Πολιτική|23.07.2020 10:06

Ανάλυση: Αυτά είναι τα άμεσα σενάρια για την Ελλάδα μετά τις τουρκικές πιέσεις

Τίμος Φακαλής

Να οδηγήσουν την Αθήνα σε μια διμερή διαπραγμάτευση κάτω από την πίεση και του διεθνούς παράγοντα ή να δημιουργήσουν τετελεσμένα στην περιοχή, διακινδυνεύοντας  την όποια πιθανότητα οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας από την ελληνική πλευρά αποσκοπούν σύμφωνα με διεθνολόγους και στρατιωτικούς αναλυτές οι κινήσεις Ερντογάν με το ερευνητικό σκάφος Ορούτς Ρείς στο Αιγαίο. Τρεις φρεγάτες του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού βρίσκονται στα ανοιχτά του Κας απέναντι από το Καστελόριζο, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο IHA. Οι τρεις φρεγάτες έφτασαν στο Κας το πρωί της Τετάρτης, την ώρα που το ερευνητικό πλοίο της Τουρκίας, Ορούτς Ρέις, βρίσκεται αγκυροβολημένο στην Αττάλεια. Το κρατικό κανάλι TRT αναφέρει πάντως ότι δύο φρεγάτες είναι δίπλα από το Ορούτς Ρέις για να το προστατεύουν.

«Αν ο Ερντογάν ήθελε να ακολουθήσει την τακτική της ελεγχόμενης κλιμάκωσης θα έβγαζε μόνο το Ορούτς Ρέις από την Αττάλεια να κάνει έρευνες στην περιοχή που έχει δεσμεύσει με Navtex, χωρίς τη συνοδεία πολεμικού στόλου. Ωστόσο, αυτό συνοδεύεται από πολεμικά πλοία. Αν πλεύσει εντός την ελληνικής υφαλοκρηπίδας η χώρα μας θα βρεθεί μπροστά στο εξής δίλημμα: Από τη μια πλευρά να πράξει το αυτονόητο, δηλαδή, να προχωρήσει σε παρεμπόδιση των ερευνών με στρατιωτική εμπλοκή ή να αρχίσει διαπραγματεύσεις με την Τουρκία» εξήγησε στο ethnos.gr  o αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης. 

Κώστας Υφαντής: Η Τουρκία δοκιμάζει τις αντοχές μας 

«Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα πιθανότατα είναι ότι θα καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η Τουρκία δοκιμάζει τις αντοχές μας και θέλει να μας εξαναγκάσει να καθίσουμε στο τραπέζι. Μας πιέζει να σκεφτούμε το εξής: αφού στο τέλος θα συζητήσουμε που θα συζητήσουμε γιατί να μην αποφύγουμε την στρατιωτική σύγκρουση. Τελικά πρόκειται για ένα ψευτοδίλημμα» δήλωσε στο ethnos,gr ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κώστας Υφαντής. Η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, η περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου και το ενεργειακό κομμάτι βρίσκονται στην κορυφή της τουρκικής ατζέντας. 

Πέτρος Λιάκουρας: Ο Ερντογάν θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή

Από την άλλη ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιά  Πέτρος Λιάκουρας εκτιμά ότι ο κίνδυνος της κίνησης Ερντογάν με το Ορούτς Ρέις εντοπίζεται στην «πιθανή δημιουργία τετελεσμένων κάτι το οποίο θα πρέπει να αποφευχθεί από την ελληνική πλευρά». Ο Ερντογάν σύμφωνα με τον κ. Λιάκουρα θέλει να επιβάλει τις απόψεις του περί οριοθέτησης και ψάχνει τρόπους ελέγχου στην Μεσόγειο δεδομένου ότι θεωρεί ότι βρίσκεται σε θέση ισχύος από τότε που έχει καταφέρει να επικρατεί σε ορισμένα μέρη της Μέσης Ανατολής αλλά και στην βόρεια Αφρική και ιδίως στη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. 

Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά ο Ερντογάν θέλει να περάσει ένα διπλό μήνυμα: «Παρά το γεγονός ότι έχει ολοκληρώσει το τουρκικο-λυβικό μνημόνιο με το οποίο αποκλείει την Ελλάδα-προς το παρόν-από το να διεκδικεί υφαλοκριπίδα και αποκλειστική οικονομική ζώνη στην ανατολική μεσόγειο, πηγαίνει και σε περιοχές όπου η Ελλάδα  έχει διεκδικήσεις και λόγω των νησιών και λόγω του Καστελορίζου και ως εκ τούτου κάνει το εξής παραλογο:  Πηγαίνει και σε περιοχή η οποία είναι μη οριοθετημένη  και διεκδικείται από την Ελλάδα  λόγω του Καστελορίζου ενώ από την άλλη διεκδικείται και από την Τουρκία διότι έχει τις ακτές της..Είναι μια μη οριοθετημένη περιοχή. Και σε μη οριοθετημένες περιοχές τα κράτη πρέπει να τις οριοθετήσουν και όχι να τις προκαταλαμβάνουν, μονομερώς, δημιουργώντας τετελεσμένα. Γιατί αυτό κάνει η Τουρκία. Η κίνηση αυτή όχι, απλώς, δυσκολεύει αλλά διακινδυνεύει την όποια πιθανότητα οριοθέτησης από την πλευρά της Ελλάδας από τη στιγμή που θα δημιουργήσει τετελεσμένα. Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε μια ρηματική διακοίνωση και σωστά ζητάει να μην προχωρήσει η Τουρκία» τόνισε ο κ. Λιάκουρας.

Τα όπλα της ελληνικής πλευράς 

Τόσο o αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης.  όσο και ο Κώστας Υφαντής αναγνωρίζουν την αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης και εκτιμούν ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο σε επίπεδο ρητορικής, τονίζοντας ότι από δω και πέρα απαιτείται ψυχραιμία και αποφασιστικότητα.  

Με διπλωματικά μέσα εκτιμά ότι πρέπει να αποτραπεί όλη αυτή η κατάσταση, περνώντας, ταυτόχρονα, στην Τουρκία τα κατάλληλα μηνύματα υποστήριξε από την πλευρά του ο κ. Λιάκουρας. 

«Δεν έχουμε πολλές επιλογές, ούτε πρέπει να απεμπολήσουμε έστω και για επικοινωνιακούς λόγους στη διεθνή κοινότητα την επιθυμία μας ότι εμείς θέλουμε να συζητήσουμε αλλά στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της θάλασσας και αν διαφωνήσουμε να πάμε στη Χάγη. Για αυτό και στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολίτικής από το 74 και έπειτα είναι να απευθύνει πρόσκληση για διάλογο με την Τουρκία. Χρειάζεται, ωστόσο, να είμαστε προετοιμασμένοι  για κάθε στρατιωτικό ενδεχόμενο» πρόσθσε ο κ. Υφαντής. 

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι χρειάζεται στήριξη από τους συμμάχους και θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι οποιαδήποτε εμπλοκή στο χώρο της νοτιανατολικής Μεσογείου αφορά και την διεθνή κοινότητα, η οποία θα πλήξει και τα συμφέροντά της, ενώ με ενδιαφέρον παρακολουθούν την εξέλιξη της γερμανικής πρωτοβουλίας.

«Σε κάθε κρίση με την Τουρκία έχουμε και μια εθνική υποχώρηση»

Σύμφωνα με τον κύριο αντιστράτηγο ε.α. Λάμπρο Λάμπρο Τζούμη η ελληνική πλευρά πρέπει να προσέξει γιατί μετά από κάθε κρίση με τη Τουρκία έχουμε και μια εθνική υποχώρηση  «Το ‘76 και το ‘87 που είχαμε τις κρίσεις και φτάσαμε στα πρόθυρα του πολέμου με αντίστοιχα περιστατικά όταν η Τουρκία ήθελε να βγάλει πρώτη φορά το «Χόρα» και τη δεύτερη το «Σισμίκ» και ήθελε να κάνει  έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα καταλήξαμε την πρώτη φορά στο πρωτόκολλο της Βέρνης και την δεύτερη φορά στο mea culoa poυ είπε ο Ανδρέας Παπανδρεου με τον Οζαλ στο Νταβός με το οποιο σταμάτησαν οι έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα πέραν των 6 ναυτικών μιλίων πέρα από τα χωρικά μας ύδατα.  Και το 96 με την κρίση των Ιμίων ουσιαστικά αναγνωρίσαμε νομικά και ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο» εξήγησε ο κ. Τζούμης.

ΤουρκίαπλοίαερντογανΟρούτς Ρέις