Ρώσος πρέσβης: Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν επηρεάζει τις σχέσεις με την Ελλάδα

Για την επίλυση του ονοματολογικού μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ που «θα είναι ένα θετικό γεγονός» και τις «προοπτικές ενίσχυσης των θετικών τάσεων» στις ελληνορωσικές σχέσεις που διαφαίνονται πολλά υποσχόμενες, μίλησε ο πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ελλάδα Αντρέι Μάσλοφ, στο πλαίσιο ενημέρωσης που έκανε σε δημοσιογράφους στην Αθήνα, χωρίς να παραλείψει παράλληλα από την πλευρά του να στείλει και μια σειρά από άλλα σημαντικά μηνύματα: υπογραμμίζοντας για παράδειγμα ότι η ρωσοτουρκική προσέγγιση «δεν» πρέπει να προβληματίζει την ελληνική πλευρά, ότι η Μόσχα καλωσορίζει την προοπτική μετεξέλιξης της Ελλάδας σε ενεργειακό διαμετακομιστικό κόμβο, αλλά και ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (σ.σ. που δεν έχει υπογραφεί-επικυρωθεί από την Τουρκία) θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση για τις οριοθετήσεις σε Ιόνιο, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

«Η Ελλάδα είναι ένας ιδιαίτερος και σημαντικός εταίρος», σημείωσε εμφατικά ο κ. Μάσλοφ, ξεκαθαρίζοντας ότι το θέμα των εκατέρωθεν απελάσεων ήταν «ένα γεγονός ελάχιστής σημασίας» που «έχει κλείσει ήδη από το καλοκαίρι» και «δεν συζητήθηκε καν» κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα, μια επίσκεψη που «αποτελεί την καλύτερη διαπίστωση της επιστροφής στην ομαλή ανοδική πορεία τω διμερών μας σχέσεων», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Η ρωσική πλευρά δηλώνει πια ικανοποιημένη από τις σχέσεις της Ελλάδα, κάνοντας ειδική μνεία στον «εντατικό διάλογο των τελευταίων τριών ετών», με τον Ρώσο πρέσβη μάλιστα να απαριθμεί τις πέντε δια ζώσης συναντήσεις και τις επτά τηλεφωνικές συνομιλίες που είχαν οι κύριοι Τσίπρας και Πούτιν το περασμένο διάστημα.     

Το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά 13% του πρώτους δέκα μήνες του 2018, παρά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Μόσχας και το ρωσικό εμπάργκο στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την ΕΕ.  Ακόμη και σε ένα τέτοιο περιβάλλον ωστόσο, υπάρχουν «θετικές τάσεις που πρέπει να ενισχυθούν», όπως ειπώθηκε, με τη ρωσική πλευρά να κάνει ειδική μνεία σε εισαγόμενα προϊόντα όπως είναι το ελαιόλαδο, το κρασί, το αρνί και τα προϊόντα μεταποίησης.

Αλλά και στον τομέα του τουρισμού, περισσότεροι από 850.000 τουρίστες από τη Ρωσία έρχονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα (συγκριτικά, εκείνοι που αντιστοίχως επισκέπτονται την Τουρκία ξεπερνούν τα 5 εκατομμύρια), ενώ επί του παρόντος υλοποιούνται και μεγάλες ρωσικές επενδύσεις (συνολικού ύψους μεγαλύτερου των 500 εκατ. ευρώ) στον κλάδο του τουρισμού στην Ελλάδα, με χαρακτηριστικά τα παραδείγματα στην Ελούντα της Κρήτης.

Κατά τα λοιπά, έχει προταθεί η δημιουργία ενός κοινού επενδυτικού ταμείου μεταξύ των δύο χωρών, ενώ συζητιέται και η σύσταση κοινών επιχειρήσεων στον αγροδιατροφικό κλάδο, με την Ελλάδα να συμπράττει προσφέροντας στους Ρώσους τεχνογνωσία σε τομείς όπως είναι συγκεκριμένα οι ιχθυοκαλλιέργειες και τα γαλακτοκομικά.

