Δύο απόψεις για την ψήφο των αποδήµων

Για το επόµενο χρονικό διάστηµα µετατίθεται η τελευταία συνεδρίαση της επιτροπής που συστάθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών, µε σκοπό να καταλήξει σε πρόταση για το πού, πώς και ποιους θα µπορούν να ψηφίσουν οι εκτός Ελλάδας Ελληνες στις επικείµενες εθνικές εκλογές. Η τελευταία συνεδρίαση πραγµατοποιήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2018 και ακολούθησαν οι διαρροές που προκάλεσαν έντονη αντιπαράθεση µε την κυβέρνηση, καθώς η Νέα Δηµοκρατία την κατηγόρησε ότι αντιµετωπίζει την ψήφο των αποδήµων ως «δεύτερης κατηγορίας». Επιχειρήθηκε συνεδρίαση την εβδοµάδα που ακολούθησε, αλλά αναβλήθηκε, και το ίδιο συνέβη µε το σηµερινό ραντεβού, όπου, όµως, η αναβολή οφείλεται σε λόγους υγείας µέλους της.

Το θέµα είναι, πάντως, ότι σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι ουσιαστικό ως προς τις διαφωνίες που έχουν εκφράσει οι τεχνοκράτες-µέλη της επιτροπής σχετικά µε το πώς θα προσµετράται η ψήφος των αποδήµων. Με άλλα λόγια, το πόρισµα της επιτροπής θα καταγράφει µια πλειοψηφούσα και µια µειοψηφούσα άποψη και αυτό αφήνει ελάχιστα περιθώρια για ένα αποτέλεσµα το οποίο θα µπορούσε να περάσει από τη Βουλή µε 200 ψήφους – µετά µάλιστα και από το 
κλίµα που διαµορφώθηκε κατά τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγµατος.

Στις οµάδες που βρέθηκαν απέναντι βρίσκονται από τη µια πλευρά οι πολιτικοί επιστήµονες Ηλ. Νικολακόπουλος και ∆. Χριστόπουλος και από την άλλη οι νοµικοί Ν. Αλιβιζάτος και Σπ. Βλαχόπουλος. Επειτα από αρκετές συνεδριάσεις, οι δύο πλευρές συµφώνησαν εν πολλοίς σε ορισµένα από τα κοµβικά ερωτήµατα, δηλαδή ότι:

Δεν είναι εφικτό να αποκλειστεί κάποια από τις κατηγορίες αποδήµων µεταξύ εκείνων που έφυγαν τα πρόσφατα χρόνια της κρίσης για δουλειά (brain drain), όσοι µπορεί να έφυγαν µετανάστες τις προηγούµενες δεκαετίες, όσοι γεννήθηκαν στο εξωτερικό, οι οµογενείς που οι πρόγονοί τους µετανάστευσαν τέσσερις-πέντε γενιές πριν κ.λπ.

Ελάχιστα είναι τα περιθώρια για ένα αποτέλεσµα το οποίο θα µπορούσε να περάσει από τη Βουλή µε 200 ψήφους

Θα µπορούν να ψηφίζουν µε αυτοπρόσωπη παρουσία (και όχι διά επιστολικής ψήφου) η οποία θα είναι προϋπόθεση και για να δηλωθεί η πρόθεση συµµετοχής αλλά και ενώπιον της κάλπης στο εκλογικό τµήµα που θα συσταθεί σε κάθε χώρα

∆εν θα ψηφίζει ο καθένας αναφερόµενος στην εκλογική περιφέρεια που είναι γραµµένος (π.χ. Α’ Αθηνών) και τους βουλευτές που θα είναι εκεί υποψήφιοι, αλλά η ψήφος θα µετράει µόνο υπέρ του κόµµατος που θα επιλέγει και σε έναν αριθµό βουλευτών «Επικρατείας Εξωτερικού». Εκεί που παραµένει η διαφωνία είναι στο αν οι ψήφοι εξωτερικού θα προσµετρώνται µαζί µε εκείνες του εσωτερικού προκειµένου να βγουν τα ποσοστά των κοµµάτων. Η πλειοψηφία στην οποία εντάσσονται οι. Ηλ. Νικολακόπουλος και ∆. Χριστόπουλος διαφωνεί και υποστηρίζει ότι από τις ψήφους αυτές θα µοιράζονται µόνον οι «έδρες εξωτερικού».

Εως 15 έδρες

Ο αριθµός των εδρών αυτών µπορεί να φτάσει έως τις 15 (που επιτρέπει το Σύνταγµα ως Επικρατείας) στην περίπτωση που προσέλθουν να ψηφίσουν εκατοντάδες χιλιάδες. Οι Ν. Αλιβιζάτος και Σπ. Βλαχόπουλος διαφωνούν επικαλούµενοι την ισότητα της ψήφου. «Αλλιώς θα µετρά η ψήφος εάν κάποιος πάρει το αεροπλάνο και έρθει και αλλιώς εάν ψηφίσει από εκεί που ζει;» αναρωτιούνται.

Με έναν τρόπο, το ερώτηµα αυτό απαντήθηκε προσφάτως µέσα από την κατάθεση του Θεόδωρου Τσουκάτου και τα δισεκατοµµύρια δραχµών που δόθηκαν το 2000 για να µισθωθούν αεροπλάνα και να εξασφαλιστεί τότε η οριακή νίκη του ΠΑΣΟΚ. Στο σήµερα όµως, η συζήτηση ακροβατεί µεταξύ νοµικής και πολιτικής επιστήµης και η πλειοψηφία υποστηρίζει ότι η ισότητα ψήφου έχει ήδη σχετικοποιηθεί  από τη στιγµή που ισχύει το µπόνους των 50 εδρών για το πρώτο κόµµα και το 3% για την είσοδο στη Βουλή, οπότε όντως κάποιες ψήφοι καταλήγουν να έχουν λιγότερο βάρος και άλλες περισσότερο. «Οι βουλευτές πρέπει να εκλέγονται από εκείνους που υφίστανται τις συνέπειες των νόµων ζώντας στην Ελλάδα» είναι ένα ακόµη επιχείρηµα της πλειοψηφίας.

«Ολοι πρέπει να αποφασίζουν για το νοµοθετικό σώµα γιατί αυτό µπορεί να αυξήσει το πραγµατικό ενδιαφέρον των Ελλήνων του εξωτερικού» απαντά η µειοψηφία. Με αυτά τα δεδοµένα, το πόρισµα αναµένεται να καταγράφει τη διαφωνία. Από εκεί και µετά, θα το παραλάβει ο υπουργός Εσωτερικών Αλέξης Χαρίτσης προκειµένου να διαβουλευθεί µε τα κόµµατα.