Νέα μέτρα: Τα αποκαλυπτήρια της ευρωπαϊκής πρότασης για την ενέργεια και το εφεδρικό πακέτο της κυβέρνησης

Εβδομάδα εξελίξεων στο ενεργειακό καθώς ανακοινώνονται οι ευρωπαϊκές αποφάσεις και παράλληλα στην κυβέρνηση επεξεργάζονται ένα plan b για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται. Σήμερα θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια της πρότασης της Κομισιόν, ενώ στόχος είναι να βγει λευκός καπνός στην Σύνοδο Κορυφής των 27 ηγετών που θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή. Στην Αθήνα πάντως έχουν ήδη στα σκαριά και ένα εθνικό σχέδιο δράσης - σε περίπτωση που δεν κινηθεί γρήγορα η Ευρώπη- και εστιάζουν στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης.

Αδιαμφισβήτητα η ευρωπαϊκή «μάχη» δεν είναι εύκολη, καθώς οι διαφορετικές ενεργειακές ανάγκες των κρατών οδηγούν και σε διαφορετικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Με τις πρωτεύουσες του Βορρά και, κυρίως, το Βερολίνο να θέτουν αναχώματα σε μια σειρά μέτρων και την συζήτηση για το πλαφόν - που στηρίζει η Ελλάδα αλλά και περισσότερα από τα μισά κράτη μέλη της Ε.Ε.- να πηγαίνει απλά από τη μία συνεδρίαση στην επόμενη.

Το μπρα ντε φερ στις Βρυξέλλες θα είναι σκληρό αυτή την εβδομάδα, με την ελληνική πλευρά να δηλώσει συγκρατημένα αισιόδοξη για την εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης. Πάντως το κυβερνητικό επιτελείο- σε περίπτωση που οι ευρωπαίοι επιχειρήσουν να σπρώξουν ακόμα πιο κάτω το τενεκεδάκι - δε θα… καθίσει με σταυρωμένα χέρια αναφορικά με τα επόμενα επίπεδα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Το βάρος πέφτει κυρίως στην απορρόφηση των ενεργειακών κραδασμών και σε μέτρα που αφορούν στην τιμή της αντλίας. Όσον αφορά στο θέμα της επιδότησης στο diesel κίνησης δεν αναμένονται αποφάσεις τις επόμενες ημέρες σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Άλλωστε στόχος είναι πριν τις όποιες αποφάσεις να έχει υπολογιστεί το δημοσιονομικό κόστος αν και τα μηνύματα από τα φορολογικά έσοδα είναι θετικά.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν αρνούνται πως ο χειμώνας που έρχεται θα είναι δύσκολος, ωστόσο εκπέμπεται μήνυμα πως τα μέτρα στήριξης θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί. Μιλώντας το Σάββατο σε κομματικό ακροατήριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε μια «μεγάλη κρίση ακρίβειας την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε» επισημαίνοντας πως «το κάνουμε όσο καλύτερα μπορούμε και όσο αποτελεσματικότερα μπορούμε και έχουμε τους πόρους να το κάνουμε ακριβώς επειδή η οικονομία μας αναπτύσσεται πολύ πιο γρήγορα από αυτό το οποίο και εμείς εκτιμούσαμε».

Η ευρωπαϊκή μάχη και ο θολός ορίζοντας

Αποκαλυπτήρια σήμερα για την νέα πρόταση της Κομισιόν αναφορικά με το ενεργειακό, ενώ στόχος είναι να «τρέξουν» μέτρα για τα οποία υπάρχει συναίνεση μεταξύ των κρατών μελών. Στο επίκεντρο της συζήτησης είναι η ενίσχυση των μέτρων για την υλοποίηση των κοινών προμηθειών φυσικού αερίου σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, έτσι ώστε να επιτευχθούν καλύτερες τιμές για την αναπλήρωση των αποθεμάτων πριν από τον χειμώνα. Υπενθυμίζεται πως οι 27 συμφώνησαν στα τέλη του Μαρτίου επί «πλατφόρμας» από κοινού προμηθειών, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμία συναλλαγή σε αυτό το πλαίσιο.

