Συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας: Αλλαγή συσχετισμών με Τουρκία ή κούρσα εξοπλιστικών προγραμμάτων;

Ισχυρό γεωστρατηγικό αποτύπωμα αφήνει στην ανατολική Μεσόγειο η συμφωνία αμυντικής συνεργασίας την οποία υπέγραψαν από κοινού ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου. Η συμφωνία, περιλαμβάνει την αγορά 3+1 γαλλικών φρεγατών τύπου Belhara, με πλήρη εξοπλισμό αεράμυνας και ανθυποβρυχιακού πολέμου τα οποία συνεργάζονται ιδανικά με τα μαχητικά Rafale. 

Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής η οποία, όπως αναφέρει το άρθρο 2 της συμφωνίας, τίθεται σε ισχύ σε περίπτωση που μία από τις δύο χώρες δεχθεί επίθεση στην επικράτειά της, Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η συγκεκριμένη ρήτρα ουσιαστικα συνεπάγεται τη θωράκιση της Ελλάδας από οποιαδήποτε απειλή στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Σωτήρης Ρούσσος, μιλώντας στο ethnos.gr, σημείωσε ότι πρόκειται για ένα «θετικό βήμα το οποίο θα βελτιώσει μεν τη θέση της Ελλάδας στην περιοχή από τη στιγμή που η χώρα θα παραλάβει τις φρεγάτες (σ.σ. η πρώτη αναμένεται να παραδοθεί το 2025 και η τελευταία το 2026), αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για αλλαγή των ισορροπιών στην ανατολική Μεσόγειο».

«Πρέπει να βρούμε άλλο τρόπο για να ανταγωνιστούμε την Τουρκία» 

Η συμφωνία έρχεται ως επιστέγασμα της συμμαχικής σχέσης που έχουν αναπτύξει Ελλάδα και Γαλλία και ανακοινώνεται τη στιγμή που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προανήγγειλε την αγορά νέων συστοιχιών του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 αδιαφορώντας για τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ και επιμένοντας ότι αναγκάζεται να το κάνει διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνούνται να πουλήσουν Patriot στην Τουρκία.

Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων σημειώνει ότι η συμφωνία με τη Γαλλία δεν αποτελεί απάντηση για τους S-400, -άλλωστε οι συζητήσεις για τις φρεγάτες ξεκίνησαν πολλές ημέρες πριν τις τελευταίες δηλώσει του Τούρκου Προέδρου- αλλά έρχεται ως συνέχεια της γενικότερης πολιτικής στα εξοπλιστικά που ακολουθεί η χώρα ως απάντηση στην Τουρκία. 

«Η Ελλάδα προσπαθεί να παρακολουθήσει και να ακολουθήσει την Τουρκία, αλλά αυτό κατά τη γνώμη μου δεν μπορεί να βγάλει πουθενά καθώς η Τουρκία είναι πολύ μεγαλύτερη σε έκταση χώρα και με πολλαπλάσιο πληθυσμό» υπογράμμισε ο καθηγητής και παράλληλα εκτίμησε ότι «πρέπει να βρούμε κάποιον άλλο τρόπο για να ανταγωνιστούμε την στρατιωτική ισχύ της Τουρκίας. Όσο και να προσπαθούμε να την ακολουθούμε δε θα αποκτήσουμε το προβάδισμα».

Η σύνδεση με τη συμφωνία AUKUS

Η συμφωνία ανάμεσα σε Ελλάδα και Γαλλία ανακοινώνεται λίγες μόνο ημέρες μετά την καταστροφική για τη γαλλική βιομηχανία εξοπλισμού συμφωνία AUKUS. Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο  σύμφωνο, το οποίο υπέγραψαν ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και Αυστραλία «τορπίλισε» τη συμφωνία των 50 δισ. ευρώ των Αυστραλών με τη Γαλλία για αγορά 12 συμβατικών υποβρυχίων, την οποία το Παρίσι είχε χαρακτηρίσει ως «σύμβαση του αιώνα».

Η συγκεκριμένη ανακοίνωση προκάλεσε την οργή της Γαλλίας, η οποία στη συνέχεια προέτρεψε τους Ευρωπαίους γείτονές της να επικεντρωθούν στην ενίσχυση των δικών τους αμυντικών δυνατοτήτων σε απάντηση. 

Η αγορά των φρεγατών θα κοστίσει στην Ελλάδα τουλαχιστον 3 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με το POLITICO, εάν τελικά αγοραστούν και οι γαλλικές κορβέτες Gowind, το συνολικό deal μπορεί να φτάσει και τα 5 δισ. ευρώ.  Ο κ. Ρούσσος, τονίζει ότι η συμφωνία «δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη και σίγουρα θα ενισχύσει τα γαλλικά ναυπηγεία και την γαλλική αμυντική βιομηχανία, η οποία δέχτηκε τεράστιο οικονομικό πλήγμα από την ακύρωση της συμφωνίας με την Αυστραλία για τα υποβρύχια, αλλά φυσικά δεν μπορεί να εξισορροπήσει την οικονομική ζημιά». Ωστόσο προσθέτει ότι συμφωνία θα έχει μακροχρόνιο κόστος για την Ελλάδα καθώς οι αγορές τέτοιων οπλικών συστημάτων δημιουργούν «μακροχρόνια ανάγκη για αγορά ανταλλακτικών αλλά και συντήρησης».

