Μέτρα στήριξης στην ενέργεια: Πώς θα αντιμετωπιστούν οι φουσκωμένοι λογαριασμοί και τι ισχύει για τις διακοπές ρεύματος

«Κλειδώνει» το νέο πακέτο μέτρων για την ενέργεια, με την κυβέρνηση να φέρνει πιο κοντά τις ανακοινώσεις. Στόχος είναι να δοθεί μια «ανάσα» στα νοικοκυριά, καθώς αν συνεχίσουν να φτάνουν φουσκωμένοι λογαριασμοί θα αυξηθεί ο αριθμός των πολιτών  που δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Νέα μέτρα στήριξης: Ποιους θα αφορούν

Το πρόβλημα δεν αφορά πλέον αποκλειστικά ευάλωτα  νοικοκυριά - για τα οποία προβλέπονται και κάποιες ειδικές διατάξεις - αλλά και τα μεσαία στρώματα. Μάλιστα στο νέο πακέτο θα υπάρχουν μέτρα στήριξης και για όσους καταναλώνουν από 300 κιλοβατώρες και πάνω, οι οποίοι τώρα μπορεί να βλέπουν  τους λογαριασμούς  ρεύματος τέσσερις και πέντε φορές πάνω.

Οι τελευταίες πινελιές στο σχέδιο μπαίνουν άμεσα και θα υπάρξει συνάντηση - αναμένεται να γίνει σήμερα το απόγευμα - του πρωθυπουργού με τον υπουργό Ενέργειας. Τις επόμενες ημέρες  θα οριστικοποιηθούν κάποια επιμέρους σημεία του σχεδίου και θα ακολουθήσουν οι επίσημες ανακοινώσεις, που αναμένεται να γίνουν από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση μέχρι τις 15 Μαΐου θα έχει παρουσιάσει ένα εθνικό σχέδιο για την ενέργεια, που θα μπει σε εφαρμογή τον Ιούνιο. Σε περίπτωση που υπάρξει θετική έκβαση στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής η κατάσταση απλοποιείται, διαφορετικά το σχέδιο θα εφαρμοστεί αρχικά με εθνικούς πόρους (και θα αναμένονται σε δεύτερο χρόνο οι ευρωπαϊκές κινήσεις).

Στόχος είναι σε αυτή τη συγκυρία να αποφευχθούν διακοπές ρεύματος σε πολίτες που πήραν υπέρογκους λογαριασμούς και από τον Ιούνιο να ομαλοποιηθεί.  Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου έχει σημειώσει πως  «κανένας λογαριασμός δεν κόβεται, αν τον αφήσεις απλήρωτο μια φορά. Κανένας λογαριασμός δεν κόβεται ακόμα και αν τον αφήσεις απλήρωτο ενδεχομένως και δεύτερη φορά, εφόσον έχεις κάνεις ρύθμιση».

Παράλληλα επισημαίνεται πως όλοι οι πάροχοι και η Δ.Ε.Η. έχουν προγράμματα δόσεων, ενώ για να αποφευχθούν νέες διακοπές ρεύματος εξετάζεται το ενδεχόμενο το πρόγραμμα  να «επεκταθεί» για να διευκολυνθούν τα νοικοκυριά.  «Εάν χρειάζεται το επόμενο διάστημα εξαιτίας των πολύ υψηλών λογαριασμών αυτό κάπως να επικαιροποιηθεί και να ανοίξει ακόμη περισσότερο, είναι κάτι που πρέπει να το δούμε» σημείωσε χθες ο κ. Οικονόμου.

Από εκεί και πέρα στόχος είναι να υπάρξει ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, με το νέο ενεργειακό πακέτο να έχει διάρκεια τουλάχιστον έξι μηνών και να απλώνεται -εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο-  για δώδεκα μήνες. Σε μια τέτοια περίπτωση θα χρειαστούν πέντε με έξι δισεκατομμύρια και ήδη εξετάζονται τα περιθώρια στήριξης από τον προϋπολογισμό και κυρίως από το ταμείο ενεργειακής μετάβασης.

Παράλληλα μέσα στο Μάιο έρχεται και ένα νέο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων και εξετάζεται η χορήγηση μιας δεύτερης επιταγής ακρίβειας. Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο και ενός οριζόντιου μέτρου στήριξης, όπως για παράδειγμα η μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα. Παράλληλα θα υπάρξουν  ανακοινώσεις για ένα νέο στεγαστικό πρόγραμμα με έμφαση στα νέα ζευγάρια αλλά και για ένα διευρυμένο πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού.

