Χαλικιοπούλου για δίκη Χρυσής Αυγής: Δεν αρκεί μόνο μια καταδίκη - Πρέπει να ξεριζώσουμε τον εθνικισμό

«Τι είδους Δημοκρατία είναι αυτή που δείχνει ανοχή σε τέτοια βίαια μορφώματα;», αναρωτιέται η καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Reading, Δάφνη Χαλκιοπούλου, με αφορμή την ετυμηγορία της Εδρας του Α' Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων για τη δράση της Χρυσής Αυγής την Τετάρτη, 7 Οκτωβρίου, προσθέτοντας ότι η καταδίκη τους είναι ένα σημαντικό βήμα αλλά δεν είναι αρκετό.

«Πρέπει να ξεριζωθούν οι ιδέες τους από την κοινωνία γιατί κάθε φορά που θα έχουμε κρίσεις θα εμφανίζονται καινούριες "Χρυσές Αυγές" στο πολιτικό προσκήνιο». Για περισσότερα από 15 χρόνια έχει μελετήσει, εκτενώς, τον εθνικισμό, την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα, ενώ καρπός των ερευνών της- μαζί με την Σοφία Βασιλοπούλου- είναι και το βιβλίο: «Η εθνικιστική λύση της Χρυσής Αυγής. Κρίση του έθνους-κράτους και άνοδος της άκρας δεξιάς στην Ελλάδα» από τις εκδόσεις Επίκεντρο. 

Το πολιτικό σύστημα χάιδεψε τα αυτιά της Χρυσής Αυγής 

Η καθηγήτρια στο Reading εκτιμά ότι το πολιτικό σύστημα χάιδεψε τα αυτιά της Χρυσής Αυγής και δεν την έβγαλε στο περιθώριο, θέτοντάς την εκτός νόμου, όπως έκανε η Γερμανία, με διάφορα περιθωριακά γκρουπ και ομάδες. «Πρόκειται για εγκληματική οργάνωση, βίαιη, αντιδημοκρατική και αυτή η ανοχή ήταν πρόβλημα για το δημοκρατικό σύστημα», πρόσθεσε. Πέρα, όμως, από την δικαίωση των ανθρώπων που έχουν υποστεί βιαιοπραγίες, μια καταδίκη της σε πολιτικό επίπεδο θα δείξει ότι υπάρχει στην Ελλάδα μια Δημοκρατία, η οποία λειτουργεί, έχει ανεξάρτητους θεσμούς και αυτοί οι θεσμοί - πατώντας πάνω στο νομικό πλαίσιο -, δεν θα επιτρέψουν να λειτουργούν τέτοια μορφώματα.

Σύμφωνα με την κυρία Χαλκιοπούλου η καταδίκη των μελών της Χρυσής Αυγής είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα αλλά παραμένει μόνο ένα βήμα. «Αυτό που με ανησυχεί είναι οι ιδέες που δημιούργησαν τη Χρυσή Αυγή. Η ελληνική κοινωνία βρέθηκε μεσούσης μιας κρίσης, οικονομικής, πολιτικής, δημοκρατίας. Οι ψηφοφόροι θύμωσαν πολύ και η Χρυσή Αυγή άδραξε την ευκαιρία και μπήκε στο ελληνικό κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι σε μια επόμενη κρίση, αν οι ιδέες αυτές δεν εξαλειφθούν, ενδέχεται να δημιουργηθούν πάλι "Χρυσές Αυγές" με άλλο όνομα». Όπως είπε η καθηγήτρια στο Reading, «τα μέλη της ναζιστικής οργάνωσης δεν είναι απλά φασίστες επειδή είχαν φωτογραφίες του Χίτλερ στα σπίτια τους. Είναι φασίστες γιατί ασπάζονται αυτήν την ιδεολογία και την κάνουν πράξη με τη βίαιη συμπεριφορά τους». 

Η Χρυσή Αυγή δεν ήθελε να γίνει το κόμμα της Λεπέν στην Ελλάδα

Σχολιάζοντας την πορεία της ακροδεξιάς στην Ελλάδα εκτιμά ότι ακολούθησε διαφορετική πορεία από τα εθνικιστικά κόμματα της υπόλοιπης Ευρώπης, τα οποία δεν είναι στιγματισμένα από τις φασιστικές ιδέες του παρελθόντος. «Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κόμματα δεν είναι σαν τη Χρυσή Αυγή. Και το ναζιστικό μόρφωμα δεν ήθελε να γίνει το κόμμα της Λεπέν στην Ελλάδα. Ήταν κάτι άλλο». Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, έχει ήδη μετατοπιστεί και προσπαθεί να νοικοκυρευτεί ακολουθώντας τα υπόλοιπα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης, προκειμένου να παραμείνει ζωντανή στο πολιτικό παιχνίδι. «Μπήκαν στη Βουλή, είδαν τα προνόμια και πόσο ωραία ήταν… Οπότε, είπαν θα την μαζέψουμε και εμείς λιγάκι την ιδεολογία μας και θα μιμηθούμε τους άλλους στην Ευρώπη που έχουν πάρει τις ψήφους, προκειμένου να μην εξαλειφθούμε τελείως». 

Οι ρίζες της ακροδεξιάς στην Ελλάδα 

Σε ό,τι αφορά τον εθνικισμό στην ελληνική κοινωνία εκτιμά ότι βρίσκεται βαθιά ριζωμένος, έχοντας σφυρηλατηθεί από την εποχή της δημιουργίας εθνικής ταυτότητας. «Τον μαθαίνουμε από τα σχολικά μας βιβλία, από τα μουσεία, τους γονείς, από τις εφημερίδες, από την καθημερινότητά μας. Μεγαλώνουμε με την ιδέα ότι έχουμε συνοχή και αυτή η συνοχή είναι η γλώσσα μας, η θρησκεία μας, η κοινή καταγωγή μας, το αίμα μας. Και αυτό δεν έχει πάντα θετικές πολιτικές εκφάνσεις».

Γιατί ανεβαίνει η ακροδεξιά στην Ευρώπη

Εκτός από την Ελλάδα η ακροδεξιά ανεβαίνει και στην Ευρώπη, όχι, όμως, μόνο λόγω του μεταναστευτικού. Αρκετοί ψηφοφόροι ευαισθητοποιούνται από διάφορα προβλήματα. Κάποιοι ανησυχούν για το θέμα της μετανάστευσης και κάποιοι ανησυχούν ότι το θέμα είναι αξιακό. Άλλοι έχουν οικονομικό θέμα με τους μετανάστες και θεωρούν ότι αποτελούν πρόβλημα για την εύρεση εργασίας. Μελέτες δείχνουν, ωστόσο, ότι το 1/3 των ψηφοφόρων της ακροδεξιάς στην Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει ζητήματα με την μετανάστευση, αλλά έχει διαφορετικά προβλήματα.

«Οπότε είναι πολύ πιο ευρύ το φάσμα από την απλή ρητορική που ακούμε: έχουμε πολλούς μετανάστες, και ο κόσμος δεν τους θέλει. Είναι και μια γενικότερη κρίση των θεσμών της Δημοκρατίας, ενώ πολύ είναι θυμωμένοι με το κατεστημένο». Τα κόμματα έχουν βρει έναν έξυπνο τρόπο να παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως τη λύση στα προβλήματα αυτά και να τους προτείνουν λύσεις οι οποίες είναι μεν εθνικιστικές και ακροδεξιές αλλά είναι ντυμένες με έναν μανδύα πιο ώριμο, Και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει, κατέληξε η κυρία Χαλικιοπούλου