Ο χάρτης των «αντιμνημονιακών»: Αριστερά του Σύριζα και... ο καθένας μόνος του

Ο χώρος της λεγόµενης «εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς» (ή «αντιµνηµονιακός» µε όρους της τρέχουσας πολιτικής φρασεολογίας) φαίνεται να διαθέτει σηµαντική εκλογική απήχηση που ξεπερνά το 5% του εκλογικού σώµατος. Στο σηµείο αυτό της πολιτικής γεωγραφίας βρίσκονται πλέον σχηµατισµοί που προέκυψαν από την «κρίση» του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015, µε ιστορικά ρεύµατα κοµµουνιστικής αναφοράς. Σχεδόν 6 µήνες πριν από τις προγραµµατισµένες εκλογικές αναµετρήσεις του Μαΐου, σε όλους τους χώρους παρατηρούνται διεργασίες. Από το τοπίο που διαµορφώνεται όµως πολύ δύσκολα θα προκύψουν σηµαντικές εκλογικές συµπορεύσεις.

Κυριότερος λόγος οι διαφορετικές «αναγνώσεις» κάθε πολιτικού χώρου στις εξελίξεις των τελευταίων χρόνων. Κυρίως σχετικά µε το κατά πόσο µια «κυβέρνηση της Αριστεράς» µπορεί να εγγυηθεί ανάλογες πολιτικές εξελίξεις, ιδίως εντός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάντως ο εν λόγω χώρος έχει σηµαντικότερη, από την εκλογική του, απήχηση στα κοινωνικά κινήµατα αλλά και σε συνδικάτα. κάτι που του αποδίδει ιδιαίτερη δυναµική. Η προσπάθεια ενιαίας έκφρασης του αντιµνηµονιακού χώρου είναι «πάγια και σταθερή θέση της Λαϊκής Ενότητας», που όµως «µέχρι στιγµής δεν έχει βρει ανταπόκριση», όπως µας επισήµανε ο επικεφαλής της ΛΑΕ, Παναγιώτης Λαφαζάνης.

Σε αυτήν πάντως δεν φαίνεται να συµπεριλαµβάνεται ο πρώην υπουργός Οικονοµικών Γιάνης Βαρουφάκης, αφού η ΛΑΕ εκτιµά ότι «έχει σηµαντική ευθύνη» για τα γεγονότα του 2015.

«Χωρίς ανταγωνισμούς»

Η Λαϊκή Ενότητα εστίασε το προηγούµενο διάστηµα στην κοινωνική της γείωση και δραστηριοποιήθηκε στα κινήµατα αποτροπής των πλειστηριασµών, ενώ αντιµετωπίζει ως ελπιδοφόρα εξέλιξη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο την εξέγερση των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία. Με αφορµή µάλιστα τις εξελίξεις στη Γαλλία, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης επανέλαβε την ανάγκη για να υπάρξει στην Ελλάδα «σήµερα ένα µεγάλο µέτωπο όλων, χωρίς εξαίρεση, των γνήσια αριστερών, προοδευτικών, πατριωτικών, δηµοκρατικών αντισυστηµικών δυνάµεων, που οφείλει να εργαστεί για να αναλάβει, χωρίς άγονους ανταγωνισµούς και πέρα από διαφορετικότητες, µια µεγάλη πρωτοβουλία κοινής δράσης για ένα "αλά ελληνικά" πρωτότυπο και αυτόνοµο λαϊκό και νεολαιίστικο κίνηµα, µε προµετωπίδα τα άµεσα και µεγάλα εργατικά και λαϊκά αιτήµατα και όραµα µια νέα Ελλάδα βαθιά δηµοκρατική, προοδευτική, ανεξάρτητη, ανασυγκροτηµένη και κοινωνικά δίκαιη».

Στις τάξεις της ΛΑΕ συγκεντρώνονται πρόσωπα µε ευρύτερη απήχηση στον χώρο της Αριστεράς, µε κορυφαίο αυτό του Μανώλη Γλέζου. Παράλληλα, σηµαντικά στελέχη της πρώτης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η Νάντια Βαλαβάνη, ο Νίκος Χουντής και ο Κώστας Ησυχος. Ο χώρος της Λαϊκής Ενότητας βρίσκεται σε διαδικασία συζήτησης µε τον πρώην επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκο Αλαβάνο, χωρίς να αποκλείεται καθόλου η κοινή εκλογική κάθοδός τους. Ανοιχτοί παραµένουν οι δίαυλοι και µε πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο τέως γραµµατέας του Τάσος Κορωνάκης και στελέχη των οργανώσεων Ανασύνθεση-ΟΝΡΑ, Αριστερή Ριζοσπαστική Κίνηση, ∆ίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά ∆ικαιώµατα, ∆ικτύωση για τη Ριζοσπαστική Αριστερά, που προσφάτως κινούνται στην κατεύθυνση της ενιαίας πολιτικής τους έκφρασης. 

