Τσουνάμι αυξήσεων στην ενέργεια οδηγεί σε νέα γραμμή άμυνας- Οι βασικοί άξονες της κυβερνητικής πρότασης

Χωρίς τέλος είναι το ενεργειακό ράλι, με την κυβέρνηση να αναζητά ευρωπαϊκή λύση, ώστε να αντιμετωπίσει το τσουνάμι αυξήσεων που απειλεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τα ενεργειακά «σύννεφα» πυκνώνουν, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ανοίξει μία ευρύτερη συζήτηση για το βαθμό εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Οι ΗΠΑ προχωρούν στην απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ στην γηραιά ήπειρο αυτό θα πράξει το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι το τέλος του 2022. Τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη προς το παρόν δεν είναι εύκολο να πάρουν ανάλογες αποφάσεις, με δεδομένο πως από τη Ρωσία προέρχεται περίπου το 45% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της Ε.Ε.

Ωστόσο μέσα σε αυτό το σκηνικό δεν έχει τέλος η ανηφόρα των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, με νοικοκυριά και επιχειρήσεις να απειλούνται με … ηλεκτροσόκ. Συναγερμός έχει σημάνει στην κυβέρνηση, καθώς δεν μπορεί σε αυτή τη συγκυρία να υπολογιστεί η διάρκεια και η έκταση του φαινομένου.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο αναγνωρίζουν πως είναι πρωτοφανές το  κύμα των  ανατιμήσεων, το οποίο αποδίδουν σε εξωγενείς παράγοντες. Για το σκοπό αυτό ζητείται ευρωπαϊκή λύση και έμφαση δίνεται στη σύσταση ενός ταμείου  - κατά τα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης -  που θα δώσει στις χώρες τη δυνατότητα να έχουν πρόσθετους  πόρους για μέτρα στήριξης.

«Ο Πρωθυπουργός αναλαμβάνει πρωτοβουλία για παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο στις τιμές του φυσικού αερίου» ανέφερε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου. Ειδικότερα με επιστολή του στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο πρωθυπουργός αναφέρεται στη δυνατότητα στοχευμένων παρεμβάσεων της ΕΕ στον τρόπο διαμόρφωσης της τιμής του φυσικού αερίου, αφού η κρίση στην Ουκρανία υπερβαίνει τη δυνατότητα του μηχανισμού της αγοράς να τιμολογήσει το αέριο. Με τον τρόπο θα είναι πιο εύκολο να αντιμετωπιστούν φαινόμενα κερδοσκοπίας, και θα μειωθεί το βάρος που επωμίζονται νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση προτείνει «μοντέλο  covid» στην ενέργεια, ζητώντας να υπάρξουν κοινές αποφάσεις σε δύο μέτωπα όπως ακριβώς έγινε και με την πανδημία. Στο τραπέζι είναι :

• Κοινή προμήθεια φυσικού αερίου από τα ευρωπαϊκά κράτη, κάτι που θα οδηγήσει και σε χαμηλότερες τιμές αγοράς (σημειώνεται πως κοινό ευρωπαϊκό σύστημα είχε υπάρξει και με τα εμβόλια για την πανδημία)
• Εξαίρεση των δαπανών για την ενέργεια - αλλά και για την άμυνα- από τους δημοσιονομικούς κανόνες. Υπενθυμίζεται εδώ πως η πανδημία είχε οδηγήσει στη «ρήτρα διαφυγής» από τους δημοσιονομικούς κανόνες και μία τέτοια ευελιξία ζητείται και τώρα.

Να σημειωθεί εδώ πως σύμφωνα  με χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg εξετάζεται η από κοινού έκδοση ομολόγων σε μεγάλη κλίμακα για τη χρηματοδότηση των ενεργειακών και αμυντικών δαπανών

Ζητείται «φάρμακο» για τις ανατιμήσεις

Το κύμα των ανατιμήσεων απειλεί τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς,  με την κυβέρνηση να ξεδιπλώνει σταδιακά ένα πακέτο μέτρων στήριξης. Δεδομένο είναι πως τα μέτρα  στο ενεργειακό πεδίο θα παραταθούν για όσο διάστημα  χρειαστεί  και ήδη έχουν διατεθεί πάνω από δύο δισεκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα για τη στήριξη των πλέον ευάλωτων θα δοθεί ένα έκτακτο επίδομα- μια επιταγή ακρίβειας- πριν από το Πάσχα και μέσα στο μήνα  αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις. Μεταξύ άλλων εξετάζεται το ενδεχόμενο να στηριχθούν χαμηλοσυνταξιούχοι (με εισοδηματικά κριτήρια) και δικαιούχοι του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης. Όσον αφορά στους χαμηλόμισθους θα υπάρξει  και δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού.

Παράλληλα έρχεται προς ψήφιση το νομοσχέδιο για τον ΕΝΦΙΑ , με το οικονομικό επιτελείο να μιλά για μειώσεις που αφορούν στο  80% των νοικοκυριών. Πάντως δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για άμεσες φοροελαφρύνσεις και στο κυβερνητικό στρατόπεδο θέλουν να προχωρήσουν βήμα - βήμα. Τέλος στα σκαριά είναι και ένα σχέδιο για συνολικά φθηνότερη στέγη, κυρίως για τους νέους.