Συνταγματική Αναθεώρηση και βιώσιμη ανάπτυξη στην εκδήλωση του ΤΕΕ

Ο πολιτικός κόσμος, την Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης και αρχηγών κομμάτων δήλωσε «παρών» στον δημόσιο διάλογο που άνοιξε  με αφετηρία την εκδήλωση που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, υπό την αιγίδα του Προεδρείου της Βουλής..

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης του ΤΕΕ ο πολιτικός κόσμος τόνισε τη σημασία της πρωτοβουλίας που ανέλαβε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός να ανοίξει με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή ο δημόσιος διάλογος για τη Συνταγματική αναθεώρηση. Ταυτόχρονα, τοποθετήθηκε ανοιχτά και επί της ουσίας για τα θέματα της κορυφαίας θεσμικής διαδικασίας,  με σημείο αναφοράς τα ερωτήματα – άξονες της εκδήλωσης, αλλά και τις  πέντε συγκεκριμένες προτάσεις, που κατέθεσε στον δημόσιο διάλογο ο Πρόεδρος του ΤΕΕ.

Στο επίκεντρο της συζήτησης αναδείχθηκαν τα δύο βασικά ερωτήματα, που έθεσε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός ως εξής:

"Μπορεί και πρέπει να ενταχθεί η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης στο Ελληνικό Σύνταγμα;". "Μετά τα διδάγματα της κρίσης χρειάζονται νέες περισσότερες ή λιγότερες, συνταγματικές προβλέψεις για ανάπτυξη, προστασία του περιβάλλοντος και δημοσιονομική πειθαρχία;”.

Ειδικότερα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ πρότεινε:

• Συνταγματική πρόβλεψη για έναν ηλεκτρονικό χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές, ως υποχρέωση της πολιτείας προς τους πολίτες.

• Επίλυση μέσω της συνταγματικής αναθεώρησης της "εμπλοκής" του δασικού χαρακτήρα μιας έκτασης με το ιδιοκτησιακό καθεστώς.

• Ρητή αναφορά στο Σύνταγμα της βιώσιμης ανάπτυξης ως στόχου της ελληνικής πολιτείας.

• Ρητή αναφορά της επιχειρηματικότητας και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, για να τυγχάνει και αυτός συνταγματικής προστασίας, όπως οι υπόλοιποι συντελεστές της παραγωγής: κεφάλαιο, γη και εργασία.

• Αναφορά ειδικής διαδικασίας, με εκτελεστικό νόμο, για επιτάχυνση επειγόντων τεχνικών έργων, δημόσιας ωφέλειας και στρατηγικών επενδύσεων. Που θα επιταχύνουν και τις σχετικές δικαστικές διαδικασίες.

Οι τοποθετήσεις των πολιτικών

Ο εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής, Σπύρος Λάππας, χαρακτήρισε κορυφαία στιγμή την αναθεώρηση του Συντάγματος υπό το πρίσμα ότι «η χώρα μεταβαίνει σε μια καινούργια φάση». «Ο κύκλος της Μεταπολίτευσης έκλεισε. Έγιναν πολλά θετικά αλλά εμφανίστηκαν και παθογένειες στο κράτος και τη λειτουργία του» ανέφερε και πρόσθεσε: «Ας αφήσουμε πίσω μας τα αρνητικά και ας γίνει αρχή για αλλαγή πολιτικών αντιλήψεων, μέσω της αλλαγής του Συντάγματος».

