H «τέλεια καταιγίδα»: Μετάλλαξη Όμικρον και ενεργειακό ράλι οδηγούν σε νέα μέτρα

Δίμηνο «φωτιά» αναμένει η κυβέρνηση, καθώς η εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον αλλά και το ντόμινο ανατιμήσεων που ξεκινά από την ενέργεια συνθέτουν ένα εκρηκτικό σκηνικό. Μια σειρά πρόσθετων μέτρων είναι στο τραπέζι, ωστόσο είναι αναγκαίο να βρεθεί το κατάλληλο μείγμα παρεμβάσεων για να μην υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός. Στο πλαίσιο αυτό αναμένονται ανακοινώσεις σε… δόσεις, καθώς δεν είναι εύκολο να γίνουν προβλέψεις για την έκταση αλλά και τη διάρκεια των διδύμων κρίσεων : στο υγειονομικό αλλά και στο ενεργειακό πεδίο.

Στο «μέτωπο» της πανδημίας η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ανοίξει ακόμα περισσότερο τη βεντάλια των μέτρων, επιχειρώντας ωστόσο να μεταφέρει τις δύσκολες αποφάσεις στη νέα χρονιά. Ο στόχος παραμένει να διατηρηθεί ανοιχτή η οικονομία, καθώς ένα νέο lockdown θα απαιτούσε πρόσθετες κρατικές ενισχύσεις.

Το πλαίσιο λειτουργίας των επόμενων ημερών θα συζητηθεί σήμερα σε σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό και οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν από τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου. Υπενθυμίζεται πως χθες υπήρξε ένα πλέγμα προτάσεων από την επιτροπή ειδικών, που εισηγείται μεταξύ άλλων ακύρωση μαζικών εορταστικών εκδηλώσεων σε ανοικτούς χώρους, υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, υποχρεωτική μάσκα αυξημένης προστασίας KN-95 στα σούπερ μάρκετ και μέσα μαζικής μεταφοράς κ.α.

Ο κυβερνητικός στόχος είναι μέχρι και την Πρωτοχρονιά να προχωρήσουν τα πιο light μέτρα. Ωστόσο, την επόμενη εβδομάδα θα γίνει εκτενέστερη συζήτηση για τα μέτρα με τα οποία θα κάνει «ποδαρικό» η νέα χρόνια. Άλλωστε το ένα μετά το άλλο τα ευρωπαϊκά κράτη οδηγούνται σε πιο αυστηρές αποφάσεις, καθώς η μεταδοτικότητα της μετάλλαξης Όμικρον οδηγεί σε εκτίναξη κρουσμάτων.

Η κυβέρνηση εξακολουθεί να ξορκίζει το ενδεχόμενο ενός lockdown, που είναι δεδομένο πως θα οδηγούσε σε διασωλήνωση την οικονομία. Αυτή φαίνεται πως είναι και η μόνη κόκκινη γραμμή, καθώς από εκεί και πέρα εξετάζονται και οριζόντια μέτρα από τα οποία δεν θα «γλιτώσουν» όπως φαίνεται ούτε οι εμβολιασμένοι.

Η αύξηση της τηλεργασίας και η επιβολή ωραρίου σε εστίαση και διασκέδαση θεωρείται πως έχουν κλειδώσει, ενώ εξετάζονται αυστηρότεροι περιορισμοί στον αριθμό των πελατών (με αυστηρότερο πλαίσιο για μπαρ και κέντρα διασκέδασης όπου οι πελάτες είναι όρθιοι). Παράλληλα εξετάζεται η επέκταση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού και στους 50ρηδες , με βάση το μοντέλο που θα εφαρμοστεί για τους άνω των 60 στις 16 Ιανουαρίου (οι οποίοι αν παραμένουν ανεμβολίαστοι θα πληρώνουν διοικητικό πρόστιμο 100 ευρώ το μήνα).

Ο «γρίφος» με τα σχολεία και το στοίχημα των self test

Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες αποτελεί ο τρόπος λειτουργίας των σχολείων από τη νέα χρονιά. Η κυβέρνηση θέλει ανοιχτά σχολεία και επιστροφή των μαθητών στα θρανία, ωστόσο ατύπως έχει ξεκινήσει μια συζήτηση για αλλαγές στα υγειονομικά πρωτόκολλα αν εκτιναχθούν τα κρούσματα. Υπενθυμίζεται πως τη φετινή χρόνια για να κλείσει ένα τμήμα λόγω COVID θα πρέπει να νοσούν περισσότεροι από τους μισούς μαθητές.

