Αμυντική συμφωνία Ελλάδας-ΗΠΑ: Τα κλειδιά και η διπλωματική «ανάγνωση» του κειμένου

Ένας σημαντικός «κρίκος» στην αλυσίδα των διεθνών συμμαχιών που επιδιώκει η κυβέρνηση ήρθε να προστεθεί με τη νέα  Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας - Ηνωμένων Πολιτειών. Η κυβέρνηση μιλά για μία συμφωνία που αποτελεί ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης στο ρόλο που διαδραματίζει η χώρα ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην ταραγμένη περιοχή.

Ιδιαίτερα κρίσιμο είναι το timing της συμφωνίας, καθώς μόλις την προηγούμενη εβδομάδα είχε ψηφιστεί από τη Βουλή η συμφωνία με τη Γαλλία, που προβλέπει ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής. Τώρα έρχεται η συμφωνία με τις ΗΠΑ, την οποία μάλιστα συνοδεύει και μια «προωθημένη» επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν.

Αυτό που τονίζεται από διπλωματικές πηγές είναι πως για πρώτη φορά οι ΗΠΑ καταδικάζουν το casus belli, απορρίπτοντας έτσι την τουρκική επεκτατική πολιτική, σε συμβατικό κείμενο. Αυτό επιτυγχάνεται με την επιβεβαίωση της απόφασης για αμοιβαία προστασία «της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας κατά ενεργειών που απειλούν την ειρήνη, περιλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης ή της απειλής επίθεσης».

Μάλιστα την ίδια ώρα  που οι ΗΠΑ επενδύουν στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το παρελθόν, δεν υπάρχει αντίστοιχη κίνηση προς την Τουρκία. Με την Αθήνα να είναι ικανοποιημένη για το ό,τι δεν μπαίνουν οι δυο χώρες στο «ίδιο καλάθι» παρά τα επιχειρούμενα ανοίγματα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αμερική.

Παράλληλα πρέπει να ληφθεί υπ´ όψη ότι η  συμφωνία έρχεται σε μια χρονική συγκυρία,  που οι ΗΠΑ αποδεσμεύονται από την Ευρώπη και  βασική προτεραιότητα είναι η περιοχή του Ινδό-Ειρηνικού. Επομένως- σύμφωνα με την κυβερνητική «ανάγνωση»  - αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα το ότι  επιλέγουν την Ελλάδα, ως μια από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες επενδύουν για το μέλλον, ενισχύοντας το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα

Να σημειωθεί πως η  συμφωνία είναι πενταετής και «παρατείνεται» αν δεν καταγγελθεί. Το γεγονός αυτό έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, με την κυβέρνηση  να εκτιμά πως η μεγαλύτερη διάρκεια προσδίδει μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά στη δέσμευσή των ΗΠΑ  να επενδύσουν γεωπολιτικά και στρατηγικά στην Ελλάδα.     

Σε ποια σημεία εστιάζει η Αθήνα

Σε επτά σημεία εστιάζουν διπλωματικές πηγές όσον αφορά  στην ελληνοαμερικανική συμφωνία:

1. Επιβεβαιώνεται από τις ΗΠΑ ο στρατηγικός και σταθεροποιητικός ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής.

2. Η κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της χώρας θωρακίζεται περαιτέρω, μέσω της ρητής αναφοράς στο κείμενο της συμφωνίας, αλλά και της παρουσίας αμερικανικών δυνάμεων σε περιοχές κλειδιά, όπως ο Έβρος ή η Κρήτη.

3. Οι ΗΠΑ ουσιαστικά καταδικάζουν το casus belli για πρώτη φορά σε συμβατικό κείμενο.   Με την επιβεβαίωση της απόφασης  για αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας κατά ενεργειών που απειλούν την ειρήνη περιλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης, καθώς και με τη  δέσμευση των δυο πλευρών  να αποτρέψουν τέτοιες ενέργειες, αλλά  και να αντιταχθούν σε αυτές.

