Φραγκίσκος Κουτεντάκης στο ethnos.gr: Η κακή υγειονομική κατάσταση εγκυμονεί κινδύνους για πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις

Την ανάγκη να γίνουν προσεκτικές κινήσεις στο μέτωπο της οικονομίας καθώς η πανδημία δημιουργεί αβεβαιότητες επισημαίνει ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής Φραγκίσκος Κουτεντάκης.

Με τον προϋπολογισμό να ψηφίζεται το επόμενο Σάββατο ο κ. Κουτεντάκης, σε συνέντευξη του στο ethnos.gr, εστιάζει στην επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας.

«Με δεδομένη την κακή υγειονομική κατάσταση της χώρας μας, υπάρχει κίνδυνος να απαιτηθούν πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, πέρα από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, που μπορούν να καθυστερήσουν την επαναφορά στην ισορροπία» σημειώνει χαρακτηριστικά. Προσθέτει δε πως «δεδομένης και της ευρύτερης αβεβαιότητας από την πανδημία, θα χρειαστεί μεγάλη προσοχή σε οποιοδήποτε μέτρο επιβαρύνει τον προϋπολογισμό που θα πρέπει να είναι στοχευμένο στους οικονομικά ασθενέστερους»

Όσον αφορά στη συζήτηση που θα ανοίξει τη νέα χρονιά για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας ο κ. Κουτεντάκης υπογραμμίζει πως πιθανότερο σενάριο είναι ένας συμβιβασμός που θα προβλέπει κανόνες ομαλής επιστροφής στη δημοσιονομική ισορροπία.

Τέλος, ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής αναφέρεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επισημαίνοντας πως είναι μια ευκαιρία που μπορεί να διασφαλίσει υψηλότερους ρυθμούς μεγέθυνσης αλλά και δικαιότερη κατανομή των ωφελειών της μεταξύ των πολιτών. Χτυπά όμως καμπανάκι πως «αυτό δεν θα γίνει από μόνο του», καθώς αρκετές φορές στο παρελθόν η χώρα μας είχε παρόμοιες ευκαιρίες που όμως δεν αξιοποίησε όσο θα έπρεπε.

Η συνέντευξη του Φραγκίσκου Κουτεντάκη στο ethnos.gr 

O προϋπολογισμός που ψηφίζεται το επόμενο Σάββατο από τη Βουλή προβλέπει ανάπτυξη 4,5% για το 2022. Πόσο ρεαλιστικές είναι αυτές οι προβλέψεις με δεδομένο πως η πανδημία «επιμένει» και μια ακόμα μετάλλαξη - η Όμικρον- έχει κάνει την εμφάνισή της;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα είναι 5,2% το 2022, το ΔΝΤ 4,6% και o ΟΟΣΑ 4,8%. Συνεπώς η πρόβλεψη του προϋπολογισμού είναι οριακά πιο συντηρητική από τους διεθνείς οργανισμούς. Ωστόσο στην παρούσα φάση υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα και οι εκτιμήσεις αυτές μπορούν εύκολα να αποδειχτούν υπερβολικά αισιόδοξες ή υπερβολικά απαισιόδοξες.
Πάντως το ζήτημα με τις προβλέψεις του επόμενου έτους δεν αφορά τόσο τον ρυθμό μεγέθυνσης όσο τις δημοσιονομικές υποθέσεις. Με δεδομένη την κακή υγειονομική κατάσταση της χώρας μας, υπάρχει κίνδυνος να απαιτηθούν πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, πέρα από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, που μπορούν να καθυστερήσουν την επαναφορά στην ισορροπία.

