Πολιτική|09.06.2020 11:08

Συμφωνία Τουρκίας – ΗΠΑ στη Λιβύη; - Για «νέα εποχή» μιλά ο Ερντογάν

Μαρία Ζαχαράκη

Για νέα εποχή στη Λιβύη έκανε λόγο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση TRT, λίγο μετά το τηλεφώνημά του με τον Αμερικανό πρόεδρο. «Μετά τη συνομιλία μας με τον Τραμπ απόψε, μπορεί να υπάρξει μια νέα εποχή στη Λιβύη. Συμφωνήσαμε σε ορισμένα ζητήματα. Θα τα συζητήσω και με τον Πούτιν», δήλωσε περιχαρής ο Ερντογάν.

Η ανακοίνωση αυτή –όπως ήταν φυσικό- προκάλεσε αμέσως αίσθηση και την περιέργεια πολλών για το τι ακριβώς συζητήθηκε μεταξύ των δύο ηγετών και μήπως αυτό σημαίνει άνοιγμα περισσότερο των «πλοκαμιών» της Άγκυρας στην ανατ. Μεσόγειο.

Βέβαια, έχει τη σημασία του να αναφερθεί ότι είχε προηγηθεί τις προηγούμενες ημέρες η έντονη φημολογία για συνεργασία μεταξύ Τουρκίας-Ρωσίας, παρότι υποστηρίζουν διαφορετικές πλευρές στη Λιβύη, γεγονός που ενδεχομένως να σήμανε συναγερμό στις ΗΠΑ.

Άγκυρα και Μόσχα –σύμφωνα με τη φημολογία- φαίνεται ότι βρίσκουν κοινό έδαφος στη Λιβύη, ανοίγοντας ένα νέο τραπέζι διαπραγματεύσεων με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, χωρίς όμως το στρατάρχη Χαφτάρ.

«Ο Χαφτάρ είναι απλώς ένας πραξικοπηματίας και όλη η εξουσία που διαθέτει προέρχεται από τη Ρωσία», δήλωσε στη συνέντευξή του χθες ο Ερντογάν.

Η Ρωσία δεν είναι βέβαια διατεθειμένη να καταθέσει τα… όπλα στη Λιβύη, συνασπιζόμενη πίσω από την Τουρκία ή την Τρίπολη. Αντιθέτως, φέρεται να επιβάλει ένα νέο πρόσωπο στη θέση του Χαφτάρ, με πιο φιλο-διαπραγματευτικό και πιο… χειραγωγήσιμο πρόσωπο να ηγηθεί της ανατολικής πλευράς της Λιβύης.

Από τον περασμένο Απρίλιο ακούγεται το όνομα του Σάλεχ, ένα όνομα που με τη βοήθεια της Ρωσίας πρότεινε έναν οδικό χάρτη για πολιτική λύση στη Λιβύη. Η Ρωσία φέρεται λοιπόν να προωθεί τον Σάλεχ, προκειμένου να διατηρήσει τον έλεγχο του λιβυκού κοινοβουλίου, που από το 2014 βρίσκεται στα «χέρια» του Χαφτάρ.

Αυτό που επιδιώκει παράλληλα η Τουρκία είναι να φέρει την κυβέρνηση της Τρίπολης με τις δυνάμεις του Χαφτάρ σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων, αλλά πάντα χωρίς Χαφτάρ. Ο Σάλεχ, στον οποίο ποντάρει τώρα πολλά η Ρωσία, φαίνεται να αποτελεί μία λογική εναλλακτική και για την Άγκυρα, ωστόσο το «κλειδί» το κατέχει ακόμη ο σκληροτράχηλος στρατάρχης Χαφτάρ, του οποίου ακόμη οι διαθέσεις για συμβιβασμό και… μεταβίβαση εξουσίας παραμένουν άγνωστες.

Η ειρήνη στη Λιβύη, ανοίγει τον δρόμο της Άγκυρας για τη… γη της επαγγελίας

Η Άγκυρα υπολογίζει ωστόσο πολύ στην επίτευξη μίας πολιτικής λύσης στη Λιβύη, διότι έτσι προστατεύει τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας που συμφώνησε με την Τρίπολη. Το διακύβευμα για την Τουρκία είναι μεγάλο εδώ: Η Άγκυρα για να προχωρήσει στα σχέδιά της στην ανατ. Μεσόγειο, θα πρέπει να διατηρηθεί όχι μόνο η κυβέρνηση της Τρίπολης, αλλά και η Λιβύη να μη χωριστεί. Αν ο πόλεμος στη Λιβύη συνεχιστεί, εγκυμονεί διαίρεση της χώρας και κίνδυνο για τα συμφέροντα της Τουρκίας.

Η συζήτηση με τον Ντόναλντ Τραμπ χθες το βράδυ αποσκοπούσε στο να πειστεί η υπερδύναμη προς αυτή την κατεύθυνση. Στο να βάλει… πλάτη -με άλλα λόγια- η Αμερική προκειμένου να επιτευχθεί εκεχειρία στη Λιβύη. Ακριβώς ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό με ποιο τρόπο, πάντως ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν έσπευσε να δηλώσει γεμάτος χαρά ότι συμφώνησε κάποια πράγματα με τον Αμερικανό ομόλογό του, τα οποία θα συζητήσει και με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για την πρόοδο αυτής της συμφωνίας.

Η όλη εξέλιξη θυμίζει ωστόσο έντονα Συρία, με την Τουρκία να προσπαθεί να παίξει και πάλι ρόλο «ρυθμιστή» ή «μπαλαντέρ», προκειμένου να μη χάσει ούτε τα αυγά, ούτε και τα καλάθια της νέας γης της επαγγελίας, που ακούει στο όνομα «Ανατολική Μεσόγειος».

ΗΠΑΤουρκίαΛιβύη