Πολιτική|16.09.2020 14:12

Φον ντερ Λάιεν: Αυξάνεται η απόσταση με την Τουρκία - Πλήρης αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο

Μαρία Ψαρά

Εκτενείς αναφορές στην Τουρκία και τις σχέσεις της με την Ε.Ε., επαναλαμβάνοντας την πλήρη αλληλεγγύη της Ευρώπης σε Ελλάδα και Κύπρο, έκανε η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, κατά την ομιλία της για την «Κατάσταση της Ένωσης» (State of the Union).  

«Η Τουρκία είναι και θα είναι πάντα ένας σημαντικός γείτονας. Αλλά ενώ είμαστε κοντά στο χάρτη, η απόσταση μεταξύ μας φαίνεται να αυξάνεται. Ναι, η Τουρκία βρίσκεται σε μια ταραγμένη γειτονιά. Και ναι, φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες, για τους οποίους τους υποστηρίζουμε με σημαντική χρηματοδότηση. Αλλά κανένα από αυτά δεν δικαιολογεί προσπάθειες εκφοβισμού των γειτόνων της», είπε η Πρόεδρος της Κομισιόν. 

«Τα κράτη μέλη μας, η Κύπρος και η Ελλάδα, μπορούν πάντα να βασίζονται στην πλήρη αλληλεγγύη της Ευρώπης για την προστασία των νόμιμων δικαιωμάτων κυριαρχίας τους», τόνισε. Και συμπλήρωσε: «Η αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας. Η επιστροφή των ερευνητικών σκαφών στα τουρκικά λιμάνια τις τελευταίες ημέρες είναι ένα θετικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό είναι απαραίτητο για τη δημιουργία του απαραίτητου χώρου για διάλογο. Η αποφυγή μονομερών ενεργειών και η επανάληψη συνομιλιών με πραγματική καλή πίστη είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός. Ο μόνος δρόμος για σταθερότητα και μόνιμες λύσεις». 

Για το προσφυγικό - μεταναστευτικό

«Η μετανάστευση είναι ένα θέμα που έχει συζητηθεί αρκετά καιρό. Η μετανάστευση ήταν πάντα γεγονός για την Ευρώπη - και θα είναι πάντα. Καθ' όλη τη διάρκεια των αιώνων, έχει ορίσει τις κοινωνίες μας, εμπλουτίζει τους πολιτισμούς μας και διαμόρφωσε πολλές από τις ζωές μας. Και αυτό θα ισχύει πάντα», τόνισε.  

«Όπως όλοι γνωρίζουμε, η μεταναστευτική κρίση του 2015 προκάλεσε πολλές βαθιές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών - με κάποιες από αυτές τις ουλές να θεραπεύονται ακόμη και σήμερα. Έχουν γίνει πολλά από τότε. Αλλά λείπουν πολλά. Εάν είμαστε όλοι έτοιμοι να κάνουμε συμβιβασμούς - χωρίς συμβιβασμούς στις αρχές μας – εμείς μπορεί να βρούμε αυτή τη λύση. Την επόμενη εβδομάδα, η Επιτροπή θα υποβάλει το νέο σύμφωνό της για τη μετανάστευση», είπε. 

«Θα ακολουθήσουμε μια ανθρώπινη και ανθρωπιστική προσέγγιση. Η διάσωση ζωών στη θάλασσα δεν είναι απλώς προαιρετική. Και αυτές οι χώρες που εκπληρώνουν τα νομικά και ηθικά καθήκοντά τους ή είναι περισσότερο εκτεθειμένες από άλλες, πρέπει να μπορούν να βασίζονται στην αλληλεγγύη ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα διασφαλίσουμε μια στενότερη σχέση μεταξύ του ασύλου και της επιστροφής. Πρέπει να κάνουμε μια σαφή διάκριση μεταξύ εκείνων που έχουν το δικαίωμα διαμονής και εκείνων που δεν έχουν. Θα αναλάβουμε δράση για την καταπολέμηση των λαθρεμπόρων, την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων, την εμβάθυνση των εξωτερικών συνεργασιών και τη δημιουργία νομικών οδών. Και θα διασφαλίσουμε ότι τα άτομα που έχουν το δικαίωμα να μείνουν είναι ενσωματωμένα και να αισθάνονται ευπρόσδεκτα», περιέγραψε τις κατευθυντήριες γραμμές του πολυαναμενόμενου Συμφώνου Μετανάστευσης. 

«Η Κομισιόν θα αναλάβει τις ευθύνες της, περιμένω από τα κράτη μέλη επίσης να αναλάβουν δράση. Κάθε χώρα να αναλάβει το μερίδιο της ευθύνης της. Η μετανάστευση είναι Ευρωπαϊκό ζήτημα», είπε με έμφαση.  

