Κοντά σε συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ - Πώς εξελίσσεται το ελληνοτουρκικό

­Σε πλήρη εγρήγορση παραµένει η ελληνική κυβέρνηση και κατ’ επέκταση οι Ενοπλες ∆υνάµεις µας, καθώς µπορεί η απόσυρση της παράνοµης τουρκικής NAVTEX για σεισµικές έρευνες νοτίως του Καστελόριζου να αποµάκρυνε προσώρας τον κόκκινο συναγερµό, που ήχησε πριν από περίπου 15 ηµέρες στο Αιγαίο, ωστόσο η σχεδόν ταυτόχρονη NAVTEX για διενέργεια ερευνών εντός των ορίων της κυπριακής ΑΟΖ αυτήν τη φορά επιβεβαιώνει την αποκρυσταλλωθείσα εδώ και κάµποσο καιρό εικόνα στην Αθήνα πως η Τουρκία εννοεί να αξιοποιήσει την περίοδο έως τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τον προσεχή Νοέµβριο, χρονικό διάστηµα που οι Αµερικανοί αποκαλούν «lame duck period», προκειµένου να τεστάρει αντοχές και νεύρα της Ελλάδας, της Κύπρου και κατ’ επέκταση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, το τρίγωνο «Μέγαρο Μαξίµου – Βασιλίσσης Σοφίας – Πεντάγωνο» παρακολουθεί µε περίσσεια καχυποψία τη συµπεριφορά και τις διφορούµενες σε µεγάλο βαθµό πρωτοβουλίες του Ταγίπ Ερντογάν στη γεωπολιτική σκακιέρα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Γερμανία

Την ίδια ώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι επιτελείς του δεν κρύβουν και τη συγκρατηµένη ικανοποίησή τους για τα αντανακλαστικά και τον επαρκέστατο βαθµό ετοιµότητας που επέδειξαν στο σύνολό τους οι Ενοπλες ∆υνάµεις, καθώς πρόσωπα που γνωρίζουν από πρώτο χέρι το ζωηρό παρασκήνιο των ηµερών της πρόσφατης σοβαρής ελληνοτουρκικής κρίσης οµολογούν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους ότι οι επιδραστικές, όπως θα αναλυθεί παρακάτω, παρεµβάσεις του διεθνούς παράγοντα, και δη της Γερµανίας, δεν θα είχαν κανένα νόηµα εάν η Αγκυρα δεν αισθανόταν την αποφασιστικότητα της Αθήνας να µην επιτρέψει παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωµάτων µέσω της άµεσης ανάπτυξης του ελληνικού στόλου σε καίρια σηµεία στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Καστελορίζου και σε σηµεία στο Βόρειο Αιγαίο.

Ενθαρρυντικό και το γεγονός πως το σχήµα που δοκιµάστηκε κατά τη µυστική τριµερή του Βερολίνου αµέσως µετά την ασύλληπτη απόφαση Ερντογάν να µετατρέψει σε τζαµί την Αγία Σοφία, ήτοι Γιαν Χέκερ – Ελένη Σουρανή – Ιµπραήµ Καλίν, ήταν, σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, συνεχώς σε ανοιχτή γραµµή από την ώρα της έκδοσης της τουρκικής NAVTEX έως την απόσυρση των µονάδων του Πολεµικού Ναυτικού από τις θέσεις που είχαν πάρει πέριξ του Καστελορίζου.

Σε γενικές γραµµές η Αθήνα δεν κρύβει την ικανοποίησή της για τη συνειδητή επιλογή της Γερµανίδας καγκελαρίου, Ανγκελα Μέρκελ, να ξοδέψει, όπως λέγεται, πολιτικό κεφάλαιο προκειµένου να… συνετίσει σε αυτήν τη φάση τουλάχιστον τον Ταγίπ Ερντογάν, καλύπτοντας έτσι επαρκώς για την ώρα το στρατηγικό κενό το οποίο αφήνει η στρατηγική υπαναχώρηση των ΗΠΑ, που διαπιστώνεται στην παρούσα φάση.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα ιεραρχεί ως πολύ σηµαντική τη δήλωση του Μαρκ Κάρπεντερ, στενού συνεργάτη σε θέµατα ασφαλείας του υποψηφίου των ∆ηµοκρατικών για την αµερικανική προεδρία Τζο Μπάιντεν, για το πώς εισέπραξε ο διεθνής παράγοντας και δη οι ΗΠΑ την τουρκική αναδίπλωση ότι «η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε µια σηµαντική διπλωµατική επιτυχία µε την αποκλιµάκωση της έντασης µε την Τουρκία».

Μολονότι στην κυβέρνηση αποφεύγουν επιµελώς να δηµοσιοποιήσουν οποιοδήποτε αποτέλεσµα γύρω από τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις εκείνων των ηµερών κυρίως στον άξονα Βερολίνου - Αγκυρας, αλλά και νωρίτερα κατά τη µυστική τριµερή στη γερµανική πρωτεύουσα, η εντύπωση που µεταδίδουν αρµόδιες κυβερνητικές πηγές είναι ξεκάθαρη: η Τουρκία έλαβε το µήνυµα ότι σε περίπτωση απόπειρας παραβίασης των κυριαρχικών µας δικαιώµατα θα βρει απέναντί της τη στρατιωτική ετοιµότητα της Αθήνας, αλλά και τη δέσµευση των Ευρωπαίων εταίρων µας για την επιβολή κυρώσεων, που, όπως λέγεται χαρακτηριστικά, «θα στύψουν το χέρι του Ερντογάν και της ετοιµόρροπης τουρκικής οικονοµίας».

