Έκτακτο ΚΥΣΕΑ για το Ουκρανικό : Οι γεωπολιτικές εξελίξεις και ο ενεργειακός παράγοντας

Συνεδριάζει εκτάκτως, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) με τη συμμετοχή και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Στόχος είναι να γίνει μια πρώτη αποτίμηση της κατάστασης, μετά τις ανακοινώσεις του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για την αναγνώριση της  ανεξαρτησίας των περιοχών Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ, που ελέγχονται από αυτονομιστές  στην Ανατολική Ουκρανία

Η Αθήνα παρακολουθεί στενά τα τεκταινόμενα στην περιοχή και τα νέα δεδομένα θα συζητηθούν στη σημερινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Δεδομένο είναι πως  υπάρχει έντονo ενδιαφέρον για τα ζητήματα ασφάλειας της ελληνικής ομογένειας στη Μαριούπολη. Παράλληλα υπάρχει και η ενεργειακή διάσταση του θέματος και μάλιστα είχε προηγηθεί ευρεία σύσκεψη  υπό τον πρωθυπουργό την προηγούμενη Δευτέρα.

Στην κυβέρνηση εξετάζουν όλα τα πιθανά σενάρια με στόχο την ασφάλεια της τροφοδοσίας της Ελλάδας σε φυσικό αέριο. Στη χώρα μας  το 40% με 45 % περίπου  των ετήσιων αναγκών στο ενεργειακό πεδίο καλύπτεται απο τη Ρωσία και το βασικό  σενάριο προβλέπει πως δεν θα υπάρξει πλήγμα στην ασφάλεια εφοδιασμού. Άλλωστε η Ελλάδα προμηθεύεται αέριο μέσω του αγωγού Turkstream και δεν γίνεται η διοχέτευση μέσω Ουκρανίας.

Το να κλείσουν τελείως οι στρόφιγγες από τη Ρωσία δεν θεωρείται πιθανόν. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως  δεν είναι ήδη έτοιμο ένα εναλλακτικό σχέδιο και υπάρχει αυξημένη ετοιμότητα για την προμήθεια ποσότητας  LNG μέσω της Ρεβυθούσας. Επίσης θα μπορούσαν να  καλυφθούν τα κενά και από άλλες πηγές τροφοδοσίας (όπως ο TAP). Παράλληλα έχει γίνει επεξεργασία και εναλλακτικών σεναρίων όπως το να γυρίσουν στο πετρέλαιο μονάδες που σήμερα λειτουργούν με φυσικό αέριο (εκτιμάται πως αυτό είναι εφικτό για έξι από τις συνολικά δεκατέσσερις  μονάδες φυσικού αερίου της χώρας).

Πάντως σε περίπτωση που υπάρξει διακοπή της ροής τροφοδοσίας μέσω των αγωγών που διατρέχουν την Ουκρανία θα υπάρξει εκτίναξη των τιμών διεθνώς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται  για μια σειρά προϊόντων. Ξένοι οίκοι εκτιμούν πως μια τέτοια εξέλιξη θα είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές  του φυσικού αερίου να «σπάσουν» ακόμα και τις υψηλές τιμές του Δεκεμβρίου.

Οι ανατροπές στον οικονομικό σχεδιασμό

Το ενεργειακό ράλι και η νευρικότητα που αναμένεται να επικρατήσει στις διεθνείς αγορές δεν είναι δυνατόν να μην επηρεάσουν και την ελληνική οικονομία. Ασκήσεις επι χάρτου γίνονται για την έκταση του νέου πακέτου μέτρων στήριξης που θα πρέπει να μπει σε εφαρμογή στην ενέργεια.

Τα πρόσθετα αυτά μέτρα θα περιορίσουν ακόμα περισσότερα τον δημοσιονομικό χώρο και απειλούν τα σχέδια της κυβέρνησης για μεγαλύτερες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Δεν αποτελεί μυστικό πως σε αυτή τη χρονική συγκυρία δεν είναι δυνατόν να χαραχθεί  ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, καθώς προτεραιότητα δίνεται στη στήριξη των πλέον ευάλωτων.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο ανησυχούν για τις ευρύτερες διαστάσεις που μπορεί να έχουν στην οικονομία τα τεκταινόμενα στη γεωπολιτική σκηνή. Υπενθυμίζεται πως  η χώρα βρίσκεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς ο πληθωρισμός σημείωσε τον Ιανουάριο ρεκόρ 25ετιας ενώ τα ελληνικά ομόλογα τραβάνε την ανηφόρα. Επομένως αναζητείται σταθερότητα, προκειμένου να μην ανακοπούν οι αναπτυξιακοί ρυθμοί και να μπορέσει  η χώρα να αποκτήσει την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα στις αρχές του 2023.