Για τη Μόρια

Σε σχέση με τη Μόρια είπε: «Οι εικόνες του καταυλισμού στη Μόρια είναι μια επώδυνη υπενθύμιση της ανάγκης να ενωθεί η Ευρώπη. Όλοι πρέπει να ανεβούν εδώ και να αναλάβουν την ευθύνη - και η Επιτροπή θα κάνει ακριβώς αυτό. Η Επιτροπή επεξεργάζεται τώρα ένα σχέδιο για έναν κοινό πιλότο με τις ελληνικές αρχές για ένα νέο στρατόπεδο στη Λέσβο. Μπορούμε να βοηθήσουμε στις διαδικασίες ασύλου και επιστροφής και να βελτιώσουμε σημαντικά τις συνθήκες για τους πρόσφυγες. Αλλά θέλω να είμαι σαφής: εάν ανεβούμε, τότε περιμένω και όλα τα κράτη μέλη να εντείνουν». 

«Σκέφτομαι τη Suadd, την έφηβη πρόσφυγα από τη Συρία που έφτασε στην Ευρώπη ονειρεύεται να γίνει γιατρός. Μέσα σε τρία χρόνια της απονεμήθηκε μια αναγνωρισμένη υποτροφία από το Royal College of Surgeons στην Ιρλανδία. Σκέφτομαι τους Λιβύους και τους Σομαλούς πρόσφυγες γιατρούς που προσέφεραν τις ιατρικές τους δεξιότητες τη στιγμή που η πανδημία έπληξε τη Γαλλία. Αξιότιμοι βουλευτές, αν σκεφτούμε τι έχουν ξεπεράσει και τι έχουν επιτύχει, τότε πρέπει απλώς να είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε μαζί το ζήτημα της μετανάστευσης».

Πρώτη φορά στις Βρυξέλλες 

Την πρώτη της βαρυσήμαντη ομιλία πραγματοποιεί αυτήν την ώρα στο Ευρωκοινοβούλιο η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Πρόκειται για την εισήγησή της για την «Κατάσταση της Ενωσης» (State of the Union), στην οποία ο εκάστοτε Πρόεδρος παρουσιάζει τα σχέδιά του για την χρονιά που έρχεται, τις προτεραιότητες και τις άμεσες ενέργειες, αλλά και τα μακροπρόθεσμα σχέδιά του. Η ομιλία καθιερώθηκε μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας και πρώτος Πρόεδρος της Κομισιόν που βρέθηκε ενώπιον της Ολομέλειας των ευρωβουλευτών ήταν ο Ζοζέ Μπαρόζο. 

Παραδοσιακά, η ομιλία αυτή πραγματοποιείται στο Στρασβούργο, όπου συνεδριάζει κάθε Σεπτέμβριο η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου. Φέτος, λόγω κορονοϊού, η μεταφορά της έδρας ματαιώθηκε, οπότε η ομιλία της πρώτης γυναίκας Προέδρου Κομισιόν πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.  

Παγκόσμια Σύνοδος Κορυφής για την Υγεία στην Ιταλία το 2021

Η Πρόεδρος ξεκίνησε την ομιλία της με αναφορά στον Ρώσο φυσικό Αντρέι Ντιμίτριεβιτς Ζαχάρωφ που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1975 και σήμερα το όνομά του έχει το βασικό βραβείο του Ευρωκοινοβουλίου. Ο Ζαχάρωφ είχε μιλήσει για την αδήριτη πίστη του στη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος. «Τους τελευταίους μήνες, η Ευρώπη έδειξε τη δύναμή της. Την είδαμε με τους γιατρούς και τους νοσοκόμους, με όλους τους εργαζόμενους πρώτης γραμμής. Ξεκινάω την ομιλία, αποτίοντας φόρο τιμής σε όλους αυτούς», είπε η Πρόεδρος Φον Ντερ Λάιεν. 

Όπως είναι λογικό, σε καιρό κορονοϊού, η Πρόεδρος αναφέρθηκε εκτενώς στην υγειονομική κρίση, τα μέτρα που έχει λάβει η Ε.Ε, αλλά και τις προτάσεις της για το μέλλον. «Ένας ιός μικρότερος από κόκκο άμμου έδειξε πόσο εύθραυστη είναι η ανθρώπινη ζωή. Πόσο ευάλωτος είναι ο πλανήτης -το βλέπουμε κάθε μέρα, με την κλιματική αλλαγή, τώρα με τον κορονοϊό. Άλλαξε τον τρόπο που επικοινωνούμε. Όμως, ο κόσμος είναι έτοιμος να προχωρήσει. Αυτή είναι η στιγμή της Ευρώπης», είπε.  