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Δημαράς, ξεκίνησε λέγοντας: «Θα σταθώ περισσότερο στα ζητήματα της βιωσιμότητας γιατί αυτό το αντικείμενο το γνωρίζω πιο καλά ως εκπρόσωπος της πολιτικής οικολογίας που συμμετέχω στην κυβέρνηση και τόσα χρόνια ασχολούμαι με αυτά τα ζητήματα. Πρώτον, να σας πω ότι ο όρος βιώσιμη ανάπτυξη αμφισβητείται από την πλευρά της οικολογίας. Και μάλιστα ο καθηγητής Οικονομικών, ο κος Θόδωρος Λιανός, σε ένα τελευταίο βιβλίο λέει σαφώς ότι δεν υπάρχει βιώσιμη ανάπτυξη και εννοούμε βιώσιμη ποσοτική ανάπτυξη. Αν δώσουμε στην ανάπτυξη τα χαρακτηριστικά της ποιότητας, ναι μπορούμε να το συζητήσουμε. Γιατί; Γιατί ο πλανήτης γη είναι πεπερασμένος, οι φυσικοί πόροι πεπερασμένοι, ο πληθυσμός του πλανήτη τις τελευταίες δεκαετίες ιδιαίτερα αναπτύσσεται με ρυθμούς που δεν γνώρισε η ιστορία της ανθρωπότητας. Αυτό είναι το σημαντικό στοιχείο που ψαχνόμαστε πώς θα επιβιώσει από εδώ και πέρα ο πλανήτης και η χώρα μας είναι μέρος του πλανήτη και η βιωσιμότητα του πλανήτη πρέπει να εφαρμόζεται και σε κάθε χώρα χωριστά.

Ο κ. Δημαράς σημείωσε ότι «η ανθρωπότητα βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Δεν μπορούμε να θεωρούμε την ανάπτυξη με όρους ευημερίας γιατί δεν φέρνει πάντα η ανάπτυξη την ευημερία». Επίσης, ο κ. Δημαράς τόνισε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη πρέπει να οδηγεί σε βιώσιμη οικονομία και συμπλήρωσε πως οι προτεραιότητες της βιωσιμότητας είναι η αρχή της αειφορίας, η κοινωνική δικαιοσύνη και η Δημοκρατία με τη συμμετοχή του πολίτη στα δημόσια πράγματα. Τέλος, επισήμανε ότι «σήμερα ζούμε την οικονομία της ασύδοτης αγοράς που δεν μπορεί να είναι βιώσιμη γιατί το κέρδος δεν έχει ηθική».

Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην τοποθέτησή του, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι ο διάλογος για τη συνταγματική αναθεώρηση γίνεται κεκλεισμένων των θυρών «λες και το Σύνταγμα αφορά λίγους» και υπογράμμισε: «Η κυβέρνηση επέλεξε συνταγματική αναθεώρηση εξπρές σε μία άκαιρη χρονική στιγμή, καθώς βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο και ενώ το Σύνταγμα απαιτεί συναίνεση είναι δύσκολο να επιτευχθεί σε προεκλογική περίοδο».

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έκανε έκκληση ώστε «να κριθεί αναθεωρητέο το άρθρο 24 έστω και με 151 ψήφους» ενώ πρότεινε ακόμα να συμπεριληφθούν και να αναγνωριστούν από το Σύνταγμα η βιώσιμη ανάπτυξη και η κλιματική αλλαγή, να κατοχυρωθεί συνταγματικά η κήρυξη αναδασωτέων σε όσα δάση κάηκαν από τις πυρκαγιές και να απαγορευτεί η αλλαγή χρίσης γης των δασών. Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη πρέπει να αναγνωριστούν ως δάση όσα αναγράφονταν το 1975 στο Α Σύνταγμα μετά τη Μεταπολίτευση. Επίσης, ανέφερε ότι είναι πολύ ενδιαφέρουσα η πρόταση του ΤΕΕ για ενιαίο ψηφιακό χάρτη.

Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε και για το ζήτημα της δημοσιονομικής πειθαρχίας, σημειώνοντας ότι «η ΝΔ ήταν η πρώτη που με νόμο θέσπισε συγκεκριμένους δημοσιονομικούς κανόνες» ενώ τόνισε ότι χρειάζονται αναθεώρηση και τα άρθρα 78 και 79 του Συντάγματος γιατί έτσι θα βοηθηθεί πολύ η ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας.

Πρόσθεσε, δε, ότι «η συνταγματική αναθεώρηση μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στο κόστος δανεισμού και να βοηθήσει στην ανάπτυξη και στις επενδύσεις» ενώ έκανε αναφορά και στο πράσινο ταμείο, που θεσπίστηκε επί ημερών ΝΔ, για το οποίο, όπως είπε, σήμερα έχει καταλήξει να χρησιμοποιεί μόνο το 2% για τέτοιες δράσεις.