Μεγαλύτερη δυσκολία παρατηρείται πάντως στη σχέση της Λαϊκής Ενότητας µε την Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Οι αιτίες εστιάζονται τόσο στην απροθυµία της Ζωής Κωνσταντοπούλου να συµπορευθεί πολιτικά αλλά και σε σηµαντικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της ΛΑΕ από συνιστώσες που εκτιµούν ως ασύµβατες µε τη ΛΑΕ τις θέσεις που έχει πάρει στο λεγόµενο «µακεδονικό ζήτηµα». Στον κόσµο που απογοητεύθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, έχοντας σταθερή παρουσία κατά κύριο λόγο στους εργατικούς αγώνες και στα κοινωνικά κινήµατα, χωρίς να βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης κεντρικών πολιτικών συµπράξεων. Η δυναµική της πάντως καταγράφεται σταθερά στα εκλογικά ποσοστά των εθνικών εκλογών, ενώ στις προηγούµενες αυτοδιοικητικές εκλογές συγκέντρωσε 128.154 ψήφους.

Όπως επισηµαίνει ο Νίκος Κρασάκης, µέλος της Κεντρικής Συντονιστικής Επιτροπής της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, «υπάρχει ήδη σηµαντική ανταπόκριση από αγωνιστές των κινηµάτων και ειδικά από κόσµο που αισθάνεται προδοµένος από τον ΣΥΡΙΖΑ και αναζητά µια Αριστερά ανατρεπτική και νικηφόρα, χωρίς αναπαλαίωση ενός "ΣΥΡΙΖΑ Νο2». Σηµειώνει µάλιστα ότι «η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει απευθύνει κάλεσµα συσπείρωσης σε όλους τους αγωνιστές και τις δυνάµεις της ανατρεπτικής, αντικαπιταλιστικής και αντιιµπεριαλιστικής Αριστεράς για συµβολή πρώτα και κύρια στην αντεπίθεση του κινήµατος, αλλά και στις επικείµενες πολιτικές-εκλογικές µάχες.

Ειδικά για τις ευρωεκλογές απαιτείται µια µεγάλη λαϊκή ανταρσία στην ευρω-χούντα των πολυεθνικών και των τραπεζιτών, που θα θέτει στην πρώτη γραµµή την πάλη για αποδέσµευση από την ΕΕ προς όφελος των εργατικών λαϊκών συµφερόντων, µε διεθνιστική λογική, κόντρα και στους Μακρόν-Μέρκελ-Τσίπρα-Μητσοτάκη και στους εθνικιστές τύπου Λεπέν-Ορµπαν-Σαλβίνι». Μάλιστα σχολιάζοντας τη στάση του ΚΚΕ και της ΛΑΕ, ο Νίκος Κρασάκης σηµειώνει πως «το ΚΚΕ, κλεισµένο στον εαυτό του, αρνείται να συµβάλει σε ένα µέτωπο ανατροπής, ενώ η ΛΑΕ αναπαράγει λογικές του ηττηµένου ΣΥΡΙΖΑ, φλερτάροντας το τελευταίο διάστηµα µε εθνικιστικές δυνάµεις».

Ειδικά για τις δηµοτικές εκλογές τονίζει ότι «σε περιφέρειες και δήµους η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα συµβάλει στην ενίσχυση και διεύρυνση των αριστερών αντικαπιταλιστικών κινήσεων, που παρεµβαίνουν µε επιτυχία και έχουν εκλέξει στις προηγούµενες εκλογές πλήθος συµβούλων».

Το ΜέΡΑ25, µε επικεφαλής τον Γιάνη Βαρουφάκη, έχει καταθέσει τη δική του συνολική πολιτική πρόταση ως βάση συζήτησης µε άλλες πολιτικές δυνάµεις ήδη από τις αρχές του χρόνου. Πάντως η µέχρι τώρα εικόνα δεν δείχνει στην κατεύθυνση κάποιας κεντρικής συµµαχίας. Στο επίπεδο των συνεργασιών αναµένονται εξελίξεις, ίσως και µια ηχηρή συνεργασία την ερχόµενη εβδοµάδα που εκτιµούν ότι θα «εξακοντίσει» την πολιτική επιρροή του ΜέΡΑ25.