Χωρίς προσδοκίες οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία

Μέσα σε αυτό το διεθνές σκηνικό η Ελλάδα και  η Τουρκία επιστρέφουν  στο  τραπέζι του διαλόγου για τον 64ο γύρο των διερευνητικών επαφών, που αυτή τη φορά φιλοξενείται στην Αθήνα. Ωστόσο δεν αναμένεται να βγει … λευκός καπνός,  καθώς  η Άγκυρα δείχνει αποφασισμένη να μην εγκαταλείψει τα νεοθωμανικά της όνειρα.

Οι ανιστόρητες αναφορές αξιωματούχων της γειτονικής χώρας στα ελληνικά νησιά, οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου αλλά και το πρόσφατο επικοινωνιακό «σόου» που επιχειρήθηκε να στηθεί στη Νορβηγία -με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια να δίνει ξεκάθαρη  απάντηση στον Τούρκο πρέσβη- αποτελούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας. Ο στόχος του Τούρκου προέδρου είναι διπλός: να συσπειρώσει το εσωτερικό ακροατήριο και παράλληλα να εμφανιστεί στη διεθνή σκηνή ως «αδικημένος».

Το γεγονός πως η Αθήνα  έχει καταστήσει σαφές πως οι ευρωτουρκικές σχέσεις «περνάνε» μέσα από τη βελτίωση του κλίματος ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία προκαλεί σφοδρή ενόχληση στη γειτονική χώρα. Με την Άγκυρα να επιχειρεί μέσα από ένα blame game να μεταφέρει τις βαρύτατες ευθύνες που έχει για την επιδείνωση του κλίματος, χωρίς ωστόσο να έχει αποτέλεσμα στη διεθνή σκηνή αυτή η προσπάθεια.

Στο πλαίσιο αυτό η τουρκική πλευρά επιστρέφει σήμερα στο τραπέζι του διαλόγου, έχοντας ωστόσο φροντίσει να δυναμιτίσει το καλό κλίμα. Μένει μάλιστα να φανεί το κατά πόσο και σήμερα θα υπάρξουν προκλητικές αναφορές για την αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών, με την Αθήνα να είναι έτοιμη να δώσει ξεκάθαρη απάντηση σε οποιαδήποτε πρόκληση.

Συνεδριάζει εκτάκτως, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) με τη συμμετοχή και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Στόχος είναι να γίνει μια πρώτη αποτίμηση της κατάστασης, μετά τις ανακοινώσεις του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για την αναγνώριση της  ανεξαρτησίας των περιοχών Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ, που ελέγχονται από αυτονομιστές  στην Ανατολική Ουκρανία

Η Αθήνα παρακολουθεί στενά τα τεκταινόμενα στην περιοχή και τα νέα δεδομένα θα συζητηθούν στη σημερινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Δεδομένο είναι πως  υπάρχει έντονo ενδιαφέρον για τα ζητήματα ασφάλειας της ελληνικής ομογένειας στη Μαριούπολη. Παράλληλα υπάρχει και η ενεργειακή διάσταση του θέματος και μάλιστα είχε προηγηθεί ευρεία σύσκεψη  υπό τον πρωθυπουργό την προηγούμενη Δευτέρα.

Στην κυβέρνηση εξετάζουν όλα τα πιθανά σενάρια με στόχο την ασφάλεια της τροφοδοσίας της Ελλάδας σε φυσικό αέριο. Στη χώρα μας  το 40% με 45 % περίπου  των ετήσιων αναγκών στο ενεργειακό πεδίο καλύπτεται απο τη Ρωσία και το βασικό  σενάριο προβλέπει πως δεν θα υπάρξει πλήγμα στην ασφάλεια εφοδιασμού. Άλλωστε η Ελλάδα προμηθεύεται αέριο μέσω του αγωγού Turkstream και δεν γίνεται η διοχέτευση μέσω Ουκρανίας.

