Πρωτοφανές: Δεύτερη τηλεφωνική συνομιλία Δένδια - Λαβρόφ σε έξι ημέρες

Πρωτοφανές γεγονός εδώ και αρκετά χρόνια μια τόσο συχνή επικοινωνία των υπουργών των Εξωτερικών Ελλάδας και Ρωσίας, Νίκου Δένδια και Σεργκέι Λαβρόφ, σημάδι ότι υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον και ίσως επείγον περιεχόμενο, κάτι πολύ πιο σημαντικό πάντως από όσα αναγράφονται στις επίσημες ανακοινώσεις.

Η συνομιλία έγινε αργά το βράδυ της Πέμπτης 17 Σεπτεμβρίου, το ρωσικό ΥΠΕΞ ανακοίνωσε πολύ τυπικά ότι συζητήθηκαν «επίκαιρα ζητήματα της διμερούς συνεργασίας με έμφαση στις εκδηλώσεις του αφιερωματικού έτους Γλώσσας και Λογοτεχνίας, που ολοκληρώνεται και την προετοιμασία του έτους Ιστορίας το 2021. Έγινε ανταλλαγή απόψεων για τις επικείμενες πολιτικές επαφές». Παρεμφερές ήταν και το σχετικό ανακοινωθέν για την τηλεφωνική συνομιλία της περασμένης Παρασκευής 11/9, με μονολεκτική τότε αναφορά σε διεθνή και περιφερειακά θέματα, καθώς και στην πανδημία του κορονοϊού. 

Η ελληνική διπλωματία δείχνει τώρα να «πασχίζει» να βελτιώσει το κλίμα στις «ελληνορωσικές» σχέσεις και να κερδίσει κάποιον από τον χαμένο χρόνο, η πρέσβης μας στη Μόσχα Κ. Νασίκα ξανά είχε συνάντηση την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου με έναν ακόμη Ρώσο αναπληρωτή ΥΠΕΞ, τον Αλεξάντρ Γκρουσκό, ωστόσο οι σχέσεις έχουν τραυματιστεί και επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία έκανε ηχηρές δηλώσεις για αναθέρμανση.

Ωστόσο, όλα τα μηνύματα που έστειλε προς τη Μόσχα ήταν μάλλον αρνητικά: έκδοση Ρώσου Mr Bitcoin στη Γαλλία και μάλιστα «νύχτα», παρά την προσωπική παράκληση Λαβρόφ για επανεξέταση, δηλώσεις Νίκου Δένδια για «ρωσικό καισαροπαπισμό και θεωρία Τρίτης Ρώμης», που απέδειξαν ότι το ελληνικό ΥΠΕΞ δεν ήταν και τόσο αμέτοχο στο αποτυχημένο και διχαστικό για την παγκόσμια Ορθοδοξία «Ουκρανικό αυτοκέφαλο», διαρκής υπερψήφιση όλων των κυρώσεων κατά Ρωσίας στην Ε.Ε., ενώ η Κύπρος δηλώνει δραστήρια ότι θα διαφοροποιηθεί ως προς τις κυρώσεις στη Λευκορωσία κ.ο.κ. Εξού και η, ορισμένη σαφώς, παρατηρούμενη (και διαρκώς διαψευδόμενη και από τις δύο πλευρές) ψυχρότητα, που καθίσταται επικίνδυνη για τα ελληνικά συμφέροντα όταν η Μόσχα αναδεικνύεται σε κομβικό παίκτη της ευρύτερης περιοχής και όχι μόνο.

Στο «ελληνορωσικό τραπέζι» των διαβουλεύσεων βρίσκονται σίγουρα τα εξής θέματα:

