Καθηγητής Γεωλογίας Ζεληλίδης στo ethnos.gr: «Χωρίς περιεχόμενο οι ανακοινώσεις Μητσοτάκη – Δεν είναι σίγουρο ότι η Exxon θα προχωρήσει σε γεώτρηση»

Χωρίς περιεχόμενο κρίνει τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για την επίσπευση των ερευνών στην Κρήτη ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Αβραάμ Ζεληλίδης μιλώντας στο ethnos.gr.

Όπως υπογραμμίζει πρόκειται για μια συμβατική υποχρέωση της Exxon ενώ δεν εμφανίζεται βέβαιος ότι η εταιρεία θα προχωρήσει σε γεώτρηση εάν δεν εξασφαλιστεί ο τρόπος που το φυσικό αέριο θα «οδηγηθεί» στην αγορά. Ο ίδιος, πάντως, πιστεύει ότι το κοίτασμα είναι πολύ μεγάλο και μπορεί να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης για τα επόμενα 50 χρόνια! Υπογραμμίζει, δε, ότι η Exxon μπορεί να ξαναγύρισε, αλλά το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδος δεν τους εμπνέει εμπιστοσύνη, καταλήγοντας, όμως, στο συμπέρασμα πως για γεωτρήσεις σε τέτοιο βάθος δεν έρχεται κανείς, αν δεν έχει πιστέψει ο ίδιος ότι τα κοιτάσματα που μπορεί να εντοπιστούν είναι τεράστια.

Πως κρίνεται τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για την επίσπευση των ερευνών στα νότια της Κρήτης;

Χωρίς περιεχόμενο κενό και εννοώ χωρίς περιεχόμενο, γιατί ήταν μια ξερή ανακοίνωση ότι ξεκινάνε οι έρευνες. Έτσι κι αλλιώς τις περιμέναμε από τη στιγμή που η Exxon γύρισε πριν από κάνα μήνα και είπε θα υλοποιήσω τις συμβατικές μου υποχρεώσεις ήταν αναμενόμενο ότι θα της έκανε. Και αυτές τις συμβατικές υποχρεώσεις ήταν η εκτέλεση δισδιάστατων σεισμικών. Η Exxon ζήτησε 2 χρόνια παράταση για να μπορέσει να υλοποιήσει αυτό το πρότζεκτ, που έχει πρώτα τις δισδιάστατες και αφού εντοπιστούν οι στόχοι, να πάμε σε τρισδιάστατες και στη συνέχεια την επεξεργασία των τρισδιάστατων σεισμικών για να δούμε όγκο και ποιότητα κοιτάσματος, να πάμε στη γεώτρηση.
Τις είδα χωρίς περιεχόμενο ή αν θέλετε για το θεαθήναι γιατί με ευθύνη του πρωθυπουργού εδώ και τρεισήμισι χρόνια η Exxon προσπαθούσε να κάνει τις σεισμικές έρευνες αλλά από την προσφυγή μιας οικολογικής οργάνωσης στο ΣΤΕ και με 3 αναβολές δεν είχε εκδικαστεί ποτέ αυτή η ιστορία. Ξαφνικά ο πρωθυπουργός ενδιαφέρθηκε μάλλον στο ΣτΕ η εκδίκαση έγινε στις 5 Οκτώβρη, το deadline ήταν 20 Οκτώβρη, πήρε την παράταση βοήθησε και ο πρωθυπουργός, άρθηκαν οι ενστάσεις στο ΣτΕ και προχωράμε πλέον στην έρευνα.

Είπατε κύριε Ζεληλίδη ότι οι ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν χωρίς περιεχόμενο. Το ερώτημα είναι γιατί;

Θα περίμενε κανείς όταν ο πρωθυπουργός πριν 10 μήνες είπε ότι μέχρι τέλος 2023 θα γνωρίζουμε, να τον είχε ενημερώσει κάποιος ότι οι σεισμικές έρευνες δεν μπορούν να γίνουν σε ένα χρόνο για να γνωρίζουμε. Οι δισδιάστατες ναι, αλλά οι δισδιάστατες δεν δίνουν όγκο και ποιότητα κοιτάσματος.

