Υπόθεση Εβρος: Οι χάρτες Μπάκερ, το λάθος της Google και τα μυστικά του Δέλτα

Τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Εβρο περιγράφονται στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και υπογράφηκαν με τα πρωτόκολλα της επιτροπής Διαχάραξης ελληνοτουρκικών συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Εδώ και έναν αιώνα οι συντεταγμένες είναι συμφωνημένες, υπογεγραμμένες και αποδεκτές και από τις δύο χώρες. Σε μία περίοδο όμως που οι Τούρκοι θέλουν να δημιουργήσουν προβλήματα, χρησιμοποιούν τους φυσικούς θύλακες που δημιουργεί το ποτάμι του Εβρου σε σχέση με την ευθυγράμμιση των συνόρων ως την τέλεια ευκαιρία για ένταση.

Την υπόθεση έχουν αναδείξει και ξένα ΜΜΕ. Η Daily Mail αναφέρει ότι «ντουζίνες Τούρκοι στρατιώτες εισέβαλαν και κατέλαβαν μια μικρή περιοχή στην Ελλάδα, υψώνοντας την τουρκική σημαία» ενώ συνδέει το θέμα και με το προσφυγικό. Η βρετανική SUN μιλά για «εισβολή Τούρκων» σε ελληνικό έδαφος. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, μάλιστα, αποτελεί «μελετημένη πρόκληση στο πλαίσιο της αντίδρασης της τουρκικής πλευράς για τη σχεδιαζόμενη επέκταση του φράκτη στο χερσαίο τμήμα των συνόρων».

Τα ίδια και το 2012

Ενας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν πολύ καλά την υπόθεση χάραξης των ελληνοτουρκικών συνόρων, έχοντας, μάλιστα, στην κατοχή του και αντίγραφα των πρωτότυπων χαρτών του 1926 είναι ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών και σήμερα Δημοτικός Σύμβουλος, Νίκος Γκότσης. Αποκαλύπτει, μάλιστα, πως παρόμοια περιστατικά είχαν γίνει το 2012 και το 1978. Στην πρώτη περίπτωση όταν και ο ίδιος ήταν αντιδήμαρχος, οι Τούρκοι είχαν μπει πάλι σε ελληνικό έδαφος αλλά έπειτα από διαπραγματεύσεις, άνοιξαν οι πρωτότυποι χάρτες που αναφέρουν τις συντεταγμένες και οι Τούρκοι υποχώρησαν. Το 1978 στην περιοχή Αχλάδι του Πόρου είχε γίνει παρόμοιο περιστατικό αλλά και πάλι είχε λήξει έπειτα από διαπραγματεύσεις.

Η Λωζάνη και ο χάρτης του Ολλανδού Μπάκερ

«Η ελληνοτουρκική μεθοριακή γραμμή καθορίστηκε και περιγράφηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης στις 24 Ιουλίου 1923 και τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν συμφωνήσει και υπογράψει την οριοθέτηση με τα πρωτόκολλα της Επιτροπής Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών Συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Την υπέγραψαν ο Ολλανδός Συνταγματάρχης Μπάκερ, ο Έλληνας Ταγματάρχης, Μινωτάκης, και ο Τούρκος Συνταγματάρχης, Χαϊλουράχ Μπέη», αναφέρει χαρακτηριστικά στο ethnos.gr o Νίκος Γκότσης.

Το λάθος της Google

Σχετικά με τα σύνορα και την ευθυγράμμιση του ποταμού ο Νίκος Γκότσης δίνει μία διαφορετική διάσταση: «Καταρχήν η Google έχει πολλά λάθη στις αναφορές που δίνει για την περιοχή ίσως γιατί θεωρεί σύνορο τη φυσική κοίτη του ποταμού. Πιθανότατα οι Τούρκοι να λαμβάνουν συντεταγμένες από τη Google -όχι τις επίσημες συντεταγμένες που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Είναι ένα θέμα που πρέπει να δει η ελληνική κυβέρνηση και να διορθωθεί. Η ευθυγράμμιση του ποταμού στην περιοχή μας μετά το 1955 δεν μετέβαλε τα σύνορα, απλώς κατέστησε ανενεργές τις παλιές κοίτες, εξαιτίας των εμφράξεων που έγιναν στα σημεία που αντάμωνε το ποτάμι με την ευθυγράμμιση».

Οι περιοχές που δημιουργείται το πρόβλημα

Ο Νίκος Γκότσης είναι άριστος γνώστης της περιοχής και αναφέρει τις περιοχές, όπου το ποτάμι έχει «φιδίσια» πορεία σε σχέση με τα σύνορα δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως αλλάζουν και τα σύνορα: «Έτσι δημιουργήθηκε το λεγόμενο Πέταλο στον Πέπλο, έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Το μελισσοκομείο στις Φέρες που είναι περίπου 220 στρέμματα. Πιο κάτω, το κτήμα Μόραλη περίπου 150 στρέμματα, πιο νότια ένα κομμάτι τουρκικής γης στην Μαυράκανθο, περίπου 360 στρεμμάτων και βέβαια το Αινήσιο Δέλτα έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Μάλιστα, το Αινήσιο έχει και τη μεγαλύτερη ιδιαιτερότητα. Η κοίτη του ποταμού είναι και το ενεργό σύνορό μας».

«Τα σύνορα δεν αλλάζουν»

Σχετικά με το Δέλτα του Έβρου όπου το ποτάμι ανοίγει ο Νίκος Γκότσης απαντά: «Ακόμα και στην Κωνσταντινούπολη να φτάσει το ποτάμι, τα σύνορα δεν αλλάζουν. Μην μπερδευόμαστε με τη ροή του ποταμού. Στη Δ.Ε. Φερών από την Γεμιστή μέχρι και την εκβολή του Έβρου στη θάλασσα στο ποτάμι δεν υπάρχει νησίδα. Οι Τούρκοι σε ένα σημείο της παλιάς κοίτης που ξεκινά από το Τσιρώζη και στην περιοχή (Μελλισοκομείο - Γκοτζά Σοβάτ) ανταμώνει με την ευθυγράμμιση και όπου υπάρχει έμφραξη της παλιά κοίτης, θεωρούν ότι το σύνορο είναι πιο μέσα προς τη δική μας πλευρά».

«Κρίσιμες οι επόμενες ώρες»

Στην ερώτηση για το εάν όλο αυτό γίνεται τυχαία, ο ίδιος δίνει την δική του τοποθέτηση: «Θέλω να πιστεύω πως είναι τυχαίο αλλά εάν λάβουμε υπόψη μας τη συνολική στάση της Τουρκίας στην περιοχή ανησυχώ πως δεν είναι τυχαίο. Οι Τούρκοι δεν έχουν λόγο να κάθονται σε μία περιοχή που εξ ορισμού και από τις συνθήκες που έχουν υπογράψει είναι ελληνική. Οι επόμενες ημέρες αν όχι ώρες θα είναι καθοριστικές για τις προθέσεις τους. Εάν δουν τους χάρτες πρέπει να τραβηχτούν από εκεί και να λήξει το θέμα αλλιώς θα συντηρήσουν περίοδο έντασης».