Σε αυτή τη χρονική συγκυρία η κυβέρνηση αναμένει να δει πως θα περπατήσει το μέτρο με τα self test, μετά τα μπρος πίσω με τα rapid test για εμβολιασμένους. Υπενθυμίζεται πως στις αρχές τους μήνα είχαν διατεθεί self test τα οποία προμηθεύτηκαν όμως μόνο τρία εκατομμύρια πολίτες,

Το θετικό είναι πως o αριθμός των ημερήσιων εμβολιασμών παραμένει σταθερά πάνω από τις 100.000. Μέχρι σήμερα η εμβολιαστική κάλυψη με πρώτη δόση του ενήλικου πληθυσμού είναι 80%, ενώ για τους άνω των 60 ετών έφτασε το 86,5% ( αν συνυπολογιστούν τα ραντεβού φτάνει το 87,6%).

Σε αναμνηστική δόση έχει προχωρήσει το 52,7% των δικαιούχων και αν συνυπολογιστούν τα ραντεβού το ποσοστό αυτό φτάνει το 74%. Μάλιστα για τους 60 και άνω, το 75% των δικαιούχων έχει ήδη εμβολιαστεί με αναμνηστική δόση και αν συνυπολογιστούν τα ραντεβού φτάνει το 89,5%.

Ηλεκτροσόκ στους λογαριασμούς των νοικοκυριών

Η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει και ένα ακόμα φλέγον θέμα, που δεν είναι άλλο από το ευρωπαϊκό ράλι ανατιμήσεων στην ενέργεια. Το ένα ρεκόρ διαδέχεται το άλλο, με την κούρσα ειδικά στο φυσικό αέριο να μην έχει τέλος. Το ντόμινο αυξήσεων στην ενέργεια συμπαρασύρει και μια σειρά βασικών αγαθών, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το καλάθι της νοικοκυράς.

H αρχική εκτίμηση πως επρόκειτο για ένα παροδικό φαινόμενο είναι εμφανές πως έχει διαψευστεί και πλέον είναι αδύνατον να γίνουν προβλέψεις για τις διαστάσεις που θα πάρει το πρόβλημα. Δεδομένο πάντως είναι πως αν συνεχιστεί η ενεργειακή ανηφόρα η κυβέρνηση όχι μόνο θα αναγκαστεί να επεκτείνει τα μέτρα που έχει πάρει αλλά θα κληθεί να τα ενισχύσει (κάτι που προϋποθέτει ζεστό χρήμα).

Αυτός είναι και ένας από τους κεντρικούς λόγους που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη μια νέα καραντίνα, καθώς θα απαιτούνταν ουσιαστικά διπλή «επιδότηση» σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Θα έπρεπε να βρεθεί ένα σημαντικό κονδύλι για μα καλυφθεί το ενεργειακό ράλι και ένα ακόμα μεγαλύτερο κονδύλι για να στηριχτούν ολόκληροι κλάδοι που θα αναγκάζουν να κατεβάσουν έστω και προσωρινά ρολά.

Να σημειωθεί εδώ πως το Σάββατο ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε ένα πρόσθετο πλέγμα μέτρων για να αντιμετωπιστεί το σπιράλ αυξήσεων στην ενέργεια. Ειδικότερα ανακοίνωσε :

• Πρόσθετη αύξηση της κρατικής ενίσχυσης στα τιμολόγια ρεύματος για το μήνα Δεκέμβριο και αντίστοιχα στα κοινωνικά τιμολόγια και στα ευάλωτα νοικοκυριά.
• Αύξηση της έκπτωσης στους λογαριασμούς φυσικού αερίου το μήνα Δεκέμβριο, ώστε να φτάσει στο 40%
• Κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους από τη ρήτρα αναπροσαρμογής στα αγροτικά τιμολόγια ενέργειας από τον Αύγουστο μέχρι και το μήνα Δεκέμβριο.

Οι ανατιμήσεις χωρίς φρένο στην ενέργεια θα καταστήσουν αναπόφευκτη την επέκταση αυτών των μέτρων, ενώ σχεδιάζεται η δημιουργία σε δεύτερη φάση ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης για τα ευάλωτα νοικοκυριά.