Πολιτική|27.07.2021 16:54

Σύνοδος Κορυφής: Πρώτο πιάτο στο δείπνο η Τουρκία

Μαρία Ψαρά

Το ζήτημα της Τουρκίας πρωταγωνιστεί -όπως ήταν αναμενόμενο- στη θεματολογία του καθιερωμένου δείπνου πριν την Συνόδο Κορυφής που θα λάβει χώρα στις Βρυξέλλες. «Κατά τη διάρκεια του δείπνου, θα ήθελα να θέσουμε επί τάπητος τη διεθνή ατζέντα μας. Μετά τις εκλογές, οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ εισέρχονται σε μια νέα φάση. Πρέπει να θέσουμε τη βάση για μια ισχυρή και ισότιμη εταιρική σχέση. Όπως συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο, θα συζητήσουμε επίσης και για τις σχέσεις με την Τουρκία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.

Όπως μετέδωσε νωρίτερα το ethnos.gr, πρόσθετες καταχωρίσεις στην κυπριακή λίστα για τις παράνομες γεωτρήσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, επέκταση του σκοπού της λίστας και για την Ελλάδα «αν χρειαστεί» και νέα περίοδο χάριτος ως τον Μάρτιο προβλέπει -όπως είναι αυτήν την ώρα- το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία.

Το κείμενο είναι ακόμα υπό διαπραγμάτευση, αλλά Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι «υπάρχουν ακόμη διαφωνίες μεταξύ των χωρών σχετικά με το τι πρέπει να γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο». Σύμφωνα με τον διπλωμάτη, οι 27ηγέτες θα αποφασίσουν για δύο θέματα: αν θα προστεθούν και άλλα ονόματα και αν θα επεκταθεί η υπάρχουσα λίστα ως προς το εύρος εφαρμογής της.

Το κείμενο έφτασε στους εκπροσώπους των χωρών για προσθήκες και διαπραγμάτευση. Η Ελλάδα ζητά γραπτή εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο να επισημοποιήσει γραπτώς την πρόσθετη λίστα κυρώσεων που είχε παρουσιάσει προφορικά τον Αύγουστο σύμφωνα με πηγή των Βρυξελλών.

Συγκεκριμένα, η παράγραφος που επιγράφεται «Ανατολική Μεσόγειος», στο τελευταίο προσχέδιο του κειμένου των συμπερασμάτων αναφέρει τα εξής:

1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών. Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και πιστεύει ότι αυτό πρέπει διατηρηθεί έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελής σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η προτεινόμενη ειδική έμφαση μιας τέτοιας θετικής ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας είναι στους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας συριακών προσφύγων στην Τουρκία.

3. Παράλληλα, ωστόσο, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

  • καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής του (ΚΕΠΠΑ) 2019/1894 και, εάν χρειαστεί, να εργαστεί για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης 
  • καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές για το πώς θα εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021 ·
  • η ΕΕ θα επιδιώξει να συντονίσει αυτά τα θέματα με τις ΗΠΑ.

4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τις τουρκικές μονομερείς ενέργειεςστο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και επανέλαβε την πλήρη δέσμευσή του και την υποστήριξή του σε μια ολοκληρωμένη διευθέτηση στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.

5. Όσον αφορά τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τη Λιβύη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε όλους τους φορείς να ενεργήσουν σύμφωνα με τις αρχές της διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπενθυμίζει την προσφορά υποστήριξης της λιμενικής ακτοφυλακής μέσω εκπαίδευσης και παρακολούθησης, καθώς και της παροχής εξοπλισμού και σκαφών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

6. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να συνεχίσει τις προετοιμασίες της πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.

ΤουρκίαΕυρώπηκυρώσειςΣύνοδος Κορυφής