Ένα θέμα που θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων είναι η αναθεώρηση του δείκτη της ολλανδικής αγοράς TTF, που χρησιμοποιείται ως αναφορά στις ευρωπαϊκές συναλλαγές για το φυσικό αέριο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να δημιουργήσει εντός των επόμενων έξι μηνών εναλλακτικό δείκτη, ενώ μέχρι τότε προτείνει έναν «προσωρινό μηχανισμό» διόρθωσης των τιμών. Υπενθυμίζεται πως την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε κοινή επιστολή της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών κρατών για έναν «διάδρομο τιμών» για την αγορά χονδρικής
Παράλληλα οι Βρυξέλλες θα παρουσιάσουν εργαλεία για την περαιτέρω μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου, καθώς μέχρι τώρα υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών.

Το…. ημερολόγιο των μέτρων

Σταδιακά ξεδιπλώνεται το πλέγμα των μέτρων στήριξης της κυβέρνησης, καθώς στόχος είναι οι παρεμβάσεις να τρέχουν σε δόσεις και η αρχή να γίνει τον επόμενο μήνα. Ειδικότερα από τον Νοέμβριο εκτιμάται ότι θα επιστρέψει η επιδότηση στην αντλία για το πετρέλαιο κίνησης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει δραστική αποκλιμάκωση των τιμών λιανικής στο διάστημα που μεσολαβεί. Παράλληλα αυξημένο θα είναι το επίδομα θέρμανσης καθώς διευρύνεται ο αριθμός των δικαιούχων, με την σχετική πλατφόρμα να ανοίγει τον επόμενο μήνα.

Από εκεί και πέρα νέα μέτρα στήριξης μπαίνουν σε εφαρμογή το δίμηνο Δεκεμβρίου- Ιανουαρίου, καθώς ο χειμώνας θα είναι δύσκολος από οικονομική σκοπιά. Τα κλειδωμένα μέτρα είναι τα ακόλουθα :

• Τον Δεκέμβριο θα γίνει καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης σε 2.3 εκατομμύρια δικαιούχους(χαμηλοσυνταξιούχους, μακροχρόνια ανέργους, δικαιούχους ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος). Μάλιστα σε σχέση με την προηγούμενη καταβολή (που έγινε τον Απρίλιο) το ποσό αυξάνεται στα 250 ευρώ (από 200 προηγουμένως), ενώ διευρύνονται και τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
• Τον Δεκέμβριο - οπότε προκαταβάλλονται οι συντάξεις του Ιανουαρίου - θα δοθεί η αύξηση στους συνταξιούχους. Αύξηση που μετά από την ανοδική πορεία του πληθωρισμού αναμένεται να «σπάσει» το φράγμα του 7%. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, καθώς ζεστό χρήμα θα πάρουν όσοι συνταξιούχοι δεν έχουν προσωπική διαφορά. Οι υπόλοιποι θα δουν τις αυξήσεις να μένουν στα χαρτιά, καθώς το ποσό αυτό θα αξιοποιηθεί για να μειωθεί η προσωπική διαφορά (και στη συνέχεια θα παίρνουν κανονικά τις αυξήσεις).
• Τον Ιανουάριο καταργείται η εισφορά αλληλεγγύης για όλους (μέχρι τώρα έχει παγώσει για ιδιωτικούς υπαλλήλους και ελεύθερους επαγγελματίες). Προσοχή: το μέτρο αφορά όσους έχουν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ και το ετήσιο όφελος είναι σε άμεση συνάρτηση με το εισόδημα.
• Την Άνοιξη θα δοθεί μια ακόμα αύξηση στον κατώτατο μισθό και στις αρχές της χρονιάς θα ξεκινήσει η διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους. Η ανοδική πορεία του πληθωρισμού οδηγεί προς τα πάνω το ποσό της αύξησης και ο κατώτατος μισθός αναμένεται να επιστρέψει στα προ μνημονιακά επίπεδα και να φτάσει τα 751 ευρώ. Μάλιστα αν συνεχιστεί το ράλι ανατιμήσεων μπορεί να προσεγγίσει ακόμα και τα 800 ευρώ και να συνδυαστεί με ένα πακέτο φορολογικών και ασφαλιστικών ελαφρύνσεων στις επιχειρήσεις.

Παράλληλα το επόμενο διάστημα θα ψηφιστούν από την Βουλή μια σειρά ευνοϊκών ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται σε πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, όπως η κατάργηση της εισφοράς του 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας στο Δημόσιο, η αύξηση των δόσεων από 12 σε 24 για τις οφειλές στα ταμεία και η χορήγηση κινήτρων για την μετατροπή συμβάσεων από μερική σε πλήρη απασχόληση.