Συνεπώς, όταν είπε στην αρχές του χρόνου ότι μέχρι τέλους τις 2023 θα γνωρίζουμε προφανώς εννοούσε για Κυπαρισσιακό και Πρέβεζα, όπου πραγματικά έχουν προχωρήσει οι σεισμικές έρευνες και τώρα προγραμματίζονται οι τρισδιάστατες. Όμως, επίσης είναι χωρίς περιεχόμενο, γιατί αν πράγματι πιστεύει ότι η Exxon ήρθε για να μείνει, θα πρέπει να εξασφαλίσει και την τροφοδοσία των ευρημάτων, δηλαδή αν βρει ένα κοίτασμα έξω θα πρέπει να ξέρει πως θα το μεταφέρει στην αγορά. Δηλαδή να έχουμε προγραμματίσει έναν αγωγό οπότε ο πρωθυπουργός έπρεπε να είχε αναφερθεί και για τον Eastmed, πράγμα που δεν έκανε.

Άρα, λοιπόν, θεωρώ ότι Exxon ήρθε για να εκπληρώσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις, να δει τους στόχους πιθανά να προχωρήσει και σε 3D, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα προχωρήσει στη γεώτρηση αν δεν έχει εξασφαλιστεί η τροφοδοσία της αγοράς με τα κοιτάσματα που θα βρεθούν.

Είστε βέβαιος ότι υπάρχει κοίτασμα και μπορεί να δώσει φυσικό αέριο;

Στο ερώτημα λοιπόν αν οι Exxon πιστεύει ότι υπάρχουν κοιτάσματα θα πω τα εξής: Η εταιρεία ήρθε και υπέβαλε μια πρόταση, τροποποιώντας τα οικόπεδα που είχε βγάλει στην αγορά το υπουργείο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ίσως καλύτερα από το υπουργείο ήξερε ποιες περιοχές μπορεί να έχουν ενδιαφέρον. Πώς το ήξερε αυτό; Από το 1983 έχουν γίνει έρευνες για τα λασποηφαίστεια που υπάρχουν στο μεσογειακό βουνό. Τα λασποηφαίστεια είναι εκροές λάσπης μαζί με μεθάνιο, άρα δείχνουν ότι υπάρχει ένα παραγωγικό πεδίο.

Το ερώτημα που μπαίνει είναι παραγωγικό πεδίο έχω, εγκλωβισμένους υδρογονάνθρακες έχω; Άρα, λοιπόν, τι κάνει η Exxon; Διαλέγει τις περιοχές, και γι’ αυτό μεγάλωσε την περιοχή ενδιαφέροντος, και θα ψάξει να βρει αυτούς τους στόχους.

Θα πρέπει λάβουμε υπόψη επίσης ότι στο τέλος του μεσογειακού χώρου υπάρχουν οι υδρίτες, με εκτιμώμενη ποσότητα περίπου 5 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μεθανίου, καταλαβαίνει κανείς ότι το παραγωγικό πεδίο στις περιοχές που θα ψάξει έξω είναι πάρα πολύ μεγάλο, άρα οι πιθανότητες να υπάρχουν εγκλωβισμένοι υδρογονάνθρακες είναι τεράστιες. Καταλήγω με το εξής: Για γεωτρήσεις σε τέτοιο βάθος δεν έρχεται κανείς, αν δεν έχει πιστέψει ο ίδιος ότι τα κοιτάσματα που μπορεί να εντοπιστούν είναι τεράστια. Συνεπώς, εκτιμήσεις υπάρχουν ενδείξεις υπάρχουν μένει να αποδειχθούν και με τις σεισμικές έρευνες

Εφόσον βρεθεί ότι υπάρχει κοίτασμα προς αξιοποίηση είναι εφικτός ο στόχος να ξεκινήσει η γεώτρηση να λειτουργεί το 2015;

Θυμίζω ότι η γεώτρηση της Αφροδίτης στην Κύπρο ξεκίνησε το 2011 και έχουν περάσει 11 χρόνια και ακόμα είναι αναξιοποίητη. Επαναλαμβάνονται η Exxon δεν θεωρώ ότι θα προχωρήσει σε γεώτρηση αν δεν έχει εξασφαλιστεί η τροφοδοσία των ευρημάτων της.

Δηλαδή να έχει προγραμματιστεί πρώτα ο Eastmed που θέλει περίπου 4 χρόνια για να κατασκευαστεί, έτσι ώστε σε 5 χρόνια από σήμερα να μπορέσει να βάλει τον αγωγό στα κοιτάσματα της.

