και στη Σερβία. Έχει υποκατάστημα και στη Γερμανία. Στο τέλος του 2021, η τράπεζα διέθετε 13,6 δισ. ευρώ σε ενεργητικό.

Το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB), το οποίο χειρίζεται ευρωπαϊκά τραπεζικά ιδρύματα που αντιμετωπίζουν προβλήματα, δήλωσε ότι έχει εφαρμόσει αναστολή πληρωμών, επιβολή και καταγγελία δικαιωμάτων (μορατόριουμ) στα τρία ευρωπαϊκά τμήματα της Sberbank. Οι καταθέτες θα μπορούν να αποσύρουν ένα ημερήσιο ποσό που καθορίζεται από τις αρχές των τριών ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με δήλωση του SRB.

Διαβάστε ακόμη