Οι «φωτιές» της Άγκυρας, τα F-16 και η στάση της Αθήνας: Το γεωπολιτικό πόκερ στη Μαδρίτη και η επόμενη ημέρα

Να βάζει … φωτιές συνεχίζει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αφού πέτυχε το ραντεβού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και πήρε μία υπόσχεση για τα F-16 επανήλθε στη γνωστή ρητορική. Κατά την διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ ο Τούρκος πρόεδρος φόρεσε το «φιλοδυτικό κοστούμι» και επέλεξε να μην παρουσιάσει τις αναθεωρητικές του απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο.

Ωστόσο, πριν αλέκτωρ λαλήσει ο κ. Ερντογάν επανήλθε στη γνωστή ρητορική του και επιχείρησε για μια ακόμα φορά να κάνει το άσπρο - μαύρο. Στη συνέντευξη τύπου μετά τη Σύνοδο κατηγόρησε την Ελλάδα για …παραβιάσεις του τουρκικού εναέριου χώρου και επανέφερε στο προσκήνιο το θέμα της στρατικοποίησης των νησιών.

Ο Τούρκος πρόεδρος είναι εμφανές πως σκοπεύει να διατηρήσει τους υψηλούς τόνους σε σχέση με την Ελλάδα, σε μια προσπάθεια να .. γοητεύσει το σκληροπυρηνικό ακροατήριο της χώρας του. Άλλωστε έχει μπροστά του μια δύσκολη εκλογική αναμέτρηση το 2023, με την πορεία της οικονομίας να έχει τραυματίσει την εικόνα του.

Τώρα στο εσωτερικό της χώρας του παίζει το «χαρτί» των F 16, θέμα πάντως που πυροδοτεί ήδη συζητήσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι είπε στον κ. Ερντογάν πως η Ουάσινγκτον «θα πρέπει να πουλήσει» μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία, λέγοντας πως για να το κάνει αυτό απαιτείται έγκριση από το Κογκρέσο. Μάλιστα εμφανίστηκε αισιόδοξος πως μπορεί να λάβει αυτή την έγκριση.

Πάντως το συγκεκριμένο θέμα προκαλεί αντιδράσεις σε Γερουσιαστές και όλα θα κριθούν τον Νοέμβριο. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των ενδιάμεσων εκλογών θα φανεί και πως θα διαμορφωθούν οι σχετικές ισορροπίες.

Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται πως θα συνεχίσει να παίζει στη διεθνή σκηνή το ρόλο του «μη δεδομένου», επιδιώκοντας ανταλλάγματα για τη στάση του σε θέματα πρώτης γραμμής. Αυτό φάνηκε και από τους όρους που έβαλε για να αλλάξει τη στάση του και να πάει από το «όχι» στο «ναι» όσον αφορά στην ένταξη της Φιλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Πρόκειται βέβαια για μια ριψοκίνδυνη στρατηγική και μένει να φανεί αν στο τέλος θα βγει χαμένος από αυτό το ανατολίτικο παζάρι.

Τα χαρτιά της Αθήνας

Την αποτίμηση των όσων έλαβαν χώρα τις προηγούμενες ημέρες στη Μαδρίτη κάνει η κυβέρνηση, που δεν κλείνει την πόρτα του διαλόγου με την Τουρκία αλλά παράλληλα εστιάζει στην περαιτέρω ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας. Η αποστολή του Letter of Request για τα F-35 είναι το πρώτο βήμα, καθώς η εκτίμηση είναι πως η παραλαβή αυτών των αεροσκαφών δεν θα γίνει πριν από το 2027 ή 2028.

Αυτό που τονίζεται από την κυβερνητική πλευρά - σχετικά και με το στόχο της Τουρκίας για τα F-16 - είναι πως η αγορά οποιουδήποτε οπλικού συστήματος από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μία μακρά διαδικασία, η οποία δεν απαιτεί απλά τη θέληση της εκτελεστικής εξουσίας, απαιτεί και την έγκριση του Κογκρέσου. Πρόκειται λοιπόν για μια διαδικασία που θα περάσει από … πολλά κύματα.