TurkStream - Ενέργεια

Ως προς τον αγωγό φυσικού αερίου TurkStream που έρχεται από τη Μαύρη Θάλασσα μέσω Τουρκίας και θα μπορούσε να συνεχίσει προς την Ευρώπη περνώντας (και) από την Ελλάδα, ο Ρώσος πρέσβης ξεκαθάρισε ότι δεν έχει ληφθεί ακόμη κάποια τελική απόφαση για την ευρωπαϊκή διαδρομή που θα ακολουθήσει ο συγκεκριμένος αγωγός. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «η ενεργειακή συνεργασία βρίσκεται στον πυρήνα των διμερών σχέσεων» Ελλάδας-Ρωσίας και ότι στο συγκεκριμένο τομέα ακόμη «υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης». Συνέχισε δε σημειώνοντας ότι «ο TurkStream πρόκειται να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης», αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι «είναι δικαίωμα της Ελλάδας να προωθεί τα σχέδια που ανταποκρίνονται στα εθνικά της συμφέροντα». Αναφερόμενος πάντως στο ευρωπαϊκό μέλλον του συγκεκριμένου αγωγού, ο κ. Μάσλοφ ξεκαθάρισε ότι η όποια ευρωπαϊκή διαδρομή συμφωνηθεί θα πρέπει ως έργο να είναι οικονομικά συμφέρουσα, βιώσιμη και εφαρμόσιμη. Ξεκαθάρισε, επίσης, ότι θα πρέπει να υπάρξουν σαφείς εγγυήσεις και διαβεβαιώσεις από την ΕΕ ότι το έργο δεν θα μπλοκαριστεί όπως είχε γίνει για παράδειγμα με τον αγωγό South Stream.    

ΠΓΔΜ – Ονοματολογικό

Ως προς το θέμα του ονοματολογικού των Σκοπίων, η ρωσική πλευρά ξεκαθαρίζει ότι «δεν είναι αντίθετη σε μια νέα ονομασία της ΠΓΔΜ» από τη στιγμή που θα τη συμφωνήσουν οι δύο χώρες και εκείνη θα γίνει επισήμως μέρος του συντάγματος των Σκοπίων. Υπογραμμίζει μάλιστα ότι «η επίλυση του ονοματολογικού θα είναι ένα θετικό γεγονός», αν και ξεκαθαρίζει ότι δεν βλέπει ως θετική την προοπτική ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, με δεδομένο άλλωστε ότι η Μόσχα είναι αντίθετη σε κάθε διεύρυνση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. «Η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών δεν θα επηρεάσει τις σχέσεις μας με την Ελλάδα», δήλωσε ο Ρώσος πρέσβης στη χώρα μας, Αντρέι Μάσλοφ, σημειώνοντας ωστόσο ότι βάσει ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (845 του 1993), ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα πρέπει να ενημερώσει όλα τα κράτη-μέλη του ΣΑ για τις εξελίξεις στο ονοματολογικό, πράγμα που προς το παρόν δεν έχει γίνει.

«Η συνεργασίας μας με την Ελλάδα δεν εξαρτάται από τις σχέσεις της με άλλα κράτη. Η Ρωσία δεν είναι από εκείνα τα κράτη που θέτουν διλήμματα τύπου “είτε με εμάς, είτε με τους άλλους”», συνέχισε ο κ. Μάσλοφ σχολιάζοντας παράλληλα και τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων που ενισχύονται μέσα από την πρόσφατη έναρξη του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον.  