Εντός του Αυγούστου

Στελέχη που βρέθηκαν εντός του πλαισίου των δραµατικών διαβουλεύσεων κατά την πρόσφατη περίοδο και τα οποία αποφεύγουν µετά βδελυγµίας τους κοινότοπους και εν πολλοίς άστοχους χαρακτηρισµούς, που δυστυχώς ακούγονται και από µέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου, εκφράζουν συγκρατηµένη αισιοδοξία πως, υπό τον απαράβατο όρο ότι η Τουρκία θα απέχει της πρακτικής των εκβιασµών και των απειλών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, είναι ορατή πιθανή επανέναρξη των διερευνητικών επαφών ακόµη και εντός του Αυγούστου, δηλαδή του θεσµοποιηµένου φόρουµ του ελληνοτουρκικού διαλόγου, που ατόνησε στα τέλη του 2016.

Κεκτηµένο της πρόσφατης ταραχώδους περιόδου και των τριγωνικών διαβουλεύσεων που τη σηµάδεψαν, όπως αποκαλύπτουν τα ίδια πρόσωπα, είναι πως το πλαίσιο διαλόγου στις διερευνητικές επαφές θα περιορίζεται αυστηρά στη µία και µόνη εκκρεµότητα που αναγνωρίζει η Ελλάδα, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της υπερκείµενης αυτής αποκλειστικής οικονοµικής ζώνης στο Αιγαίο και το Καστελόριζο, αποκρούοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις τουρκικές αιτιάσεις για τη διενέργεια ενός ασαφούς και χωρίς όρους και πλαίσιο διαλόγου, που αποτελεί πάγια επιδίωξη του Ερντογάν.

Ακόµη ένα σηµαντικό κεκτηµένο ότι πιθανή επανέναρξη των διερευνητικών επαφών δεν θα εκκινήσει, κατά πληροφορίες, από µηδενική βάση, αλλά θα έχει ως αφετηρία την… απόσταση που είχαν διανύσει οι δύο πλευρές έως το 2016. ∆ιπλωµατικές πηγές πιθανολογούν πως εφόσον η Αγκυρα επιδείξει στην πράξη εποικοδοµητική διάθεση, θα επαναληφθούν οι διαβουλεύσεις, που εκκρεµούν σε επίπεδο γενικών γραµµατέων των υπουργείων Εξωτερικών, αλλά και στο επίπεδο των µέτρων οικοδόµησης εµπιστοσύνης.

Ωστόσο, οι ίδιοι κύκλοι αποκαλύπτουν πως «ακόµα βρισκόµαστε µακριά από το µοτίβο συναντήσεων όπως το Ανώτατο Συµβούλιο Συνεργασίας ανάµεσα στις δύο χώρες», όχληση που, κατά πληροφορίες, δέχθηκε η ελληνική πλευρά από την αντίστοιχη τουρκική και την απέρριψε άµεσα.

Χαρακτηριστική είναι η αποστροφή κεντρικού παράγοντα της κυβέρνησης για το πώς αντιλαµβάνεται η Αθήνα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις: «Η αποφυγή µιας µεγάλης κρίσης δεν σηµαίνει ότι λύθηκαν τα προβλήµατα µε την Τουρκία, ο δρόµος των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι µακρύς και δύσκολος. Η Ελλάδα έδειξε τώρα, όπως και στην κρίση στον Εβρο, ότι ξέρει να υπερασπίζεται και τα σύνορά της και τα συµφέροντά της».

Σε κάθε περίπτωση, εκπεφρασµένη είναι η βούληση της Αθήνας να µην εγκαταλείψει την τακτική του µπαράζ των διεθνών πιέσεων προς την Αγκυρα, αλλά και την ενίσχυση των διµερών και πολυµερών σχηµάτων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Σε αυτό το πλαίσιο, δηµιουργείται η αίσθηση, χωρίς να µπορούµε να µιλάµε τούτη την ώρα για βεβαιότητα, πως οι διαπραγµατεύσεις ανάµεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο για τον καθορισµό της µεταξύ τους θαλάσσιας ζώνης βρίσκονται σε καλό επίπεδο και πως ευτυχή κατάληξη, που δεν αποκλείεται να επισφραγισθεί κατά πληροφορίες και µε νέο ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κάιρο, πιθανώς να έλθει νωρίτερα απ’ ό,τι αρχικώς υπολογιζόταν. Είναι σαφές πως η Αθήνα δίνει πολύ µεγάλη βαρύτητα σε αυτήν την προοπτική, καθώς, όπως τονίζεται σχετικώς, θα πρόκειται για µια έγκυρη νοµικά συµφωνία, που αχρηστεύει de facto και de jure το παράνοµο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό µνηµόνιο.

Χωρίς «μπρος - πίσω»

Σηµαντικό ορόσηµο είναι και η Σύνοδος των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, που, όπως προανήγγειλε ο Γάλλος πρόεδρος Εµανουέλ Μακρόν, θα φιλοξενηθεί κατά πάσα πιθανότητα στο Παρίσι στις αρχές Σεπτεµβρίου, λίγες ηµέρες µετά τη ∆ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για σηµαντικό ραντεβού, καθώς πιστοποιεί το ζωηρό ενδιαφέρον της Γαλλίας να αναχαιτίσει τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στη Μεσόγειο, αλλά και υπογραµµίζει τον πολύ σηµαντικό ρόλο που έχει διαδραµατίσει το Παρίσι στο πλευρό της Αθήνας και της Λευκωσίας. Ζητούµενο είναι να υιοθετηθεί µια κοινή στάση όλων των κρατών-µελών απέναντι στις αποσταθεροποιητικές κινήσεις της Τουρκίας στη λεκάνη της Μεσογείου, χωρίς «µπρος - πίσω» και αστερίσκους.

Δείτε και το ρεπορτάζ του OPEN TV