Πολιτική | 24.06.2022 07:10

Ο ενεργειακός «συναγερμός» και το μέτωπο του Νότου: Με ατζέντα οικονομίας σήμερα η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε.

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Το αβέβαιο ενεργειακό «τοπίο» θα βρεθεί σήμερα στο επίκεντρο των συζητήσεων στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., που συνεχίζεται για δεύτερη ημέρα στις Βρυξέλλες. Η μείωση των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου - και το ενδεχόμενο σε επόμενη φάση η Μόσχα να κλείσει τις στρόφιγγες - επιταχύνει τις συζητήσεις και οι ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να βρουν σημεία σύγκλισης και να μην κλωτσήσουν παρακάτω το …τενεκεδάκι.

«Η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί μία εις βάθος συζήτηση» τόνισε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή πρόσκλησής του προς τους «27». Ιδιαίτερη σημασία έχει πως η συζήτηση θα γίνει παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και στο τραπέζι θα μπουν η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην ΕΕ, η ανηφορική πορεία του πληθωρισμού αλλά και η αύξηση των τιμών στην ενέργεια.

«Η Ευρώπη οφείλει να προετοιμαστεί αμέσως για μια πλήρη διακοπή των προμηθειών ρωσικού αερίου αυτό τον χειμώνα, δήλωσε πρόσφατα ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) Φατίχ Μπιρόλ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Financial Times. Μέσα σε αυτό το σύνθετο ενεργειακό σκηνικό ο ευρωπαϊκός Νότος βγαίνει μπροστά και πιέζει για ισχυρότερα μέτρα παρέμβασης, ώστε να αντιμετωπιστεί το κύμα των αυξήσεων.

Την Τετάρτη στο τετ α τετ που είχαν στη Ρώμη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Μάριο Ντράγκι συμφώνησαν να τεθεί εκ νέου το ζήτημα της επιβολής πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή έλαβε εντολή στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, να μελετήσει την καταλληλότητα του καθορισμού ανώτατου ορίου στις τιμές της ενέργειας. Ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν πως δεν είναι εύκολο να φανεί φως στο τούνελ, καθώς η πλειοψηφία των κρατών μελών παραμένει επιφυλακτική όσον αφορά τον καθορισμό ανώτατων ορίων τιμών ενέργειας.

Πάντως ήδη κράτη του ευρωπαϊκού νότου παίρνουν μέτρα στο ενεργειακό πεδίο και είναι χαρακτηριστικό πως η Ισπανία ετοιμάζεται να μειώσει από το 10% στο 5% το ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό. Μάλιστα είναι το δεύτερο «ψαλίδι», καθώς πριν έναν χρόνο, η ισπανική κυβέρνηση είχε μειώσει τον ΦΠΑ στο ρεύμα από 21% σε 10%.

Βέβαια να σημειωθεί πως δεν είναι ένα θέμα που αφορά αποκλειστικά και μόνο την Ευρώπη και ήδη μέτρα μπαίνουν σε εφαρμογή και στις ΗΠΑ. Είμαι χαρακτηριστικό πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν εισηγήθηκε την αναστολή για τρεις μήνες του ομοσπονδιακού φόρου στη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης , σε μια προσπάθεια να πέσουν οι τιμές.

Μέσα σε αυτό το αβέβαιο σκηνικό ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι προτείνει έκτακτη Σύνοδο Κορυφή τον Ιούλιο για την οικονομία, με βάση όσα ανέφερε χθες ευρωπαϊκή πηγή. Σύμφωνοι είναι ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμάνουελ Μακρόν και ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μιχόλ Μάρτιν, ενώ από την πλευρά του ο Ολλανδός ομόλογός του Μαρκ Ρούτε, τάχθηκε υπέρ με την προϋπόθεση να υπάρχει η πιθανότητα να ληφθούν αποφάσεις.

Στο μεταξύ ήδη στη Γερμανία λαμβάνονται μέτρα και η χώρα μπαίνει στο «στάδιο συναγερμού» της φάσης 2 (συνολικά είναι τρία τα επίπεδα), κάτι που σημαίνει πως βλέπει υψηλό κίνδυνο μακροπρόθεσμων ελλείψεων εφοδιασμού σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο. Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για την επόμενη ημέρα και σημείωσε πως το καλοκαίρι πρέπει να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η κατανάλωση φυσικού αερίου.

Πώς θα πορευθεί η Αθήνα

Με το ράλι των αυξήσεων στην ενέργεια να μετακυλίεται και σε μια σειρά βασικών αγαθών και να απειλεί τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς από την κυβέρνηση τονίζεται πως ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί και πανευρωπαϊκή λύση. Σε αυτή την φάση έχει μπει σε εφαρμογή ένα πακέτο μέτρων (fuel pass, power pass κ.α.) ωστόσο τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι πεπερασμένα. Επομένως λύση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσα από ένα κοινό ευρωπαϊκό «μέτωπο», με την Αθήνα να χτυπά καμπανάκι και για το ό,τι το ράλι αυξήσεων στην Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει τις δυνάμεις του λαϊκισμού στη γηραιά ήπειρο.

Προσερχόμενος χθες στη Σύνοδο Κορυφής ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στο ενεργειακό και σημείωσε πως πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα επειδή η γεννεσιουργός αιτία του «έγκειται στις ιδιαίτερα υψηλές τιμές του φυσικού αερίου που συμπαρασύρουν και τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος». Μάλιστα τόνισε πως θα επαναφέρει μαζί με τον Ιταλό πρωθυπουργό το πια κατεπείγον αίτημα να δρομολογηθούν τολμηρές πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπως η επιβολή ενός πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου.

«Είναι ένα θέμα το οποίο το συζητάμε εδώ και αρκετό καιρό, δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει η απαραίτητη κινητικότητα» σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης. Για να προσθέσει «θέλω να ελπίζω ότι πια όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναγνωρίζουν ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή αντίδραση, η οποία να μπορεί να υποστηρίξει τους εθνικούς προϋπολογισμούς έτσι ώστε να περιορίσουμε στο μέτρο του εφικτού τις αρνητικές επιπτώσεις από την ακρίβεια στα νοικοκυριά μας και στις επιχειρήσεις μας».

Όλες οι ειδήσεις

Θα βάλει θέμα αποστρατιωτικοποίησης ο Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ; Οι εκτιμήσεις της Αθήνας και οι πιέσεις για τον μηχανισμό αποκλιμάκωσης

Κόλαφος ο Συνήγορος του Καταναλωτή: Τρελές οι χρεώσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα - Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει και δεν υπάρχει έλεγχος

Κομφούζιο γύρω από την εισήγηση για την 4η δόση εμβολίου: «Δεν συστήνεται στους κάτω των 60 που δεν έχουν προβλήματα», λέει τώρα η Γκάγκα

Ζήτησαν 5.000 ευρώ για βλάβη σε ενοικιαζόμενο ΙΧ στη Σαντορίνη: Δεν έγινε καν έλεγχος από ειδικό - Αδιανόητες απειλές προς τους τουρίστες

Σύνοδος Κορυφήςειδήσεις τώραΕυρώπηφυσικό αέριοΒρυξέλλεςενέργεια