«Θέλουμε ισχυρότερη Ε.Ε. στην υγεία. Έφτασε η ώρα να το κάνουμε. Και για να το κάνουμε, να διδαχθούμε από την υγειονομική κρίση. Το πρόγραμμα «Ε.Ε. για την υγεία» να θωρακιστεί για το μέλλον. Γι αυτό πρότεινα αύξηση χρηματοδότησης, ευγνώμων που το Ευρωκοινοβούλιο είναι έτοιμο να πολεμήσει για την ιδέα αυτή», είπε, προτείνοντας στρατηγικό απόθεμα ιατρικών αγαθών και αύξηση αρμοδιοτήτων στο θέμα της υγείας.  

«Κατά τη διάρκεια του κορονοϊού, ανακαλύψαμε αξία των κοινών μας πραγμάτων. Όλοι θυσιάσαμε ένα τμήμα της ατομικής μας ελευθερίας για το κοινό καλό. Δείξαμε εμπιστοσύνη στην Ένωσή μας, είδαμε τι είναι δυνατό να κάνουμε όταν εμπιστευόμαστε τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Επιλέξαμε όχι μόνο να διορθώσουμε και να ανακάμψουμε εδώ και τώρα, αλλά να εξασφαλίσουμε ένα καλό μέλλον για αύριο» 

Όπως είπε, το πρωί, είχε στείλει επιστολή προθέσεων στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι και στην Καγκελάριο Μέρκελ λόγω Προεδρίας με σχέδιο Κομισιόν για επόμενη χρονιά. «Οι λαοί της Ευρώπης εξακολουθούν να υποφέρουν, ανησυχούν για την υγεία των οικονομιών τους, το μέλλον της δουλειάς τους ή απλώς πώς θα βγάλουν το μήνα. Η αβεβαιότητα δεν έχει τελειώσει, ανάπτυξη σε εμβρυϊκό στάδιο. Προτεραιότητα να είμαστε δίπλα τους», τόνισε. 

Ανέλυσε το νέο Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε., το πρόγραμμα για την απασχόληση SURE, αλλά και την αναστολή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Προανήγγειλε επίσης παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής για την υγεία στην Ιταλία του χρόνου. Σε σχέση με την εργασία, είπε ότι η Κομισιόν θα προτείνει στα κράτη μέλη να φτιαχτεί ένα πλαίσιο για τους κατώτατους μισθούς. Επιπλέον, τόνισε την ανάγκη για πλήρως λειτουργική Σένγκεν και ανταλλαγή πληροφοριών. Η Κομισιόν θα προτείνει μια νέα στρατηγική. Εκτενής ήταν η αναφορά της για την ισχυρή εσωτερική αγορά και τη δυνατή ευρωπαϊκή βιομηχανία.  

Πράσινο Συμβόλαιο και Ευρώπη του μέλλοντος 

Μεγάλη έμφαση δίνει η Κομισιόν από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της Ούρσουλας Φον Ντερ Λάιεν στην «πράσινη» ανάπτυξη. Σήμερα, η Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι το 30% του Ταμείου Ανάκαμψης θα συγκεντρωθούν μέσω «πράσινων» ομολόγων. 

«Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι το προσχέδιό μας για τον μετασχηματισμό της Ευρώπης. Θα είμαστε η πρώτη ήπειρος κλιματικά ουδέτερη ως το 2050. Ωστόσο, κοιτάξαμε κάθε τομέα για να δούμε πόσο γρήγορα μπορούμε να προχωρήσουμε. Και προτείνουμε για να τα καταφέρουμε να αυξηθεί ο στόχος της μείωσης των ρύπων κατά 15% για το 2030. Αναγνωρίζω ότι από 40% στο 55% είναι πολύ μεγάλη για ορισμένους και πολύ λίγη για άλλους. Η μελέτη αντικτύπου δείχνει ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε», είπε.  

Μίλησε επίσης εκτενώς για την ψηφιακή Ευρώπη και όλες τις εκφάνσεις που μπορεί να έχει, από την τηλεργασία και τη διασύνδεση μέχρι την τεχνική νοημοσύνη. Πρότεινε μια νέα ηλεκτρονική ταυτότητα, που θα χρησιμοποιούν όλοι οι Ευρωπαίοι για όλα, από την πληρωμή των φόρων μέχρι την αγορά ενός ποδηλάτου. «Αυτή είναι η ανθρωποκεντρική προσέγγιση τεχνολογίας που θα την ορίζουμε εμείς», είπε, τονίζοντας την προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ασφάλεια.  

ΤουρκίαΚομισιόνκρίση στη ΜεσόγειοΟύρσουλα φον ντερ Λάιεν