Με αυτή την αφορμή, ο καθηγητής μίλησε για ένα μακροχρόνιο πρόβλημα το οποίο εντοπίζεται στις συμφωνίες της Ελλάδας για τα εξοπλιστικά. «Υπάρχει παντελής απουσία του ελληνικού τομέα και των ελληνικών επιχειρήσεων από αυτές τις συμφωνίες. Οι έξυπνες χώρες, οι κάνουν συμπαραγωγές και δεν αγοράζουν τα οπλικά τους συστήματα», υπογράμμισε. 

Ενισχύεται η επιρροή της Γαλλίας στην περιοχή - Οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να καλύψει μόνο το Παρίσι τον γεωστρατηγικό χώρο

Δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο σημειώνουν ότι το Παρίσι μέσω αυτής της συμφωνίας στέλνει μήνυμα, για ισχυρή στρατιωτική παρουσία εντός της Ε.Ε, με τον ίδιο τον πρόεδρο Μακρόν να ξεκαθαρίζει από την πλευρά του ότι δεν αποτελεί «εναλλακτική λύση στη συμμαχία των Ηνωμένων Πολιτειών», ωστόσο να σημειώνει ότι πρόκειται για ένα βήμα «για να αναλάβουμε την ευθύνη του ευρωπαϊκού πυλώνα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ».

Από ελληνικής πλευράς ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι η συμφωνία δεν είναι ανταγωνιστική με την ελληνοαμερικανική συνεργασία, καθώς κινείται εντός ΝΑΤΟ και προανήγγειλε την υπογραφή της πενταετούς αμυντικής συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Ερωτηθείς για τις βλέψεις της Γαλλίας στην περιοχή ο κ. Ρούσσος εκτίμησε ότι η Γαλλία «σίγουρα θα θέλει να παίξει κυρίαρχο ρόλο στην ανατολική Μεσόγειο» ειδικά μετά την μερική αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή και την στρατηγική τους επιλογή να επικεντρωθούν και επομένως να στείλουν δυνάμεις στον Ειρηνικό για μεγαλύτερο έλεγχο της Κίνας. 

«Δεν πιστεύω όμως ότι οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν να καλύψει μόνο μία στρατιωτική δύναμη το κενό που αφήνουν στην περιοχή. Περισσότερο θα επιθυμούσαν ο γεωστρατηγικός χώρος που αφήνουν πίσω τους να καλυφθεί από έναν συνδυασμό δυνάμεων που έχουν συμφέροντα στην περιοχή, όπως η Γαλλία, η Τουρκία, η Ελλάδα και το Ισραήλ.

Οι Belhara «κλειδώνουν» το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο

Για «κλείδωμα» του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου κάνουν λόγο στρατιωτικοί αναλυτές. Μιλώντας στο OPEN ο πρώην αρχηγός ΓΕΝ, Ναύαρχος Κοσμάς Χρηστίδης, σημείωσε για τις Belhara: «Έχουν μια εξαιρετική ποιότητα στον αέρα και κλειδώνουν το Αιγαίο, συγχρόνως στην Ανατ. Μεσόγειο που έχουμε ορισμένα προβλήματα μπορούν να αλλάξουν τη γνώμη που έχουμε για τα 6 ν.μ και 12 ν.μ.».

«Η μεγάλη διαφορά που υπάρχει είναι ο πόλεμος στον αέρα, η επιτήρηση στον αέρα, δηλαδή η επιβίωση του πλοίου. Έχουν πολύ καλό ραντάρ που πιάνει σε πολύ μεγάλες αποστάσει και μπορεί να αντιμετωπίσει αεροσκάφη και βλήματα μαζί σε μεγάλο ποσοστό και ταυτόχρονα. Μπορεί να αντιμετωπίσει μια μαζική επίθεση του εχθρού», υπογράμμισε.

Αναφορικά με την ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής ο πρώην αρχηγός ΓΕΝ σημείωσε: «Στην ουσία θα υπάρχει μια στρατιωτική συνδρομή σίγουρα σε διπλωματικό επίπεδο και εν μέρει σε στρατιωτικό επίπεδο, αυτό αναμένουμε».

Τις αυξημένες επιχειρησιακές ικανότητες των φρεγατών Belhara υπογράμμισε στο OPEN και ο Ναύαρχος εν αποστρατεία, Στέλιος Φενέκος: «Οι φρεγάτες καταρχάς επιχειρησιακά έχουν αυξημένες ικανότητες ελέγχου περιοχής και βέβαια έχουν οπλικά συστήματα που μπορούν να βάλλουν πολύ μακριά» τόνισε.

Όλες οι ειδήσεις

Οι νέες ισορροπίες στο Αιγαίο και το... ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ: Το παρασκήνιο της συμφωνίας Μητσοτάκη - Μακρόν

«Σαρώνονται» οι Διοικητές Νοσοκομείων με νέα αξιολόγηση – Πώς το επιτελικό κράτος «φρενάρει» τις απομακρύνσεις

Αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας: Η πρώτη αντίδραση των ΗΠΑ, τι λέει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Τα «απόνερα» της πανδημίας: Αυξήθηκαν κατάθλιψη και άγχος – Τι λέει ο πρόεδρος Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας στο ethnos.gr