Δίδυμη κρίση «πιέζει» την κυβέρνηση και συντηρεί την εκλογολογία

Στη μέγγενη πανδημίας και ακρίβειας βρίσκεται η κυβέρνηση, που καλείται να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα μια διπλή κρίση. Από τη μία πλευρά η μετάλλαξη Όμικρον οδηγεί σε εκτίναξη των κρουσμάτων της πανδημίας και από την άλλη πλευρά, χωρίς τέλος είναι το ενεργειακό ράλι που πιέζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Παρά το κλίμα αισιοδοξίας που καλλιεργείται από το κυβερνητικό στρατόπεδο πως οι δύο αυτές κρίσεις έχουν προσωρινό χαρακτήρα, δεδομένο είναι πως ο χειμώνας θα είναι δύσκολος. Το γεγονός αυτό εκ των πραγμάτων δημιουργεί ένα ρευστό σκηνικό και επαναφέρει στο προσκήνιο την εκλογολογία. Με δεδομένο πάντως πως οι επόμενες κάλπες θα γίνουν με την απλή αναλογική το σκηνικό περιπλέκεται ακόμα περισσότερο, καθώς υπάρχει και ο άγνωστος Χ που δεν είναι άλλος από το Κίνημα Αλλαγής μετά την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη.

Στην κυβέρνηση εκτιμούν πως την Άνοιξη θα έχει φανεί φως στο τούνελ και θα υπάρξει μια επιστροφή στην «κανονικότητα». Ο πρωθυπουργός έχει επανειλημμένα μιλήσει για κάλπες στο τέλος της τετραετίας, εστιάζοντας στην υλοποίηση της μεταρρυθμιστικής ατζέντας της κυβέρνησης.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη (πανδημία, εθνικά θέματα, ακρίβεια), με αποτέλεσμα να μην μπορεί με άνεση να ξεδιπλωθεί το πρόγραμμα που προεκλογικά είχε παρουσιάσει η Νέα Δημοκρατία. Την ίδια στιγμή τα πρόσθετα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και των ανατιμήσεων απειλούν τη δημοσιονομική … ισορροπία και μάλιστα σε μια κρίσιμη συγκυρία όπου εκκρεμεί η συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Με όλα αυτά τα ανοιχτά «μέτωπα» η συζήτηση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες - ενδεχομένως στο τέλος της Άνοιξης οπότε και αναμένεται αποκλιμάκωση της πανδημίας - έχει επανέλθει στο προσκήνιο. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης λένε πως η Νέα Δημοκρατία θα μπορούσε να διεκδικήσει μια καθαρή εντολή για να εφαρμόσει την λεγόμενη μεταρρυθμιστική της ατζέντα. Βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος πως μια τέτοια κίνηση - με δεδομένο πως οι εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική - θα δημιουργήσει μια παρατεταμένη αβεβαιότητα και μάλιστα σε μια εποχή που η οικονομία περιμένει να πάρει μπροστά λόγω τουρισμού.

Το μόνο σίγουρο είναι πως ανάλογες αποφάσεις δεν μπορούν να ληφθούν εν θερμώ και μάλιστα σε μια χρονική συγκυρία που η πανδημία καλπάζει. Με ενδιαφέρον αναμένονται και οι πρώτες δημοσκοπήσεις της νέας χρονιάς, όπου θα φανεί αν η δίδυμη κρίση επηρεάζει τα «γαλάζια » ποσοστά.

Και μπορεί στην κυβέρνηση να προβάλουν μια εικόνα σιγουριάς όσο διατηρείται η μεγάλη διαφορά από το ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο μια υποχώρηση των ποσοστών «ναρκοθετεί» το γαλάζιο σχέδιο για την επόμενη ημέρα. Ο Κ. Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει πως θα ζητήσει δεύτερες εκλογές σε περίπτωση που η Νέα Δημοκρατία αναδειχθεί πρώτη χωρίς αυτοδυναμία.

Ωστόσο, με τον εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε το 2020 - και ο οποίος θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές- το πρώτο κόμμα για να έχει αυτοδυναμία πρέπει να πάρει ένα ποσοστό κοντά στο 37.5% με 38%. Ποσοστό πάντως που δεν είναι καθαρό, καθώς η εξασφάλιση τουλάχιστον 151 εδρών εξαρτάται και από τις ψήφους που θα πάρουν τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής.

Το «φλερτ» στο εκσυγχρονιστικό κέντρο

Μήλον της έριδος για τα πολιτικά κόμματα θα αποτελέσουν οι λεγόμενοι κεντρώοι ψηφοφόροι. Πρόκειται για ψηφοφόρους που μαζικά στράφηκαν προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην προηγούμενη αναμέτρηση, ωστόσο δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένοι.

Ένα τμήμα του λεγόμενου εκσυγχρονιστικού κέντρου - με έντονο αντι-ΣΥΡΙΖΑ προφίλ- στην προηγούμενη αναμέτρηση επέλεξε τη Νέα Δημοκρατία, εστιάζοντας κυρίως στην υλοποίηση μιας μεταρρυθμιστικής ατζέντας στην οικονομία. Ωστόσο, τώρα φαίνεται πως κοιτούν και προς το Κίνημα Αλλαγής, δίνοντας πίστωση χρόνου στη νέα ηγεσία για να δείξει τα πρώτα δείγματα γραφής. Το σε ποια πλευρά θα στραφούν δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο, γεγονός που επιτείνει τη ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό.

Ο «παγωμένος» ανασχηματισμός και τα σενάρια περί νέου εκλογικού νόμου

Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο την Άνοιξη θα υπάρξουν νέες πρωτοβουλίες από το Μέγαρο Μαξίμου με στόχο να σηματοδοτηθεί η αλλαγή σελίδας. Τα σενάρια για ανασχηματισμό συνεχίζονται, ωστόσο είναι γνωστό πως ο Κ.Μητσοτάκης επιλέγει στοχευμένες αλλαγές αντί για σαρωτικές ανατροπές στο κυβερνητικό σχήμα. Επομένως, από το timing και την έκταση των επόμενων αλλαγών στα υπουργικά γραφεία θα φανεί και ο χρόνος των εκλογών.

Την ίδια στιγμή υπάρχουν και… φωνές στο γαλάζιο στρατόπεδο περί αλλαγής του εκλογικού νόμου, ώστε να είναι πιο εύκολη η αυτοδυναμία για το κόμμα που θα κόψει πρώτο το εκλογικό νήμα. Πάντως, δεν είναι εύκολη μια τέτοια κίνηση. Πρώτον γιατί ο εκλογικός νόμος που θα ισχύσει από την μεθεπόμενη αναμέτρηση ψηφίστηκε το 2020 - δηλαδή κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας- και δεν έχει καν προλάβει να εφαρμοστεί. Δεύτερον για λόγους επικοινωνιακούς, καθώς θα έστελνε μήνυμα πως στην Πειραιώς ανησυχούν για το «γαλάζιο» ποσοστό στις επικείμενες εκλογές.