Ρωσικές ενστάσεις επί της «διαδικασίας» ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ

Σύσσωµη η ρωσική ηγεσία, τόσο σε επίπεδο προέδρου (Πούτιν) όσο και σε επίπεδο υπουργείου Εξωτερικών (Λαβρόφ, Γκρουσκό), τοποθετήθηκε δηµοσίως τα τελευταία 24ωρα ενάντια στη Συµφωνία των Πρεσπών, εγείροντας ενστάσεις που στην ουσία τους όµως έχουν να κάνουν όχι µε την επίλυση του ονοµατολογικού, αλλά µε την επερχόµενη ένταξη της ΠΓ∆Μ στο ΝΑΤΟ... µέσω της επίλυσης του ονοµατολογικού.

Ο πρόεδρος της Ρωσικής Οµοσπονδίας Βλαντιµίρ Πούτιν πραγµατοποιεί επίσκεψη σήµερα στη Σερβία, κοµίζοντας µηνύµατα ενάντια στην επέκταση της δυτικής επιρροής στα Βαλκάνια. Ο λόγος για µια επέκταση η οποία όµως έχει φτάσει πια και στο κατώφλι των Σκοπίων, υπό την προϋπόθεση βέβαια της επικύρωσης της Συµφωνίας των Πρεσπών και από το ελληνικό Κοινοβούλιο.

Προετοιµάζοντας το έδαφος για την επίσκεψή του στο Βελιγράδι, ο Ρώσος ηγέτης παραχώρησε συνεντεύξεις στις σερβικές εφηµερίδες «Politika» και «VecernjeNovosti», στις οποίες υπογράµµισε τους κινδύνους της «έξωθεν επιβεβληµένης» ΝΑΤΟϊκής επέκτασης στα Βαλκάνια. «Για την εξασφάλιση της γρήγορης ένταξης της ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, η διαδικασία των συνταγµατικών αλλαγών και της αλλαγής της ονοµασίας του κράτους ξεκίνησαν πέρυσι ταυτόχρονα µε την αναθεώρηση των θεµελίων της µακεδονικής εθνικής ταυτότητας.

Ωστόσο, η επιθυµία των Μακεδόνων ψηφοφόρων αγνοήθηκε – το δηµοψήφισµα για αλλαγή του ονόµατος απέτυχε, αλλά η πίεση από έξω επιµένει» δήλωσε ο Πούτιν στην εφηµερίδα «Vecernje Novosti», υπενθυµίζοντας σε όλους το γεγονός ότι η Μόσχα αναγνωρίζει την ΠΓ∆Μ ως «∆ηµοκρατία της Μακεδονίας» και τους Σλαβοµακεδόνες ως κατόχους «µακεδονικής εθνικής ταυτότητας». Επί της ουσίας, ωστόσο, το πρόβληµα για τη Μόσχα δεν είναι το όποιο νέο ή παλαιό όνοµα της ΠΓ∆Μ, αλλά το ΝΑΤΟ και ό,τι µπορεί να οδηγήσει µια χώρα, ειδικά των Βαλκανίων, στις τάξεις της Συµµαχίας.

Υπό αυτήν την έννοια και µόνο, η Συµφωνία των Πρεσπών συνιστά αυτήν τη στιγµή ένα «πρόβληµα» για τη Ρωσία, απέναντι στο οποίο ωστόσο η Μόσχα δεν φαίνεται να µπορεί επί του παρόντος να θέσει πραγµατικά εµπόδια.

Απαντώντας χθες σε ερώτηση του δηµοσιογράφου Θ. Αυγερινού του OpenTV, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Λαβρόφ «έθεσε ερωτήµατα σχετικά µε το κατά πόσο νόµιµη είναι αυτή η διαδικασία (σ.σ.: της αλλαγής του ονόµατος)» της ΠΓ∆Μ, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι η Μόσχα «δεν τάσσεται κατά της ονοµασίας που ανακοινώθηκε».

Η ρωσική πλευρά διαµηνύει ότι πρόκειται για µια διαδικασία που επιβλήθηκε από τους «έξω» (βλέπε Ουάσιγκτον) χωρίς να έχει «ευρεία δηµόσια υποστήριξη» στο εσωτερικό της ΠΓ∆Μ, ενώ παράλληλα αµφισβητεί και τη «συνταγµατικότητα» της διαδικασίας που ακολουθήθηκε στα Σκόπια. Προχωρώντας παραπέρα, το ρωσικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι το συγκεκριµένο θέµα θα πρέπει «να εξεταστεί από το Συµβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ», σύµφωνα µε την παράγραφο 3 της απόφασης 845 της 18ης Ιουνίου του 1993.

Κάποιοι στην Ελλάδα έσπευσαν να µιλήσουν για επικείµενο ρωσικό «βέτο» στη Συµφωνία των Πρεσπών. Επί της ουσίας, όµως, οι όποιες ρωσικές ενστάσεις στο ΣΑ είναι κυρίως... διαδικαστικού χαρακτήρα. Σύµφωνα µε την παράγραφο 3 της απόφασης 845, ο γενικός γραµµατέας του ΟΗΕ οφείλει να ενηµερώσει εγκαίρως το Συµβούλιο Ασφαλείας του Οργανισµού για τα αποτελέσµατα των προσπαθειών επίλυσης του ονοµατολογικού µεταξύ Ελλάδας και ΠΓ∆Μ.

Το ΣΑ, µε άλλα λόγια, πρέπει να ενηµερωθεί για όσα έχουν συµφωνήσει Ελλάδα και ΠΓ∆Μ, χωρίς όµως να έχει λόγο ως προς το περιεχόµενο όσων ήδη συµφωνήθηκαν.

Απόσυρση από την ατζέντα

Η Συµφωνία των Πρεσπών είναι διµερής. Από τη στιγµή που εκείνη θα επικυρωθεί σε Σκόπια και Αθήνα, εν συνεχεία η ΠΓ∆Μ θα καταθέσει επισήµως τη νέα της ονοµασία στη γραµµατεία του ΟΗΕ, πλέον ως «∆ηµοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Αφού ενηµερωθεί σχετικά από τον γενικό γραµµατέα, το ΣΑ µπορεί είτε να συναινέσει ώστε να αποσυρθεί το θέµα του ονοµατολογικού από την ατζέντα του ΟΗΕ είτε να εκδώσει άλλη σχετική απόφαση, χωρίς όµως η όποια θέση του Συµβουλίου, αρνητική ή θετική, να αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρµογή της Συµφωνίας. Με άλλα λόγια, ακόµη κι αν υπάρξουν ενστάσεις στο ΣΑ, εκείνες θα είναι µάλλον... χωρίς ουσιαστικό αντίκρισµα.