Ενεργειακή «καταιγίδα» απειλεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις: Καμπανάκι στην κυβέρνηση για κύμα ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά

Στενεύουν επικίνδυνα τα χρονικά περιθώρια για την λήψη μέτρων στο ενεργειακό πεδίο και η Ε.Ε. καλείται να πάρει τολμηρές αποφάσεις καθώς διαφορετικά κινδυνεύει να χάσει το «τρένο». Νοικοκυριά και επιχειρήσεις απειλούνται με ηλεκτροσόκ στους λογαριασμούς, ενώ όλο και περισσότερα μέτρα στήριξης απαιτούνται από τις κυβερνήσεις γεγονός που ανατρέπει τα δημοσιονομικά δεδομένα και δοκιμάζει τις αντοχές των εθνικών προϋπολογισμών.

Στον ενεργειακό «πόλεμο» που είναι σε εξέλιξη ο πρώτος και βασικός στόχος είναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια, ώστε να μην κινδυνεύουν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις με blackout αυτό το δύσκολο χειμώνα. Ο δεύτερος στόχος έχει να κάνει με την τιθάσευση των τιμών, καθώς το ράλι αυξήσεων στην ενέργεια απειλεί τα νοικοκυριά και παράλληλα εκτοξεύει το κόστος σε βασικά αγαθά.

Σήμερα είναι προγραμματισμένη μια κρίσιμη συνεδρίαση των Ευρωπαίων υπουργών Ενέργειας και το μεγάλο ζητούμενο είναι να μην κλωτσήσουν ακόμα πιο κάτω το τενεκεδάκι. Στις 6 και 7 Οκτωβρίου στην Πράγα θα γίνει μια άτυπη Σύνοδος των ηγετών των 27 κρατών μελών της Ε.Ε., οι οποίοι θα συναντηθούν εκ νέου στις 20 και 21 Οκτωβρίου.

«Αν δεν προσθέσουμε στην εσωτερική «δύναμη πυρός» που μπορούν να προσφέρουν οι προϋπολογισμοί μας, την Ευρωπαϊκή «δύναμη πυρός» μιας συντονισμένης αντίδρασης, φοβάμαι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε έναν πολύ δύσκολο χειμώνα και ότι η κοινωνική συνοχή θα αρχίσει να δοκιμάζεται», υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός από την ετήσια συνάντηση του ΕΛΚ στην Κρήτη.

Από το κυβερνητικό στρατόπεδο έχει τονιστεί πως ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί και πανευρωπαϊκή απάντηση και στο πλαίσιο αυτό έχουν κατατεθεί συγκεκριμένες προτάσεις στο τραπέζι του διαλόγου. Βέβαια αναγνωρίζεται πως ενίοτε η Ε.Ε. λειτουργεί ως αργοκίνητο υπερωκεάνιο, ωστόσο αυτό που επισημαίνεται είναι πως πρέπει να επισπευσθεί η λήψη κρίσιμων αποφάσεων καθώς η Ευρώπη «βρίσκεται αντιμέτωπη μ’ έναν γεωπολιτικό σεισμό».

Συναγερμός για τις τιμές στα ράφια

Το μήνυμα που εκπέμπεται από την κυβερνητική πλευρά είναι πως δεν υπάρχει κίνδυνος για blackout το χειμώνα, ενώ αυτό που υπογραμμίζεται είναι πως τα μέτρα στήριξης θα παραταθούν για όσο διάστημα χρειαστεί. Ωστόσο, έντονος είναι ο προβληματισμός για το κύμα των αυξήσεων όχι μόνο στην ενέργεια αλλά και σε μία σειρά βασικών αγαθών.

Το καλάθι της νοικοκυράς μπορεί να επηρεάσει την συνολική… βαθμολογία του κυβερνητικού έργου από τους πολίτες και μάλιστα σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς το 2023 είναι χρονιά εκλογών. Η ακρίβεια αποτελεί το μεγάλο αγκάθι για την κυβέρνηση τους μήνες που έρχονται και η αντιμετώπιση των συνεπειών του πληθωρισμού στην τσέπη των πολιτών αποτελεί προτεραιότητα του Μεγάρου Μαξίμου.

Μάλιστα η πορεία των τιμών στα ράφια και οι κινήσεις για την στήριξη των οικογενειακών προϋπολογισμών συζητήθηκαν στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τρίτη. Αυτό που τονίστηκε - σύμφωνα με πληροφορίες - είναι πως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα της συγκράτησης των τιμών σε βασικά προϊόντα και στην αντιμετώπιση φαινομένων αισχροκέρδειας.

Να σημειωθεί πως το επόμενο διάστημα πρόκειται να υπάρξουν συναντήσεις του υπουργού Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδη με την πλευρά των σούπερ μάρκετ. Παράλληλα χθες κατατέθηκε στη Βουλή και η τροπολογία για την επιβολή πλαφόν στα περιθώρια κέρδους σε καυσόξυλα και πέλλετ.

Πώς κινείται η Αθήνα στην ενεργειακή σκακιέρα

Σε παράλληλα «μέτωπα» δίνει η Αθήνα την μάχη καθώς έρχεται ένας δύσκολος ενεργειακά χειμώνας. Το πρώτο μέτωπο έχει σχέση με την διασφάλιση της επάρκειας και ήδη είναι σε εξέλιξη δύο κινήσεις :

• Υπήρξε συμφωνία της ΔΕΠΑ Εμπορίας με την γαλλική TotalEnergies για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), με στόχο την διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας σε περίπτωση μείωσης ή και διακοπής της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Στην πράξη η Ελλάδα μπορεί να προμηθεύεται το LNG με τιμή αναφοράς διαφορετική από εκείνη του κόμβου TTF (που αποτελεί σήμερα την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη), ο οποίος παρουσιάζει έντονη μεταβλητότητα.
• Ξεκινά αύριο η ροή φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και από εκεί (αργότερα) στην υπόλοιπη Βαλκανική έως και την Ουκρανία, μέσω του διασυνδετήριου αγωγού IGB. Ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός -μήκους 182 χιλιόμετρων- σε πρώτη φάση θα μεταφέρει ετησίως 3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου αλλά η συνολική δυναμικότητα μεταφοράς θα είναι 5 δισ. κυβικά μέτρα.

Το δεύτερο μέτωπο στο οποίο εστιάζει η κυβέρνηση έχει ως στόχο την συγκράτηση των τιμών αλλά και την διασφάλιση ενός διευρυμένου πλέγματος στήριξης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η «μάχη» για την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό αν και με αβέβαια έκβαση. Υπέρ της επιβολής ενός ανώτατου ορίου σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής φυσικού αερίου έχουν ταχθεί η Ελλάδα και 14 χώρες της Ε.Ε. Την ίδια στιγμή πάντως η Κομισιόν επιμένει στην πρόταση της για πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Σήμερα το θέμα θα συζητηθεί στην σύνοδο των υπουργών Ενέργειας αλλά δεν είναι εύκολο να βγει λευκός καπνός.

Παράλληλα κατατέθηκε από την Ελλάδα πρόταση για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου. Τα έσοδα θα προκύψουν από την επιβολή ειδικού τέλους ύψους 10 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα στις ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής για τις ποσότητες του φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τα ετήσια έσοδα θα είναι 9 δισεκατομμύρια ευρώ και θα μπορούσαν να συνδυαστούν με ένα χαμηλότοκο δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ύψους 80 δισ. ευρώ).