Αν θεωρήσουμε, λοιπόν, ότι το 2023 ολοκληρώνονται οι δισδιάστατες, το 2024 έχουμε εντοπισμένους στόχους με εκτιμώμενες ποσότητες και ποιότητα, ξεκινάμε λοιπόν το 24-25 τις γεωτρήσεις και πάμε να την αξιοποιήσουμε. Το ερώτημα είναι που θα το πάει το κοίτασμα η εταιρεία που θα έχει διαθέσει ένα τεράστιο ποσό για την εκτέλεση γεωτρήσεων; Πρέπει να ξέρει ότι όταν θα έχει πιστοποιηθεί το κοίτασμα σε ένα χρόνο από την έναρξη των γεωτρητικών διαδικασιών τι θα το κάνει! Άρα, λοιπόν, θεωρώ ότι Exxon δεν θα προχωρήσει αν δεν εξασφαλίσει τη μεταφορά του κοιτάσματος.

Εν τέλει κύριε Ζεληλίδη πόσο μεγάλο μπορεί να είναι το συγκεκριμένο κοίτασμα…

Τα κοιτάσματα που περιμένουμε στη Δυτική Ελλάδα και στην Κρήτη σύμφωνα με τα δικά μας ερευνητικά αποτελέσματα είναι ότι μπορούν να εξασφαλίσουν την ενεργειακή αυτονομία της Ελλάδος και την ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης για τα επόμενα 50 χρόνια! Άρα μιλάμε για τουλάχιστον 3-4 ισοδύναμα του κοιτάσματος του Zohr (σ.σ. πρόκειται για κοίτασμα φυσικού αερίου στον αιγυπτιακό τομέα της Μεσογείου που υπολογίζεται σε 850 δις. Κυβικά μέτρα).

Και γιατί μέχρι σήμερα δεν έχουν προχωρήσει οι έρευνες αν υποτεθεί ότι το κοίτασμα είναι τόσο μεγάλο;

Σκεφθείτε προς τους συμμάχους θα χάσουμε και πόσους εχθρούς θα δημιουργήσουμε, με την έννοια ότι η Ελλάδα θα γίνει χώρα τροφοδοσίας της Ευρώπης και της «σωτήρας» της Ευρώπης. Ποιος θα είναι ο κυρίαρχος; Ποια χώρα θα είναι κυρίαρχη χώρα στην Ευρώπη, η Γερμανία, η Γαλλία, η Αγγλία, ή μήπως η Ελλάδα γιατί απ’ αυτή θα εξαρτάται η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης; Αυτά τα ερωτήματα σε μένα είναι απαντημένα.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι κανένας δεν θέλει αυτή τη δυναμική της Ελλάδος. Κανένας δεν θέλει αυτή την εξάρτηση από την Ελλάδα. Άρα, λοιπόν, με αυτό το σκεπτικό η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πιέζει και δεν πίεσε και δεν θέλει να βρεθούν όλα τα κοιτάσματα, γιατί πρώτον η ενεργειακή αυτονομία της Ελλάδα θα την οδηγούσε σε απομείωση του χρέους μέσα από τη χρήση των υδρογονανθράκων της και κατά συνέπεια η Ελλάδα δεν θα ήταν εξαρτώμενη.

Κλείνοντας και υπό το πλαίσιο όσων μας είπατε, είναι πραγματικό το ενδιαφέρον της Exxon;

Ενδιαφέρεται γιατί όλες οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες ψάχνουν καινούργιες πηγές. Από τότε που ξεκίνησε όλη η διαδικασία στη Λεβαντίνη φάνηκε ότι η μεσόγειος κρύβει ακόμα πολλά κοιτάσματα. Ωστόσο, δεν είναι τυχαία η αποχώρηση της Γαλλικής Total. H Exxon μπορεί να ξαναγύρισε, αλλά το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδος δεν τους εμπνέει εμπιστοσύνη. Η Exxon ήρθε για να μάθει ήρθε και για να υλοποιήσει τις συμβατικές υποχρεώσεις και σε 2 χρόνια από σήμερα θα δούμε τι θα αποφασίσει, αν δηλαδή θα προχωρήσει σε εκτέλεση γεώτρησης ή όχι. Αυτό που, τέλος, δεν γνωρίζουμε είναι ποιος θα είναι κυβέρνηση του χρόνου και άρα και η Exxon περιμένει να δει τα αποτελέσματα των εκλογών και τα θέλω της επόμενης κυβέρνησης…