Το ενεργειακό «ραντεβού» στην Αλεξανδρούπολη

Η επίσημη έναρξη υλοποίησης του πλωτού τερματικού σταθμού αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG (FSRU) ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης πραγματοποιείται σήμερα και στην εκδήλωση θα μιλήσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Μάλιστα το «παρών» θα δώσουν ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Κίριλ Πέτκοφ και ο πρωθυπουργός Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι καθώς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Η σημαντική αυτή εκπροσώπηση καταδεικνύει τη στρατηγική σημασία του FSRU για τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας και την απεξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην ολοκλήρωση κρίσιμων υποδομών που θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ενδεικτικά αναφέρονται οι διασυνδετήριοι αγωγοί φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας IGB και Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, οι νέοι τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου αλλά και οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος.

Το σχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνει  βραχυπρόθεσμες κινήσεις για την διασφάλιση  της ενεργειακής επάρκειας, αλλά και ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο ενεργειακής αυτάρκειας, με βάση τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Μεταξύ άλλων προβλέπει :

• Την αναβάθμιση της αποθηκευτικής δυναμικότητας του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας.
• Την προμήθεια επιπλέον φορτίων LNG εφόσον κριθεί αναγκαίο. Για το σκοπό αυτό η ΔΕΠΑ Εμπορίας παρακολουθεί τη διαθεσιμότητα φορτίων στις διεθνείς αγορές
• Την αύξηση των ροών φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω του TAP σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη
• Την αυξημένη - κατά 50%- εξόρυξη λιγνίτη κατά την επόμενη διετία
• Την λειτουργία  με diesel πέντε μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο
• Την αποθήκευση αερίου αν κριθεί αναγκαίο και στην Ιταλία για τη διατήρηση στρατηγικής εφεδρείας
• Την επιτάχυνση επενδύσεων  σε ΑΠΕ και ήδη  δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση και σχετικό νομοσχέδιο.

Το στοίχημα της ενεργειακής επάρκειας

Μια σειρά κινήσεων γίνονται στην ενεργειακή… σκακιέρα, με δεδομένο τον στόχο της Ε.Ε. για σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Χθες το θέμα συζητήθηκε στις Βρυξέλλες από τους υπουργούς Ενέργειας, ενώ σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία οι αποθήκες φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι γεμάτες κατά 32% και συνεχίζουν να γεμίζουν.

Όλες οι χώρες έχουν καταστρώσει σχέδια έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση πλήρους διακοπής φυσικού αερίου από τη Ρωσία , ενώ τις επόμενες ημέρες θα παρουσιαστούν λεπτομερείς κατευθύνσεις για τον τρόπο πληρωμής του ρωσικού φυσικού αερίου. Οι προηγούμενες οδηγίες της Επιτροπής, που διανεμήθηκαν πριν από περίπου δύο εβδομάδες, κρίθηκαν ασαφείς από πολλές χώρες-μέλη ως προς το ποιες ενέργειες συνιστούν παραβίαση των κυρώσεων.

Να σημειωθεί πως η επόμενη πληρωμή της Ελλάδας είναι το τελευταίο  δεκαήμερο του Μαΐου, οπότε μέχρι τότε  θα  έχει αποφασιστεί η ευρωπαϊκή στάση. Μια εικόνα των επόμενων ευρωπαϊκών κινήσεων έδωσε χθες η αρμόδια Επίτροπος Κάντρι Σίμσον, η οποία  δήλωσε ότι τυχόν πληρωμές σε ρούβλια θα συνιστούν παραβίαση των κυρώσεων που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Ρωσία (κυρίως καθώς η ΕΕ εκτιμά ότι θα παρακαμφθούν περιορισμοί στην ρωσική κεντρική τράπεζα). 

Στην χθεσινή συνεδρίαση ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναφέρθηκε εν νέου στις προτάσεις για την επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης. Άλλωστε η κυβέρνηση έχει επισημάνει πως ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα όπως είναι το ενεργειακό απαιτεί και μια ευρωπαϊκή απάντηση.