Το να κλείσουν τελείως οι στρόφιγγες από τη Ρωσία δεν θεωρείται πιθανόν. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως  δεν είναι ήδη έτοιμο ένα εναλλακτικό σχέδιο και υπάρχει αυξημένη ετοιμότητα για την προμήθεια ποσότητας  LNG μέσω της Ρεβυθούσας. Επίσης θα μπορούσαν να  καλυφθούν τα κενά και από άλλες πηγές τροφοδοσίας (όπως ο TAP). Παράλληλα έχει γίνει επεξεργασία και εναλλακτικών σεναρίων όπως το να γυρίσουν στο πετρέλαιο μονάδες που σήμερα λειτουργούν με φυσικό αέριο (εκτιμάται πως αυτό είναι εφικτό για έξι από τις συνολικά δεκατέσσερις  μονάδες φυσικού αερίου της χώρας)

Πάντως σε περίπτωση που υπάρξει διακοπή της ροής τροφοδοσίας μέσω των αγωγών που διατρέχουν την Ουκρανία θα υπάρξει εκτίναξη των τιμών διεθνώς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται  για μια σειρά προϊόντων. Ξένοι οίκοι εκτιμούν πως μια τέτοια εξέλιξη θα είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές  του φυσικού αερίου να «σπάσουν» ακόμα και τις υψηλές τιμές του Δεκεμβρίου.

Οι ανατροπές στον οικονομικό σχεδιασμό

Το ενεργειακό ράλι και η νευρικότητα που αναμένεται να επικρατήσει στις διεθνείς αγορές δεν είναι δυνατόν να μην επηρεάσουν και την ελληνική οικονομία. Ασκήσεις επι χάρτου γίνονται για την έκταση του νέου πακέτου μέτρων στήριξης που θα πρέπει να μπει σε εφαρμογή στην ενέργεια.

Τα πρόσθετα αυτά μέτρα θα περιορίσουν ακόμα περισσότερα τον δημοσιονομικό χώρο και απειλούν τα σχέδια της κυβέρνησης για μεγαλύτερες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Δεν αποτελεί μυστικό πως σε αυτή τη χρονική συγκυρία δεν είναι δυνατόν να χαραχθεί  ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, καθώς προτεραιότητα δίνεται στη στήριξη των πλέον ευάλωτων.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο ανησυχούν για τις ευρύτερες διαστάσεις που μπορεί να έχουν στην οικονομία τα τεκταινόμενα στη γεωπολιτική σκηνή. Υπενθυμίζεται πως  η χώρα βρίσκεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς ο πληθωρισμός σημείωσε τον Ιανουάριο ρεκόρ 25ετιας ενώ τα ελληνικά ομόλογα τραβάνε την ανηφόρα. Επομένως αναζητείται σταθερότητα, προκειμένου να μην ανακοπούν οι αναπτυξιακοί ρυθμοί και να μπορέσει  η χώρα να αποκτήσει την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα στις αρχές του 2023.

Χωρίς προσδοκίες οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία

Μέσα σε αυτό το διεθνές σκηνικό η Ελλάδα και  η Τουρκία επιστρέφουν  στο  τραπέζι του διαλόγου για τον 64ο γύρο των διερευνητικών επαφών, που αυτή τη φορά φιλοξενείται στην Αθήνα. Ωστόσο δεν αναμένεται να βγει … λευκός καπνός,  καθώς  η Άγκυρα δείχνει αποφασισμένη να μην εγκαταλείψει τα νεοθωμανικά της όνειρα.

Οι ανιστόρητες αναφορές αξιωματούχων της γειτονικής χώρας στα ελληνικά νησιά, οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου αλλά και το πρόσφατο επικοινωνιακό «σόου» που επιχειρήθηκε να στηθεί στη Νορβηγία -με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια να δίνει ξεκάθαρη  απάντηση στον Τούρκο πρέσβη- αποτελούν κρίκους της ίδιας αλυσίδας. Ο στόχος του Τούρκου προέδρου είναι διπλός : να συσπειρώσει το εσωτερικό ακροατήριο και παράλληλα να εμφανιστεί στη διεθνή σκηνή ως «αδικημένος».

Το γεγονός πως η Αθήνα  έχει καταστήσει σαφές πως οι ευρωτουρκικές σχέσεις «περνάνε» μέσα από τη βελτίωση του κλίματος ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία προκαλεί σφοδρή ενόχληση στη γειτονική χώρα. Με την Άγκυρα να επιχειρεί μέσα από ένα blame game να μεταφέρει τις βαρύτατες ευθύνες που έχει για την επιδείνωση του κλίματος, χωρίς ωστόσο να έχει αποτέλεσμα στη διεθνή σκηνή αυτή η προσπάθεια.

Στο πλαίσιο αυτό η τουρκική πλευρά επιστρέφει σήμερα στο τραπέζι του διαλόγου, έχοντας ωστόσο φροντίσει να δυναμιτίσει το καλό κλίμα. Μένει μάλιστα να φανεί το κατά πόσο και σήμερα θα υπάρξουν προκλητικές αναφορές για την αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών, με την Αθήνα να είναι έτοιμη να δώσει ξεκάθαρη απάντηση σε οποιαδήποτε πρόκληση.