Μαρτυρίες Ρωμιών στο ethnos.gr: Για εμάς θα είναι πάντα η Αγιά Σοφιά

Εδώ και 40 χρόνια ο Ρωμιός Γιάννης Ιορδάνογλου μπαίνει καθημερινά στην Αγία Σοφία ξεναγώντας γκρουπ τουριστών από όλα τα μέρη του κόσμου στο Οικουμενικό μνημείο. Από αύριο και μετά την μετατροπή του σε τζαμί θα  είναι και για τον ίδιο μια διαφορετική κατάσταση. «Θα μου έρθει δύσκολα στην αρχή όταν θα πρέπει να ξαναμπώ για να κάνω ξενάγηση. Είναι περίεργα τα συναισθήματα γιατί δεν το περιμέναμε. Ούτε ελπίζαμε, βέβαια, ότι θα γίνει κάποια μέρα εκκλησία. Νομίζαμε ότι θα παραμείνει μουσείο. Ωστόσο, έχουμε ζήσει τόσα και τόσα στην Τουρκία. Αυτό είναι ακόμη ένα. Η Ανατολή πανηγυρίζει και η Δύση θλίβεται» είπε στο ethnos.gr ο Γιάννης Ιορδάνογλου ο οποίος γεννήθηκε, μεγάλωσε και εργάζεται στην Πόλη τα τελευταία 60 χρόνια.

«Έχουμε μάθει να μην είμαστε ανάστατοι. Είμαστε προετοιμασμένοι για όλα. Το 1941 που μας έβαζαν φόρο περιουσίας, το ‘55 που είχαμε τα χτυπήματα, το ‘64 με τις απελάσεις, το 74 μας έβαλαν σταυρούς στις πόρτες. Όταν ζήσεις όλα αυτά δέχεσαι πιο άνετα την μετατροπή του από μουσείο σε τζαμί» πρόσθεσε ο κ. Ιορδάνογλου. 

Διάχυτη είναι η απογοήτευση και η πικρία στις περίπου 660 οικογένειες κυρίων Ρωμιών στον οικισμό Κουρτουλούς αλλά και Ελλαδιτών της Κωνσταντινούπολης οι οποίοι παρακολουθούν με αμηχανία και λύπη τις εξελίξεις γύρω από την Αγία Σοφία.

Ο 60χρονος ξεναγός εκτιμά ότι κανένας Έλληνας δεν θα πατήσει πλέον το πόδι του στην Αγία Σοφιά. Για πόσο καιρό όμως; αναρωτιέται. Ο άνθρωπος γρήγορα ξεχνάει…. Σύμφωνα με τον ίδιο ο Ρωμιοί δεν μπορούν να κάνουν κάτι για να αλλάξουν την κατάσταση «δεν κυβερνούμε εμείς. Έξω από την Αγία Σοφία υπάρχει τουρκική σημαία. Και η Unesco ήταν η πρώτη που έπρεπε να φωνάξει. Τα βρήκε όμως άμεσα με την Τουρκία». 

Μιχάλης Βασιλειάδης: Η Ρωμιοσύνη σήμερα εδώ προσπαθεί μόνη της να τα αντιμετωπίσει

Περίεργη μέρα χαρακτηρίζει τη σημερινή και ο εκδότης της Απογευματινής Μιχάλης Βασιλειάδης. «Οι άνθρωποι είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους, ταρακουνημένοι από τις εξελίξεις και φοβούνται να βγουν και να μιλήσουν για το θέμα αυτό. Όταν πάρθηκε η απόφαση και μετά κατά κάποιο τρόπο ανακουφίστηκαν γιατί τα δημοσιεύματα που έβγαιναν όλο αυτό το διάστημα- με χαρακτηρισμούς καθόλου ευγενικούς- θύμιζαν αυτά τα που υπήρχαν πριν τα Σεπτεμβριανά. Δημοσιεύματα με τα οποία γαλουχιζόταν η κοινή γνώμη, γινόταν πλύση εγκεφάλου σ΄αυτήν εναντίον των Ρωμιών. Και τα δημοσιεύματα λες και έβγαιναν από το ίδιο χέρι, λέγοντας ίδια πράγματα αλλά φανάτιζαν τον κόσμο και οι άνθρωποι ήταν μέσα στο σπίτι τους για να μην εμφανιστούν να μιλήσουν.  

Αυτές οι μνήμες ξύπνησαν στο μυαλό των Ρωμιών με όλο αυτό το ομαδικό πατατράκ μέσα σε όλες τις εφημερίδες. Η Ρωμιοσύνη σήμερα εδώ προσπαθεί μόνη της να τα αντιμετωπίσει. Οι άλλοι, όπως οι Ευρωπαίοι φίλοι μας,  περί άλλων τυρβάζουν. Θέλουμε στήριξη και από τη μητέρα πατρίδα. Το θέμα είναι πως θα γίνει αυτό» είπε στο  ethnos.gr ο εκδότης της ιστορικής εφημερίδας «Απογευματινή» λίγο πριν κλείσει το σημερινό φύλλο. Αν και κατέγραψε πάρα πολλά γεγονότα που σημάδεψαν τα προηγούμενα χρόνια το ελληνικό στοιχείο της Πόλης τονίζει ότι η σημερινή μέρα είναι περίεργη, προκαλώντας μόνο στεναχώρια και λύπη. Από χθες το πρωί από τα γραφεία της «Απογευματινής» στήθηκαν ξένοι ανταποκριτές  για να μεταφέρουν την στάση των Ρωμιών. 

