Το… come back της Άγκυρας, η στάση της Ουάσινγκτον και το κρίσιμο στοίχημα της Αθήνας: «Φωτιές» ανάβει δημοσίευμα για τα F 16 στην Τουρκία

Με την ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία να ψηφίζεται σήμερα από τη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζεται για το ραντεβού στο Λευκό Οίκο με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Ένα ραντεβού που γίνεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επηρεάσει ευρύτερα την γεωπολιτική σκηνή και έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στο ενεργειακό πεδίο.

Ο πρωθυπουργός θα μιλήσει στη σημερινή συνεδρίαση της Ολομέλειας και θα αναφερθεί στους βασικούς άξονες της εξωτερικής πολιτικής, δίνοντας μια πρόγευση των επόμενων κινήσεων. Ωστόσο, ένα δημοσίευμα της Wall Street Journal έρχεται να πυροδοτήσει συζητήσεις και δεδομένο είναι πως στη σημερινή κοινοβουλευτική συνεδρίαση θα υπάρξει pressing από την αντιπολίτευση για το συγκεκριμένο θέμα (ήδη χθες υπήρξε σχετική ανακοίνωση από το ΣΥΡΙΖΑ).

Σύμφωνα με το επίμαχο δημοσίευμα η κυβέρνηση Μπάιντεν ζήτησε από το Κογκρέσο να εγκρίνει την πώληση προηγμένων όπλων και άλλου εξοπλισμού για τον τουρκικό στόλο των μαχητικών F-16. Σε περίπτωση που αυτό επαληθευθεί ανοίγει ο δρόμος για τη βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ και Τουρκίας, που τα τελευταία χρόνια δεν ήταν και στο καλύτερο σημείο (καθώς η Άγκυρα είχε προχωρήσει στην αγορά των ρωσικών S 400).

To timing που ανοίγει αυτό το θέμα δεν είναι το καλύτερο, καθώς η πληροφορία αυτή έρχεται λίγες μόνο ημέρες πριν από την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Λευκό Οίκο. Στο τετ α τετ με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας και η Αθήνα προσδοκά πως θα υπάρξει ένα καθαρό μήνυμα από τις ΗΠΑ. Αυτό που επισημαίνεται από την κυβερνητική πλευρά είναι πως η χώρα αποτελεί έναν αξιόπιστο συνομιλητή και μπορεί να έχει σημαντικό ρόλο στα τεκταινόμενα στην περιοχή (για παράδειγμα να αποτελέσει έναν ενεργειακό κόμβο)

Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα η Τουρκία έχει καταφέρει να εκμεταλλευτεί το ρευστό σκηνικό για να αναβαθμίσει το ρόλο της και να κλείσει μέτωπα με ισχυρούς παίκτες, κάνοντας ένα… come back στη διεθνή σκηνή.

Τα περί απομονωμένης Τουρκίας αποδεικνύεται πως δεν ισχύουν και είναι χαρακτηριστικό πως η Άγκυρα παίζει ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία και ταυτόχρονα επιδιώκει να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Δύση.

Να σημειωθεί εδώ πως στις 18 Μαΐου θα φτάσει στις ΗΠΑ ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου για να συναντηθεί με τον αμερικανό ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν. Πρόκειται για μια συνάντηση που αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς θα φανεί αν πράγματι γίνονται βήματα βελτίωσης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες μετά από μια δύσκολη περίοδο.

Ποια μηνύματα θα στείλει σήμερα ο Μητσοτάκης

Η θέση της χώρας είναι ενισχυμένη γεωπολιτικά, αμυντικά και οικονομικά είναι το μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση. Σήμερα στη Βουλή ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί σε μια σειρά πρωτοβουλιών σε ζητήματα τα οποία αφορούν στην εξωτερική πολιτική και θα καλέσει την αντιπολίτευση να τοποθετηθεί για το πως αντιλαμβάνεται τις συμμαχίες της χώρας και τη θέση της Ελλάδας σε αυτό τον γεωπολιτικό χάρτη ο οποίος αλλάζει με τόσο μεγάλη ταχύτητα.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η σύναψη της συμφωνίας σφραγίζει την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και συνιστά ψήφο εμπιστοσύνης στον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό που τονίζεται είναι πως οι ΗΠΑ ενισχύουν το στρατηγικό τους αποτύπωμα στην Ελλάδα και μάλιστα σε μία κρίσιμη περίοδο.

Στη σημερινή του ομιλία ο πρωθυπουργός αναμένεται να επαναλάβει ότι για την κυβέρνηση «η άμυνα της χώρας είναι αυτοσκοπός» και θα αναφερθεί σε μια σειρά κινήσεων που έχει γίνει για την αμυντική θωράκιση. Παράλληλα θα ασκήσει κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση του.

Χωρίς τέλος οι τουρκικές προκλήσεις

Εν τω μεταξύ, τον ολισθηρό δρόμο των προκλήσεων είναι αποφασισμένη να συνεχίσει η Άγκυρα, που επιδιώκει να εκμεταλλευθεί το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό για να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η βεντάλια των παράλογων απαιτήσεων έχει ανοίξει και είναι εμφανές πως η τουρκική πλευρά θα συνεχίσει να δυναμιτίζει το κλίμα. Τη σκυτάλη των προκλητικών δηλώσεων πήρε χθες ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας Ομέρ Τσελίκ, που επανέλαβε ανυπόστατες κατηγορίες για την Ελλάδα όσον αφορά στο μεταναστευτικό και μίλησε εκ νέου για την «γαλάζια πατρίδα».

Τα αίτια πίσω από αυτή την εμπρηστική ρητορική των Τούρκων αξιωματούχων είναι πολλά, ωστόσο φαίνεται πως το κυριότερο είναι το ενεργειακό. Η Άγκυρα θέλει να πάρει μέρος στις συζητήσεις που γίνονται στην ευρύτερη περιοχή, ωστόσο αυτό είναι κάτι που δεν έχει καταφέρει μέχρι τώρα.

Να σημειωθεί πως την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να φτάσει και το τέταρτο κατά σειρά γεωτρύπανο της Άγκυρας, που θα ξεκινήσει το καλοκαίρι ερευνητικές δραστηριότητες στην Ανατολή Μεσόγειο και όχι στη Μαύρη Θάλασσα όπως είχε αναφερθεί αρχικώς. Το που θα είναι αυτές οι ερευνητικές δραστηριότητες είναι κάτι που μένει να φανεί.