Το Oruc Reis στο Αιγαίο: Η τουρκική προπαγάνδα και η θέση των ελληνικών πλοίων

Σε μια άκρως προπαγανδιστική κίνηση προχώρησε η Άγκυρα, το βράδυ της Δευτέρας, μέσω του λογαριασμού του υπουργείου Άμυνας στο Twitter, δημοσιεύοντας φωτογραφίες με το Oruc Reis να πλέει στο Αιγαίο συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά πλοία. Σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο: «Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της αποφασιστικότητάς τους να προστατεύσουν τα δικαιώματα, και τα συμφέροντά μας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο στις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας».

Την ίδια στιγμή, το σύνολο σχεδόν του ελληνικού στόλου έχει παραταχθεί κοντά στο τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis. Αρκετές μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό τις κινήσεις του, εκπέμποντας κάθε 15 λεπτά μήνυμα μέσω ασύρματου ότι το τουρκικό ερευνητικό σκάφος βρίσκεται παρανόμως εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και καλώντας το να αποχωρήσει από αυτή. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες το σκάφος δεν δύναται να κάνει έρευνες, λόγω του θορύβου των πλοίων (ελληνικών και τουρκικών) που έχει κοντά του. Ο ελληνικός στόλος βρίσκεται σε πλήρη διάταξη, και σε καίριες θέσεις, με τις μονάδες που παρακολουθούν το Ορούτς Ρέις να εκπέμπουν τα μηνύματα για αποχώρηση. Πολύ κοντά βρίσκονται τουρκικές φρεγάτες και άλλα σκάφη σε διάταξη νοτίως της Ρόδου μέχρι και νοτίως της Κρήτης.

Το βέβαιο είναι πως μέσα σε 17 περίπου ημέρες το Αιγαίο μετατρέπεται σε μια μεγάλη και αποτρεπτική ελληνική σημαία, με τον Στόλο να δίνει ξανά ηχηρό παρόν, τασσόμενος απέναντι στις προπαρασκευαστικές ενέργειες που κάνει η Τουρκία εδώ και λίγα 24ωρα. Οπως αναφέρει το hellasjournal.com, τα πάντα παρακολουθούνται και στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων φιλτράρονται όλες οι πληροφορίες που φτάνουν από τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού και τα παρατηρητήρια των νησιών. Ήδη από το Σάββατο από την στιγμή που τουρκικά πολεμικά πλοία άρχισαν να εξέρχονται από τα στενά των Δαρδανελίων, με νότια πορεία, το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό ενεργοποίησε τους αξιωματικούς και τα πληρώματα κύριων μονάδων επιφανείας ώστε ν’ αποπλεύσουν από το ναύσταθμο.

Στο Ακσάζ, τον τουρκικό ναύσταθμο, υπάρχει συγκέντρωση μονάδων επιφανείας αλλά και Τουρκικών υποβρυχίων, με ορισμένα από αυτά ήδη να έχουν εξέλθει παρακολουθούμενα από το Πολεμικό Ναυτικό. Ωστόσο, σύμφωνα με το hellasjournal.com, γι’ άλλη μια φορά το γειτονικό Επιτελείο βρίσκει τις ελληνικές φρεγάτες ήδη εν πλω κυρίως επειδή αυτές βρίσκονται σε αποστολές στην ευρύτερη περιοχή ή και σε προωθημένες θέσεις, από τις οποίες μπορούν να παρακολουθούν ύποπτες κινήσεις αλλά και να σπεύσουν σ’ ένα σημείο που θα υποδειχθεί από το κέντρο επιχειρήσεων του στόλου. Ομως η ετοιμότητα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων από τις Καστανιές του Έβρου μέχρι τη Στρογγύλη είναι σχεδόν η ίδια με εκείνη που έζησαν τα στελέχη πριν από περίπου ένα 15θήμερο.

Κρίσιμες οι επόμενες ώρες - Οι κινήσεις Μητσοτάκη και τα παιχνίδια Ερντογάν

Σε διπλωματικό αναβρασμό βρίσκεται η κυβέρνηση μετά τις τελευταίες προκλητικές κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι επόμενες ώρες αναμένονται κρίσιμες για την έγκβαση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που δοκιμάζονται λίγες ημέρες μετά το προηγούμενο σκηνικό έντασης οπου έστεισε η Αγκυρα στα τέλη Ιουλίου. Αυτή τη φορά το Oruc Reis όμως δεν έμεινε στην Αττάλεια, αλλά έκανε τις κινήσεις που προκαλούν το διεθνές δίκαιο. Ετσι αρχικά ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τους πολιτικούς αρχηγούς το πρωί της Τρίτης, 11 Αυγούστου, προκειμένου να τους ενημερώσει σχετικά με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πού βρίσκεται και τι κάνει το Oruc Reis

Tο τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Oruc Reis» εισήλθε τη Δευτέρα με τα βοηθητικά σκάφη και μονάδες του τουρκικού Ναυτικού, αναφέρουν υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές. Σύμφωνα με το Open tv, το σκάφος «δεν έχει προβεί σε έρευνες, αν και έχει απλώσει καλώδια», καθότι η παρουσία τόσων πολεμικών πλοίων και συνοδευτικών στην περιοχή καθιστά αδύνατη τη διενέργεια ερευνών λόγω του θορύβου που προκαλείται.

