Πολιτική|22.05.2022 07:22

Σκυλακάκης στο ethnos.gr: Αυτή τη στιγμή ο δημοσιονομικός χώρος μέχρι τέλος του 2022 έχει εξαντληθεί

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

«Λάβαμε μέτρα τεράστιας έκτασης, από τα οποία θα επωφεληθούν, σημαντικά, όλοι οι καταναλωτές» σημειώνει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, επισημαίνοντας πως «αυτή τη στιγμή, ο δημοσιονομικός χώρος, μέχρι τέλος του 2022, έχει εξαντληθεί».

Σε συνέντευξη του στο ethnos.gr -απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο νέων μέτρων στήριξης - τονίζει  πως «εάν προκύψουν θετικότερες εξελίξεις, είτε στην τιμή του φυσικού αερίου είτε στον τουρισμό -όπου ο δημοσιονομικός σχεδιασμός έχει κάνει την συντηρητική υπόθεση ότι θα ανακτήσει το 80% του κύκλου εργασιών του 2019, τότε μπορεί να ξανασυζητήσουμε το θέμα».

Σχετικά με το πληθωρισμό ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών σημειώνει πως παραμένει η μείζονα ανησυχία για την οικονομική πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη και προφανώς στην Ελλάδα, που είναι μία χώρα με πολύ υψηλές εισαγωγές καυσίμων. Όσον αφορά στην επόμενη χρονιά υπογραμμίζει  πως βασική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να βρεθεί δημοσιονομικός χώρος για να προχωρήσει η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους.

Τέλος στο κρίσιμο θέμα της ενέργειας - ενόψει και της Συνόδου Κορυφής - ο κ. Σκυλακάκης αναφέρει πως δύο είναι οι βασικοί στόχοι: η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και γενικότερα από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες και η μείωση των εξωφρενικών τιμών φυσικού αερίου. «Εκεί η Ευρώπη, έχοντας τη γενική ευθύνη της καλής λειτουργίας των αγορών, οφείλει να παρέμβει. Σε καμία περίπτωση δεν παραγνωρίζουμε πως πρόκειται για μία σύνθετη παρέμβαση. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και απολύτως αναγκαία» σημειώνει χαρακτηριστικά.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων για τη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, απέναντι στις ενεργειακές ανατιμήσεις. Ωστόσο, έχει επισημάνει πως ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση. Σε ποια κατεύθυνση μπορεί να κινηθεί το ευρωπαϊκό σχέδιο για το ενεργειακό και πόσο εύκολο είναι να βγει «λευκός καπνός» στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, στο τέλος Μαΐου;

Υπάρχουν δύο πεδία στα οποία μπορεί να κινηθεί το ευρωπαϊκό Σχέδιο.

  • Το πρώτο αφορά στην επιτάχυνση της προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα, δηλαδή στην ανάγκη για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και γενικότερα από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, με μεσοπρόθεσμες επενδύσεις, οι οποίες είναι κομμάτι του REPower EU. Τα ερωτήματα που προκύπτουν, όμως, είναι: Πώς αυτές οι μεσοπρόθεσμες επενδύσεις θα επιταχυνθούν και πώς μπορούν να αξιοποιηθούν διαθέσιμοι πόροι προς αυτή την κατεύθυνση; Έχουμε, πλέον, την πρόταση της Επιτροπής που δίνει κάποιες δυνατότητες, και θα την αξιοποιήσουμε στο έπακρο.
  • Το δεύτερο πεδίο, σχετίζεται με τη μείωση των εξωφρενικών τιμών φυσικού αερίου, που οφείλονται στο γεγονός ότι η ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, έχει πάψει, προ πολλού, να λειτουργεί φυσιολογικά. Αν υποθέσουμε ότι συνέβαινε ποτέ αυτό, δεδομένης της πολύ μεγάλης επιρροής ενός ολιγοπωλιακού παίκτη, όπως ήταν και είναι η Ρωσία, μέχρι να απεξαρτηθούμε από αυτήν. Εκεί η Ευρώπη, έχοντας τη γενική ευθύνη της καλής λειτουργίας των αγορών, οφείλει να παρέμβει. Σε καμία περίπτωση δεν παραγνωρίζουμε πως πρόκειται για μία σύνθετη παρέμβαση. Ταυτόχρονα, όμως, είναι και απολύτως αναγκαία, καθώς αν ψάξουμε τα λεγόμενα windfall profits (απροσδόκητα κέρδη), θα τα βρούμε -σε μεγάλο βαθμό- στα χρήματα που κερδίζει ο Πούτιν και η Ρωσία, από την κακή λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου.

