Πολιτική|03.06.2022 07:00

Μέτρα στήριξης: Στις συμπληγάδες ακρίβειας και δημοσιονομικής ισορροπίας η κυβέρνηση – Η πορεία των τιμών θα κρίνει το χρόνο των εκλογών

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας καλείται να πετύχει η κυβέρνηση, καθώς από την μία πλευρά αναζητά… αναχώματα για το κύμα των ανατιμήσεων και από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να ρισκάρει την δημοσιονομική ισορροπία. Σε αυτή την χρονική συγκυρία το μεγάλο στοίχημα είναι μια καλή πορεία του τουρισμού, που θα βοηθήσει να εισρεύσει ζεστό χρήμα στα ταμεία. Ωστόσο παράλληλα σε εξέλιξη είναι η συζήτηση για νέα μέτρα στήριξης, με την κυβέρνηση να δέχεται ασφυκτικό pressing από την αντιπολίτευση για το ράλι των αυξήσεων.

Στις συμπληγάδες ακρίβειας και δημοσιονομικής ισορροπίας η κυβέρνηση 

Προς το παρόν στόχος  του Μεγάρου Μαξίμου είναι να εφαρμοστούν τα μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί, όπως για παράδειγμα το «εθνικό σχέδιο δράσης» για την ενέργεια. Ωστόσο με την Ε.Ε. να διστάζει να πάρει τολμηρές αποφάσεις για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων οι παροικούντες στην οδό Νίκης (όπου στεγάζεται το υπουργείο Οικονομικών) εξετάζουν εναλλακτικά σενάρια με μέτρα στήριξης.

Πρόκειται για ένα σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες, καθώς στο οικονομικό επιτελείο δεν θέλουν να τεθεί σε κίνδυνο η δημοσιονομική ισορροπία μια «ανάσα» πριν από την καλοκαιρινή έξοδο της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο καλλιεργούν ένα θετικό αφήγημα για την επόμενη ημέρα της οικονομίας, κάνοντας μεταξύ άλλων αναφορά στο στόχο για την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας το 2023. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα είναι εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου και κανόνων.

Οι αποφάσεις των επόμενων μηνών θα είναι δύσκολες, καθώς σε περίπτωση που συνεχιστεί το ράλι των αυξήσεων θα είναι μονόδρομος η λήψη νέων μέτρων για την στήριξη των νοικοκυριών. Το βασικό σενάριο που αυτή την στιγμή εξετάζεται προβλέπει την στοχευμένη μείωση του ΦΠΑ σε δύο η τρία βασικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων θα είναι και το ψωμί (που έχει αυξηθεί κατά 20% τους τελευταίους μήνες). 

Από εκεί και πέρα τα περιθώρια για οριζόντια μέτρα στήριξης των νοικοκυριών είναι εξαιρετικά στενά, καθώς δεν είναι δυνατόν να εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει τον κυβερνητικό σχεδιασμό, καθώς αναγκαστικά οι αποφάσεις αξιολογούνται  μήνα - μήνα ανάλογα και με τις ευρύτερες εξελίξεις.

Ο άλυτος γρίφος με τις αυξήσεις στα καύσιμα

Με την τιμή της βενζίνης να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα-  και την κατάσταση να βαίνει επιδεινούμενη στα νησιά - η κυβέρνηση καλείται να βρει ρεαλιστικό σχέδιο  για να μετριαστεί η επιβάρυνση των πολιτών.  Ωστόσο παρά τις ασφυκτικές πιέσεις της αντιπολίτευσης η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα δεν προκρίνεται  καθώς θεωρείται ένα «ακριβό» μέτρο.