Άμεση υπήρξε η κινητοποίηση της ελληνικής διπλωματίας, σύμφωνα με το Open, ευθύς μόλις δημοσιεύθηκε η παράνομη τουρκική NAVTEX, για σεισμικές έρευνες σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τονίζουν διπλωματικές πηγές. Ειδικότερα, επισημαίνουν ότι το υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε άμεσα με έκδοση αυστηρής ανακοίνωσης, διά της οποίας αναδείχθηκε, μεταξύ άλλων, ο προσχηματικός χαρακτήρας της φερόμενης τουρκικής ετοιμότητας για διάλογο για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, ενώ τονίστηκε ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί κανέναν εκβιασμό, θα υπερασπίσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Τέλος, η Τουρκία καλείται να τερματίσει άμεσα τις παράνομες ενέργειές της που υπονομεύουν την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Eπιπλέον, σημειώνουν πως ο Νίκος Δένδιας είχε ήδη δώσει από το πρωί οδηγίες στην πρεσβεία της Ελλάδας στην Άγκυρα να διενεργήσει αυστηρό διάβημα διαμαρτυρίας στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Η συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ

Νωρίτερα τη Δευτέρα, τπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, συνεδρίασε στο Μέγαρο Μαξίμου, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ). Όπως ανακοινώθηκε μετά την ολοκλήρωσή του, «κατά τη διάρκεια της σύσκεψης έγινε επισκόπηση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο και εξετάστηκαν οι τρόποι αντίδρασης στην τουρκική προκλητικότητα». Παρόντες ήταν οι υπουργοί Εξωτερικών, Άμυνας, Ναυτιλίας και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνος Φλώρος, ο οποίος έφτασε στο Μαξίμου φορώντας στολή παραλλαγής. Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά το τέλος του ΚΥΣΕΑ, ο κ. Φλώρος τόνισε στους δημοσιογράφους που βρίσκονταν εκεί ότι «όλα θα πάνε καλά».

Πριν από την πραγματοποίηση του ΚΥΣΕΑ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον κ. Μισέλ για τη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο, αναφορικά με την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθώς και για τις ανησυχητικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι Τούρκοι... απασφάλισαν μετά τη σύναψη συμφωνίας μερικής οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας κι Αιγύπτου, αμφισβητώντας την καθ' όλα νόμιμη συμφωνία -βάσει των διεθνών κανόνων- μεταξύ των δύο χωρών, αποχωρώντας από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων για επίλυση των θεμάτων της υφαλοκρηπίδας με την Ελλάδα κι «απειλώντας» για γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κρήτης. Στο μεταξύ, σε ανάκληση των αδειών σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων προχώρησε το βράδυ της Κυριακής 10 Αυγούστου το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.  Τα στελέχη καλούνται να επιστρέψουν στις μονάδες τους, σε μικρό χρονικό διάστημα.  Όσοι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί βρίσκονται σε άδεια, επιστρέφουν άμεσα στις μονάδες, ενώ δεν εγκρίνονται νέες άδειες.

Η πρόκληση Ερντογάν και ο αποκλεισμός των ΜΜΕ

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας μίλησε και για το Oruc Reis. Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του Open TV Μαρία Ζαχαράκη, αν και αρχικά τόνισε ότι οι διαφωνίες και οι διαμάχες πρέπει να λύνονται μέσα από διάλογο, στη συνέχεια ενημέρωσε για τη θέση Oruc Reis, μη κάνοντας πίσω σε ότι αφορά τη NAVTEX που έχει εκδοθεί. 

Πρόσθεσε επίσης ότι η Άγκυρα δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συναινέσει σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία η οποία θα έχει ως στόχο να αποκλείσει τη χώρα του στις ακτές της. Παράλληλα ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείο Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, κατηγόρησε την Ελλάδα ότι εκείνη αυξάνει την ένταση στη Μεσόγειο και όχι η Τουρκία, ενώ είπε ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την Τουρκία από τη Μεσόγειο «κανείς δεν μπορεί να πει ότι η Μεσόγειος είναι αποκλειστική δική μου» ανέφερε χαρακτηριστικά. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τουρκικά Μέσα δεν έχουν καθόλου ρεπορτάζ για το συγκεκριμένο θέμα ωστόσο αναφέρονται στο τι μεταδίδουν τα ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης κυρίως και δεν έχουν πηγές από τα τουρκικά υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας. Επίσης, δεν αναφέρουν για καμία κίνηση του Ορούτς Ρέις αυτήν την στιγμή.

Η απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Να σταματήσει άμεσα τις ερευνητικές δραστηριότητες του «Oruc Reis» στην Ανατολική Μεσόγειο, καλεί την Άγκυρα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σύμφωνα με τον Μιχάλη Ιγνατίου, ανταποκριτή του Open Tv στην Ουάσιγκτον, και εκφράζει για μια ακόμα φορά την ανησυχία της Ουάσιγκτον για τις ενέργειες της Τουρκίας. Απαντώντας σε ερώτηση, o εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτήρισε τις συγκεκριμένες δράσεις ως προκλητικές και είπε ότι αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει εκδώσει ειδοποίηση σε άλλα πλοία για ερευνητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο. Προτρέπουμε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τέτοια σχέδια για επιχειρήσεις και να αποφύγουν μέτρα που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τα δηλωμένα σχέδια της Τουρκίας για έρευνες φυσικών πόρων σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο. Τέτοιες δράσεις είναι προκλητικές και αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή. Η ανάπτυξη των πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να προάγει τη συνεργασία και να παρέχει τα θεμέλια για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία σε ολόκληρη την περιοχή».

Αντίστοιχα, σύμφωνα με τη Μαρία Ψαρά, ανταποκρίτρια του Open στις Βρυξέλλες, «χλιαρή» ήταν η αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τις προκλήσεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.