1. Η Αθήνα επιθυμεί την επίσκεψη Λαβρόφ ώστε να πιαστεί το νήμα, που είχε κοπεί με τις απελάσεις Ρώσων διπλωματών το 2018 και την ακύρωση του τότε ταξιδιού του στην Ελλάδα, όμως η Μόσχα δεν βιαζόταν ως τώρα να επιβεβαιώσει, εκτιμώντας ότι δεν θα γίνει πιθανότατα δια ζώσης, αλλά διαδικτυακά στις αρχές Νοεμβρίου στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου φέτος προεδρεύει η Ελλάδα. Η ελληνική πλευρά ήθελε από το καλοκαίρι κιόλας αυτή την επίσκεψη, αλλά η ρωσική πλευρά ζήτησε να υπάρξει κάποιο πρακτικό περιεχόμενο και να υπογραφούν κάποιες συμφωνίες.
2. Η Ρωσία αναδεικνύεται σε στρατηγικό παίκτη στη Λιβύη, μια κρίσιμη χώρα για τα συμφέροντά μας, φρέναρε και εξαφάνισε τις εκεί φιλοδοξίες Ερντογάν, ελέγχει σαφώς την πλευρά Χαφτάρ και πιθανότατα είναι ο κρυφός «νονός» της πρωτοβουλίας του Ακίλα Σάλεχ, του μόνου νόμιμου ηγέτη στη χώρα και προέδρου της Βουλής του Τομπρουκ, η οποία φαίνεται πως και υλοποιείται εν πολλοίς στην πορεία σχηματισμού μιας κυβέρνησης εθνικής συμφιλίωσης, πιθανώς με έδρα μια αποστρατιωτικοποιημένη Σύρτη. Ίσως λοιπόν επιτέλους Αθήνα και Μόσχα να βρίσκουν τρόπο καλύτερου συντονισμού τους στα θέματα της Λιβύης.
3. Η Μόσχα έβγαλε «κίτρινη κάρτα» στην Ελλάδα για τον τουρισμό, καθώς ανακοινώσαμε σε ΦΕΚ με την υπογραφή πέντε συναρμόδιων υπουργών στις 1/9 ότι «ανοίγουμε» για Ρώσους τουρίστες 7 - 21 Σεπτεμβρίου με αρνητικό τεστ και μόνο για 500 ανά εβδομάδα, χωρίς όμως προηγουμένως να συνεννοηθούμε με τη ρωσική πλευρά, ως στοιχειωδώς οφείλαμε! Γι’ αυτό και η Μόσχα απέφυγε να απαντήσει στις νότες και επιστολές μας έως και χθες 17/9, με τη λήξη ουσιαστικά της προθεσμίας, που μονομερώς είχαμε ορίσει και μάλιστα χωρίς να ανακοινώνει αντίστοιχο άνοιγμα των συνόρων με τη σειρά της. Επομένως οι διαβουλεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν, εάν πραγματικά ενδιαφερόμαστε να δούμε έστω κάποιους Ρώσους τουρίστες μέχρι το επόμενο καλοκαίρι...
4. Στο πλαίσιο του εξοπλιστικού προγράμματος, απαιτείται και φαίνεται πως προωθείται ο εκσυγχρονισμός και ανεφοδιασμός των λίγων ρωσικής τεχνολογίας οπλικών συστημάτων, που διαθέτουν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Σε ερώτηση του OPEN TV και του ethnos.gr προς την επίσημη εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ, η Μαρία Ζαχάροβα, λίγες ώρες πριν την τηλεφωνική συνομιλία Δένδια - Λαβρόφ, αμφισβήτησε με την αρμόζουσα διπλωματικότητα την εκτίμησή μας περί «χαμηλού» επιπέδου των ελληνορωσικών σχέσεων, οι οποίες έχουν τεράστια ιστορία, αλλά υποτονικό παρόν και επιβιώνουν μετά δυσκολίας μιας πρωτοφανούς τα τελευταία χρόνια παρεμβατικότητας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που δεν κρύβουν ότι επιδιώκουν τον εξοβελισμό της Ρωσίας από τα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή.

Στη διασπορά αυτού του ακραία ρωσοφοβικού κλίματος, που είναι μέρος πλέον της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, εντάσσονται και οι δηλώσεις του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικ Πομπέο, ο οποίος επανέλαβε εσχάτως στην Κύπρο τις αμερικανικές απαιτήσεις να μην ελλιμενίζονται ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μεγαλόνησο, συνδέοντας τη ρωσική παρουσία και με το «ξέπλυμα» χρήματος. «Θεωρούμε ότι κατά πρώτον οι ΗΠΑ δεν θα έπρεπε να εμπλέκονται στις διμερείς μας σχέσεις με την Κύπρο», είπε η Μαρία Ζαχάροβα, προσθέτοντας ότι «κατά δεύτερον πάντοτε λέγαμε και συνεχίζουμε να λέμε ότι η συνεργασία με τη μια ή άλλη χώρα ποτέ δεν στρέφεται κατά των συμφερόντων τρίτων χωρών και θα συνιστούσαμε ειδικά στην Ουάσιγκτον να ακολουθήσουν την ίδια αρχή».