Οι ενεργειακές «συμμαχίες» και το σπριντ επτά ημερών απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα

Μέσα σε ένα ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό η Αθήνα επιδιώκει την ενίσχυση των συμμαχιών της και με μια πολυεπίπεδη στρατηγική απαντά στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα και ο αντίκτυπος του είναι εμφανής και στο ενεργειακό πεδίο, καθώς σε εξέλιξη είναι μια σειρά κινήσεων για την απεξάρτηση της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Την ίδια στιγμή η Άγκυρα επιδιώκει να παίξει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Μόσχας και Κιέβου και θέλει να εκμεταλλευτεί την συγκυρία για να περάσει τις θέσεις της στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Με αυτά τα δεδομένα αποκτά βαρύνουσα σημασία η σημερινή τηλεδιάσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τους ομολόγους της Κύπρου Ιωάννη Κασουλίδη, του Ισραήλ Γαΐρ Λαπίντ αλλά και των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν. Το μενού της τηλεδιάσκεψης (που γίνεται στο πλαίσιο του σχήματος 3+1) είναι πλούσιο, καθώς περιλαμβάνει θέματα ενεργειακής συνεργασίας, ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας και ευημερίας της Ανατολικής Μεσογείου και φυσικά τις εξελίξεις στο ουκρανικό.

Για την Αθήνα είναι θέμα μείζονος σημασίας να προχωρήσουν οι συζητήσεις με τα κράτη της ευρύτερης περιοχής, ώστε να μπορέσει η χώρα να αποτελέσει ενεργειακό κόμβο. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι θέσεις των ΗΠΑ για τα ενεργειακά τεκταινόμενα στην περιοχή και για τα επόμενα βήματα στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται στην Ανατολική Μεσόγειο.

Να σημειωθεί πως πριν από ένα σχεδόν μήνα είχε γίνει τριμερής σύνοδος των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, όπου εξετάστηκε το ενδεχόμενο μεταφοράς LNG με πλοία από την Ανατολική Μεσόγειο στις ευρωπαϊκές αγορές, αξιοποιώντας τις εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου που διαθέτει η Αίγυπτος. Μάλιστα οι υπουργοί συμφώνησαν να διερευνήσουν και την κατασκευή σταθμού LNG στην Κύπρο για τη βέλτιστη αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου.

Από την πλευρά της η Άγκυρα ζητά ρόλο στα ενεργειακά δρώμενα στην περιοχή, συνεχίζοντας ωστόσο τον ολισθηρό δρόμο των προκλήσεων. Μάλιστα, τις τελευταίες εβδομάδες ρίχνει λάδι στη φωτιά τόσο με δηλώσεις αξιωματούχων όσο και με ένα μπαράζ παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου.

Η εκτίμηση είναι πως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να αξιοποιήσει το momentum και να εκμεταλλευθεί τα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία για να βελτιώσει τις σχέσεις της χώρας του με τις ΗΠΑ αλλά με την Ε.Ε. Φιλοδοξία του είναι να αποτελέσει ισχυρό παίκτη και στην ενεργειακή σκακιέρα, παρότι δεν δείχνει διατεθειμένος να συμβάλει ώστε να υπάρξουν… ήρεμα νερά στην περιοχή.

Την ίδια στιγμή σαφή μηνύματα προς την Άγκυρα έστειλε για μία ακόμα φορά ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. «Δεν δεχόμαστε κανενός είδους απειλές και τετελεσμένα» σημείωσε και υπογράμμισε: «θέλουμε φιλικές σχέσεις με όλους, αλλά θα συνεχίσουμε να απαντάμε επί του πεδίου σε κάθε πρόκληση», για να προσθέσει «μερικοί στη γειτονιά μας πρώτα παρανομούν και μετά διαπραγματεύονται την παρανομία με ένα νόμιμο δικαίωμα δικό σου. Αυτά να τα ξεχάσουν».

Το «ραντεβού» στην Ουάσινγκτον

Την επόμενη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί η κρίσιμη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Ο πρωθυπουργός αναμένεται να κάνει εκτενή αναφορά στα εθνικά θέματα και στην εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα, ενώ η ατζέντα της συνάντησης θα περιλαμβάνει και τα ενεργειακά.

Όπως είναι φυσικό πρόκειται να συζητηθεί το Κυπριακό και ο πρωθυπουργός είχε την Παρασκευή συνάντηση με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Μεταξύ άλλων συζητήθηκε ο συντονισμός των ενεργειών σε μία εποχή όπου όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης «δυστυχώς ο επεκτατικός αναθεωρητισμός έκανε και πάλι την επανεμφάνισή του στην ήπειρό μας»

Να σημειωθεί εδώ πως ο πρωθυπουργός θα μιλήσει στις 17 του μήνα σε κοινή συνεδρίαση των δύο σωμάτων του Κογκρέσου των ΗΠΑ (Βουλή των Αντιπροσώπων και Γερουσία) μετά από πρόσκληση της προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι. Μάλιστα, θα είναι ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που θα μιλήσει στο Κογκρέσο, γεγονός που σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη δείχνει τον ενισχυμένο ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και το εξαιρετικό επίπεδο των διμερών σχέσεων.

Σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποιεί επίσκεψη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σε ένα ταξίδι που θα έχει και οικονομικό «άρωμα». Παράλληλα σε δύο εβδομάδες αναμένεται η άφιξη του πρίγκιπα διαδόχου της Σαουδικής Αραβίας.