Από την κυβέρνηση το επιχείρημα που προβάλλεται είναι πως τα έσοδα του προϋπολογισμού, είναι έντονα συνδεδεμένα με την έμμεση φορολογία σε σχέσης με άλλες χώρες της Ευρώπης. Και σημειώνεται πως μια παρέμβαση στον  Ενιαίο Φόρο  Κατανάλωσης και στον ΦΠΑ, θα δημιουργούσε μια μαύρη τρύπα στα έσοδα 3,4 δισεκατομμύρια

Πάντως με τις τιμές στην βενζίνη  να ακολουθούν εδώ και μήνες ανοδική πορεία δεν είναι εύκολο να μην ληφθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης, καθώς τα νοικοκυριά απειλούνται με «ηλεκτροσόκ». Και στο γαλάζιο στρατόπεδο γνωρίζουν πως το «όχι» στη μείωση των φόρων που σχετίζονται με τα καύσιμα έχει και πολιτικό αντίκτυπο (με δεδομένο πως είναι ένα θέμα που κρατά ψηλά η αντιπολίτευση).

Σε αυτή τη φάση το μέτρο που εξετάζεται  είναι η παράταση του fuel pass, ενώ στο τραπέζι είναι και κάποιες εναλλακτικές προτάσεις που θα εφαρμόζονται ωστόσο μήνα - μήνα. Το βασικό ζητούμενο για την κυβέρνηση είναι να μειωθεί η τιμή της βενζίνης στην αντλία και στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε  να υπάρξει κάποια μορφή επιδότησης (π.χ. αντίστοιχη με το πετρέλαιο θέρμανσης).

Η ακρίβεια μπορεί να επηρεάσει και  το timing των εκλογών

Η πορεία της οικονομίας και κυρίως το θέμα της ακρίβειας θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τον χρόνο της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Η κυβέρνηση μιλά σταθερά για εκλογές στο τέλος της τετραετίας, ωστόσο στην αντιπολίτευση παραμένουν σε αυξημένη ετοιμότητα για το ενδεχόμενο ενός εκλογικού αιφνιδιασμού το φθινόπωρο. Άλλωστε δεν αποτελεί μυστικό πως και στο «γαλάζιο» στρατόπεδο υπάρχουν υποστηρικτές μιας φθινοπωρινής αναμέτρησης, πριν δηλαδή αρχίσουν να φτάνουν οι φουσκωμένοι  - λόγω της θέρμανσης- λογαριασμοί στα νοικοκυριά το χειμώνα

Το θέμα αναμένεται να εξεταστεί εκ νέου  τον Αύγουστο, οπότε και θα υπάρχει μια πιο σαφής εικόνα για την πορεία της οικονομίας και την έκβασης της μάχης απέναντι στις ανατιμήσεις. Προς το παρόν στη κυβέρνηση επικρατεί αισιοδοξία για το ό,τι στα τελευταία γκάλοπ καταγράφεται μια μικρή ενίσχυση των ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας. Ωστόσο την ίδια στιγμή δεν λείπει ο προβληματισμός για επιμέρους ποιοτικά χαρακτηριστικά των δημοσκοπήσεων, κυρίως στο πεδίο της ακρίβειας.

ίναι χαρακτηριστικό πως σε πρόσφατη δημοσκόπηση της Alco για το Open αναφορικά με τα ζητήματα της ακρίβειας το 42% των ερωτηθέντων σημειώνουν ότι τους τελευταίους μήνες η οικογένειά τους έχει περιορίσει αρκετά την κατανάλωση βασικών αγαθών ενώ το 17% απαντά ότι την έχει περιορίσει «πολύ». Την ίδια στιγμή το 29% λέει «λίγο» και μόλις το 11% απαντά ότι δεν έχει περιορίσει καθόλου την κατανάλωση βασικών αγαθών.

Παράλληλα το 35% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι τα μέτρα της κυβέρνησης για το ηλεκτρικό ρεύμα βοηθούν «λίγο» και ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό που φτάνει το 31% λέει «καθόλου». Στον αντίποδα το  19% πιστεύει ότι τα μέτρα βοηθούν «αρκετά» και μόλις το 2% λέει  «πολύ».

Μέγαρο Μαξίμουειδήσεις τώρακυβέρνησηνέα μέτραεπίδομα βενζίνηςΕΦΚFuel Passεκλογέςμέτρα στήριξηςακρίβεια