Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε.: Έξαλλος ο Μακρόν - «Χτύπησε τη γροθιά στο τραπέζι»

Στις 17:00 ώρα Ελλάδας θα ξεκινήσει ξανά η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, ύστερα από ολονύχτιο θρίλερ διαπραγματεύσεων και εντάσεων. Θα είναι η τέταρτη μέρα της Συνόδου, που πλέον σπάει κάθε ρεκόρ διάρκειας των συμβουλίων των ηγετών της ΕΕ, ύστερα από τη Σύνοδο Κορυφής στη Νίκαια της Γαλλίας το 2010. Όπως αναφέρει η απεσταλμένη του OPEN και του ethnos.gr, Μαρία Ψαρά, χθες, οι ηγέτες είχαν συναντηθεί όλοι μαζί για το δείπνο γύρω στις 20:00 ώρα Ελλάδας. Διέκοψαν στις 02:00 μετά τα μεσάνυχτα για 45 λεπτά διάλειμμα. Τελικά, η Ολομέλεια ξεκίνησε ξανά στις 06.30 ώρα Ελλάδας για να διακοπεί τελικά μισή ώρα μετά για τις 17:00.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επαφές στο δείπνο χθες αφορούσαν το κράτος Δικαίου και τη σύνδεσή του με τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Πρόκειται για ένα θέμα που απασχολεί κυρίως τον Βικτόρ Ορμπάν της Ουγγαρίας και τον ομόλογό του Μ. Μοραβιέτσκι της Πολωνίας.  Όταν ολοκληρώθηκε το δείπνο, οι χώρες του Νότου ήταν εκνευρισμένες γιατί θεωρούσαν ότι οι «τσιγκούνηδες του Βορρά», δηλαδή η Ολλανδία, η Αυστρία, η Σουηδία και η Δανία, στους οποίους εσχάτως έχει προστεθεί και η Φινλανδία, συντηρούσαν τη συζήτηση για το θέμα αυτό, προκειμένου να την μπλοκάρουν και να μη συζητηθεί περαιτέρω ο πολυετής προϋπολογισμός της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Με άλλα λόγια, να μη χρεωθούν την αποτυχία της Συνόδου Κορυφής.

Κατά τη διάρκεια του μεγάλου διαλείμματος, οι ζυμώσεις αφορούσαν τελικά το οικονομικό σκέλος των διαπραγματεύσεων. Το βασικό αγκάθι είναι το ύψος των επιχορηγήσεων. Ύστερα από εκτεταμένες συζητήσεις, το όριο των Νοτίων, της Γαλλίας και της Γερμανίας έχει κατέβει έως και τα 375 δισ. ευρώ από το σύνολο των 750 του ταμείου ανάκαμψης και από την αρχική πρόταση που 500 δις. ευρώ. Οι «τσιγκούνηδες», ωστόσο επιμένουν σε ποσό κάτω από αυτό.

Έξαλλος ο Μακρόν - «Προτιμά να φύγει παρά να κλείσει μια κακή συμφωνία»

Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, «χτύπησε τη γροθιά στο τραπέζι» την Κυριακή 19 Ιουλίου στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο συνέρχεται για 4η ημέρα με κεντρικό θέμα την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, κατακεραυνώνοντας την απροθυμία ορισμένων από τους εταίρους του. Στο στόχαστρο του Μακρόν, βρέθηκαν οι λεγόμενες «ολιγαρκείς» χώρες (Ολλανδία, Σουηδία, Δανία, Αυστρία και η Φινλανδία), που συνεχίζουν να εκφράζουν επιφυλάξεις για το σχέδιο που παρουσίασε ο Σαρλ Μισέλ.

«Ήταν σκληρός όσον αφορά τις ανακολουθίες τους», εξήγησε μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας. Το ξέσπασμα του Γάλλου προέδρου αναφέρθηκε επίσης από άλλες αντιπροσωπείες σε μέσα ενημέρωσης, καθώς κατά τα φαινόμενα το απόλαυσαν. Ωστόσο αφηγήθηκαν όσα διαμείφθηκαν με τρόπο που αποτελούσε μάλλον «καρικατούρα», σημείωσε επιτιμητικά το μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας.

Ο Μακρόν επέκρινε την αντίσταση που προβάλλουν οι χώρες αυτές στο να προσφερθεί μεγάλο μέρος του ποσού που θα συγκεντρωθεί στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης, ιδίως με κοινό δανεισμό της ΕΕ, από τις αγορές, ως βοήθεια στα κράτη μέλη. Στηλίτευσε ιδιαίτερα τη συμπεριφορά του καγκελάριου της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος σηκώθηκε κι έφυγε από το τραπέζι για να απαντήσει σε μια τηλεφωνική κλήση. Σύμφωνα με μια ευρωπαϊκή πηγή, ο Αυστριακός καγκελάριος δεν έκρυψε πως αισθάνθηκε «προσβεβλημένος» από το σχόλιο. Ο Μακρόν επίσης συνέκρινε τη θέση του πρωθυπουργού της Ολλανδίας, του συντηρητικού Μαρκ Ρούτε, άτυπου ηγέτη των χωρών που προβάλλουν αντίσταση στο σχέδιο, με εκείνη του βρετανού πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον στις διαπραγματεύσεις.