Κυπριακό

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Ρώσος πρέσβης υπογράμμισε ότι η Μόσχα τάσσεται υπέρ μιας λύσης που θα συμφωνηθεί από τις δύο κοινότητες χωρίς έξωθεν επιρροή και τεχνητά χρονοδιαγράμματα. Διευκρίνισε ότι η Ρωσία έχει ταχθεί εδώ και δεκαετίες υπέρ της αποστρατικοποίησης της Κύπρου την οποία χαρακτήρισε «σημαντικό εταίρο της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο», αλλά και ότι θα πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που δημιουργούν ένταση στην Κυπριακή ΑΟΖ. Υποστήριξε επίσης ότι η ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο UNFICYP θα πρέπει να παραμείνει στο νησί και ότι η αποχώρησή της θα πρέπει να ακολουθήσει μετά την όποια λύση, όχι να προηγηθεί αυτής (ενάντια δηλαδή στα σενάρια που θέλουν την εν λόγω δύναμη είτε να αποσύρεται ξεκινώντας από το 2019 είτε να παραμένει αλλά με τροποποιημένους όρους εντολής).

Ρωσία – Τουρκία – S400

Καλούμενος να σχολιάσει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην Ελλάδα η ολοένα στενότερη προσέγγιση μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, ο κ. Μάσλοφ υποστήριξε ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν μπορεί να προβληματίζει τους Έλληνες γιατί Ελλάδα και Τουρκία είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ. Διευκρίνισε, επίσης, ότι η ρωσοτουρκική προσέγγιση «δεν προσανατολίζεται εναντίον κανενός». Αναφερόμενος δε στους πυραύλους S-400 ξεκαθάρισε ότι η Ρωσία με την προμήθεια των S-400 στην Τουρκία δεν παραβιάζει κανένα διεθνές καθεστώς και ότι πρόκειται για όπλα καθαρά αμυντικού χαρακτήρα. Δήλωσε, μάλιστα, ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να εμβαθύνει τη στρατιωτικοτεχνική της συνεργασία και με την Ελλάδα, εάν φυσικά το επιθυμεί και η ελληνική πλευρά, ενώ χαρακτήρισε «θετικά τα τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο» στα οποία πρωταγωνιστεί η Ελλάδα εάν εκείνα «συμβάλουν στην ασφάλεια της περιοχής» .  

12 Ναυτικά μίλια

Όταν ρωτήθηκε συγκεκριμένα για τη στάση της Μόσχας απέναντι σε ένα ενδεχόμενο επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, ο κ. Μάσλοφ αναγνώρισε ως σημείο αναφοράς το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 (σ.σ. την οποία ωστόσο δεν έχει υπογράψει-επικυρώσει η Τουρκία), υπογραμμίζοντας παράλληλα δύο πράγματα: την ανάγκη να αποφεύγονται οι εντάσεις αλλά και την ανάγκη τα προβλήματα να διευθετούνται με ένα τρόπο που θα διασφαλίζει τα δικαιώματα των όμορων κρατών.

Το 2019 έτος ρωσικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην Ελλάδα

Όσο για το 2019 που βρίσκεται πλέον προ των πυλών, αυτό φαίνεται να επιφυλάσσει πολλά στο μέτωπο των ελληνορωσικών σχέσεων, τόσο σε επίπεδο διυπουργικής συνεργασίας (η 12η σύνοδος της μικτής διυπουργικής αναμένεται να διεξαχθεί την άνοιξη του 2019 στην Ελλάδα) όσο και σε επίπεδο πολιτισμικών δεσμών. Το 2019 έχει κηρυχθεί έτος ρωσικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην Ελλάδα και αντιστρόφως, έτος ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στη Ρωσία. Επιπλέον, μέσα στη χρονιά που έρχεται, στόχος είναι να γίνουν τα εγκαίνια δύο νέων επίτιμων προξενείων της Ρωσίας σε Ναύπλιο και Αλεξανδρούπολη. Αναφορικά δε με την επικείμενη και πολυσυζητημένη επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη χώρα μας που εκκρεμεί, η σχετική πρόθεση παραμένει αλλά ο χρόνος της επίσκεψης ακόμη δεν έχει αποφασιστεί.