Φρένο στα παλαιά οχήµατα - To σχέδιο εξαφάνισής τους

Θέσπιση µέγιστου ορίου ηλικίας των κυκλοφορούντων οχηµάτων, συµπεριλαµβανοµένων των ΙΧ, αλλά και εξειδικευµένα κίνητρα µε την εφαρµογή συστήµατος bonus malus για την αντικατάσταση των παλαιότερων ή/και των πλέον ρυπογόνων απ’ αυτά, προτείνει το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών του υπουργείου Υποδοµών, το οποίο τέθηκε σε δηµόσια διαβούλευση. Στόχος είναι η αντιµετώπιση ενός σηµαντικού προβλήµατος των οδικών µεταφορών στην Ελλάδα που σχετίζεται µε τον µέσο όρο ηλικίας των οχηµάτων, ο οποίος στα σηµερινά επίπεδα κατατάσσει τη χώρα µας ψηλά στη λίστα µε τους πιο γερασµένους στόλους στην Ευρώπη.

Η δέσµη µέτρων, που έρχεται λίγο καιρό µετά τις προτάσεις κινήτρων για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, περιλαµβάνει προτάσεις οι οποίες κατηγοριοποιούνται στις εξής τρεις βασικές κατηγορίες µε χρονοδιάγραµµα το 2027 και το 2037: Περιορισµοί στην ηλικία εισαγοµένων οχηµάτων παντός τύπου, καθώς επί του παρόντος δεν υπάρχει όριο στην ηλικία των οχηµάτων που εισάγονται στη χώρα. Υπάρχει µόνο πρόβλεψη µέγιστης ηλικίας 15 ετών για εισαγόµενα µεταχειρισµένα λεωφορεία. Ετσι, προτείνεται να συµφωνηθεί ένα προοδευτικό χρονοδιάγραµµα περιορισµού της ηλικίας για τα εισαγόµενα οχήµατα ανά τύπο τόσο για το 2027 όσο και για το 2037.

Σύστηµα bonus malus µέσω φόρων και κινήτρων ανά ζεύγη, δηλαδή µεταξύ παλαιών και νέων οχηµάτων και ρυπογόνων και «καθαρών» οχηµάτων παντός τύπου. Και αυτό γιατί, όπως επισηµαίνεται, υπάρχει έλλειψη διαφοροποιηµένων κινήτρων για τις δύο αυτές κατηγορίες. Στο πλαίσιο αυτό, οι µελετητές συνιστούν τον προσδιορισµό ενός προοδευτικού προγράµµατος κινήτρων/εκπτώσεων/φόρων/τελωνειακών δασµών ανά τύπο οχήµατος, τύπο καυσίµου και ηλικία και για τους δύο ορίζοντες (2027 και 2037). Καθιέρωση κλίµακας µέγιστων ορίων ηλικίας ή/ και επιπέδου εκποµπών για όλα τα οδικά οχήµατα. Σήµερα δεν υπάρχει όριο στην ηλικία των οχηµάτων που κυκλοφορούν στη χώρα µε την εξαίρεση των λεωφορείων, για τα οποία έχει καθοριστεί µέγιστο όριο τα 27 χρόνια.

Στο ΕΣΠΑ η συγχρηµατοδότηση της µετατροπής του κινητήρα των επαγγελµατικών οχηµάτων σε αντιρρυπαντικής τεχνολογίας

Η πρόταση εστιάζει στον καθορισµό µερικής ή ολικής απαγόρευσης ανάλογα µε την ηλικία ή/και το επίπεδο εκποµπών των οχηµάτων, καθώς και στον ορισµό ενός προοδευτικού χρονοδιαγράµµατος περιορισµού της ηλικίας ανά τύπο οχήµατος. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) για το 2018, ο µέσος όρος ηλικίας των επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα έφτανε τα 15 χρόνια, όταν ο ευρωπαϊκός µέσος όρος βρισκόταν στα 10,5. Αντίστοιχα, ο µέσος όρος ηλικίας των φορτηγών ως 3,5 τόνους ήταν 18,3 έτη και των βαρέων οχηµάτων άνω των 3,5 τόνων τα 20,9 χρόνια.

Ανανέωση του στόλου

Ως προς τα επαγγελµατικά οχήµατα, στο Σχέδιο επισηµαίνεται πως «υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επιτευχθεί η ανανέωση του (εσωτερικού) στόλου επαγγελµατικών οχηµάτων. Ταυτόχρονα, οικολογικοί και οικονοµικοί λόγοι απαιτούν ανανέωση του στόλου οχηµάτων ιδιωτικής χρήσης».

Στην κατεύθυνση αυτή τα υπουργεία Μεταφορών και Οικονοµίας έχουν ήδη εντάξει στις προσκλήσεις του Επιχειρησιακού Προγράµµατος ΕΠΑνΕΚ - ΕΣΠΑ 2014-2020 τη συγχρηµατοδότηση της µετατροπής του κινητήρα των επαγγελµατικών οχηµάτων, σε κινητήρα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

Συγκεκριµένα, προβλέπονται η προµήθεια αυτοκινούµενων οχηµάτων αµιγώς επαγγελµατικής χρήσης για την κάλυψη των αναγκών της επιχείρησης και η µετατροπή κινητήρα επαγγελµατικού ή µεικτής χρήσης πετρελαιοκίνητου/ βενζινοκίνητου οχήµατος σε κινητήρα διπλού καυσίµου πετρελαίου/βενζίνης - φυσικού αερίου. Η συγχρηµατοδότηση για µετατροπή του κινητήρα µπορεί να φθάσει σε ποσοστό 65% και έως 12.000 ευρώ, ανάλογα µε τα κριτήρια επιλεξιµότητας