Στην Αθήνα υπάρχει η εκτίμηση πως η Τουρκία δεν προέβαλε στη Σύνοδο κανέναν από τους ισχυρισμούς της για την Ελλάδα, καθώς στην ουσία γνωρίζει πως τα επιχειρήματα αυτά δεν μπορούν πραγματικά να σταθούν σε ένα διεθνές περιβάλλον, όπως αυτό του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, συντηρείται αυτή η επιχειρηματολογία , καθώς ο Τούρκος πρόεδρος στοχεύει στο εσωτερικό της χώρας του.

Μετά τον κύκλο επαφών στη Μαδρίτη από το κυβερνητικό στρατόπεδο σημειώνεται πως τα μηνύματα τα οποία εκπέμφθηκαν δημόσια, αλλά και πίσω από κλειστές πόρτες, είναι απολύτως σαφή. Δεν υπάρχει καμία απολύτως ανοχή εντός της Συμμαχίας για άλλα ενδεχόμενα προβλήματα και ούτε μπορεί να είναι το ΝΑΤΟ το πεδίο επίλυσης οποιωνδήποτε διμερών διαφορών μεταξύ μελών της.

Όσον αφορά στη συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν από την κυβερνητικά πλευρά δίνεται έμφαση στη σαφή αναφορά πως πρέπει να αποφεύγονται οι εντάσεις στο Αιγαίο αλλά και στη Συρία. Σημειώνεται δε πως η αναφορά στις εντάσεις στο Αιγαίο, που προκαλούνται από την Τουρκία, αποτελεί ευθεία παραίνεση προς την Άγκυρα να επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου και να αποφύγει την ακραία ρητορική

Σχετικά με το «Μητσοτάκης γιοκ» του Τούρκου προέδρου ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως το είχε ξανακούσει στο παρελθόν, μετά τον Έβρο αλλά στην πορεία συναντήθηκε με τον κ. Ερντογάν. «Εκτιμώ ότι και πάλι κάποια στιγμή θα συναντηθούμε. Πρέπει να συναντιόμαστε, πρέπει να μιλάμε και πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις διαφορές μας πολιτισμένα στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας. Και με μοναδικό σημείο αναφοράς το Διεθνές Δίκαιο. Δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο στο οποίο να μπορούμε να στηριχτούμε για να λύσουμε τις διαφορές μας» σημείωσε

Στην Αθήνα τηρούν στάση αναμονής καθώς μένει να φανεί αν ο Τούρκος πρόεδρος θα συνεχίσει την εμπρηστική ρητορική αλλά και αν θα επιλέξει με συγκεκριμένες κινήσεις να ρίξει λάδι στη φωτιά της έντασης (π.χ με νέες γεωτρήσεις που ετοιμάζεται να κάνει, με μια νέα απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού). Πάντως, έχει ενδιαφέρον πως δεν υιοθετείται μια ρητορική περί πλήρως απομονωμένης Τουρκίας και από την κυβερνητική πλευρά σημειώνεται πως στόχος δεν είναι μια Τουρκία που να μην συνομιλεί με κανέναν.

Όλες οι ειδήσεις

Ποια μέτρα είναι στο «τραπέζι» για το φθινόπωρο εάν αυξηθούν τα κρούσματα - Το σχέδιο της κυβέρνησης

Οι «φωτιές» της Άγκυρας, τα F-16 και η στάση της Αθήνας: Το γεωπολιτικό πόκερ στη Μαδρίτη και η επόμενη ημέρα

Ενιαία η παραχώρηση των 22 κρατικών αεροδρομίων - Ποιο είναι το στρατηγικό σχέδιο του Υπερταμείου έως το 2024

Πανελλαδικές: Η απορρόφηση στην αγορά εργασίας και τα μεταπτυχιακά είναι οι «κράχτες» των ΑΕΙ ενόψει μηχανογραφικών