4. Οι ΗΠΑ επενδύουν σε Ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε καίριες περιοχές στρατηγικής σημασίας, όπως ο Έβρος και η Κρήτη.  Η επιλογή στρατοπέδου πλησίον της Αλεξανδρούπολης και του Ναύσταθμου της Σούδας, στη συνέχεια των γεγονότων του Έβρου, του "τουρκο-λιβυκού μνημονίου" και των προκλήσεων της Τουρκίας στις περιοχές αυτές, ενισχύει το αμερικανικό αποτύπωμα σε περιοχές καίριας σημασίας για την χώρα μας.  Παράλληλα, όμως επιτρέπει την χρήση των εκσυγχρονισμένων  εγκαταστάσεων από τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.

5. Η συμφωνία με τις ΗΠΑ, λίγες ημέρες μετά την συμφωνία με τη Γαλλία καθώς και τις συμφωνίες με τα ΗΑΕ, δημιουργούν μια ασπίδα προστασίας για την Ελλάδα, η οποία υπερβαίνει δεσμεύσεις σε πολυμερή σχήματα.

6. Η Ελλάδα καθίσταται κρίσιμος παράγοντας στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, ενισχύει την Ευρωπαϊκή Άμυνα και παράλληλα ενδυναμώνει τον διατλαντικό δεσμό, τηρώντας στο ακέραιο τις συμμαχικές της δεσμεύσεις στο ΝΑΤΟ.

7. Η συμφωνία επιτρέπει την επέκταση του Αμερικανικού αποτυπώματος, συμπεριλαμβανομένων άλλων νησιών, στο μέλλον. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η αμερικανική πλευρά δεν επιθυμούσε στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία να δεσμευτεί άμεσα για άλλες περιοχές

Οι διπλωματικές κινήσεις στη «γειτονιά»

Η επόμενη εβδομάδα από διπλωματική σκοπιά θα είναι αφιερωμένη στην ευρύτερη … γειτονιά. Την Τρίτη θα «φιλοξενηθεί» στην Αθήνα η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας - Κύπρου- Αιγύπτου.

Μάλιστα  χθες μπήκαν οι υπογραφές ανάμεσα στους υπουργούς Ελλάδας και Αιγύπτου στο  μνημόνιο  συνεργασίας για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο κρατών. Ουσιαστικά οι δύο χώρες διατηρούν εξαιρετικές σχέσεις, ενώ η προσπάθεια επαναπροσέγγισης που επιχείρησε η Άγκυρα στο Κάιρο δεν φαίνεται να αποδίδει.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι εξελίξεις στη Λιβύη. Στις  21 Οκτωβρίου ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών  Νίκος Δένδιας θα συμμετάσχει στη διεθνή διάσκεψη στην Τρίπολη για την σταθεροποίηση της χώρας. Υπενθυμίζεται  πως η Άγκυρα «επενδύει» στο τουρκολιβυκό μνημόνιο για να ενισχύσει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Τρίπολη σχεδιάζει σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης να μεταβεί για επίσκεψη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Πάντως τα διπλωματικά ανοίγματα που επιδιώκει ο κ. Ερντογάν δεν φαίνεται να αποδίδουν καρπούς. Το ραντεβού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δεν έχει ακόμα κλειστεί, παρά τις προσπάθειες που γίνονται (στόχος της Άγκυρας  είναι αυτό να γίνει στο περιθώριο της συνόδου των G 20 στη Ρώμη στο τέλος του μήνα).

Την ίδια στιγμή μύθευμα χαρακτηρίζει η Μόσχα  όσα έχουν γραφεί - σε τουρκικά μέσα-  περί δήθεν συζητήσεων για μια υποτιθέμενη αμοιβαία αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους και των Κατεχομένων στην Κύπρο.

Όλες οι ειδήσεις

Κακοκαιρία Μπάλλος: Στο τραπέζι νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας και κλείσιμο Κηφισού

Κακοκαιρία Μπάλλος - Στυλιανίδης: Κλειστά σχολεία σε Αττική, Εύβοια, Χαλκιδική - «Έχουμε δύσκολο διήμερο»

Διπλωματικές πηγές για επιστολή Μπλίνκεν: Τι προσφέρει στη χώρα μας

Κακοκαιρία Μπάλλος: Η στιγμή που οι επιβάτες λεωφορείου βγαίνουν από λεωφορείο που εγκλωβίστηκε στα νερά

Εκλογές ΚΙΝΑΛ: Και επισήμως υποψήφιος για την προεδρία ο Παύλος Γερουλάνος