Σε μεταξύ τους συζητήσεις και πηγαδάκια τόσο οι Ρωμιοί όσο και οι Ελλαδίτες επαναλαμβάνουν τα λόγια του Πατριάρχη για το θέμα: Η Αγία Σοφία όπως είναι αυτή τη στιγμή Μουσείο ενώνει τους μουσουλμάνους με τους χριστιανούς Με την ιδιότητα του τζαμιού αντί να ενώνει τις δυο ομάδες θα τις χωρίσει.

Ντιμπέιτ στο ελληνικό καφέ της Μπεσίχτας 

«Εσύ τι λες Σιδέρη για όλα αυτά; ρωτούν καθημερινά τον Ελλαδίτη ιδιοκτήτη του καφέ στο Μπεσίχτας Τούρκοι θαμώνες. Εγώ τι να πω; Εσείς πρέπει να μου πείτε πως το βλέπετε όλο αυτό» αποκρίνεται στους Τούρκους πελάτες με τους τελευταίους να αισθάνονται άβολα και να μη συμφωνούν οι περισσότεροι με την κίνηση του Προέδρου. Πρόκειται για ένα διάλογο που γίνεται τακτικά το τελευταίο διάστημα στο ελληνικό καφέ «Freddo Cappuccino corner».

Το 2005 ο Σιδέρης Γαβαλάς γνώρισε την Τουρκάλα σύζυγό του, τυχαία, στην Κωνσταντινούπολη και από το 2012 μετακόμισε στην περιοχή του Μπεσίχτας. «Για μας είναι η Αγία Σοφία. Είναι η μεγάλη εκκλησία και παραμένει δεύτερο τη τάξει μετά τον Παρθενώνα  μνημείο για τον Ελληνισμό. Είναι οικουμενικό μνημείο και προσβάλει την οικουμενικότητά του αυτό που γίνεται. Έδειχνε πως δύο μονοθεϊστικές θρησκείες μπορούσαν να συνυπάρξουν. Στους Ρωμιούς στοίχισε πάρα πολύ συναισθηματικά η κίνηση Ερντογάν. Και μου προξενούσε έκπληξη που δεν το έκανε μέχρι τώρα. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι στενάχωρο και δεν μπορείς να το παραβλέψεις εύκολα. Είναι μια πολιτική κίνηση που δείχνει αλλαγή στάσης της χώρας με προσανατολισμό στην Ανατολή».

Αν και οι συζητήσεις στο ελληνικό καφέ δεν μονοπωλούν το θέμα της Αγίας Σοφίας  οι απόψεις διίστανται μεταξύ των Τούρκων θαμώνων για το ζήτημα. Απέναντι στην Ανατολική πλευρά στο λόφο Τσαμλίτσα έχει χτιστεί ένα τζαμί χωρητικότητας περίπου 100.000 ατόμων. «Το πολύ - πολύ πηγαίνουν 100-200 άτομα την μέρα. Αν η Αγιά Σοφιά ήταν το μεγαλύτερο μας πρόβλημα την πατήσαμε» ανέφερε θαμώνας ενώ ένας άλλος απόρησε «Μα κάτω από το Χριστό θα πάμε να προσευχηθούμε;».

Αντώνης Φιλιππίδης: Τετελεσμένο γεγονός χαρακτηρίζει την κίνηση Ερντογάν που δεν πρόκειται να αλλάξει τις επόμενες δεκαετίες

Τετελεσμένο γεγονός χαρακτηρίζει την κίνηση Ερντογάν που δεν πρόκειται να αλλάξει τις επόμενες δεκαετίες ο Αντώνης Φιλιππίδης ο οποίος ζει και εργάζεται  τα τελευταία 20 χρόνια ως στέλεχος εταιρίας στην Κωνσταντινούπολη. «Κοιτάξτε σαν Ρωμιοσύνη δεν μιλάμε. Μεταξύ μας συζητάμε, είμαστε λυπημένοι αλλά κανείς δεν ανοίγετε να εκφέρει επίσημα την άποψή του πέρα από τον Πατριάρχη. Κανείς δεν σκέφτεται θετικά και πως να το κάνει άλλωστε» παρατήρησε στο ethnos.gr ο κ. Φιλιππίδης.

Ο τελευταίος εκτιμά ότι ο Ερντογάν προσπάθησε να στείλει ένα μήνυμα στο εσωτερικό της χώρας δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλο οικονομικό πρόβλημα το οποίο είναι αισθητό και στην μεσαία αστική τάξη μετά την πανδημία του κορονοϊός. Στόχος του να συσπειρώσει τους οπαδούς του και να στερεώσει την παρουσία του σε διεθνές ισλαμικό επίπεδο.