Ενέργεια: Κλείδωσαν τα μέτρα για «ψαλίδι» στους λογαριασμούς - Γιατί η κυβέρνηση επιταχύνει τις ανακοινώσεις

Τα αποκαλυπτήρια του εθνικού σχεδίου για την ενέργεια ετοιμάζεται να κάνει η κυβέρνηση, καθώς μετά από ένα μαραθώνιο συσκέψεων οριστικοποιήθηκε το πακέτο των μέτρων. Με βάση τον σχεδιασμό οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη σήμερα Πέμπτη και θα ακολουθήσει αύριο η εξειδίκευση από τους αρμόδιους υπουργούς.

Στόχος είναι να υπάρξει μια πολυεπίπεδη παρέμβαση, προκειμένου να επιστρέψουν οι τιμές όσο πιο κοντά γίνεται στα προ κρίσης επίπεδα χωρίς να υπάρξουν δημοσιονομικοί κλυδωνισμοί. Η βασική καινοτομία των προωθούμενων διατάξεων είναι πως θα έχουν οριζόντιο χαρακτήρα, δηλαδή θα υπάρξει δίχτυ προστασίας ακόμα και στις περιπτώσεις που η κατανάλωση ξεπερνά τις 300 κιλοβατώρες.

Το μήνυμα που θα εκπέμψει ο πρωθυπουργός είναι πως πρόκειται για μια εξωγενή κρίση, επισημαίνοντας παράλληλα πως η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις για όσο διάστημα χρειαστεί. Παράλληλα αναμένεται να υπογραμμίσει πως οι αποφάσεις που μπαίνουν σε εφαρμογή είναι κοστολογημένες και δεν απειλείται η δημοσιονομική ισορροπία, ενώ μια σειρά οικονομικοί δείκτες δείχνουν τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Από το κυβερνητικό στρατόπεδο υπογραμμίζεται πως θα παρουσιαστεί ένας καθαρός οδικός χάρτης για τους επόμενους μήνες, ώστε να μην υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις στους πολίτες. Μία «πρόγευση» έδωσε ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, αναρτώντας στο Instagram μια φωτογραφία με ένα ψαλίδι και γράφοντας: «Έρχεται ψαλίδι σε λογαριασμούς ηλεκτρισμού όλων των νοικοκυριών και επιχειρήσεων».

Σύμφωνα με πληροφορίες οι βασικοί πυλώνες για σχεδίου κλείδωσαν την Τρίτη σε ευρεία σύσκεψη, που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου. Χθες οριστικοποιήθηκαν τα επιμέρους στοιχεία και αποφασίστηκε πως έφτασε η ώρα των ανακοινώσεων.

Γιατί η κυβέρνηση επιταχύνει τις ανακοινώσεις

Οι λόγοι για τους οποίους επιταχύνει η κυβέρνηση τις ανακοινώσεις είναι δύο:

• Ο πρώτος και κυριότερος λόγος έχει σχέση με την κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά, που απειλούνται με οικονομική «ασφυξία» από τους φουσκωμένους λογαριασμούς. Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με έρευνα της Alco το 60% των ερωτηθέντων δηλώνει πως ανησυχεί περισσότερο για την ακρίβεια, ενώ η πορεία των τιμών εκτός από οικονομικό έχει και πολιτικό αντίκτυπο. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών η Νέα Δημοκρατία παραμένει καθαρά πρώτη αλλά με ψαλιδισμένα ποσοστά, γεγονός που απομακρύνει τον στόχο της αυτοδυναμίας.
• Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με την ευρύτερη κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη, καθώς δεν φαίνεται να προκρίνονται τολμηρές αποφάσεις. Με ορατό το ενδεχόμενο και στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στο τέλος Μαΐου να μην οριστικοποιηθεί το πακέτο μέτρων η κυβέρνηση προχωρά σε ένα εθνικό σχέδιο δράσης. Έτσι ακόμα και στην περίπτωση που οι ευρωπαίοι σπρώξουν πιο κάτω το τενεκεδάκι δεν θα μείνουν απροστάτευτα τα νοικοκυριά.

Η κυβέρνηση τις τελευταίες εβδομάδες δέχεται καταιγιστικά πυρά από την αντιπολίτευση για τους χειρισμούς της στο ενεργειακό πεδίο και τώρα επιδιώκει να περάσει σε μια «αντεπίθεση». Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ζητήσει συζήτηση στη Βουλή για τα θέματα ενέργειας μετά την επιστροφή του από τις ΗΠΑ.

Παράλληλα στο τραπέζι είναι και πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των αυξήσεων σε βασικά προϊόντα. Ωστόσο, δεδομένο είναι πως η μερίδα του λέοντος θα διατεθεί για την απορρόφηση των κραδασμών που προκαλούν στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς οι αυξήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος.

Τα σημεία «κλειδιά» των παρεμβάσεων

Ένα «μεικτό» σύστημα ετοιμάζεται να ανακοινώσει η κυβέρνηση για να βάλει φρένο στο ράλι των ανατιμήσεων στην ενέργεια. Το νέο σχέδιo θα απλώνεται μέχρι το τέλος του έτους και παράλληλα θα υπάρχει πρόβλεψη για εξάμηνη παράταση, εφόσον συνεχιστούν και το 2023 οι υψηλές τιμές στην ενέργεια.

Τα χρήματα αναμένεται να προέλθουν από τον προϋπολογισμό, από το ταμείο ενεργειακής μετάβασης και την φορολόγηση των όποιων υπερκερδών προσδιοριστούν από τη ΡΑΕ. Υπολογίζεται πως αν απαιτηθεί ετήσια παρέμβαση το κονδύλι μπορεί να φτάσει και τα 5 δισεκατομμύρια, ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα χρειαστούν περίπου 2.5 δισεκατομμύρια.

Πλαφόν στην χονδρική και επιδότηση στους λογαριασμούς

Σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο περιλαμβάνει ένα πλαφόν στην χονδρική από τον Ιούνιο και μια μορφή «επιδότησης» σε λογαριασμούς (με έμφαση στους πλέον ευάλωτους). Στόχος είναι να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις που έχει η «ρήτρα αναπροσαρμογής» στους λογαριασμούς, ενώ φαίνεται πως η κάλυψη θα είναι διευρυμένη και δεν θα αφορά μόνο τις πρώτες κατοικίες.

Στην κυβέρνηση έχουν εξετάσει και το θέμα της αναδρομικότητας συγκεκριμένων παρεμβάσεων, προκειμένου να μην προκαλέσουν ηλεκτροσόκ στα νοικοκυριά οι λογαριασμοί του Μαΐου. Παράλληλα στόχος είναι να διασφαλιστεί πως δεν θα βρεθούν αντιμέτωπα με διακοπές ρεύματος νοικοκυριά που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να σηκώνουν το βάρος των λογαριασμών.