Σύμφωνα με όσα είπαν μέλη άλλων αντιπροσωπειών, ο Γάλλος πρόεδρος δεν συγκράτησε την οργή του σε πολλές από τις επικρίσεις του. «Χτύπησε τη γροθιά στο τραπέζι», είπε χαρακτηριστικά διπλωμάτης. Σύμφωνα με μια πηγή, είπε πως επαφίεται στη Γαλλία και στη Γερμανία να «πληρώσουν το σχέδιο» και αυτές είναι «που μάχονται για το συμφέρον της Ευρώπης, ενώ οι ολιγαρκείς επιδεικνύουν εγωισμό και δεν κάνουν καμία παραχώρηση». «Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος να σηκωθεί να φύγει παρά να κλείσει μια κακή συμφωνία», κατ’ αυτήν την τελευταία πηγή.

Η πιο κρίσιμη στιγμή της Ε.Ε. στα σχεδόν 70 χρόνια ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης

Οι συνομιλίες στη Σύνοδο Κορυφής βρίσκονται σε αδιέξοδο εδώ και τρεις ημέρες όσον αφορά τον καταμερισμό των κεφαλαίων. Το σχέδιο ανάκαμψης προέβλεπε αρχικά ότι θα δοθούν 500 δισεκατομμύρια ευρώ ως ενισχύσεις, τα 325 απευθείας σε κυβερνήσεις για να χρηματοδοτήσουν τα εθνικά τους σχέδια, με την πιθανότητα χορηγήσεων δανείων ύψους άλλων 250 δισεκατομμυρίων. Αλλά οι λεγόμενοι ολιγαρκείς και η Φινλανδία θέλουν το ποσό της βοήθειας να περιοριστεί στα 350 δισεκατομμύρια. Το επίπεδο αυτό χαρακτηρίζεται απαράδεκτο από το Παρίσι και το Βερολίνο, που δεν έχουν πρόθεση να κατέβουν κάτω από τα 400 δισεκατομμύρια. Το ποσό αυτό όμως παραμένει υπερβολικά υψηλό για τις κυβερνήσεις που εναντιώνονται στο σχέδιο, σύμφωνα με αρκετές αντιπροσωπείες.

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ - ΜΠΕ, το δείπνο διακόπηκε και έγιναν ιδιαίτερες συναντήσεις σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο. Οι «ολιγαρκείς» συζητούν για να συντονίσουν τη στάση τους, γνωστοποίησε ο Αυστριακός καγκελάριος μέσω Twitter, μεταφορτώνοντας μια φωτογραφία από τη συνάντηση. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ συνάντησε πολλούς από τους πρωταγωνιστές σε μια προσπάθεια εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης. 

Χθες, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι «από την πρώτη στιγμή έχω επισημάνει ότι όλοι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμούς, αλλά αυτοί οι συμβιβασμοί δε μπορεί να είναι τέτοιοι που να αποδυναμώνουν τη φιλοδοξία μας για μία γενναία ευρωπαϊκή αντίδραση στην κρίση του κορονοϊού και την οικονομική καταιγίδα που έχει προκαλέσει», επιμένοντας ότι «δεν έχουμε το περιθώριο να εμφανιστούμε διαιρεμένοι ή αδύναμοι».

Πολωνία και Ουγγαρία από την πλευρά τους πιέζουν για το Κράτος Δικαίου. «Δεν ξέρω για ποιον προσωπικό λόγο ο Ολλανδός πρωθυπουργός μισεί εμένα ή την Ουγγαρία. Αλλά επιτίθεται σκληρά. Και λέει ξεκάθαρα ότι επειδή η Ουγγαρία, κατά την άποψή του, δεν σέβεται το κράτος δικαίου, θα πρέπει να τιμωρηθεί οικονομικά», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν σε δημοσιογράφους. Υπάρχουν, επίσης, διαφωνίες για την πρόταση να υπάρχει ρήτρα με βάση την οποία θα παγώνει η βοήθεια σε χώρες που κρίνεται ότι καταπατούν τις δημοκρατικές αρχές. Η Ουγγαρία, με τη στήριξη της Πολωνίας, απειλεί να ασκήσει βέτο εάν συμπεριληφθεί τέτοια ρήτρα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να συνδεθεί η χορήγηση ευρωπαϊκών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης με το Κράτος Δικαίου. Ωστόσο, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβενία εναντιώνονται στον όρο αυτό. Παράλληλα, ορισμένοι από τους «φειδωλούς» ζητούν από τον Σαρλ Μισέλ να μειώσει τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ στα 700 και η αντιστοιχία επιχορηγήσεων και δανείων να είναι 50%-50%. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, δεν είναι διατεθειμένος να μειώσει το ποσό των επιχορηγήσεων κάτω από τα 400 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Το ιδανικό θα ήταν η συμφωνία των ηγετών να είναι φιλόδοξη σε όρους μεγέθους και σύνθεσης του πακέτου (...) έστω κι αν χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος», εξήγησε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters. Το σχόλιο αυτό της Κριστίν Λαγκάρντ αφήνει να εννοηθεί ότι αντιμετωπίζει χαλαρά την πιθανότητα αρνητικής αντίδρασης των χρηματαγορών σε περίπτωση αποτυχίας της συνόδου, αφού η ΕΚΤ διαθέτει 1 τρισεκατομμύριο ευρώ για να προσθέσει κρατικά χρέη στο χαρτοφυλάκιό της από τη δευτερογενή αγορά.

Για αρκετούς αναλυτές, αυτή η Σύνοδος αποτελεί κρίσιμη στιγμή τα σχεδόν 70 χρόνια του σχεδίου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Εάν οι ηγέτες δεν μπορέσουν καταλήξουν σε συμφωνία, πιθανόν θα προκαλέσουν αναταραχή στις κεφαλαιαγορές και θα δώσουν τροφή στη σεναριολογία και στις αμφιβολίες για το μέλλον της Ε.Ε.