Διεθνής κατακραυγή για την «κρατική αεροπειρατεία» - Στο τραπέζι κυρώσεις από Ε.Ε κατά Λευκορωσίας

Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες της Δευτέρας 24 Μαΐου την εκτροπή και τον εξαναγκασμό σε προσγείωση στο Μινσκ της Λευκορωσίας αεροσκάφους της Ryanair, καθώς και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε στελέχη του κρατικού μηχανισμού του Αλεξάντρ Λουκασένκο. Έντονη η αντίδραση και από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικό, που χαρακτήρισε την ενέργεια «κρατική αεροπειρατεία».

Στο διήμερο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το πρόγραμμα περιλάμβανε συζητήσεις για την πανδημία του νέου κορονοϊού, την κλιματική αλλαγή και τη Ρωσία. Όμως εκπρόσωπος του προέδρου Σαρλ Μισέλ κατέστησε σαφές ότι η Λευκορωσία προστέθηκε στην ατζέντα. «Οι συνέπειες και οι πιθανές κυρώσεις θα συζητηθούν» στη Σύνοδο Κορυφής, ανέφερε ο εκπρόσωπος.

Διαβάστε επίσης: Η πτήση της Ryanair αναχώρησε για Βίλνιους - Καψώνια στους επιβάτες, άφαντος ο Λευκορώσος δημοσιογράφος

Αυτό το «συμβάν άνευ προηγουμένου» δεν «θα μείνει χωρίς συνέπειες», διεμήνυσε ο ίδιος ο κ. Μισέλ, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.

Η Λευκορωσία ανέπτυξε την Κυριακή καταδιωκτικό για να αναχαιτίσει το Boeing 737. Ο ιστότοπος της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Nexta ανέφερε ότι ο πρώην διευθυντής του Ρομάν Προτάσεβιτς, που επέβαινε στο αεροσκάφος, συνελήφθη όταν αυτό προσγειώθηκε στο Μινσκ, πληροφορία που επιβεβαίωσε αργότερα η λευκορωσική κρατική τηλεόραση.

Το αεροσκάφος της Ryanair εκτελούσε πτήση από την Ελλάδα στη Λιθουανία, χώρες μέλη της ΕΕ και του NATO. Αργότερα χθες, το αεροσκάφος συνέχισε εντέλει την πτήση του προς το Βίλνιους, όπου προσγειώθηκε.

«Καλώ τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τον επιβάτη που τέθηκε υπό κράτηση και να εγγυηθούν όλα τα δικαιώματά του», τόνισε ο Σαρλ Μισέλ, αναφερόμενος στον κ. Προτάσεβιτς.

Θα πρέπει να υπάρξουν όλες οι προβλεπόμενες «συνέπειες για τις παραβιάσεις των διεθνών κανόνων που διέπουν τις αερομεταφορές», διεμήνυσε από τη δική της πλευρά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η επίτροπος αρμόδια για τις Αξίες και τη Διαφάνεια, η Βέρα Γιούροβα, έκρινε από την πλευρά της ότι το επεισόδιο «δείχνει ως πού μπορεί να φθάσει μια δικτατορία για να φιμώσει μια επικριτική φωνή», προσθέτοντας πως «οι δημοκρατίες πρέπει να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο, να υπερασπιστούν τις αξίες τους και να αναλάβουν δράση».

Η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει, πριν από το συμβάν αυτό, τρεις γύρους κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του κ. Λουκασένκο και ετοιμαζόταν να ανακοινώσει τέταρτο γύρο μέτρων σε βάρος λευκορώσων αξιωματούχων σε αντίδραση στις περυσινές προεδρικές εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων οι Βρυξέλλες αμφισβήτησαν, όπως και η αντιπολίτευση, καταγγέλλοντας επίσης τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που ακολούθησαν τη διαδικασία.

Ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Τζουζέπ Μπορέλ είχε ανακοινώσει τη 10η Μαΐου πως οι 27 ετοίμαζαν νέες κυρώσεις σε βάρος του Μινσκ και είχε εκφράσει την ελπίδα πως θα υιοθετούνταν «εντός των προσεχών εβδομάδων». Απαιτείται ομοφωνία στη Σύνοδο Κορυφής για την επιβολή τους.

Παρά τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις, που βάζουν στο στόχαστρο τον Αλεξάντρ Λουκασένκο και ανώτερα στελέχη της κυβέρνησής του, ο λευκορώσος πρόεδρος, με την υποστήριξη της Μόσχας, δεν έχει δώσει την παραμικρή ένδειξη ότι θα επιδιώξει κάποιον συμβιβασμό με το κίνημα.

Μητσοτάκης:Πρωτοφανής σοκαριστική πράξη

Εντονη ήταν η αντίδραση του Ελληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη για την υποχρεωτική προσγείωση αεροσκάφους στη Λευκορωσία και τη σύλληψη δημοσιογράφου. Με ανάρτησή του στο twitter, o Έλληνας πρωθυπουργός έγραψε στα αγγλικά: «Η αναγκαστική προσγείωση μιας εμπορικής πτήσης για να συλληφθεί δημοσιογράφος είναι μια πρωτοφανής, σοκαριστική πράξη. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Αύριο πρέπει να αυξήσουμε την πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά πια».

ΥΠΕΞ: Πράξη κρατικής αεροπειρατείας

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση, στην οποία ανέφερε: «Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας.

Στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Ελληνες πολίτες. Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο την ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη. Καλούμε για την άμεση απελευθέρωση του αεροσκάφους και του συνόλου των επιβαινόντων προκειμένου να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους. Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του Λευκορώσου ακτιβιστή Roman Protasevich, ο οποίος απειλείται με την θανατική ποινή.

Ο κ. Protasevich ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Svetlana Tikhanovskaya, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα. Για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής.

Διαβάστε επίσης: Εντονη αντίδραση Μητσοτάκη για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης από την Αθήνα - Επαφές Δένδια