Το τραγικό ναυάγιο βάζει στην ατζέντα το μεταναστευτικό: Η ευρωπαϊκή συζήτηση και ο παράγοντας Τουρκία

Η ανείπωτη τραγωδία με τους δεκάδες νεκρούς μετανάστες στο ναυάγιο που έγινε σε διεθνή ύδατα ανοιχτά της Πύλου επαναφέρει με τον πιο τραγικό τρόπο την συζήτηση στο μεταναστευτικό. Ο αριθμός των νεκρών όλο και αυξάνεται και έχει κηρυχθεί στη χώρα τριήμερο πένθος, με τις εικόνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας να είναι σοκαριστικές.

Το δραματικό αυτό περιστατικό έδειξε πως δεν εύκολο να αντιμετωπιστεί η δράση των κυκλωμάτων, που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο ρισκάροντας τις ζωές των μεταναστών. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα και είναι δεδομένο πως απαιτείται ευρύτερος συντονισμός. Να σημειωθεί εδώ πως μόλις πριν από λίγες ημέρες - και μετά από ατέρμονες συζητήσεις -τα κράτη μέλη της Ε.Ε κατάφεραν να βρουν ένα κοινό βηματισμό σε κάποια θέματα πρώτης γραμμής.

Ωστόσο το μεταναστευτικό θα συζητηθεί εκ νέου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο τέλος Ιουνίου με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να αναφέρεται στο τραγικό ναυάγιο και να μιλά για «μία σπαρακτική υπενθύμιση ότι πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στην αδίστακτη επιχείρηση των διακινητών. Την θλίψη της εξέφρασε επίσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάειν που επεσήμανε πως «πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί, με τα κράτη μέλη και τις τρίτες χώρες, για να αποτρέψουμε τέτοιες τραγωδίες».

Ακόμα και τώρα δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια πόσα άτομα μετέβαιναν στο σκάφος που με βάση τις πληροφορίες που έχουν δει το φως ξεκίνησε από την Λιβύη με προορισμό την Ιταλία. Να σημειωθεί εδώ πως λόγω του τριήμερου πένθους οι προεκλογικές δραστηριότητες των κομμάτων «πάγωσαν» και αυτό που προέχει είναι η σωτηρία όσο το δυνατόν περισσότερων ζωών.

«Είναι στιγμές αλληλεγγύης και ανθρωπιάς» σημείωσε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εκφράζοντας την θλίψη του για την απώλεια τόσων αθώων ζωών. Για να υπογραμμίσει παράλληλα πως «το νέο περιστατικό αναδεικνύει με τρόπο δραματικό ότι το μεταναστευτικό παραμένει πρόβλημα το οποίο απαιτεί συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική. Ώστε τα άθλια δίκτυα των εγκληματιών που διακινούν απελπισμένους ανθρώπους να βρουν, επιτέλους, την αποφασιστική απάντηση που τους αξίζει».

Πως κινείται η Ε.Ε.

Μία μόλις εβδομάδα έχει συμπληρωθεί από την συμφωνία που επετεύχθη στο μεταναστευτικό στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. Η συμφωνία προβλέπει εξορθολογισμό της διαδικασίας ασύλου αλλά και υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης.

Ο ελάχιστος ετήσιος αριθμός για μετεγκαταστάσεις από χώρες της Ε.Ε. πρώτης υποδοχής σε κράτη μέλη λιγότερο εκτεθειμένα σε αφίξεις μεταναστών, είναι 30.000, ενώ ο ελάχιστος ετήσιος αριθμός οικονομικών συνεισφορών είναι 20.000 ευρώ ανά μετεγκατάσταση. Οι πληρωμές αυτές θα διατεθούν σε κοινό ταμείο της Ε.Ε. -το οποίο θα διαχειρίζεται η Κομισιόν- για τη χρηματοδότηση έργων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης όπως δήλωσαν αξιωματούχοι της Ε.Ε.

Πάντως δεν έλειψαν και οι διαφορετικές φωνές, με την Ουγγαρία και την Πολωνία να απορρίπτουν την συμφωνία και την Βουλγαρία, την Λιθουανία, την Μάλτα και την Σλοβακία να απέχουν από την ψηφοφορία. Με τις αποφάσεις τελικά να λαμβάνονται με ενισχυμένη πλειοψηφία.

Τι θα κάνει ο Ερντογάν

Ένα ερωτηματικό που μένει να απαντηθεί είναι πως θα πορευθεί ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που πάντως το τελευταίο διάστημα δεν είχε δείξει πως επιδιώκει νέα εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού. Το ερώτημα είναι αν θα διατηρήσει την ίδια στρατηγική ή θα … θυμηθεί παλαιότερες τακτικές του.

Πάντως ο Τούρκος πρόεδρος ανεβάζει σταδιακά τους τόνους και καλεί την Ελλάδα να σταματήσει να εξοπλίζεται ενώ εμμένει σε μία σκληρή ρητορική στο Κυπριακό. Όπως είπε δεν θα αποφύγει μία ελληνοτουρκική συνάντηση, καθώς θα βρεθεί τον Ιούλιο στη Λιθουανία για την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. «Επιδιώκουμε να μειώσουμε την εχθρότητα, αντί να την αυξήσουμε» σημείωσε, ωστόσο στη συνέχεια έδειξε πως επιστρέφει στην γνωστή ρητορική του και είπε πως σε μια επικείμενη συνάντηση θα πει «να σταματήσει τώρα να εξοπλίζεται» η Ελλάδα.

Παράλληλα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται πως δεν έχει αλλάξει γραμμή όσον αφορά στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και μένει να φανεί αν το επόμενο διάστημα θα επιχειρήσει να κάνει κάποια ουσιαστικά βήματα προς την Δύση. Προς το παρόν βέβαια καλείται να δώσει την μάχη στο εσωτερικό της χώρας τους για την ταλανιζόμενη τουρκική οικονομία.