Συνολικά το κόµµα δηλώνει ανοιχτό, έχοντας µάλιστα και µια «διεθνή» οπτική για το θέµα. Όπως µας επισηµαίνει ο Ερικ Μιλτιάδης Εντµαν, υπεύθυνος της προεκλογικής εκστρατείας του, «τα δείνα της ελληνικής Αριστεράς -η οποία µόνο αντιµνηµονιακή µπορεί να είναι για να είναι αντάξια του ονόµατός της- δεν είναι το αποτέλεσµα µιας αποκλειστικά ελληνικής πολιτικής νόσου, αλλά ένα σύµπτωµα µιας παγκόσµιας αδυναµίας της Αριστεράς να επαναπροσδιοριστεί σε έναν νεοφιλελεύθερο κόσµο.

Θύµα ακριβώς αυτού του φαινοµένου έπεσε και ο άλλοτε ριζοσπαστικός ΣΥΡΙΖΑ, αφού βρέθηκε στην πρώτη γραµµή της µάχης µε το ευρωπαϊκό κατεστηµένο, ρίχνοντας µε την προδοσία του ένα τεράστιο κοµµάτι της ελληνικής κοινωνίας σε µια πολιτική κατάθλιψη. Πάντα στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι µόνοι κερδισµένοι όταν ένας λαός απογοητεύεται από τη δηµοκρατία είναι οι φασίστες».

Μάλιστα σηµειώνει ότι «είναι πολιτικό αλλά και ιστορικό καθήκον της Αριστεράς στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη να παρουσιάσει ένα ελπιδοφόρο, ρεαλιστικό και προοδευτικό όραµα για τη χώρα. Ένα πρόγραµµα που µπορεί να προσφέρει στον ελληνικό λαό αυτό το οποίο αναζητάει την τελευταία δεκαετία: µια εναλλακτική για τη λιτότητα που εξαθλιώνει την κοινωνία και την οικονοµία µας, οδηγώντας χιλιάδες παιδιά της γενιάς µου στην ξενιτιά, καταδικάζοντας έτσι το µέλλον της χώρας µας. Τώρα δεν είναι η ώρα για κενή ρητορική, βασισµένη στο συναίσθηµα αντί για τη λογική, αλλά για µια σοβαρή πρόταση που βάζει τους ανθρώπους πριν από την εξουσία. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, εµείς είµαστε πρόθυµοι να συζητήσουµε µε οποιονδήποτε».

«Είμαστε κάτι διαφορετικό»

«Η Πλεύση Ελευθερίας θα κατέβει ανεξάρτητα και αυτόνοµα στις εκλογές. Είµαστε κάτι διαφορετικό. ∆εν επιδιώκουµε να γίνουµε ένα κόµµα σαν τα άλλα. Οι παλιές συνταγές δεν µας αφορούν. Θέλουµε να ενεργοποιήσουµε πολίτες και άτοµα που θέλουν να αλλάξουν τη ζωή τους και να αλλάξουν τη χώρα» ξεκαθάρισε σε πρόσφατες τηλεοπτικές δηλώσεις της η Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Έχει παράλληλα εκφράσει τις ενστάσεις της για τον ρόλο του Γιάνη Βαρουφάκη την περίοδο του 2015, σηµειώνοντας πως «ο κ. Βαρουφάκης θα πρέπει να δώσει εξηγήσεις για πάρα πολλά πράγµατα. Στη διαπραγµάτευση δεν χρησιµοποίησε τα πορίσµατα της Επιτροπής αλήθειας του δηµοσίου χρέους. Γιατί παραιτήθηκε την εποµένη του "όχι";».

Πάντως η Ζωή Κωνσταντοπούλου δηλώνει ότι δεν θεωρεί πανάκεια την είσοδο της Πλεύσης Ελευθερίας στη Βουλή, µια και τόνισε πως «η δική µας αντίληψη δεν είναι ότι θα κάνουµε οτιδήποτε για να µπούµε στη Βουλή. Το µεγαλείο της ∆ηµοκρατίας είναι ότι αποφασίζουν οι πολίτες και κάθε πολίτης έχει την ίδια δύναµη. Εµείς του προτείνουµε µια καθαρή, δηµοκρατική, ανατρεπτική λύση. Το σύνθηµά µας είναι ότι δεν κοιτάµε ούτε αριστερά ούτε δεξιά, κοιτάµε µπροστά».

Το τελευταίο διάστηµα η Πλεύση έχει στο επίκεντρο της πολιτικής κριτικής της το θέµα της Συµφωνίας των Πρεσπών, την οποία χαρακτηρίζει «συµφωνία προδοσίας» και κείµενο «που εκχωρεί κοµµάτι της Ιστορίας µας».