«Η προστασία του περιβάλλοντος είναι μονόδρομος» κατέληξε ο πρόεδρος της ΝΔ και έκανε έκκληση να γίνει μία συνταγματική αναθεώρηση που χρειάζεται σήμερα η χώρα και όχι μία «light συνταγματική αναθεώρηση».

Η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά, στην τοποθέτησή της, επισήμανε ότι το κόμμα της προσέρχεται σε αυτόν τον διάλογο «όχι για να δώσει λευκή επιταγή στον ΣΥΡΙΖΑ ή τη ΝΔ» και έδωσε έμφαση στο άρθρο 32 περί πρόωρης διάλυσης της Βουλής, λέγοντας πως «δυστυχώς, δεν εξασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα, την οποία έχει ανάγκη η χώρα και για την προσέλκυση επενδύσεων».

«Είμαστε η πρώτη παράταξη που μίλησε για την ανάγκη αναθεώρησης. Είπαμε εξ αρχής ότι η χώρα έχει ανάγκη από το οξυγόνο μίας αναθεώρησης. Θα πρέπει να μιλήσουμε για ένα νέο μοντέλο που θα απελευθερώνει το δυναμικό της χώρας, με διατάξεις ωφέλιμες προς την κατεύθυνση της πολιτικής σταθερότητας και της βιώσιμης, δίκαιης αναπτυξιακής προοπτικής» δήλωσε η κυρία Γεννηματά και πρόσθεσε:

«Δεν θέλουμε η αναθεωρητική διαδικασία να εκφυλισθεί σε αντικείμενο στείρας κομματικής αντιπαράθεσης. Η ευθύνη απέναντι στις επόμενες γενιές από μία αποτυχημένη αναθεωρητική πρωτοβουλία είναι μεγάλη. Ακόμη και σε αυτό το κορυφαίο πολιτειακό ζήτημα, κάποιοι δεν παύουν να προτάσσουν το μικροκομματικό τους συμφέρον. Γι' αυτό έχουμε κάθε λόγο να αμφισβητούμε τις "καλές προθέσεις" των λοιπών πολιτικών δυνάμεων.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος δεν αρκεί από μόνη της για να γυρίσει η χώρα σελίδα και προφανώς το Σύνταγμα δεν έφερε την κρίση αλλά απεδείχθη ότι διατάξεις του έχουν ξεπεραστεί στην πράξη και ακόμα ότι αν είχαν γίνει νωρίτερα αλλαγές θα είχαν αποτραπεί αρκετές δυσάρεστες εξελίξεις».

Μίλησε, ακόμη, για την ανάγκη συνταγματικής εξασφάλισης ορίου αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών και για τη βιώσιμη ανάπτυξη υποστήριξε ότι πρέπει να εξασφαλίζει το περιβάλλον, την ίδια την κοινωνία και το παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης.

Για το άρθρο 24, η κυρία Γεννηματά υπογράμμισε ότι ενώ το Σύνταγμα κατοχυρώνει το περιβάλλον, υπάρχουν ολιγωρίες και προβλήματα και γι' αυτό χρειάζεται πολιτική και νομοθετική βούληση.

Επίσης έκανε λόγο για ανάπτυξη με κοινωνικό πρόσημο, αλλά και για την ανάγκη της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών.

Ο εκπρόσωπος του γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Μάκης Παπαδόπουλος, ανέφερε ότι «σήμερα, στην εποχή της λεγόμενης 4ης βιομηχανικής επανάστασης, υπάρχουν όλες οι τεχνολογικές και παραγωγικές δυνατότητες ώστε η αύξηση της παραγωγικότητας να αξιοποιηθεί προς όφελος της κοινωνικής ευημερίας, αρκεί να πάρει ο λαός στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας και το τιμόνι της εξουσίας».

Για τη συνταγματική αναθεώρηση, ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε: «Δεν έχουμε αυταπάτες ότι μπορεί να υπάρξει πραγματικά προοδευτικό Σύνταγμα στο πλαίσιο της σημερινής αντιδραστικής εξουσίας κεφαλαίου, όμως οι ριζοσπαστικές προτάσεις που καταθέτουμε μπορούν να αποτελέσουν αιχμές της λαϊκής αντιπαράθεσης για να ικανοποιηθούν οι κοινωνικές ανάγκες».