To ράλι στην ενέργεια οδήγησε σε ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά, σφίγγοντας τον κλοιό για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Εκτιμάτε πως το ντόμινο ανατιμήσεων θα είναι παροδικό; Θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης για την απορρόφηση των κραδασμών από το κύμα των αυξήσεων;

Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με τη φύση και την εξέλιξη του παγκοσμίου φαινομένου της αύξησης των τιμών. Προς το παρόν επικρατεί η άποψη ότι θα είναι παροδικό, ότι οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην διαταραχή που προκάλεσε η πανδημία στις εφοδιαστικές αλυσίδες και για αυτό το λόγο σχετικά σύντομα θα υπάρξει εξομάλυνση. Το ερώτημα είναι αν στο μεσοδιάστημα θα προκαλέσει ένα δευτερογενές κύμα αυξήσεων καθώς επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα προσπαθήσουν να ανακτήσουν την απώλεια της αγοραστικής τους δύναμης. Δεδομένης και της ευρύτερης αβεβαιότητας από την πανδημία, θα χρειαστεί μεγάλη προσοχή σε οποιοδήποτε μέτρο επιβαρύνει τον προϋπολογισμό που θα πρέπει να είναι στοχευμένο στους οικονομικά ασθενέστερους.

Το ειδικό πρόγραμμα επαναγοράς κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ σε συνδυασμό με το «μαξιλάρι» της ελληνικής οικονομίας μεσοπρόθεσμα διασφαλίζουν την ομαλή χρηματοδότηση. Ωστόσο ανησυχείτε πως η εκτίναξη του χρέους μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει νέα προβλήματα, κυρίως όσον αφορά στην πρόσβαση στις αγορές;

Το έκτακτο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ έχει ημερομηνία λήξης τον Μάρτιο και τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα διασφαλίζουν την ομαλή μετάβαση στην επόμενη ημέρα. Μακροπρόθεσμα όμως, το κόστος δανεισμού από τις αγορές θα εξαρτηθεί από την εμπιστοσύνη στην ελληνική δημοσιονομική πολιτική και την ικανότητά της να αποκαταστήσει την ισορροπία.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη νέα χρονιά θα ανοίξει η συζήτηση για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Βλέπετε να αναβιώνει μια νέα κόντρα μεταξύ των «σκληρών του Βορρά» και του Νότου που επιδιώκει μεγαλύτερη χαλάρωση του δημοσιονομικού πλαισίου;

Είναι μάλλον απίθανο να επιστρέψουμε στους ίδιους κανόνες που ίσχυαν πριν την πανδημία καθώς η πρόσφατη κρίση ανέδειξε τη σημασία της δημοσιονομικής ευελιξίας για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι το δημοσιονομικό πρόβλημα σε αυτήν την κρίση είναι πιο συμμετρικό σε σχέση με την προηγούμενη καθώς η πανδημία έπληξε όλες τις χώρες, ακόμη και αυτές που αρχικά φάνηκαν απρόσβλητες. Φυσικά υπάρχουν και αρκετές χώρες που ανησυχούν εύλογα για τη διόγκωση του δημοσίου χρέους, όμως προς το παρόν διακρίνεται μια μεγαλύτερη διαλλακτικότητα σε σχέση με αυτήν που υπήρξε στην κρίση του ευρώ του 2009. Το πιθανότερο σενάριο είναι ένας συμβιβασμός που θα προβλέπει κανόνες ομαλής επιστροφής στη δημοσιονομική ισορροπία.

Ποια είναι η ευρύτερη εικόνα για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας;

Το εξωτερικό περιβάλλον είναι γεμάτο αβεβαιότητες, κυρίως όσον αφορά τις δημοσιονομικές και νομισματικές συνθήκες που θα επικρατήσουν. Σε αυτές τις ρευστές συνθήκες, που κανείς δεν γνωρίζει πόσο θα διαρκέσουν, η χώρα μας πρέπει να αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό τα όποια πλεονεκτήματα διαθέτει. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι μια ευκαιρία που μπορεί να διασφαλίσει υψηλότερους ρυθμούς μεγέθυνσης αλλά και δικαιότερη κατανομή των ωφελειών της μεταξύ των πολιτών. Αυτό ωστόσο δεν θα γίνει από μόνο του. Αρκετές φορές στο παρελθόν η χώρα μας είχε παρόμοιες ευκαιρίες που όμως δεν αξιοποίησε όσο θα έπρεπε.