Ο πληθωρισμός τον Απρίλιο έφτασε το 10,2%, σημειώνοντας την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 28 ετών. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο διατήρησής του σε διψήφιο ποσοστό και το επόμενο χρονικό διάστημα;

Προφανώς είναι ανάγκη να αποκλιμακωθεί ο πληθωρισμός το ταχύτερο δυνατό. Δυστυχώς, όμως, ο ευρωπαϊκός πληθωρισμός οφείλεται πολύ λιγότερο σε ζητήματα υπερβάλλουσας νομισματικής ή δημοσιονομικής πολιτικής και πολύ περισσότερο στο πρόβλημα των αυξημένων τιμών των διεθνώς εμπορεύσιμων, τα οποία δεν παράγονται, ως επί το πλείστον, στην Ευρώπη -κατά κύριο λόγο του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και κάποιων άλλων commodities (σ.σ. εμπορευμάτων).

Εκεί, παίζει μεγάλο ρόλο η εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία και κυρίως το τέλος αυτού, που δεν φαίνεται, για την ώρα, στον ορίζοντα. Συνεπώς, ο πληθωρισμός παραμένει μια μείζονα ανησυχία για την οικονομική πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη και προφανώς στην Ελλάδα, που είναι μία χώρα με πολύ υψηλές εισαγωγές καυσίμων. Εφόσον δεν έχουμε πυρηνική ενέργεια και ο λιγνίτης έχει καταστεί μη ανταγωνιστικός, εξαρτόμαστε, σχεδόν αποκλειστικά, από την ταχύτητα με την οποία θα προχωρήσουν οι πολύ φτηνότερες από κάθε άλλη μορφή ενέργειας, Ανανεώσιμες Πηγές. Δυστυχώς, επί προηγούμενης κυβέρνησης υπήρχε μία συστηματική καθυστέρηση, την οποία η σημερινή κυβέρνηση έχει αντιστρέψει. Ενδεικτικά, το 2019, τελευταία χρονιά διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τέθηκαν σε λειτουργία μονάδες ΑΠΕ ισχύος 905 MW, όταν η πρόβλεψη για το 2022 ανεβάζει την ισχύ των νέων μονάδων στα 1.900 MW. Ωστόσο, τώρα που βρισκόμαστε σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, γίνεται αντιληπτό πως τα χρόνια αυτά που χάθηκαν, δεν είναι εύκολο να αναπληρωθούν από τη μία μέρα στην άλλη.   

Σε περίπτωση που συνεχιστεί η ανοδική πορεία των τιμών, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο πρόσθετων μέτρων στήριξης, όπως για παράδειγμα στοχευμένες παρεμβάσεις στο ΦΠΑ ή μια δεύτερη επιταγή ακρίβειας;

Αυτή τη στιγμή, ο δημοσιονομικός χώρος, μέχρι τέλος του 2022, έχει εξαντληθεί. Εάν προκύψουν θετικότερες εξελίξεις, είτε στην τιμή του φυσικού αερίου είτε στον τουρισμό -όπου ο δημοσιονομικός σχεδιασμός έχει κάνει την συντηρητική υπόθεση ότι θα ανακτήσει το 80% του κύκλου εργασιών του 2019, τότε μπορεί να ξανασυζητήσουμε το θέμα. Προς το παρόν, όπως προανέφερα, δεν υφίσταται δημοσιονομικός χώρος, διότι λάβαμε μέτρα τεράστιας έκτασης, από τα οποία θα επωφεληθούν, σημαντικά, όλοι οι καταναλωτές, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.

