Ζητείται λύση στο ενεργειακό αδιέξοδο: Τι προτείνει η ελληνική πλευρά και γιατί διχάζει το πλαφόν

Στενεύουν τα χρονικά περιθώρια για την εξεύρεση λύσης στο ενεργειακό και τα φώτα στρέφονται στη συνεδρίαση των ευρωπαίων υπουργών και στο θέμα της επιβολής πλαφόν στις τιμές. Η κυβέρνηση αναμένει και τις σημερινές αποφάσεις για να μπουν οι τελευταίες πινελιές στο πακέτο μέτρων που θα ανακοινώσει αύριο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ένα πακέτο μέτρων που θα είναι σε μεγάλο βαθμό εστιασμένο στην ενέργεια, καθώς το τσουνάμι αυξήσεων απειλεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Στη σημερινή συνεδρίαση οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. καλούνται να συζητήσουν μια δέσμη προτάσεων της Κομισιόν, ωστόσο μένει να φανεί ποιες τελικά από αυτές τις εισηγήσεις θα υιοθετηθούν. Η πρόταση που έχει τραβήξει τα «φώτα» και έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις προβλέπει την επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Μια πρόταση που αν τελικά υιοθετηθεί θα προκαλέσει - σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις της Μόσχας - την διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Με την συγκεκριμένη πρόταση διαφωνεί η ελληνική πλευρά, που επιμένει στην επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου κάθε μορφής απ΄ όπου κι αν προέρχεται και όχι μόνο του ρωσικού. Να σημειωθεί πως μέχρι τώρα η Ελλάδα παίρνει αέριο μέσω του αγωγού Turk Stream, του οποίου μέχρι τώρα δεν έχει επηρεαστεί η ροή. Όμως αν τελικά μπει πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο και κλείσει η Μόσχα τη στρόφιγγα θα επηρεαστούν και οι ροές του Turk Stream.

Το πως τελικά θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες στη σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργειας μένει να φανεί, καθώς διαφορετικές απόψεις διατυπώνονται για το θέμα. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα η Γαλλία λέει ναι στη σχετική πρόταση, η Γερμανία αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τη σχετική ιδέα, ενώ στο «όχι» είναι χώρες όπως η Ουγγαρία.

Ουσιαστικά παρά το ό,τι όλες οι πλευρές στην Ε.Ε. συμφωνούν πως πρέπει να υπάρξει μια κοινή απόφαση, αυτό δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Κάποια μέτρα θα κλειδώσουν σήμερα (πιθανότατα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων), ωστόσο το πιθανότερο είναι σε μια σειρά βασικών θεμάτων να δοθεί.. παράταση στις συζητήσεις. Μάλιστα δεν αποκλείεται να χρειαστεί ένα ακόμα έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας πριν από την Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου.

Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως στο σημερινό συμβούλιο η Ελλάδα θα ζητήσει τη λήψη «γενναίων αποφάσεων που θα ανταποκρίνονται στο μέγεθος, την ένταση και το εύρος των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης που πλήττει ήδη όλες τις χώρες και όλους τους πολίτες της Ε.Ε». Οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν μια σειρά προτάσεων που έχουν κατατεθεί από την ελληνική πλευρά όπως : η αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, η κοινή προμήθεια φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου.

Αποκαλυπτήρια αύριο για το πακέτο μέτρων της κυβέρνησης

Εν αναμονή των ευρωπαϊκών αποφάσεων στην κυβέρνηση οριστικοποιούν τα μέτρα που θα ανακοινωθούν αύριο από τον πρωθυπουργό και τα οποία θα τρέξουν σε… δόσεις. Το πρώτο πακέτο μέτρων θα μπει σε εφαρμογή μέχρι το τέλος του χρόνου και θα είναι εστιασμένο στο ενεργειακό πεδίο. Μεταξύ άλλων θα ανακοινωθεί ο τρόπος επιδότησης των λογαριασμών (προκρίνεται ένα νέο μοντέλο από Οκτώβριο), ένα ενισχυμένο επίδομα θέρμανσης αλλά και μια νέα επιταγή ακρίβειας (ή ένα food pass). Το δεύτερο πακέτο μέτρων θα τρέξει το 2023 και θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το ξεπάγωμα των συντάξεων, την αύξηση του κατώτατου μισθού και την κατάργηση της της εισφοράς αλληλεγγύης.

Στην αυριανή του ομιλία ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να δώσει ένα θετικό περίγραμμα για την επόμενη ημέρα, αναγνωρίζοντας βεβαία πως ο επόμενος χειμώνας θα είναι δύσκολος. Μεταξύ άλλων θα αναφερθεί στην έξοδο της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία, στην δυναμική επαναφορά του τουρισμού, στην πορεία των εξαγωγών αλλά και στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Παράλληλα θα σκιαγραφήσει τους στόχους της επόμενης ημέρας για την προσέλκυση επενδύσεων, την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας και την επιτάχυνση της μεταρρυθμιστικής ατζέντας.
Πάντως στην κυβέρνηση παρακολουθούν με προσοχή τις ευρύτερες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή σκηνή, καθώς είναι δεδομένο πως έρχεται δύσκολος χειμώνας. Χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε την αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης με στόχο να διασφαλίσει την έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2%. Μάλιστα θα ακολουθήσουν και νέες αυξήσεις από την ΕΚΤ - ακόμα και τον Οκτώβριο - αν οι προοπτικές για τον πληθωρισμό δικαιολογούν ένα επιπλέον μεγάλο βήμα.