Η Νέα Δημοκρατία εξελέγη το 2019 προτάσσοντας μια ατζέντα μείωσης φόρων και εισφορών. Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα και στο πεδίο της οικονομίας. Πόσο εύκολο είναι να ληφθούν νέα μέτρα φοροελαφρύνσεων το προσεχές χρονικό διάστημα;

Η σωστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών μας επέτρεψε την υλοποίηση, από το 2019 έως και σήμερα, ενός σημαντικού πακέτου φοροελαφρύνσεων. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι: η μόνιμη μείωση φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων από το 28% στο 22%, η μόνιμη μείωση προκαταβολής φόρου από το 100% στο 80% για τα νομικά πρόσωπα και στο 55% για τα φυσικά πρόσωπα-επιτηδευματίες, η μόνιμη μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών από το 10% σε 5% και βέβαια η πολύ σοβαρή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Από εκεί και πέρα, βασική μας επιδίωξη αποτελεί να βρεθεί δημοσιονομικός χώρος για να προχωρήσουμε σε κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους από το 2023.

Πώς προχωρά η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης  και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και πόσο πιθανόν είναι να αναθεωρηθούν τα εθνικά σχέδια μπροστά στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η ενεργειακή κρίση;

Το 2021 ξεπεράσαμε τα 300 εκατ. ευρώ. Πιθανόν, αφού συνυπολογιστούν κάποιες δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού να πλησιάσουμε τα 340 εκατ. ευρώ. Για φέτος, υπολογίζουμε οι πρώτες σημαντικές απορροφήσεις να πραγματοποιηθούν αυτόν και τον επόμενο μήνα, έχοντας μία διαρκή επιτάχυνση μέχρι το τέλος του 2022. Οι αλλαγές στις τιμές των έργων, καθώς και στο επενδυτικό κλίμα, εξαιτίας του πολέμου, προφανώς και επηρεάζουν την υλοποίηση του «Ελλάδα 2.0». Ο στόχος είναι να εντάξουμε τις επιπτώσεις αυτές στο υφιστάμενο σχέδιο, χωρίς να κάνουμε μεγάλες αλλαγές, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις. Συν, βέβαια, να υποβάλουμε το ταχύτερο τις προτάσεις που αφορούν στο REPower EU, όταν οριστικοποιηθεί το σχετικό ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Ποια θα είναι η επίδραση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την επικείμενη αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ το επόμενο χρονικό διάστημα;

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) φαίνεται ότι θα προχωρήσει με λιγότερο «επιθετικές» αυξήσεις επιτοκίων, σε σχέση με την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed). Κάτι, που έχει οδηγήσει σε μείωση της αγοραστικής δύναμης του ευρώ σε σχέση με το δολάριο και επηρεάζει αρνητικά τις τιμές των καυσίμων, που διαμορφώνονται σε δολάρια. Εάν υπάρξει πιο επιθετική πολιτική της ΕΚΤ, τότε θα επηρεαστούν αρνητικά οι επενδύσεις και το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους και θετικά οι τιμές των καυσίμων και άλλων εισαγομένων, ενώ θα υπάρξουν οφέλη και για τους καταθέτες. Σήμερα, τα πραγματικά επιτόκια των καταθέσεων είναι αρνητικά και οι καταναλωτές πληρώνουν αυξημένες τιμές στα καύσιμα και σε άλλα διεθνή είδη που αγοράζονται σε δολάρια και έχουν ήδη ακριβύνει, εξαιτίας της μείωσης της ισοτιμίας του ευρώ.

φυσικό αέριοειδήσεις τώρακαύσιμαμέτρα στήριξηςνέα μέτραβενζίνηFuel PassΘεόδωρος Σκυλακάκηςεπίδομα βενζίνης